Οξεία επινεφριδιακή κρίση

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα μιας οξείας επινεφριδιακής κρίσης;

Τα συμπτώματα μιας οξείας επινεφριδιακής κρίσης περιλαμβάνουν:

• Ζάλη
• Ναυτία ή κοιλιακό άλγος
• Υπερβολική αδυναμία
• Ρίγη
• Ξαφνικό πόνο στη μέση ή τα πόδια
• Εξαιρετικά χαμηλή αρτηριακή πίεση
• Πνευματική σύγχυση
• Εμετό
• Δερματικά εξανθήματα
• Πυρετό
• Εφίδρωση
• Απώλεια όρεξης
• Ταχυπαλμία
• Απώλεια αισθήσεων

Αίτια

Τι προκαλεί την οξεία επινεφριδιακή κρίση;

Μία οξεία επινεφριδιακή κρίση μπορεί να συμβεί όταν κάποιο άτομο, του οποίου τα επινεφρίδια δεν λειτουργούν καλά, βιώνει μία πάρα πολύ στρεσογόνο κατάσταση. Τα επινεφρίδια βρίσκονται στην κορυφή των νεφρών και είναι υπεύθυνα για την παραγωγή μιας πληθώρας ζωτικών ορμονών, συμπεριλαμβανομένης της κορτιζόλης. Όταν τα επινεφρίδια υφίστανται βλάβη, δεν μπορούν να παράγουν επαρκείς ποσότητες από αυτές τις ορμόνες, κάτι το οποίο μπορεί να πυροδοτήσει μία οξεία επινεφριδιακή κρίση.

Τα άτομα με νόσο του Addison βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο οξείας επινεφριδιακής κρίσης, ειδικά αν δεν λαμβάνουν θεραπεία για την ασθένεια τους. Η νόσος του Addison συχνά συμβαίνει όταν το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ατόμου επιτίθεται στα επινεφρίδια (αυτοάνοση νόσος). Σε μία αυτοάνοση νόσο, το ανοσοποιητικό σύστημα λανθασμένα θεωρεί ένα όργανο ή μέρος του σώματος ως επιβλαβής «εισβολέα» (ιό ή βακτήριο).

Έτερες αιτίες της νόσου του Addison περιλαμβάνουν:

• Όγκους
• Παρατεταμένη χρήση γλυκοκορτικοειδών, όπως η πρεδνιζόνη
• Χειρουργική επέμβαση στα επινεφρίδια
• Σοβαρές λοιμώξεις, όπως μυκητιασικές και ιικές λοιμώξεις
• Αιμορραγία στα επινεφρίδια λόγω χρήση συγκεκριμένων αντιπηκτικών που βοηθούν στην πρόληψη θρόμβων

Τα επίπεδα κορτιζόλης θα μειώνονται σταδιακά με την πάροδο του χρόνου αν έχετε νόσο του Addison για την οποία δεν λαμβάνετε θεραπεία. Αν δεν έχετε φυσιολογικά επίπεδα επινεφριδιακών ορμονών, το στρες μπορεί να κυριεύσει το σώμα και να οδηγήσει σε οξεία επινεφριδιακή κρίση. Μία οξεία επινεφριδιακή κρίση μπορεί να πυροδοτηθεί από συγκεκριμένα τραυματικά γεγονότα, όπως:

• Ένας τραυματισμός που οδηγεί σε σωματικό σοκ
• Αυτοκινητιστικό δυστύχημα
• Σοβαρή αφυδάτωση
• Σοβαρή λοίμωξη, όπως η γρίπη ή γαστρεντερίτιδα

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο οξείας επινεφριδιακής κρίσης;

Σε αυξημένο κίνδυνο οξείας επινεφριδιακής κρίσης βρίσκονται όσοι:

• Έχουν διαγνωστεί με νόσο του Addison
• Έχουν βλάβη στην υπόφυση
• Έχουν πρόσφατα υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση των επινεφριδίων
• Βιώνουν κάποιο τύπο σωματικού τραύματος ή πολύ έντονο στρες
• Έχουν διαγνωστεί με επινεφριδιακή ανεπάρκεια αλλά δεν λαμβάνουν τα φάρμακά τους
• Έχουν σοβαρή αφυδάτωση

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η οξεία επινεφριδιακή κρίση;

Ο γιατρός θα κάνει την αρχική διάγνωση μετρώντας τα επίπεδα κορτιζόλης η φλοιοεπινεφριδιοτρόπου ορμόνης (ACTH) στο αίμα. Όταν τα συμπτώματα τεθούν υπό έλεγχο, θα πραγματοποιήσει και άλλες εξετάσεις για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και τον καθορισμό του εάν τα επίπεδα των επινεφριδιακών ορμονών είναι φυσιολογικά. Οι εξετάσεις αυτές περιλαμβάνουν:

• Μέτρηση του καλίου στον ορό του αίματος
• Μέτρηση του νατρίου στον ορό του αίματος
• Μέτρηση των επιπέδων κορτιζόλης
• Δοκιμασια διεγερσης με φλοιοεπινεφριδιοτρόπο ορμόνη, στην οποία ο γιατρός μετρά τα επίπεδα κορτιζόλης πριν και μετά την ένεση της ACTH
• Έλεγχος γλυκόζης στο αίμα μετά από νηστεία

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται μία οξεία επινεφριδιακή κρίση;

Φάρμακα

Τα άτομα που βιώνουν μία οξεία επινεφριδιακή κρίση τυπικά λαμβάνουν μία άμεση ένεση υδροκορτιζόνης. Αυτό το φάρμακο χορηγείται σε έναν μυ ή μία φλέβα.

Κατ’ οίκον φροντίδα

Μπορεί να έχετε ήδη ένα κιτ που περιλαμβάνει ένεση υδροκορτιζόνης αν έχετε διαγνωστεί με νόσο του Addison. Ο γιατρός θα σας δείξει πώς να κάνετε ένεση στον εαυτό σας σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Επίσης, καλό θα ήταν να δείξετε και στο σύντροφό σας ή σε ένα μέλος της οικογένειας πώς να κάνει σωστά την ένεση. Αν ταξιδεύετε συχνά, ίσως χρειάζεται να έχετε ένα επιπλέον κιτ στο αυτοκίνητό σας.

Μην περιμένετε να νιώσετε υπερβολικά αδύναμοι ή να βρεθείτε σε μεγάλη σύγχυση για να κάνετε την ένεση υδροκορτιζόνης, ειδικά αν έχετε ήδη κάνει εμετό. Αμέσως μόλις κάνετε την ένεση, καλέστε το γιατρό σας. Η ένεση θα σταθεροποιήσει την κατάστασή σας, αλλά δεν αντικαθιστά την ιατρική φροντίδα.

Αντιμετώπιση μιας σοβαρής οξείας επινεφριδιακής κρίσης

Μετά από μία οξεία επινεφριδιακή κρίση, ο γιατρός θα σας προτείνει να πάτε στο νοσοκομείο για περαιτέρω αξιολόγηση της κατάστασής σας. Αυτό συνήθως χρειάζεται για να βεβαιωθείτε ότι η κατάσταση έχει αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση για μία οξεία επινεφριδιακή κρίση;

Τα άτομα με οξεία επινεφριδιακή κρίση συχνά ανακάμπτουν αν η πάθηση αντιμετωπιστεί γρήγορα. Με την κατάλληλη θεραπεία, όσοι έχουν επινεφριδιακή ανεπάρκεια μπορούν να ζήσουν μία σχετικά υγιή και δραστήρια ζωή.

Όμως, αν η οξεία επινεφριδιακή κρίση δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε:

• Επιληπτικές κρίσεις
• Σοκ
• Κώμα
• Θάνατο

Μπορείτε να ελαττώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης μιας οξείας επινεφριδιακής κρίσης λαμβάνοντας όλα τα συνταγογραφούμενα φάρμακα. Επιπλέον, θα πρέπει να φέρετε μία ένεση υδροκορτιζόνης και να έχετε μία κάρτα ταυτοποίησης, η οποία θα αναφέρει την πάθησή σας σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.