Ο πόλεμος των κυττάρων: Η νόσος του μοσχεύματος έναντι του ξενιστή

Αίτια

Ποια είναι η αιτία της νόσου του μοσχεύματος έναντι του ξενιστή;

Η ακριβής αιτία της GvHD δεν είναι πάντα ξεκάθαρη. Ωστόσο, οι ερευνητές συμφωνούν ότι αρκετοί προδιαθεσικοί παράγοντες αυξάνουν τις πιθανότητες της εν λόγω πάθησης. Ο κυριότερος παράγοντας κινδύνου είναι η έλλειψη συμβατότητας στο HLA μεταξύ δότη και δέκτη. Αυτό μπορεί να προκαλέσει τόσο οξεία όσο και χρόνια GvHD.

Άλλοι προδιαθεσικοί παράγοντες της οξείας GvHD περιλαμβάνουν:

• Τη διαφορά ηλικίας μεταξύ δότη-δέκτη
• Τη διαφορά φύλου μεταξύ δότη-δέκτη
• Τη λήψη μυελού των οστών από γυναίκα που ήταν έγκυος το προηγούμενο έτος

Ο πρωταρχικός παράγοντας κινδύνου για τη χρόνια GvHD είναι το ιστορικό οξείας GvHD.

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της νόσου του μοσχεύματος έναντι του ξενιστή;

Όταν τα κύτταρα του μυελού του δότη αρχίζουν να επιτίθενται στα κύτταρα του δέκτη, τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν  σε αρκετά συστήματα του οργανισμού.

Τα δερματικά συμπτώματα εμφανίζονται κυρίως σε όσους πάσχουν από χρόνια GvHD και περιλαμβάνουν:

• Κνησμό
• Εξανθήματα
• Σκούρες κηλίδες ή αλλαγή του χρώματος του δέρματος σε πιο σκούρο

Τα γαστρεντερικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Διάρροια
• Εμετό
• Ναυτία
• Κοιλιακές κράμπες

Στα ηπατικά συμπτώματα ανήκει:

• Το κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών (ίκτερος)

Τα οφθαλμολογικά συμπτώματα είναι:

• Ο κνησμός
• Η ξηρότητα
• Η ευαισθησία

Αν έχετε προσφάτως υποβληθεί σε μεταμόσχευση μυελού των οστών και βιώνετε οποιοδήποτε από τα παραπάνω συμπτώματα, επικοινωνήστε με το γιατρό σας.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η νόσος του μοσχεύματος έναντι του ξενιστή;

Αν έχετε λάβει μόσχευμα μυελού των οστών και εμφανίζετε συμπτώματα GvHD, επικοινωνήστε με το γιατρό σας άμεσα. Κατά τη διάρκεια του ραντεβού σας, αναφέρετε όλα τα συμπτώματα, όσο ασήμαντα κι αν σας φαίνονται.

Αν ο γιατρός σας υποπτεύεται GvHD, θα κάνετε μια εξέταση αίματος. Υψηλά επίπεδα λευκών αιμοσφαιρίων συνήθως υποδεικνύουν λοίμωξη.

Αν οι εξετάσεις δείξουν υψηλά επίπεδα λευκών αιμοσφαιρίων, μπορεί να χρειαστείτε βιοψία. Η βιοψία πραγματοποιείται συνήθως ενώ βρίσκεστε υπό νάρκωση. Μπορεί, όμως, να πραγματοποιηθεί και με τοπική αναισθησία. Ένα μικρό τμήμα ιστού αφαιρείται από την πάσχουσα από GvHD περιοχή και αποστέλλεται στο εργαστήριο για ανάλυση.

Σε πολλές περιπτώσεις, μια εξέταση ούρων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ανιχνεύσει ενδείξεις μόλυνσης, αλλά και να αποκλείσει άλλες πιθανές αιτίες των συμπτωμάτων, όπως ο διαβήτης ή οι μολύνσεις της ουροδόχου κύστης.

Θεραπεία

Ποιες θεραπευτικές επιλογές είναι διαθέσιμες για τη νόσο του μοσχεύματος έναντι του ξενιστή;

Η πρωταρχική θεραπεία για τη GvHD είναι η συνταγογράφηση ανοσοκατασταλτικών. Αυτά τα φάρμακα μειώνουν την ανοσοαπόκριση των κυττάρων του δότη. Συνήθως συνταγογραφούνται ως ενδοφλέβια ή από του στόματος χορηγούμενα στεροειδή.

Τα γλυκοκορτικοειδή συχνά χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της οξείας GvHD, σε συνδυασμό με τα παρακάτω:

• Αντιθυμοκυτταρική ανοσοσφαιρίνη
• Denileukin diftitox (Ontak)
• Ινφλιξιμάμπη

Τα κορτικοστεροειδή συνταγογραφούνται κυρίως για τη θεραπεία της χρόνιας GvHD, μαζί με τα ακόλουθα φάρμακα:

• Ινφλιξιμάμπη
• Δακλιζουμάμπη
• Ετανερσέπτη

Πρόληψη

Υπάρχει πρόληψη για τη νόσο του μοσχεύματος έναντι του ξενιστή;

Η προληπτική θεραπεία με ανοσοκατασταλτικά μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης GvHD μετά τη μεταμόσχευση. Αυτά τα φάρμακα συνήθως αρχίζουν να λαμβάνονται από τον ασθενή πριν τη μεταμόσχευση και ο γιατρός πιθανώς να προτείνει τη συνέχεια της λήψης τους για αρκετούς μήνες μετά την ολοκλήρωσή της.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση για τα άτομα με νόσο του μοσχεύματος έναντι του ξενιστή;

Περίπου ένα χρόνο μετά τη μεταμόσχευση μυελού των οστών, το σώμα σας θα εισέλθει σε μια «κατάσταση ανοχής». Σε αυτό το σημείο, τα ανοσοσκατασταλτικά είναι λιγότερο απαραίτητα.

Στον ένα χρόνο, οι περισσότεροι λήπτες έχουν σχηματίσει νέα Τ λεμφοκύτταρα, συμβατά με του δότη. Αυτά τα κύτταρα αποτρέπουν την «επίθεση» από τα κύτταρα του δότη.

Τα άτομα που δεν εισέρχονται στην κατάσταση ανοχής μπορεί να χρειαστεί να λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.