Κατά τη διάρκεια της περιόδου μιας γυναίκας, συσσωρεύεται ιστός στη μήτρα της, ο οποίος απορρίπτεται σε περίπτωση που τελικά δεν μείνει έγκυος. Ωστόσο, οι γυναίκες με ενδομητρίωση, αναπτύσσουν τον συγκεκριμένο ιστό έξω από τη μήτρα, στα αναπαραγωγικά τους όργανα και στην κοιλιακή χώρα. Ο εν λόγω ιστός συσσωρεύεται και διασπάται λόγω ορμονικών αλλαγών, που έχουν ως αποτέλεσμα την αιμορραγία στη λεκάνη, που οδηγεί σε φλεγμονή, οίδημα και ουλές στον φυσιολογικό ιστό.

Τι σχέση έχει η ενδομητρίωση με τον καρκίνο;

Η ενδομητρίωση επηρεάζει περίπου το 2 – 10% των γυναικών στις Ηνωμένες Πολιτείες και παρόλο που θεωρείται καλοήθης (μη καρκινική) ασθένεια, έχει χαρακτηριστικά παρόμοια με τον καρκίνο και συγκεκριμένα με μια μετάλλαξη που εμφανίζεται όμοια με τον καρκίνο των ωοθηκών.

Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι υπάρχει σχέση μεταξύ της ενδομητρίωσης και των ενδομητριωμάτων των ωοθηκών (καταστάσεις που προκαλούν καλοήθη ή κακοήθη ανάπτυξη όγκου). Μεγαλύτερες μελέτες έχουν δείξει την παρουσία καρκινώματος των ωοθηκών στο 5 – 10% των περιπτώσεων ενδομητρίωσης, ενώ άλλες έχουν δείξει κακοήθη μετασχηματισμό μέσω της άτυπης ενδομητρίωσης. (Ενδομητρίωση: Οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες που βελτιώνουν τη διάγνωση)

Μια άλλη μελέτη ωστόσο, έδειξε ότι ο κίνδυνος καρκίνου των ωοθηκών σε γυναίκες με ενδομητρίωση αντιστοιχεί σε λιγότερο από 2 στις 100 γυναίκες. Αυτός ο αριθμός δείχνει ότι η ενδομητρίωση σπάνια προκαλεί καρκίνο των ωοθηκών. (7 τρόποι να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών)

Πώς θεραπεύεται η ενδομητρίωση;

Επί του παρόντος δεν υπάρχει θεραπεία για την ενδομητρίωση. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές που μειώνουν τον πόνο και το ενδεχόμενο υπογονιμότητας, όπως:

• Ορμονοθεραπεία: Επειδή οι ορμονικές αλλαγές συνδέονται με τη συσσώρευση και τη διάσπαση του ενδομητριακού ιστού, η ορμονοθεραπεία μειώνει τον πόνο. Οι ορμόνες χορηγούνται σε μορφή χαπιών, ενέσιμες μορφές και σε ρινικά σπρέι. Η συγκεκριμένη μορφή θεραπείας σταματά την ωορρηξία και την παραγωγή οιστρογόνων, επιβραδύνοντας την ανάπτυξη και τη συσσώρευση του ενδομητρίου, των αλλοιώσεων στο ενδομήτριο και των σχηματισμό νέων ουλών.
• Παυσίπονα: Όταν τα συμπτώματα της ενδομητρίωση είναι ήπια, τα μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα μπορούν να ανακουφίσουν τόσο τον πόνο, όσο και τα υπόλοιπα συμπτώματα. Σημειώνεται ωστόσο, ότι τα στοιχεία για την αποτελεσματικότητά τους είναι περιορισμένα.
• Χειρουργική επέμβαση: Η χειρουργική επέμβαση για τη θεραπεία του έντονου πόνου που προκαλεί η ενδομητρίωση, μερικές φορές κρίνεται απαραίτητη. Οι χειρουργικές θεραπείες κυμαίνονται από λαπαροσκοπική χειρουργική μέχρι χειρουργική επέμβαση αποκοπής των πυελικών νεύρων. Για τη θεραπεία της υπογονιμότητας, ο γιατρός μπορεί να προτείνει λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση της ανάπτυξης των ιστών. Ωστόσο, παρά τις μελέτες που δείχνουν βελτιωμένα ποσοστά εγκυμοσύνης μετά από αυτό το είδος χειρουργικής επέμβασης, τα ποσοστά επιτυχίας είναι ασαφή. Η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) είναι μια άλλη θεραπευτική επιλογή υπογονιμότητας. Οι ορμόνες που χρησιμοποιούνται στην εξωσωματική γονιμοποίηση, αποδεδειγμένα θεραπεύουν την υπογονιμότητα που σχετίζεται με την ενδομητρίωση.

Ποιες είναι οι βασικές αιτίες της ενδομητρίωσης;

Παρόλο που δεν είναι σαφές ακόμη το τι προκαλεί ενδομητρίωση, οι ερευνητές εξετάζουν μια σειρά από πιθανές αιτίες, όπως:

• Εμμηνορροϊκή ροή: Η ανάδρομη έμμηνος ρύση (όταν το αίμα ρέει πίσω στη λεκάνη και όχι έξω από τον κόλπο) θεωρείται ότι είναι η κύρια αιτία της ενδομητρίωσης.
• Γενετική: Η ενδομητρίωση μερικές φορές είναι κληρονομική.
• Αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα: Το ανοσοποιητικό σύστημα αποτυγχάνει να βρει και να καταστρέψει τον ενδομήτριο ιστό που αναπτύσσεται έξω από τη μήτρα.
• Ορμόνες: Τα οιστρογόνα φαίνεται να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της ενδομητρίωσης. Οι ερευνητές συνεχίζουν να εξετάζουν εάν η ενδομητρίωση είναι πρόβλημα ορμονών.
• Χειρουργική επέμβαση: Κατά τη διάρκεια μιας καισαρικής τομής ή της υστερεκτομής (χειρουργική αφαίρεση της μήτρας), ο ενδομητριακός ιστός συλλέγεται και μεταφέρεται κατά λάθος στην κοιλιακή κοιλότητα.

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε τον γιατρό σας;

Εάν υποψιάζεστε ότι έχετε ενδομητρίωση, καλέστε τον γιατρό σας και κλείστε ραντεβού για περεταίρω εξετάσεις.

Ο γιατρός θα συζητήσει μαζί σας για τα συμπτώματά σας και θα σας συστήσει μια σειρά από εξετάσεις που περιλαμβάνουν:

• Πυελική εξέταση για να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν μεγάλες κύστεις
• Απεικονιστικό τεστ για έλεγχο ύπαρξης κυστών στις ωοθήκες

Ακολούθως, ενδεχομένως να σας συνταγογραφήσει αντισυλληπτικά που θα μειώσουν τον πόνο ή θα σας συστήσει λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση.