Ενδοκρινολογικές παθήσεις

Ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης

Τι είναι η ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης;

Η ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης (GHD) συμβαίνει όταν η υπόφυση δεν παράγει επαρκείς ποσότητες αυξητικής ορμόνης. Η πάθηση επηρεάζει περισσότερο συχνά τα παιδιά απ’ ό, τι τους ενήλικες.

Η υπόφυση είναι ένας μικρός αδένας στο μέγεθος ενός φασολιού. Εντοπίζεται στη βάση του κρανίου και εκκρίνει 8 ορμόνες. Κάποιες από αυτές ελέγχουν τη θυρεοειδική λειτουργία και τη θερμοκρασία του σώματος.

Η ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης εμφανίζεται αδρά σε 1 στις 7.000 γεννήσεις. Η πάθηση αποτελεί επίσης σύμπτωμα αρκετών γενετικών ασθενειών, όπως το σύνδρομο Turner και το σύνδρομο Prader-Willi.

Μπορεί να αρχίσετε να ανησυχείτε εάν το παιδί σας δεν πληροί τα αναμενόμενα στάνταρ ύψους και βάρους. Η ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης είναι αντιμετωπίσιμη. Τα παιδιά που διαγιγνώσκονται έγκαιρα συχνά αναρρώνουν πλήρως. Εάν η πάθηση δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερο από το μέσο όρο ύψος και καθυστερημένη εφηβεία.

Το σώμα εξακολουθεί να χρειάζεται αυξητική ορμόνη ακόμη και όταν έχει παρέλθει η εφηβεία. Μόλις εισέλθετε στην ενήλικη ζωή, η αυξητική ορμόνη διατηρεί τη δομή του σώματος και το μεταβολισμό. Οι ενήλικες μπορούν να εμφανίσουν ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης, αν και δεν είναι ιδιαίτερα συχνό φαινόμενο.

Αίτια Συμπτώματα Διάγνωση Θεραπεία Έκβαση

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες της ανεπάρκειας αυξητικής ορμόνης;

Τα παιδιά με χειλεοσχιστία ή υπερωιοσχιστία συχνά έχουν υπανάπτυκτη υπόφυση, επομένως είναι πιο πιθανό να έχουν ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης.

Η ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης που δεν είναι παρούσα στη γέννηση μπορεί να προκαλείται από όγκο στον εγκέφαλο. Αυτοί οι όγκοι τυπικά εντοπίζονται στο σημείο της υπόφυσης ή στο γειτονικό υποθάλαμο.

Σε παιδιά και ενήλικες, σοβαροί τραυματισμοί του εγκεφάλου, λοιμώξεις και ακτινοθεραπείες μπορούν να προκαλέσουν ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης. Αυτή ονομάζεται επίκτητη ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης (AGHD).

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της ανεπάρκειας αυξητικής ορμόνης;

Τα παιδιά με ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης είναι κοντύτερα από τους συνομηλίκους τους και έχουν νεότερο και πιο στρογγυλό πρόσωπο. Επίσης μπορεί να έχουν περισσότερο λίπος γύρω από την κοιλιακή χώρα, παρόλο που οι αναλογίες του σώματός τους είναι φυσιολογικές.

Εάν εμφανιστεί ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης αργότερα στη ζωή του παιδιού, όπως από τραυματισμό ή όγκο στον εγκέφαλο, το κύριο σύμπτωμα είναι η καθυστερημένη εφηβεία. Σε κάποιες περιπτώσεις, αναστέλλεται η σεξουαλική ανάπτυξη.

Πολλοί έφηβοι με ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση λόγω της καθυστερημένης ανάπτυξης, όπως το χαμηλό ανάστημα ή ο βραδύς ρυθμός ωρίμανσης. Για παράδειγμα, οι έφηβες μπορεί να μην έχουν ανάπτυξη του μαστικού ιστού και οι έφηβοι να μην παρατηρούν αλλαγές στη φωνή τους όπως οι συνομήλικοί τους.

Η μειωμένη δύναμη των οστών είναι ένα άλλο σύμπτωμα της επίκτητης ανεπάρκειας αυξητικής ορμόνης. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πιο συχνά κατάγματα, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους. Τα άτομα με χαμηλά επίπεδα αυξητικής ορμόνης μπορεί να αισθάνονται κόπωση και έλλειψη αντοχής. Επίσης μπορεί να έχουν ευαισθησία σε υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες.

Μία πληθώρα ψυχολογικών συμπτωμάτων μπορεί να εμφανιστούν, όπως:

  • Κατάθλιψη
  • Έλλειψη συγκέντρωσης
  • Κακή μνήμη
  • Εκρήξεις άγχους ή συναισθηματικής δυσχέρειας

Οι ενήλικες με επίκτητη ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης τυπικά έχουν υψηλότερα επίπεδα λιπών στο αίμα και υψηλή χοληστερόλη. Αυτό δεν οφείλεται σε κακή διατροφή, αλλά στις αλλαγές στο μεταβολισμό που προκαλούνται από τα χαμηλά επίπεδα αυξητικής ορμόνης. Οι ενήλικες με επίκτητη ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο διαβήτη και καρδιοπάθειας.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης;

Ο παιδίατρος θα αναζητήσει ενδείξεις ανεπάρκειας αυξητικής ορμόνης αν το παιδί δεν πληροί τα αναπτυξιακά ορόσημα του ύψους και του βάρους. Θα σας ρωτήσει αναφορικά με το ρυθμό ανάπτυξής του καθώς εισέρχεται στην εφηβεία. Αν υποπτεύεται ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης, μία πληθώρα εξετάσεων θα επιβεβαιώσουν τη διάγνωση.

Μία εξέταση αίματος μετρά τα επίπεδα αυξητικής ορμόνης στο σώμα. Όμως, τα επίπεδα αυξητικής ορμόνης παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας. Μία εξέταση αίματος που αναδεικνύει χαμηλότερα από το φυσιολογικό επίπεδα αυξητικής ορμόνης δεν επαρκεί για την πραγματοποίηση της διάγνωσης.

Οι επιφυσιακές πλάκες είναι ο αναπτυσσόμενος ιστός στο κάθε άκρο των οστών των χεριών και των ποδιών. Οι επιφύσεις συμφύονται όταν έχει ολοκληρωθεί η ανάπτυξη. Ακτινογραφίες ακτίνων-Χ των οστών του χεριού υποδεικνύουν τα επίπεδα ανάπτυξης των οστών.

Ο έλεγχος νεφρικής και θυρεοειδικής λειτουργίας θα αναδείξει πώς το σώμα παράγει και χρησιμοποιεί τις ορμόνες.

Εάν ο γιατρός υποπτεύεται όγκο ή άλλη βλάβη στην υπόφυση, μία μαγνητική τομογραφία θα παρέχει λεπτομερείς εικόνες από το εσωτερικό του εγκεφάλου. Τα επίπεδα αυξητικής ορμόνης συχνά ελέγχονται σε ενήλικες που έχουν ιστορικό διαταραχών της υπόφυσης, τραυματισμού στον εγκέφαλο ή χρειάζονται χειρουργική επέμβαση στον εγκέφαλο.

Οι εξετάσεις θα καθορίσουν εάν η πάθηση της υπόφυσης ήταν παρούσα κατά τη γέννηση ή προέκυψε λόγω τραυματισμού ή όγκου.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης;

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, συνθετικές αυξητικές ορμόνες έχουν χρησιμοποιηθεί με μεγάλη επιτυχία για τη θεραπεία παιδιών και ενηλίκων. Πριν την εισαγωγή των συνθετικών ορμονών, φυσικές αυξητικές ορμόνες από θανόντες χρησιμοποιούνταν για θεραπεία.

Η αυξητική ορμόνη χορηγείται με ένεση τυπικά στους λιπώδεις ιστούς του σώματος, όπως στο πίσω μέρος των χεριών, στους μηρούς ή τους γλουτούς. Είναι περισσότερο αποτελεσματική ως καθημερινή θεραπεία.

Οι παρενέργειες είναι γενικά ήπιες, αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν:

Σε σπάνιες περιπτώσεις, η μακροχρόνια έγχυση αυξητικής ορμόνης μπορεί να συνεισφέρει στην ανάπτυξη διαβήτη, ιδιαίτερα στα άτομα με οικογενειακό ιστορικό της πάθησης.

Μακροχρόνια θεραπεία

Τα παιδιά με συγγενή ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης συχνά λαμβάνουν ορμονοθεραπεία έως ότου φτάσουν στην εφηβεία. Συχνά, τα παιδιά που έχουν ελάχιστη αυξητική ορμόνη κατά τα εφηβικά χρόνια, θα αρχίσουν να παράγουν επαρκείς ποσότητες αυτής καθώς εισέρχονται στην ενήλικη ζωή. Όμως, κάποια άτομα θα χρειαστούν θεραπεία για το υπόλοιπο της ζωής τους. Ο γιατρός θα καθορίσει εάν χρειάζεστε διαρκή έγχυση ελέγχοντας τα επίπεδα αυξητικής ορμόνης στο αίμα.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση για την ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης;

Πραγματοποιήστε ένα ραντεβού με τον γιατρό σας αν υποπτεύεστε ότι εσείς ή το παιδί σας έχει ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης. Πολλά άτομα ανταποκρίνονται καλά στη θεραπεία. Όσο πιο έγκαιρα ξεκινήσετε θεραπεία τόσο καλύτερη θα είναι η έκβαση.

+ 2 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Growth plate injuries. (2013, June) kidshealth.org/parent/medical/bones/growth_plate_injuries.html#

2. Cohen, Laurie (2010). Growth Hormone Deficiency in Children childrenshospital.org/conditions-and-treatments/conditions/growth-hormone-deficiency