Υπερβολική ή ανεπιθύμητη τριχοφυΐα στις γυναίκες (Δασυτριχισμός)

Αίτια - Συμπτώματα

Που μπορεί να οφείλεται η υπερβολική ή ανεπιθύμητη τριχοφυΐα σε μια γυναίκα και με τι άλλα συμπτώματα μπορεί να σχετίζεται;

 Οι γυναίκες συνήθως αναπτύσσουν υπερβολική τριχοφυΐα, εξαιτίας υψηλών επιπέδων αντρικών ορμονών, οι οποίες χαρακτηρίζονται ως ανδρογόνα, όπως η τεστοστερόνη. Φυσιολογικά, όλες οι γυναίκες παράγουν μικρές ποσότητες ανδρογόνων, ενώ συγκεκριμένες ασθένειες ή φαρμακευτικές αγωγές μπορούν να προκαλέσουν αυξημένη παραγωγή αυτών.  Σε αυτή την περίπτωση, είναι πιθανό μια γυναίκα να εμφανίζει αντρικά πρότυπα τριχοφυΐας και άλλα αντρικά χαρακτηριστικά, όπως πιο βαθιά φωνή.

Ανεπιθύμητη τριχοφυΐα μπορεί να προκύψει από συγκεκριμένους παράγοντες αλλά και εξαιτίας άγνωστων αιτιών. Εφόσον, δεν είναι δυνατόν να ανιχνευτούν τα αίτια του δασυτριχισμού, αυτός ονομάζεται ιδιοπαθής, είναι χρόνιος και συνήθως δεν αντιμετωπίζεται εύκολα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, παρ' όλα αυτά, υπεύθυνος για τον δασυτριχισμό είναι κάποιος από τους παρακάτω παράγοντες.

Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών

Αποτελεί το πιο κοινό αίτιο υπερβολικής τριχοφυΐας προκαλώντας 3 στις 4 περιπτώσεις δασυτριχισμού, σύμφωνα με την ένωση Οικογενειακής Ιατρικής της Αμερικής. Ο σχηματισμός καλοήθων κυστών στις ωοθήκες επηρεάζει την παραγωγή των ορμονών και οδηγεί σε ακανόνιστους κύκλους έμμηνου ρύσης και μειωμένη γονιμότητα. Σύμφωνα με το Γραφείο για την Υγεία της Γυναίκας, οι γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες, συχνά αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ακμής, ενώ τείνουν να έχουν αυξημένο σωματικό βάρος. Άλλα συμπτώματα που χαρακτηρίζουν την νόσο αυτή περιλαμβάνουν:

• Κούραση
• Πονοκέφαλος
• Προβλήματα με τον ύπνο
• Πόνο χαμηλά στην κοιλιά
• Κυκλοθυμία

Διαταραχές των επινεφριδίων

Τα επινεφρίδια βρίσκονται ακριβώς πάνω από τους νεφρούς και είναι υπεύθυνα για την παραγωγή σημαντικών ορμονών του οργανισμού. Διαταραχές στη λειτουργία τους μπορεί να επηρεάσουν την παραγωγή των ανδρογόνων, οδηγώντας στο φαινόμενο του δασυτριχισμού, τέτοιες διαταραχές περιλαμβάνουν:

• Καρκίνο των επινεφριδίων 
• Καλοήθη όγκο στα επινεφρίδια
• Εκ γενετής υπερπλασία των επινεφριδίων
• Νόσος Cushing

Τα άτομα με εκ γενετής υπερπλασία των επινεφριδίων, στερούνται ένα ένζυμο, το οποίο είναι απαραίτητο για την παραγωγή ορμονών. Από την άλλη, άτομα με την Νόσο Cushing, εμφανίζουν πολύ υψηλά επίπεδα κορτιζόλης στον οργανισμό τους, η οποία είναι μια ορμόνη σχετιζόμενη με το στρες. Σε κάθε περίπτωση, βασικά συμπτώματα που εμφανίζει κάποιος που έχει μια διαταραχή στη λειτουργία των επινεφριδίων, περιλαμβάνουν:

• Υψηλή αρτηριακή πίεση
• Πονοκέφαλο
• Ιδιαίτερα αυξημένο σωματικό βάρος στο επάνω μέρος του σώματος
• Μυϊκή αδυναμία
• Αδύναμα οστά
• Μη φυσιολογικά επίπεδα σακχάρου στο αίμα

Φαρμακευτικές αγωγές

Οι φαρμακευτικές ουσίες που φαίνεται να σχετίζονται με την αυξημένη τριχοφυΐα στις γυναίκες, περιλαμβάνουν:

• Αναβολικά στεροειδή, τα οποία είναι συνθετικές ουσίες παρόμοιες της τεστοστερόνης.
• Τεστοστερόνη, η οποία συνήθως χορηγείται σε άτομα με ανεπάρκεια αυτής.
• Κυκλοσπορίνη, η οποία είναι μια ανοσοκατασταλτική ουσία που χορηγείται συνήθως κατά τις διαδικασίες μεταμόσχευσης οργάνων.
• Μινοξιδίλη, η οποία χορηγείται με σκοπό την διέγερση ανάπτυξης τριχοφυΐας.

Διάγνωση

Πώς γίνεται η διάγνωση του δασυτριχισμού;

Αρχικά, ο ιατρός θα πρέπει να λάβει το εκτενές ιατρικό ιστορικό του ατόμου, καθώς και να ενημερωθεί για κάθε φαρμακευτική αγωγή που αυτό λαμβάνει. Κατόπιν, μπορεί να ζητηθεί η μέτρηση των ορμονικών επιπέδων στο αίμα, αλλά και της γλυκόζης προκειμένου να εξεταστεί η πιθανότητα το άτομο να πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη. Τέλος, είναι πιθανό να διεξαχθεί υπέρηχος ή μαγνητική τομογραφία στις ωοθήκες ή και τα επινεφρίδια, για τον έλεγχο ύπαρξης κάποιας ανωμαλίας, όπως κύστες ή όγκοι. 

Αντιμετώπιση

Πώς μπορεί να απαλλαγεί κάποιος από την υπερβολική τριχοφυΐα;

Η υπερβολική ή ανεπιθύμητη τριχοφυΐα σε μια γυναίκα μπορεί να αντιμετωπιστεί με διάφορους τρόπους. Αρχικά, εφόσον φανεί ότι η τριχοφυΐα σχετίζεται με ορμονικά προβλήματα του ατόμου, θα ακολουθηθεί ορμονική θεραπεία. Ανεξάρτητα όμως, από τα αίτια της τριχοφυΐας το άτομο μπορεί πάντα να απαλλαγή από αυτήν με διαφόρους μεθόδους αποτρίχωσης.

Έλεγχος ορμονών

Αρχικά, σε περίπτωση που κάποιος είναι αρκετά εύσωμος ο ιατρός θα προτείνει την άμεση μείωση του σωματικού βάρους, καθώς μεταξύ άλλων η παχυσαρκία επηρεάζει την παραγωγή ορμονών στον οργανισμό. Συνήθως, διατηρώντας ένα υγιές σωματικό βάρος, τα επίπεδα των ανδρογόνων στο σώμα επανέρχονται σε φυσιολογικές τιμές.  

Εφόσον, όμως κάποιος πάσχει από σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ή διαταραχές των επινεφριδίων, συνήθως απαιτείται φαρμακευτική αγωγή για την εξισορρόπηση των ορμονικών επιπέδων, για τον σκοπό αυτό, χορηγούνται:

• Αντισυλληπτικά χάπια, τα οποία περιέχουν ένα συνδυασμό οιστρογόνων και προγεστερόνης και είναι πιθανό να οδηγήσουν σε συρρίκνωση των κυστών στις ωοθήκες. Επίσης, τα οιστρογόνα μπορεί να οδηγήσουν σε αισθητή μείωση της τριχοφυΐας μετά από 3 με 6 μήνες θεραπείας. Επομένως, αποτελούν μια συνήθη και αποτελεσματική μακροχρόνια θεραπεία για τον δασυτριχισμό.
• Αντιανδρογόνα, τα οποία παρεμποδίζουν την δράση των ανδρογόνων στον οργανισμό και μειώνουν την παραγωγή τους από την υπόφυση, τα επινεφρίδια και τις ωοθήκες.

Εφαρμογή φαρμακευτικής κρέμας

Σε ορισμένες περιπτώσεις, εφόσον ο ιατρός το κρίνει απαραίτητο, μπορεί να γίνει δερματική χορήγηση της φαρμακευτικής αλοιφής εφλορνιθίνης, η οποία επιβραδύνει την ανάπτυξη των τριχών στο πρόσωπο μετά από διάστημα ενός έως δύο μηνών. Παρ' όλα αυτά, αυτή εμφανίζει διάφορες ανεπιθύμητες ενέργειες όπως, ερεθισμό ή εξανθήματα στο δέρμα. 

Αποτρίχωση

 Η αποτρίχωση παρέχει διάφορους μη ιατρικούς τρόπους αφαίρεσης της ανεπιθύμητης τριχοφυΐας, οι οποίοι μπορεί να εφαρμοστούν για την αντιμετώπιση του δασυτριχισμού, αλλά και για την αφαίρεση της φυσιολογικής τριχοφυΐας από το σώμα ή και το πρόσωπο κάποιου. 

Η αποτρίχωση περιλαμβάνει μεθόδους με παροδικά ή με μόνιμα αποτελέσματα. Για παράδειγμα, το ξύρισμα, η αποτρίχωση με κερί ή με χρήση ειδικών χημικών κρεμών, αποτελούν αρκετά οικονομική λύση και έχουν άμεσο αλλά παροδικό αποτέλεσμα και απαιτούν συνεχή εφαρμογή.

Από την άλλη, στις μέρες μας υπάρχουν και μέθοδοι με σχεδόν μόνιμο αποτέλεσμα, όπως το λέιζερ και η ηλεκτρόλυση. Το λέιζερ χρησιμοποιεί συγκεντρωμένες ακτίνες φωτός προκειμένου να καταστρέψει το θύλακα της τρίχας και ως αποτέλεσμα οι υπάρχουσες τρίχες πέφτουν και δεν αναπτύσσονται νέες. Από την άλλη, η ηλεκτρόλυση αφαιρεί τις τρίχες και καταστρέφει τους θύλακες αυτών με την χρήση ηλεκτρικού ρεύματος, το οποίο εφαρμόζεται σε κάθε τρίχα ξεχωριστά. Ως εκ τούτου, η διαδικασία αυτή είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα. 

Και στις 2 περιπτώσεις μόνιμης αποτρίχωσης, απαιτείται αρκετός χρόνος προκειμένου να γίνουν εμφανή τα αποτελέσματα και η διαδικασία μπορεί να είναι αρκετά επώδυνη και με υψηλό κόστος. 

Μπορεί κάποιος να απαλλαγεί μόνιμα από την ανεπιθύμητη τριχοφυΐα;

Η αντιμετώπιση του δασυτριχισμού αποτελεί συχνά μια μακροχρόνια και άβολη κατάσταση. Σε περίπτωση που η τριχοφυΐα οφείλεται σε κάποια ορμονική ανισορροπία, η ρύθμιση των ορμονικών επιπέδων μετά από κατάλληλη θεραπεία, θα διορθώσει το πρόβλημα. Παρ' όλα αυτά, εάν οι ορμόνες απορρυθμιστούν ξανά η τριχοφυΐα επανέρχεται. 

Επιπλέον, εάν το άτομο πάσχει από κάποια πάθηση, όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ή κάποιο διαταραχή με τα επινεφρίδια, είναι πιθανό να χρειαστεί η λήψη μακροχρόνιας φαρμακευτικής αγωγής. Τέλος, στην περίπτωση που δεν υπάρχει κάποιο ιατρικό αίτιο για τον δασυτριχισμό και η ανεπιθύμητη τριχοφυΐα έχει έντονη επίδραση στην ψυχολογία της γυναίκας, συστήνεται η εξέταση μόνιμων μεθόδων αποτρίχωσης, όπως το λέιζερ και η ηλεκτρόλυση, τα οποία θα επιφέρουν ένα μακροχρόνιο αποτέλεσμα.