Μπορούν τα σκυλιά να μειώσουν τις τάσεις αυτοκτονίας;

Όλοι γνωρίζουμε ιστορίες με σκύλους που σώζουν ζωές ανθρώπων. Ο κατάλογος των καταστάσεων στις οποίες συμβαίνει αυτό είναι μακρύς, όπως η διάσωση ανθρώπων από πνιγμό, η ανεύρεση χαμένων και τραυματισμένων ανθρώπων, η απόκρουση άγριων ζώων, ο συναγερμός σε περιπτώσεις πυρκαγιάς και πολλές άλλες. Ορισμένες νέες έρευνες δείχνουν ότι μπορούμε τώρα να προσθέσουμε μια επιπλέον σωτήρια ικανότητα στο βιογραφικό των σκύλων – δηλαδή την μείωση την πιθανότητας αυτοκτονίας. (Δείτε έδω Γιατί οι έφηβοι καταφεύγουν στην αυτοκτονία😉

Τι είναι η διαπροσωπική θεωρία της αυτοκτονίας;

Η Valerie Douglas του Κρατικού Πανεπιστημίου της Βόρειας Ντακότα ηγήθηκε μιας ομάδας ερευνητών που διερεύνησε αυτό που είναι γνωστό ως Διαπροσωπική Θεωρία της Αυτοκτονίας. Έχει αποδειχθεί ότι η αυτοκτονία προβλέπεται από διάφορους παράγοντες, όπως η κατάθλιψη και το αίσθημα μοναξιάς. Η συγκεκριμένη θεωρία αναφέρει ότι οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να θελήσουν να αυτοκτονήσουν εάν συνδυάζονται τρεις παράγοντες:

1) το αίσθημα ότι δεν ανήκουν κάπου

2) η ιδέα ότι αποτελούν βάρος για τους άλλους

3) η αίσθηση απελπισίας ότι αυτές οι συνθήκες δεν θα αλλάξουν ποτέ

Είναι πιθανό ότι ένας σκύλος μπορεί να επηρεάσει και να μειώσει την ισχύ αυτών των παραγόντων, καθώς οι ιδιοκτήτες συχνά δηλώνουν ότι το κατοικίδιό τους τους παρέχει συντροφιά με τη μορφή ενός πλάσματος που αγαπούν. Αυτό σημαίνει ότι η κατοχή ενός κατοικίδιου ζώου θα μπορούσε να αυξήσει την αίσθηση του ανήκειν ενός ατόμου και, ως εκ τούτου, να μειώσει την επιθυμία για αυτοκτονία. Επιπλέον, η φροντίδα ενός κατοικίδιου ζώου μπορεί επίσης να επηρεάσει την αντίληψη του ατόμου ότι είναι βάρος, καθώς οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων συχνά αισθάνονται ευθύνη και αίσθηση σκοπού με τη φροντίδα των ζώων τους. Αυτή η αίσθηση ευθύνης και σκοπού μπορεί να ανακουφίσει το αίσθημα ότι είναι βάρος και επομένως να λειτουργήσει ως ρυθμιστικό παράγοντα έναντι των αυτοκτονικών σκέψεων.

Σε αυτή την πρόσφατη μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν 269 συμμετέχοντες, από τους όποιους οι 187 δήλωσαν ότι είχαν κατοικίδια ζώα και οι 87 ότι δεν ήταν ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων. Κάθε συμμετέχων συμπλήρωσε τέσσερα διαφορετικά απογραφικά δελτία: ένα μέτρησε τα συναισθήματα του ανήκειν και την αντίληψη ότι είναι βάρος, δύο εξέτασαν τη φύση και τη δύναμη του δεσμού τους με το κατοικίδιό τους και το τελευταίο εξέτασε την προδιάθεσή τους για αυτοκτονικές συμπεριφορές.

Σε γενικές γραμμές, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα άτομα με ισχυρό δεσμό με τα κατοικίδιά τους παρουσίαζαν μειωμένη πιθανότητα αυτοκτονικής συμπεριφοράς.

Ωστόσο, όλοι οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων δεν είχαν το ίδιο όφελος. Υπάρχει ένα εύρος συναισθημάτων που έχουν οι άνθρωποι για τα κατοικίδιά τους, με κάποιους να έχουν έντονη στοργή και κάποιους να ανησυχούν, να αγχώνονται ή να ενοχλούνται γι’ αυτά (π.χ. “Αν δεν μπορώ να κάνω το κατοικίδιό μου να δείξει ενδιαφέρον για μένα, αναστατώνομαι ή θυμώνω”). Μερικοί άνθρωποι αποφεύγουν την οικειότητα με τα κατοικίδιά τους, ακόμη και σε βαθμό που λένε: “Είμαι νευρικός όταν το κατοικίδιό μου έρχεται πολύ κοντά μου”. Τα άτομα αυτά δεν έδειξαν τα οφέλη της ιδιοκτησίας κατοικίδιων ζώων όσον αφορά τη μείωση των αυτοκτονικών τάσεων.

Διαπιστώνεται ότι ο ισχυρός δεσμός με το κατοικίδιο ζώο σχετίζεται με μειωμένο αίσθημα επιβάρυνσης και χαμηλότερο κίνδυνο αυτοκτονίας. Το να έχει κανείς έναν πιο αποφευκτικό δεσμό με το κατοικίδιό του συνδέθηκε με υψηλότερα συναισθήματα μη υπαγωγής και υψηλότερο κίνδυνο αυτοκτονίας. Το να έχει κανείς έναν πιο αγχώδη δεσμό με το κατοικίδιό του συσχετίστηκε με υψηλότερο αίσθημα μη υπαγωγής, υψηλότερο αίσθημα ότι είναι βάρος και υψηλότερο κίνδυνο αυτοκτονίας.

Η περίπτωση του Mickey Rourke

Μια ενδιαφέρουσα ιστορική περίπτωση για το πώς ένας σκύλος μπορεί να βοηθήσει στην προστασία ενός ατόμου από αυτοκτονικές ενέργειες αφορά τον ηθοποιό Μίκι Ρούρκ . Στις 11 Ιανουαρίου 2009 κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα καλύτερου ηθοποιού για την ερμηνεία του στην ταινία The Wrestler του Darren Aronofsky. Όταν οι ηθοποιοί εκφωνούν ευχαριστήριους λόγους για τέτοια βραβεία συνηθίζεται να ευχαριστούν τις οικογένειές τους ή τον Θεό, αλλά ο Ρουρκ ευχαρίστησε τα σκυλιά του. Αν δεν υπήρχε η θεραπευτική επίδραση της σχέσης του με τα σκυλιά του, όπως υποστήριξε, μπορεί να είχε αυτοκτονήσει πολύ πριν προλάβει να παραλάβει το βραβείο.

Ο Ρούρκ φαινόταν προορισμένος να γίνει σούπερ σταρ τη δεκαετία του 1980. Οι περισσότεροι κριτικοί συμφώνησαν ότι οι ερμηνείες του στα Diner (1982), Rumble Fish (1983), 9½ εβδομάδες (1986) και Angel Heart (1987) έδειχναν να περιέχουν ενδείξεις ότι θα μπορούσε να γίνει ένας άλλος Τζέιμς Ντιν ή ακόμη και ο Ρόμπερτ ΝτεΝίρο. Δυστυχώς, η καριέρα του Ρούρκ ως ηθοποιού επισκιάστηκε τελικά από την προσωπική του ζωή. Οι σκηνοθέτες δυσκολεύονταν να συνεργαστούν μαζί του. Ο Άλαν Πάρκερ δήλωσε: “Το να δουλεύεις με τον Μίκι είναι εφιάλτης. Είναι πολύ επικίνδυνος στο πλατό γιατί ποτέ δεν ξέρεις τι πρόκειται να κάνει”. Ο Ρούρκ άρχισε επίσης να εμφανίζει τις συνέπειες της κατάχρησης ουσιών. Τελικά εξαφανίστηκε ουσιαστικά από τον κινηματογραφικό κόσμο.

Η καριέρα του Ρούρκ αναβίωσε όταν ο σκηνοθέτης Ρόμπερτ Ροντρίγκεζ τον έβαλε στο ρόλο ενός μοχθηρού εκτελεστή στην ταινία Once Upon a Time in Mexico (2003). Δύο χρόνια αργότερα ο Ροντρίγκεζ τον κάλεσε και πάλι, αυτή τη φορά για να υποδυθεί τον Μαρβ, έναν από τους αντιήρωες της σειράς κόμικς crime-noir του Φρανκ Μίλερ Sin City (2005). Σε εκείνη την ταινία, ο Ρούρκ έδωσε μια εναλλάξ ανατριχιαστική και διασκεδαστική ερμηνεία που υπενθύμισε στους αμφισβητίες ότι ήταν ακόμα μια υπολογίσιμη δύναμη. Ωστόσο, για να φτάσει σε αυτό το στάδιο της ζωής του χρειάστηκε η παρέμβαση ενός σκύλου.

Η κατάθλιψη ήταν ένα από τα προβλήματα του Ρούρκ τη δεκαετία του 1990. Οι φίλοι του τον εγκατέλειψαν, αφαιρώντας του έτσι την αίσθηση του ανήκειν. Στο τέλος, ένιωσε ότι του έμεινε μόνο ο σκύλος του για παρηγοριά. Ο Ρούρκ παραδέχεται ότι τα πράγματα είχαν χειροτερέψει αρκετά, ώστε μια μέρα μπήκε σε μια ντουλάπα με τον αγαπημένο του σκύλο Beau Jack, κλειδώνοντας την πόρτα και σχεδιάζοντας να αυτοκτονήσει με υπερβολική δόση ναρκωτικών. Τελικά, δεν μπόρεσε να τα καταφέρει λόγω της σχέσης του με το σκυλάκι του. Ο Ρουρκ περιγράφει τη σκηνή: “Έκανα κάποια τρελά πράγματα, αλλά είδα ένα βλέμμα στα μάτια του Beau Jack και κατάλαβα τι ήμουν έτοιμος να κάνω. Αυτός ο σκύλος μου έσωσε τη ζωή”.

Έτσι, μετά την αξιοσημείωτη επιστροφή του και την άνοδό του από τα βάθη της κατάθλιψης και της αυτοκτονίας, ο Ρουρκ μπόρεσε να σταθεί μπροστά σε συναδέλφους του για να παραλάβει το βραβείο της Χρυσής Σφαίρας. Ωστόσο, ο λόγος του ήταν διαφορετικός από των άλλων, περιλαμβάνοντας όχι μόνο αναφορές στη συμβολή και την υποστήριξη των επαγγελματιών συναδέλφων, αλλά και αυτή τη φράση: “Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους σκύλους μου, αυτούς που είναι εδώ, αυτούς που δεν είναι πια εδώ, γιατί μερικές φορές όταν ένας άνθρωπος είναι μόνος, το μόνο που έχεις είναι ο σκύλος σου, και αυτοί σήμαιναν τα πάντα για μένα”.