Κυστική ακμή

Συμπτώματα

Πώς μπορεί να ξεχωρίσει κάποιος την κυστική από την απλή ακμή;

Τα εξανθήματα της κυστικής ακμής είναι μεγαλύτερα, πιο βαθιά στο δέρμα και πιο σοβαρά σε σχέση με όλους τους άλλους τύπους ακμής, οι οποίοι προκαλούν συνήθως επιφανειακά εξανθήματα. Επιπλέον, τα σημάδια της κυστικής ακμής, χαρακτηρίζονται από:

• μεγάλα λευκά εξανθήματα
• ευαισθησία και πόνο στο άγγιγμα
• μεγάλες πυώδης κύστες
• έντονη ερυθρότητα στο δέρμα

Οι κύστες της ακμής εμφανίζονται κυρίως στο πρόσωπο, αλλά μπορεί να παρατηρηθούν επίσης, στο λαιμό, την πλάτη, το στήθος, τους ώμους, τα χέρια και πίσω από τα αυτιά. 

Αίτια

Ποια είναι τα αίτια της κυστικής ακμής;

Αναπτύσσεται όταν σχηματίζονται κύστεις στο εσωτερικό της επιδερμίδας σας. Το γεγονός αυτό μπορεί να οφείλεται σε συνδυασμό βακτηρίων, σμήγματος και νεκρών κυττάρων του δέρματος τα οποία βρίσκονται παγιδευμένα στους πόρους σας.

Αν και όλοι μπορεί να εμφανίσουν ακμή, τα άτομα με λιπαρό δέρμα είναι πιο επιρρεπή. Εμφανίζεται επίσης συχνότερα σε εφήβους, γυναίκες ή ηλικιωμένους που υποφέρουν από ορμονική ανισορροπία.

Συνήθως, η κυστική ακμή βελτιώνεται με την ηλικία. Ωστόσο, η επίμονη και επίπονη αυτή πάθηση δεν υποχωρεί χωρίς θεραπεία. Αν υποπτεύεστε ότι πάσχετε από κυστική ακμή, ο δερματολόγος σας είναι ο καταλληλότερος να σας βοηθήσει. Μπορεί να σας χορηγήσει την απαραίτητη φαρμακευτική αγωγή, η οποία θα βοηθήσει να καθαρίσει το δέρμα σας.

Θεραπεία

Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η κυστική ακμή;

Λόγω της σοβαρότητας της κυστικής ακμής, τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα που προτείνονται για την αντιμετώπιση της απλής ακμής, δεν είναι αρκετά αποτελεσματικά και απαιτείται συμβολή δερματολόγου για την χορήγηση κατάλληλης αγωγής. Υπάρχουν διάφορες αγωγές που συστήνονται για την αντιμετώπιση της κυστικής ακμής, αλλά συνήθως τα αποτελέσματα δεν είναι ορατά εάν δεν περάσουν τουλάχιστον 8 εβδομάδες. 

Κάποιες από τις πιθανές θεραπείες που μπορεί να χορηγηθούν σε κάποιον, περιλαμβάνουν:

Ισοτρετινοΐνη

Θεωρείται μια από τις πιο αποτελεσματικές και ισχυρές θεραπείες για την κυστική ακμή και αποτελεί μια μορφή βιταμίνης Α, η οποία χορηγείται σε μορφή χαπιού, σε καθημερινή βάση. Σε μελέτη που έχει γίνει, περίπου το 85% των ατόμων που την χρησιμοποίησαν είδαν αισθητά αποτελέσματα εντός 4 με 6 μηνών. Παρ' όλα αυτά, η συγκεκριμένη ουσία εμφανίζει αρκετές ανεπιθύμητες ενέργειες, οι οποίες είναι σημαντικό να αναφερθούν άμεσα στον ιατρό σε περίπτωση που παρουσιαστούν, όπως:

• φλεγμονή στο δέρμα
• μελάνιασμα
• πόνο στους μυς ή τις αρθρώσεις
• επίμονο πονοκέφαλο
• ρινορραγία 
• έντονες διαταραχές της διάθεσης
• φλεγμονώδης νόσος του εντέρου

Αντιβιοτικά

Χορηγούνται από στόματος σε περιπτώσεις εκτεταμένης ακμής στο δέρμα, με σκοπό να μειώσουν τα βακτήρια και την φλεγμονή, που συμβάλλουν στην κυστική ακμή. Παρ' όλα αυτά, τα αντιβιοτικά δεν μπορούν να χορηγηθούν για μεγάλο διάστημα, καθώς τα βακτήρια θα αποκτήσουν ανεκτικότητα σε αυτά, και επίσης δεν μπορούν να μειώσουν τα λιπαρά και τα νεκρά κύτταρα που φράσσουν τους πόρους της επιδερμίδας. Ως εκ τούτου, τα αντιβιοτικά δεν είναι πάντα αποτελεσματικά και στην περίπτωση αυτή συστήνεται η χορήγηση ισοτρετινοΐνης. 

Πιθανές παρενέργειες από την χρήση αντιβιοτικών μπορεί να είναι:

• κοιλιακός πόνος
• ευκοίλια
• ναυτία
• εμετός 
• ευαισθησία στον ήλιο

Ρετινοειδή

Χορηγούνται τοπικά και βασίζονται στην βιταμίνη Α, αλλά είναι λιγότερα αποτελεσματικά από την ισοτρετινοΐνη. Αυτά βοηθούν να απομακρυνθούν οι ουσίες που αποφράσσουν τους θύλακες των τριχών, αποτρέποντας την εμφάνιση της ακμής. Τα ρετινοειδή μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε καθημερινή βάση σε μορφή κρέμας, λοσιόν ή τζελ με τοπική εφαρμογή, αλλά και σε συνδυασμό με αντιβιοτικά για καλύτερα αποτελέσματα.

Παρ' όλα που σκευάσματα με ρετινοειδή είναι διαθέσιμα και χωρίς συνταγογράφηση, όπως το adapalene, αυτά δεν είναι τόσο αποτελεσματικά για την κυστική ακμή, όπως τα συνταγογραφούμενα που είναι πιο ισχυρά, και περιλαμβάνουν:

• Avage
• Avita
• Differin
• Retin-A
• Tazorac

Κάποιες από τις ανεπιθύμητες ενέργειες της τοπικής εφαρμογής των ρετινοειδών, μπορεί να είναι το κοκκίνισμα και ξεφλούδισμα του δέρματος και η ευαισθησία στον ήλιο, τα οποία όμως είναι παροδικά και δεν θεωρούνται σοβαρά. Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να χρησιμοποιείται αντηλιακή κρέμα για όσο κάποιος λαμβάνει θεραπεία με ρετινοειδή. 

Σπειρονολακτόνη (Aldactone)

Χρησιμοποιείται συνήθως ως διουρητικό για την αντιμετώπιση του οιδήματος και της υψηλής αρτηριακής πίεσης. Όσον αφορά την ακμή, η σπειρονολακτόνη λειτουργεί, περιορίζοντας τα επίπεδα ανδρογόνων, τα οποία συμβάλλουν στην φλεγμονή της κυστικής ακμής. Το φάρμακο αυτό είναι αποτελεσματικό κυρίως σε γυναίκες με ακμή στο σαγόνι και χαμηλά στο πρόσωπο. 

Σύμφωνα με έρευνα του 2012, έχει αποδειχθεί ότι ημερήσια δόση 50 με 100 mg, είναι αποτελεσματική, αλλά δεν είναι ασυνήθιστο η δόση να φτάσει και τα 200 mg την ημέρα.

Η σπειρονολακτόνη δεν είναι κατάλληλη για έγκυες γυναίκες ή γυναίκες που σχεδιάζουν να μείνουν έγκυες, καθώς και για άτομα με προβλήματα στους νεφρούς. Ενώ, στις πιθανές παρενέργειες της ανήκουν, επίσης:

• η ζάλη
• η κούραση
• ο πονοκέφαλος
• η απορρύθμιση του έμμηνου κύκλου
• τα υψηλά επίπεδα καλίου στο αίμα (υπερκαλιαιμία)
• η ευαισθησία στους μαστούς 

Αντισυλληπτικά

Χορηγούνται από στόματος σε μορφή χαπιού και είναι αποτελεσματικά κυρίως σε γυναίκες που βιώνουν εξάρσεις της ακμής κατά την διάρκεια ορμονικών διακυμάνσεων, που σχετίζονται με τον έμμηνο κύκλο. Τα αντισυλληπτικά περιέχουν οιστρογόνα, τα οποία ρυθμίζουν τα επίπεδα των ορμονών στον οργανισμό και μπορεί να συμβάλουν με αυτό τον τρόπο στον περιορισμό της ακμής. Παρ' όλα αυτά, τα χάπια αυτά δεν συνιστώνται για άτομα που καπνίζουν, που έχουν θρόμβους στο αίμα ή επιθυμούν να κάνουν παιδί.

Πότε πρέπει κάποιος να επισκεφθεί ένα δερματολόγο;

Η κυστική ακμή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα στο σπίτι, επομένως εάν ένα άτομο υποπτεύεται ότι εμφανίζει κυστική ακμή ή άλλο είδος σοβαρής ακμής, συνίσταται να επικοινωνήσει με έναν δερματολόγο. Με αυτό τον τρόπο, θα του χορηγηθεί κατάλληλη θεραπεία και μπορεί να προληφθεί η επανεμφάνιση της ακμής και τα μόνιμα σημάδια ή ουλές από αυτήν.

Είναι σημαντικό να έχει κάποιος υπόψιν του ότι οποιαδήποτε θεραπεία θέλει αρκετό διάστημα για να δώσει αποτελέσματα, ενώ δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να πειράζουμε το δέρμα και τις κύστες κατά το διάστημα αυτό, προκειμένου να μην επεκταθεί η ακμή και να μην αφήσει μόνιμα σημάδια στο δέρμα.

Σημάδια

Η κυστική ακμή αφήνει μόνιμες ουλές στο δέρμα και τι μπορεί να κάνει κάποιος για να της εξαφανίσει;

Σε σχέση με τους υπόλοιπους τύπους ακμής, η κυστική ακμή είναι πιο πιθανό να αφήσει μόνιμα σημάδια ή ουλές στο δέρμα κάποιου. Αυτό σημαίνει ότι το άτομο πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικό και σε καμία περίπτωση να μην σπάει τις κύστες, καθώς με αυτόν τον τρόπο είναι πιο πιθανόν να μείνουν μόνιμες ουλές αλλά και να εξαπλωθεί η λοίμωξη.

Αρχικά, είναι σημαντικό να αποφύγει κάποιος τον σχηματισμό ουλών, αλλά εφόσον αυτές σχηματιστούν υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να περιοριστούν. Φυσικά, η αντιμετώπιση των ουλών γίνεται αφού πρώτα περιοριστεί η ίδια η ακμή, και μπορεί να περιλαμβάνει έναν από τους παρακάτω τρόπους:

• Θεραπεία λέιζερ
• Χημικό πίλινγκ
• Δερματική απόξυση από δερματολόγο

Πρόληψη

Πώς μπορεί να αποφύγει κάποιος τον σχηματισμό της κυστικής ακμής;

Ο καλύτερος τρόπος να αποφύγει κάποιος τον σχηματισμό ακμής, είναι η σωστή περιποίηση του δέρματος, η οποία περιλαμβάνει:

• Καθημερινό πλύσιμο του προσώπου κατά προτίμηση το βράδυ, χρησιμοποιώντας κάποιο καθαριστικό που αφαιρεί τις επιπλέον ακαθαρσίες και τα λιπαρά αλλά δεν ξηραίνει και δεν ερεθίζει υπερβολικά την επιδερμίδα, όπως μια λοσιόν καθαρισμού. Το πίλινγκ καθώς και υπερβολικά πολλά προϊόντα περιποίησης προσώπου δεν συνιστώνται, καθώς μπορεί να επιδεινώσουν τη φλεγμονή στο δέρμα και χειροτερέψουν μια υπάρχουσα ακμή.
• Αποφυγή αγγίγματος και τριψίματος του προσώπου κατά την διάρκεια της ημέρας, καθώς όταν ερεθίζεται συνεχώς το δέρμα και σπάνε τα σπυράκια ακόμα και πιο ήπιες μορφές ακμής, μπορεί να οδηγήσουν στο σχηματισμό κυστών.
• Επιλογή προϊόντων μακιγιάζ τα οποία δεν περιέχουν έλαια και δεν αποφράσσουν τους πόρους της επιδερμίδας.
• Προσεκτικός καθαρισμός του προσώπου και αφαίρεση όλου του μακιγιάζ πριν τον ύπνο.
• Χρήση αντηλιακών προϊόντων, κατά προτίμηση χωρίς έλαια, τα οποία προστατεύουν τον δέρμα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, σε περίπτωση που κάποιος λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή κατά της ακμής, με αποτέλεσμα το δέρμα του να είναι περισσότερο ευαίσθητο στην ηλιακή ακτινοβολία.

Επιπλέον, προτάσεις για καθαρό και λαμπερό δέρμα αλλά και γενικότερη βελτίωση της υγείας του ατόμου, περιλαμβάνουν:

• Αποφυγή κατανάλωσης προϊόντων με υψηλά σάκχαρα, όπως τα γλυκά, το ψωμί και τα ζυμαρικά.
• Πλύσιμο του προσώπου και του σώματος μετά από εργασία ή άσκηση στο εξωτερικό περιβάλλον, για να μειωθεί η συσσώρευση λιπαρών και βακτηρίων στο δέρμα.
• Περιορισμός του άγχους στην καθημερινότητα, καθώς αυτό επηρεάζει τις ορμόνες του οργανισμού και συνδέεται με εξάρσεις της ακμής.