Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), οι καρδιαγγειακές παθήσεις ευθύνονται πλέον για 1 στους 3 θανάτους παγκοσμίως. Πολλές από αυτές τις καρδιαγγειακές παθήσεις όμως μπορούν να προληφθούν με διάφορους τρόπους, όπως οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, οι οποίες αποτελούν έναν από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους μείωσης του κινδύνου εμφάνισής τους.

Οι βασικότερες αλλαγές στον τρόπο ζωής, που συνιστά ο ΠΟΥ, είναι:

• Διακοπή του καπνίσματος
• Μείωση της πρόσληψης αλατιού
• Αύξηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών
• Τακτική σωματική δραστηριότητα
• Αποφυγή υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ

Πολλοί άνθρωποι εστιάζουν την προσοχή τους στο κομμάτι της διατροφής για τη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης καρδιαγγειακών παθήσεων, όμως λόγω των αντικρουόμενων απόψεων που επικρατούν σχετικά με τη βέλτιστη δίαιτα για το σκοπό αυτό, δυσκολεύονται να αποφασίσουν ποια θα ακολουθήσουν.

Μια νέα μελέτη, από την ιατρική σχολή του Harvard, προτείνει πως η υιοθέτηση μιας διατροφής πλούσιας σε φρούτα και λαχανικά ή της δίαιτας DASH θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου ενός ατόμου έως και 10%.

Τι είναι η δίαιτα DASH;

Η δίαιτα DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) είναι ένα διατροφικό πρόγραμμα που βασίζεται στην αλλαγή των διατροφικών συνηθειών ενός ατόμου για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, μέσω:

• Κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών και δημητριακών ολικής αλέσεως
• Ενσωμάτωσης στη διατροφή γαλακτοκομικών προϊόντων χωρίς λιπαρά ή με χαμηλά λιπαρά, ψαριών, πουλερικών, όσπριων, ξηρών καρπών και φυτικών ελαίων
• Περιορισμού της κατανάλωσης τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά (πχ. λιπαρά κρέατα και γαλακτοκομικά προϊόντα), φοινικέλαιου και ελαίου καρύδας
• Περιορισμού των ζαχαρούχων ποτών και γλυκών

Πώς επηρεάζει η δίαιτα DASH τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων;

Στην  προαναφερθείσα μελέτη, οι ερευνητές χώρισαν τους 437 συμμετέχοντες σε τρεις ομάδες, ύστερα από 3 εβδομάδες που όλοι οι συμμετέχοντες κατανάλωσαν μια τυπική αμερικάνικη δίαιτα, υψηλή σε κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη. Για τις επόμενες 8 εβδομάδες μετά από αυτό τα άτομα που ανήκαν στην πρώτη ομάδα (ομάδα ελέγχου) συνέχισαν να ακολουθούν την ίδια δίαιτα με πριν, η δεύτερη ομάδα ακολούθησε μια παρόμοια δίαιτα, αλλά με παραπάνω φρούτα και λαχανικά, και η τρίτη ομάδα ακολούθησε τη δίαιτα DASH.

Μετά την περίοδο των 8 εβδομάδων, οι ερευνητές υπολόγισαν τον κίνδυνο αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου των συμμετεχόντων, μέσω της χρήσης δεδομένων όπως η ηλικία, το φύλο, η αρτηριακή πίεση, τα επίπεδα χοληστερόλης και άλλοι παράγοντες υγείας.

Τα αποτελέσματα έδειξαν πως τα άτομα που ακολούθησαν τη δίαιτα DASH παρουσίασαν μια σχετική μείωση κατά 10,3% του κινδύνου εμφάνισης αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου για τα επόμενα 10 χρόνια, σε σύγκριση με τα άτομα στην ομάδα ελέγχου. Τα άτομα στη δεύτερη ομάδα που ακολούθησαν τη διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, παρουσίασαν επίσης μείωση αυτού του κινδύνου κατά 9,9%.

Στην μελέτη παρατηρήθηκε επίσης πως η δίαιτα DASH μείωσε τα επίπεδα της HDL («καλής») χοληστερόλης στο αίμα, γεγονός το οποίο δεν είναι σαφές τι επιπτώσεις μπορεί να έχει στην υγεία.

Ποια άτομα μπορεί να ευνοούνται περισσότερο από τη δίαιτα DASH;

Η μεγαλύτερη μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου για τα επόμενα 10 χρόνια παρατηρήθηκε στις γυναίκες. Συγκεκριμένα, η σχετική μείωση του κινδύνου για τις γυναίκες ήταν 13%, ενώ για τους άνδρες ήταν μόλις 6%.

Επιπλέον, για τους μαύρους ενήλικες, η σχετική μείωση κινδύνου από την υιοθέτηση της δίαιτας DASH ανερχόταν στο 14%, ενώ για όλους τους υπόλοιπους ήταν μόνο 3%.

Παρόμοια αποτελέσματα δεν παρατηρήθηκαν στις ομάδες που ακολούθησαν τις άλλες δύο δίαιτες, με αποτέλεσμα οι ερευνητές να κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η επίδραση της δίαιτας DASH στους παράγοντες κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου διαφέρει ανάλογα με το φύλο και τη φυλή.

Ποιοι είναι οι περιορισμοί της μελέτης;

Οι ερευνητές της παραπάνω μελέτης τονίζουν την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα και προσοχή στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων, καθώς αυτά βασίστηκαν σε εκτιμήσεις που προέκυψαν από μια μέθοδο υπολογισμού του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου και όχι από καταγραφές πραγματικών περιστατικών καρδιαγγειακής νόσου. Επιπλέον, η μελέτη διήρκησε μόνο 8 εβδομάδες, με αποτέλεσμα να υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες δυνητικά ψευδών αποτελεσμάτων.

Παρόλα αυτά όμως, είτε η δίαιτα DASH μειώνει είτε όχι τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου είναι ευρέως αποδεκτό πως η υιοθέτηση μιας τέτοιας δίαιτας πλούσιας σε φρέσκα φρούτα και λαχανικά είναι ζωτικής σημασίας για έναν υγιεινό τρόπο ζωής.