Ένας από τους σημαντικότερους μύες στο σώμα μας είναι μάλλον και ο λιγότερο γνωστός. Είναι ο κατώτερος οισοφαγικός σφιγκτήρας, ένας μυς που βρίσκεται στη συμβολή του οισοφάγου με τον στόμαχο, ο οποίος αποτρέπει την παλινδρόμηση γαστρικού περιεχομένου στον οισοφάγο.

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση: Τι είναι και πώς την αναγνωρίζουμε

Η δεύτερη συνηθέστερη νόσος του πεπτικού μας συστήματος, μετά το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, είναι η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ), η ροή δηλαδή του περιεχομένου του στομάχου στον οισοφάγο ή/και στον φάρυγγα. Κάποια από τα συμπτώματα της ΓΟΠ περιλαμβάνουν οπισθοστερνικό καύσο (heartburn), αίσθημα όξινης γεύσης στον φάρυγγα, πόνο ή/και δυσκολία στην κατάποση, χρόνια ιγμορίτιδα και χρόνιος βήχα, ειδικά την νύχτα. Αν τα επεισόδια ΓΟΠ ξεπερνούν τα 2-3 ανά βδομάδα, θεωρείται ότι το άτομο πάσχει από την νόσο, η οποία είναι χρόνια πάθηση μεν, που αντιμετωπίζεται δε με λήψη φαρμακευτικής αγωγής.

Πώς δρουν τα φάρμακα για την Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση;

Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την νόσο ΓΟΠ λειτουργούν ουσιαστικά με δύο τρόπους: ο πρώτος είναι με βάση τους αναστολείς αντλίας πρωτονίων (proton pump inhibitor, ppi) οι οποίοι ‘’μπλοκάρουν’’ συγκεκριμένα κύτταρα του στομάχου, υπεύθυνα για την έκκριση οξέος, και ο δεύτερος με την χρήση αναστολέων υποδοχέων ισταμίνης-2, οι οποίοι, ομοίως με τους ppi, ‘’μπλοκάρουν’’ τα κύτταρα από όπου εκκρίνεται το στομαχικό οξύ, και παράλληλα μειώνουν την συνολική οξύτητα του περιεχομένου του στομάχου. Επίσης, τα αντιόξινα φάρμακα συνίστανται για την ΓΟΠ.

Πώς αντιμετωπίζεται η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση;

Ακόμα και με την λήψη κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής, ένα ποσοστό της τάξεως 10-40% των ασθενών δηλώνει πως τα συμπτώματα της νόσου δεν υποχωρούν. Επιπλέον, έρευνες δείχνουν συσχέτιση της χρόνιας χρήσης τέτοιων τύπων φαρμάκων με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, άνοιας, οστεοπόρωσης και μειωμένης απορρόφησης από τον οργανισμό, βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Η συσχέτιση δεν σημαίνει απαραίτητα ότι τα συγκεκριμένα φάρμακα προκαλούν τις παραπάνω παθήσεις, και στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, τα οφέλη της φαρμακευτικής αγωγής είναι πολλά περισσότερα από τους κινδύνους.

Παρόλα αυτά, για να λειτουργήσει καλύτερα η φαρμακευτική αγωγή ή/και να αποφευχθεί τελείως η πιθανότητα της ΓΟΠ νόσου, οι ειδικοί συνιστούν αλλαγή στον τρόπο ζωής του κάθε ατόμου. Έρευνα με 43.000 γυναίκες, ηλικίας 42-62 ετών, που παρακολουθήθηκαν για δέκα χρόνια, όπου 9.000 από αυτές εμφάνισαν ΓΟΠ νόσο, βοήθησε τους ερευνητές να απαριθμήσουν 5 σημαντικούς παράγοντες που μείωναν την πιθανότητα εμφάνισης ΓΟΠ.

Ποιοι είναι οι παράγοντες που μειώνουν σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης;

1. Η διατήρηση φυσιολογικού βάρους.
2. Δεν υπήρξαν ποτέ καπνίστριες (η νικοτίνη ‘’χαλαρώνει’’ τον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα).
3. Δεν κατανάλωναν πάνω από 2 κούπες καφέ/τσάι/ανθρακούχου ποτών την ημέρα (η καφεΐνη προκαλεί το ίδιο φαινόμενο με την νικοτίνη).
4. Διατήρηση καλής διατροφής
5. Μέτριας ή/και έντονης σωματικής δραστηριότητας τουλάχιστον για 30’ κάθε μέρα.

Ακόμα και η τήρηση όλων των παραπάνω δεν σημαίνει απαραίτητα πως δεν θα νοσήσουμε από ΓΟΠ. Μην ξεχνάμε πως οι περιβαλλοντικοί και γονιδιακοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο στην υγεία μας. Με τα παραπάνω μέτρα όμως, ακόμα και αν νοσήσουμε, τα συμπτώματα θα είναι πολύ ελαφρύτερα και η φαρμακευτική αγωγή θα φέρει καλύτερα αποτελέσματα.