Πώς αλλάζουν τα μάτια μας καθώς μεγαλώνουμε;

Στο μπροστινό μέρος του ματιού έχετε την επιφάνεια του βολβού, που αποτελείται από διάφορα στρώματα, και τον φακό, που σας επιτρέπει να εστιάζετε τις εικόνες στο πίσω μέρος του ματιού. Με την ηλικία (συνήθως από τα 40 σας) ο φακός σας γίνεται λιγότερο αποτελεσματικός στην εστίαση, γεγονός που ευθύνεται για τα αναπόφευκτα γυαλιά μέσης ηλικίας. Στην εσωτερική επιφάνεια του βολβού του ματιού βρίσκεται ο αμφιβληστροειδής, γεμάτος με κύτταρα που ανιχνεύουν το φως.

Ποια είναι τα πιο γνωστά προβλήματα των ματιών;

Καταρράκτης

Ίσως το πιο γνωστό πρόβλημα του φακού είναι ο καταρράκτης, όπου ο συνήθως διαυγής φακός του ματιού θολώνει. Αυτό σημαίνει ότι ουσιαστικά κοιτάζετε μέσα από παγωμένο γυαλί, οπότε η σταδιακή απώλεια της όρασης δεν μπορεί να διορθωθεί με γυαλιά.

Μπορεί επίσης να παρατηρήσετε κηλίδες στην όρασή σας, φωτοστέφανα γύρω από έντονα φώτα και προβλήματα όρασης σε καλά φωτισμένα περιβάλλοντα. Περίπου 1 στους 3 άνω των 65 ετών και των δύο φύλων έχει καταρράκτη, ο οποίος μπορεί να επηρεάσει το ένα ή και τα δύο μάτια. Ευτυχώς, μια απλή ημερήσια επέμβαση υπό τοπική αναισθησία επιτρέπει στον οφθαλμίατρό σας να αντικαταστήσει τον φακό, συνήθως με μεγάλη επιτυχία.

Γλαύκωμα

Ο βολβός του ματιού σας είναι γεμάτος από θρεπτικό υγρό που ονομάζεται υδατοειδές υγρό. Αυτό συμπληρώνεται συνεχώς, ενώ η περίσσεια αποστραγγίζεται μέσω ενός πλέγματος στο μπροστινό μέρος του ματιού. Εάν έχετε γλαύκωμα, η πίεση στο εσωτερικό των ματιών σας αυξάνεται λόγω της αναντιστοιχίας μεταξύ των ποσοτήτων υγρού που παράγονται και των ποσοτήτων που απομακρύνονται με φυσικό τρόπο.

Αν δεν αντιμετωπιστεί, αυτή η συσσώρευση πίεσης μπορεί να βλάψει το “βλέπον” (οπτικό) νεύρο και να οδηγήσει σε σταδιακή απώλεια της όρασης. Μέχρι τη στιγμή που θα εμφανίσετε συμπτώματα, μπορεί να έχετε σημαντικά μόνιμα προβλήματα. Ακόμα χειρότερα, μερικές φορές η εκροή του υγρού μπλοκάρεται εντελώς, οδηγώντας στο έντονα επώδυνο κόκκινο μάτι του οξέος γλαυκώματος. Χωρίς επείγουσα θεραπεία, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια της όρασης.

Ευτυχώς, με την έγκαιρη διάγνωση και τις τακτικές μακροχρόνιες οφθαλμικές σταγόνες, η βλάβη μπορεί σχεδόν πάντα να αποφευχθεί – αλλά σαφώς πρέπει να διαγνωστεί. Το γλαύκωμα είναι συχνό, επηρεάζοντας 1 στους 50 άνω των 40 ετών και 1 στους 10 άνω των 75 ετών. Ο κίνδυνος είναι ακόμη μεγαλύτερος αν το πρόβλημα υπάρχει στην οικογένειά σας, αν έχετε πολύ μυωπία ή αν πάσχετε από διαβήτη. Όλοι πρέπει να κάνουν τακτικό οφθαλμολογικό έλεγχο τουλάχιστον κάθε δύο χρόνια.

Εκφύλιση της ωχράς κηλίδας

Ένα άλλο οφθαλμολογικό πρόβλημα που σχετίζεται με τη γήρανση είναι η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, ή ARMD. Η ωχρά κηλίδα σας είναι μια μικρή περιοχή του αμφιβληστροειδούς σας με το υψηλότερο ποσοστό κυττάρων που ανιχνεύουν το φως για να βλέπετε λεπτές λεπτομέρειες. Με την ηλικία, η περιοχή αυτή μπορεί να γίνει λιγότερο αποτελεσματική, καθιστώντας την ARMD την πιο κοινή αιτία σοβαρής απώλειας της όρασης σε άτομα άνω των 50 ετών. Ωστόσο, δεν προκαλεί πλήρη απώλεια της όρασης.

Υπάρχουν δύο βασικά είδη ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. Περίπου 9 στους 10 ανθρώπους έχουν την “ξηρή” ποικιλία, η οποία δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί, αλλά τείνει να εξελίσσεται πολύ πιο αργά. Το “υγρό” είδος μπορεί να προκαλέσει ταχύτερη απώλεια όρασης, αλλά μπορεί να αντιμετωπιστεί με ενέσεις στο μάτι υπό τοπική αναισθησία.

Είναι απαραίτητη η προστασία των ματιών ;

Είναι σημαντικό να προστατεύετε τα μάτια σας, ακόμη και αν δεν έχετε συμπτώματα. Ποτέ δεν είναι πολύ νωρίς για να συνηθίσετε να φοράτε γυαλιά ηλίου με καλή προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία όποτε βρίσκεστε σε έντονο φως. Και ένας οφθαλμολογικός έλεγχος από τον οπτικό σας τουλάχιστον κάθε δύο χρόνια (συχνότερα αν σας το συνιστούν) μπορεί να εντοπίσει θεραπεύσιμα προβλήματα που μπορεί να μην γνωρίζετε ότι έχετε.

Το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ARMD, καθώς και καταρράκτη, οπότε είναι ένας ακόμη λόγος για να μην το κάνετε. Η διατήρηση της αρτηριακής σας πίεσης υπό έλεγχο (με δισκία από τον παθολόγο σας, εάν χρειάζεται) και η διατήρηση του βάρους σας εντός των φυσιολογικών ορίων θα μειώσουν και τα δύο τον κίνδυνο οφθαλμικών προβλημάτων. Το ίδιο και μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, με πολλά φρούτα και λαχανικά. Και φυσικά, τα ίδια αυτά μέτρα θα προστατεύσουν την καρδιά σας και θα μειώσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.