Οι ορμόνες είναι “χημικοί αγγελιοφόροι”, που παράγονται σε ένα μέρος του σώματός σας και απελευθερώνονται στο αίμα για να έχουν επίδραση σε ένα ή περισσότερα άλλα μέρη. Ο θυρεοειδής αδένας σας απελευθερώνει μια ορμόνη που ονομάζεται θυροξίνη – αυτή καθορίζει το επίπεδο του μεταβολισμού σας. Επηρεάζει τον ρυθμό με τον οποίο το σώμα σας καίει ενέργεια, δρώντας σε πολλά κύτταρα και όργανα του σώματός σας.

Αλλά όπως πολλές ορμόνες, συνήθως διατηρείται υπό έλεγχο από έναν μηχανισμό “ανατροφοδότησης“. Ο εγκέφαλός σας ανιχνεύει χαμηλά ή υψηλά επίπεδα θυροξίνης και στέλνει περισσότερη ή λιγότερη ποσότητα μιας άλλης χημικής ουσίας που ονομάζεται θυρεοειδοτρόπος ορμόνη (TSH), η οποία ελέγχει πόση θυροξίνη παράγει ο θυρεοειδής αδένας σας.

Μερικές φορές ο θυρεοειδής αδένας σας ξεφεύγει από αυτόν τον έλεγχο ανατροφοδότησης. Ο πιο συνηθισμένος λόγος είναι μια “αυτοάνοση” κατάσταση – το ανοσοποιητικό σας σύστημα, το οποίο συνήθως σας βοηθά να καταπολεμήσετε τις λοιμώξεις, αρχίζει να θεωρεί ότι ο θυρεοειδής αδένας σας είναι “εισβολέας” και του επιτίθεται. Ως αποτέλεσμα, ο θυρεοειδής αδένας σας μπορεί να παράγει υπερβολικά πολλή ή πολύ λίγη θυροξίνη. Περίπου 1 στις 50 γυναίκες και 1 στους 1.000 άνδρες θα αναπτύξει υπολειτουργία του θυρεοειδούς κάποια στιγμή, ενώ ένας παρόμοιος αριθμός θα έχει υπερλειτουργία του θυρεοειδούς.

Είναι πιο πιθανό να πάθετε θυρεοειδοπάθεια αν έχετε άλλες αυτοάνοσες παθήσεις, όπως διαβήτη τύπου 1, κοιλιοκάκη ή τη λεύκη του δέρματος. Εάν είχατε υπερδραστήριο θυρεοειδή στο παρελθόν, διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο να έχετε υπολειτουργία του θυρεοειδούς αργότερα στη ζωή σας.

Τι προκαλεί την υπολειτουργία του θυρεοειδούς;

Τα συμπτώματα ενός υπολειτουργικού θυρεοειδούς σχετίζονται όλα με το ότι το σώμα σας λειτουργεί πιο αργά. Μπορεί να παχύνετε παρά το γεγονός ότι δεν τρώτε περισσότερο, να αισθάνεστε κουρασμένοι και υποτονικοί, να έχετε δυσκοιλιότητα, ξηροδερμία, κατακράτηση υγρών και άτονα μαλλιά, να αισθάνεστε κατάθλιψη ή μερικές φορές να είστε μπερδεμένοι, να έχετε βραχνή φωνή ή να έχετε προβλήματα με την περίοδο.

Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ασαφή και συχνά αποδίδονται στο άγχος της σύγχρονης ζωής. Η κατάθλιψη μπορεί επίσης να προκαλέσει κόπωση και αλλαγές στο βάρος ή την όρεξη, οπότε τα δύο μπορεί να συγχέονται. Είναι σημαντικό να ελέγχονται αυτά τα συμπτώματα. Το πρώτο πράγμα που θα ελέγξει ο ιατρός όταν κάποιος παραπονιέται για κούραση είναι να εξετάσει την υπολειτουργία του θυρεοειδούς, καθώς και για αναιμία, διαβήτη τύπου 2 και άλλες παθήσεις.

Μια απλή εξέταση αίματος (για θυροξίνη και TSH) θα σας πει συνήθως αν ο θυρεοειδής αδένας σας είναι υπολειτουργικός. Μόλις γίνει η διάγνωση, θα πρέπει να πάρετε δισκία θυροξίνης για να συμπληρώσετε τα χαμηλά επίπεδα του οργανισμού σας. Σε περίπου έξι εβδομάδες λήψης δισκίων, ο γιατρός σας θα επανεξετάσει τα επίπεδα του θυρεοειδούς σας και θα προσαρμόσει τη δόση σας – η συνήθης δόση είναι 50-150 μικρογραμμάρια την ημέρα. Θα πρέπει να λαμβάνετε θεραπεία για όλη σας τη ζωή, αλλά μόλις τα επίπεδά σας σταθεροποιηθούν, θα πρέπει να χρειάζεστε εξέταση αίματος μόνο μία φορά το χρόνο.

Τι συμβαίνει αν ο θυρεοειδής σας είναι υπερδραστήριος;

Με έναν υπερδραστήριο θυρεοειδή ολόκληρο το σώμα σας αυξάνει ταχύτητα. Μπορεί να νιώθετε ζέστη, ιδρώτα, τρέμουλο ή άγχος, να χάνετε βάρος χωρίς προφανή λόγο, να έχετε διάρροια, δύσπνοια ή ταχυπαλμία και να δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε. Ενώ οι εξάψεις και οι νυχτερινές εφιδρώσεις είναι συνηθισμένα φαινόμενα γύρω από την εμμηνόπαυση, αν αντιμετωπίζετε και αυτά τα συμπτώματα, ελέγξτε τον θυρεοειδή σας.

Μπορεί επίσης να παρατηρήσετε προβλήματα συγκέντρωσης, διογκωμένα μάτια ή ένα εξόγκωμα πάνω από τον θυρεοειδή σας, που ονομάζεται βρογχοκήλη. Αυτά τα συμπτώματα αναπτύσσονται σε διάστημα εβδομάδων ή μηνών και μπορεί να μην τα έχετε όλα. Είναι σημαντικό να ελέγξετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα – χωρίς θεραπεία, ο υπερδραστήριος θυρεοειδής μπορεί να οδηγήσει σε μη φυσιολογικούς καρδιακούς ρυθμούς ή καρδιακή ανεπάρκεια.

Ποια είναι η θεραπεία για τον υπερδραστήριο θυροειδή;

Μια εξέταση αίματος θα διαγνώσει τον υπερδραστήριο θυρεοειδή. Το συνηθισμένο πρώτο βήμα στη θεραπεία είναι ένα δισκίο που ονομάζεται καρβιμαζόλη – ο γιατρός σας θα παρακολουθεί προσεκτικά το αίμα σας για να δει αν η δόση χρειάζεται προσαρμογή. Μπορεί επίσης να χρειαστείτε βραχυπρόθεσμα β-αναστολείς για να ανακουφιστείτε από τα συμπτώματά σας, ενώ η καρβιμαζόλη αρχίζει να δρα.

Μακροπρόθεσμα, μπορεί να προταθεί ραδιενεργό ιώδιο ή χειρουργική επέμβαση. Ο υπερδραστήριος θυρεοειδής συχνά καταλαγιάζει μέσα σε δύο χρόνια, αλλά μπορεί να επανεμφανιστεί ή να γίνει υποδραστήριος στη μετέπειτα ζωή. Υπάρχουν διάφορες θεραπευτικές επιλογές για τον υπερδραστήριο θυρεοειδή, όλες με διαφορετικές παρενέργειες. Αφιερώστε χρόνο για να τις συζητήσετε με τον ιατρό σας.