Εξετάσεις για το Helicobacter pylori (Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού)

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο χρησιμοποιούνται οι εξετάσεις για το H. pylori;

Οι εξετάσεις για το H. pylori συχνά χρησιμοποιούνται:

• Για να εντοπιστεί το βακτήριο H. pylori στον πεπτικό σωλήνα
• Για να εντοπιστεί αν τα πεπτικά συμπτώματα προκαλούνται από λοίμωξη από το H. pylori
• Για να διαπιστωθεί εάν η θεραπεία για λοίμωξη από το H. pylori είναι αποτελεσματική

Γιατί χρειάζομαι εξετάσεις για το H. pylori;

Μπορεί να χρειαστείτε αυτές τις εξετάσεις αν παρουσιάζετε συμπτώματα πεπτικής διαταραχής. Εφόσον τόσο η γαστρίτιδα όσο και τα έλκη αφορούν σε πρόβλημα στο βλεννογόνο του στομάχου, μοιράζονται πολλά κοινά συμπτώματα, όπως:

• Κοιλιακό άλγος
• Φούσκωμα
• Ναυτία και εμετό
• Διάρροια
• Απώλεια όρεξης
• Απώλεια βάρους

Ένα έλκος είναι πιο σοβαρή πάθηση από τη γαστρίτιδα και τα συμπτώματα συχνά πιο έντονα. Η αντιμετώπιση της γαστρίτιδας στα αρχικά στάδια μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση έλκους ή άλλων επιπλοκών.

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιούνται οι εξετάσεις για το H. pylori;

Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι εξετάσεων για το H. pylori. Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει έναν ή περισσότερους από τους ακόλουθους:

Εξέταση αίματος

• Ελέγχει την ύπαρξη αντισωμάτων έναντι του H. pylori
• Διαδικασία:
  • Ένας επαγγελματίας υγείας θα λάβει δείγμα αίματος από μία φλέβα στο χέρι σας, χρησιμοποιώντας μία μικρή βελόνα. Όταν η βελόνα εισαχθεί, μία μικρή ποσότητα αίματος θα συλλεχθεί εντός μιας σύριγγας ή φιαλιδίου.

Τεστ αναπνοής

• Ελέγχει για λοίμωξη μετρώντας τα επίπεδα συγκεκριμένων ουσιών στην αναπνοή σας
• Διαδικασία:
  • Θα παρέχετε ένα δείγμα αναπνοής αναπνέοντας σε έναν σάκο συλλογής.
  • Ύστερα θα καταπιείτε ένα δισκίο ή ένα υγρό που περιέχει ένα αβλαβές ραδιενεργό υλικό.
  • Θα παρέχετε ένα ακόμη δείγμα αναπνοής.
  • Ο γιατρός θα συγκρίνει τα δύο δείγματα. Αν το δεύτερο περιέχει υψηλότερα από το φυσιολογικό επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα, αυτό αποτελεί ένδειξη λοίμωξης από το H. pylori.

Εξετάσεις κοπράνων. Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει εξέταση αντιγόνου κοπράνων ή καλλιέργεια κοπράνων.  

• Η εξέταση αντιγόνου κοπράνων αναζητά αντιγόνα του H. pylori στα κόπρανα. Τα αντιγόνα είναι ουσίες που πυροδοτούν την ανοσολογική απόκριση.
• Η καλλιέργεια κοπράνων αναζητά τα βακτήρια H. pylori στα κόπρανα.
• Τα δείγματα και για τους δύο τύπους εξετάσεων κοπράνων συλλέγονται με τον ίδιο τρόπο. Η συλλογή του δείγματος συνήθως περιλαμβάνει τα ακόλουθα βήματα:
  • Φορέστε ένα ζευγάρι γάντια λάτεξ μιας χρήσης.
  • Συλλέξτε και αποθηκεύστε τα κόπρανα στο ειδικό δοχείο που σας έχει δώσει ο γιατρός σας.
  • Εάν πρόκειται για συλλογή δείγματος από βρέφος, τυλίξτε την πάνα του σε μία πλαστική σακούλα.
  • Βεβαιωθείτε ότι το δείγμα κοπράνων δεν έχει αναμειχθεί με ούρα, νερό τουαλέτας ή χαρτί τουαλέτας.
  • Καταγράψτε το ονοματεπώνυμό σας και την ημερομηνία πάνω στο δοχείο συλλογής.
  • Αφαιρέστε και απορρίψτε τα γάντια και πλύνετε τα χέρια σας.
  • Επιστρέψτε το δοχείο στο γιατρό σας.

Ενδοσκόπηση. Αν οι προαναφερθείσες εξετάσεις δεν παρέχουν επαρκείς πληροφορίες για τη διάγνωση, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει ενδοσκόπηση, η οποία επιτρέπει την εξέταση του οισοφάγου, του βλεννογόνου του στομάχου και μέρους του λεπτού εντέρου. Κατά τη διαδικασία:

• Θα ξαπλώσετε στο εξεταστικό κρεβάτι σε ύπτια θέση (ανάσκελα) ή στο πλάι.
• Θα σας δοθεί ένα φάρμακο ώστε να χαλαρώσετε και να μην αισθάνεστε πόνο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
• Ο γιατρός θα εισάγει ένα λεπτό, ευέλικτο σωλήνα, το ενδοσκόπιο, από το στόμα στο λαιμό. Το ενδοσκόπιο φέρει φακό και κάμερα στην άκρη. Αυτό επιτρέπει στο γιατρό να έχει μία καλή εικόνα των εσωτερικών οργάνων.
• Ο γιατρός μπορεί να πραγματοποιήσει και βιοψία (αφαίρεση μικρού δείγματος ιστού) για να εξετάσει τον ιστό μετά την ενδοσκόπηση.
• Όταν η ενδοσκόπηση ολοκληρωθεί, ο γιατρός θα σας παρακολουθεί για μία με δύο ώρες, καθώς η δράση του αναισθητικού φαρμάκου θα φθίνει.
• Μπορεί να αισθάνεστε υπνηλία για λίγο, επομένως καλό θα ήταν κάποιος να σας οδηγήσει ως το σπίτι.

Προετοιμασία

Ποια προετοιμασία απαιτείται για τις εξετάσεις για το H. pylori;

• Δεν απαιτείται καμία ειδική προετοιμασία για την εξέταση αίματος.
• Για το τεστ αναπνοής, τις εξετάσεις κοπράνων, καθώς και για την ενδοσκόπηση, μπορεί να χρειαστεί να σταματήσετε τη λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων για περίπου δύο εβδομάδες έως ένα μήνα πριν. Ενημερώστε το γιατρό σας για όλα τα συνταγογραφούμενα και μη συνταγογραφούμενα φάρμακα που λαμβάνετε.
• Για την ενδοσκόπηση, θα χρειαστεί να νηστέψετε (να μη φάτε και να μην πιείτε τίποτα) για περίπου 12 ώρες πριν την εξέταση.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με τις εξετάσεις για το H. pylori;

Ελάχιστοι κίνδυνοι συνοδεύουν μία εξέταση αίματος. Μπορεί να αισθανθείτε ήπιο πόνο ή να σχηματιστεί μικρός μώλωπας στο σημείο που εισήχθη η βελόνα, όμως τα περισσότερα συμπτώματα υποχωρούν άμεσα.

Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος αναφορικά με το τεστ αναπνοής ή τις εξετάσεις κοπράνων.

Κατά την ενδοσκόπηση, μπορεί να αισθανθείτε ήπια δυσφορία όταν εισάγεται το ενδοσκόπιο, όμως οι σοβαρές επιπλοκές είναι σπάνιες. Υπάρχει πολύ μικρός κίνδυνος ρήξης του εντέρου. Εάν υποβληθείτε σε βιοψία, υπάρχει μικρός κίνδυνος αιμορραγίας στο σημείο. Η αιμορραγία συνήθως σταματά χωρίς θεραπεία.

Ερμηνεία αποτελεσμάτων

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Αν τα αποτελέσματα είναι αρνητικά, σημαίνει ότι κατά πάσα πιθανότητα δεν έχετε λοίμωξη από το H. pylori. Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει επιπλέον εξετάσεις για να εντοπίσει την αιτία των συμπτωμάτων σας.

Αν τα αποτελέσματα είναι θετικά, σημαίνει ότι έχετε λοίμωξη από το H. pylori, η οποία σαφώς είναι αντιμετωπίσιμη. Ο γιατρός πιθανώς να σας συνταγογραφήσει ένα συνδυασμό αντιβιοτικών και άλλων φαρμάκων για την αντιμετώπιση της λοίμωξης και την ανακούφιση του πόνου. Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να είναι περίπλοκη, όμως είναι σημαντικό να λάβετε όλα σας τα φάρμακα αυστηρά με βάση τις οδηγίες συνταγογράφησης, ακόμη και αν τα συμπτώματα υποχωρήσουν άμεσα. Εάν παραμείνουν βακτήρια H. pylori στο πεπτικό σύστημα, η πάθηση θα επιδεινωθεί. Η γαστρίτιδα που προκαλείται από το H. pylori μπορεί να οδηγήσει πεπτικό έλκος και μερικές φορές καρκίνο του στομάχου.

Περαιτέρω πληροφορίες

Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζω αναφορικά με τις εξετάσεις για το H. pylori;

Μετά τη θεραπεία με αντιβιοτικά, ο γιατρός θα ζητήσει επανάληψη των εξετάσεων ώστε να βεβαιωθεί ότι δεν υπάρχουν πλέον βακτήρια H. pylori στο πεπτικό σύστημα.