Τι να πάρετε από το φαρμακείο αν νιώθετε μυοσκελετικούς πόνους, για να ανακουφιστείτε;

Πολύ συχνά στο χώρο του φαρμακείου οι ασθενείς αναζητούν συμβουλές από το φαρμακοποιό για την αντιμετώπιση των μυϊκών τραυματισμών, διαστρεμμάτων, θλάσεων. Οι απλές-καθημερινές συμβουλές μαζί με τη χρήση μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων είναι ιδιαίτερα πολύτιμες. 

Αρχικά σημαντικό είναι να μπορεί κανείς να ξεχωρίσει τι είδους μυοσκελετικό πρόβλημα έχει εκείνη τη στιγμή -είτε από την πλευρά του ασθενούς, είτε από την πλευρά του φαρμακοποιού. Στη συνέχεια καταγράφονται οι κυριότερες κατηγορίες:

1. Διαστρέμματα και θλάσεις

Ως διάστρεμμα ορίζεται η υπερέκταση των συνδέσμων ή/και του αρθρικού θυλάκου που ορισμένες φορές συνοδεύεται με ρήξη. Τα συνηθέστερα διαστρέμματα συμβαίνουν στους πλάγιους συνδέσμους του αστραγάλου. Μπορεί ωστόσο να συμβεί και στο γόνατο. Συνήθως ακούμε την έκφραση “μερική ρήξη γονάτου” και “ολική ρήξη”. Στη μερική, το γόνατο συνήθως πρήζεται και ο ασθενής το βιώνει με έντονο πόνο κατά τη διάρκεια της κίνησης. Όταν πάλι μιλάμε για ολική ρήξη, πιθανόν να μην εμφανιστεί καν το οίδημα, αλλά διαχέεται αίμα και υγρό στους γύρω ιστούς. Ως θλάση, αναφερόμαστε στις κακώσεις όπου επηρεάζονται οι μυϊκές ίνες. Οι θλάσεις εμφανίζονται κυρίως σε μυς που βρίσκονται ανάμεσα σε δύο αρθρώσεις, με χαρακτηριστικό το παράδειγμα των οπίσθιων μυών του μηρού. 

2. Μυαλγία

Η μυαλγία σχετίζεται με τη δυσκαμψία και τον έντονο πόνο των μυών. Μπορεί να εμφανιστεί ως επακόλουθο μιας έντονης σωματικής δραστηριότητας και μπορεί να αντιμετωπιστεί με απλή φαρμακευτική αγωγή. 

3. Μώλωπες

Εμφανίζονται ως αποτέλεσμα ενός τραυματισμού. Το σημαντικό σε αυτή την περίπτωση είναι να μπορεί να αξιολογήσει ο γιατρός και κατ’ επέκταση και ο φαρμακοποιός τη συχνότητα με την οποία εμφανίζονται ή με την ευκολία με την οποία δημιουργούνται γιατί μπορεί να υπάρχει κάποια κρυφή, σοβαρότερη πάθηση. Για παράδειγμα, στην περίπτωση που οι μώλωπες δημιουργούνται χωρίς κάποιο προγενέστερο χτύπημα μπορεί να μας οδηγήσει σε κάποια αιματολογική διαταραχή αλλά και σε παρενέργειες κάποιων φαρμάκων όπως για παράδειγμα η ασπιρίνη.

4.Θυλακίτιδα

Η θυλακίτιδα είναι η φλεγμονή ενός αρθρικού θυλάκου, δηλαδή του ιστού που περιβάλλει μία άρθρωση. Σκοπός του αρθρικού θυλάκου είναι να μειώνει την τριβή κατά τη διάρκεια της κίνησης, οπότε όταν υπάρχει μία φλεγμονή, επιδεινώνεται η κίνηση. 

5. Ινομυαλγία

Αφορά το χρόνιο εκτεταμένο πόνο των μυών, χωρίς να επηρεάζονται οι αρθρώσεις. Η ινομυαλγία πολύ συχνά σχετίζεται και με τη διαταραχή του ύπνου καθώς πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που πάσχνουν από ινομυαλγία δεν μπαίνουν σε βαθύ ύπνο. Η κατάσταση αυτή συχνά συνοδεύεται και με διατάραξη της ψυχολογικής κατάστασης.

6. Παγωμένος ώμος

Η συμφυτική θυλακίτιδα του ώμου, συχνά ονομάζεται και παγωμένος ώμος και είναι μία αρκετά κοινή πάθηση, όπου ο ώμος είναι αρκετά άκαμπτος και πονάει έντονα. Εμφανίζεται συχνότερα σε μεγαλύτερης ηλικίας ανθρώπους. Ο πόνος του ώμου συχνά αντανακλάται στον βραχίονα και χειροτερεύει κατά τις βραδινές ώρες. Πολλές φορές εμφανίζεται χωρίς ιδιαίτερο λόγο ή κάποιον προηγούμενο τραυματισμό. Άμα ο πόνος και ο περιορισμός της κίνησης είναι ιδιαίτερα επώδυνα θα πρέπει ο ασθενής να παραπέμπεται στο γιατρό

7. Αρθραλγία

Ο πόνος στις αρθρώσεις μπορεί να έχει πολλές διαφορετικές αιτίες. Ο πόνος συνήθως συνυπάρχει με οίδημα, φλεγμονή, ακαμψία, περιορισμό της κίνησης και περιορισμό της κίνησης. Μία συχνή αιτία είναι η οστεοαρθρίτιδα που εμφανίζεται ως επακόλουθο της γήρανσης, όπου η άρθρωση αρχίζει να φθείρεται. Εντοπίζεται συχνότερα στα γόνατα και στα ισχία. Μπορεί να προέρχεται από μία ρευματοειδή αρθρίτιδα που κατατάσσεται στα αυτοάνοσα νοσήματα αλλά και άλλες πολλές μορφές αρθρίτιδας. 

8. Πόνος στη μέση

Ίσως να είναι η πιο κοινή αιτία διέλευσης στο χώρο του φαρμακείου. Λίγο πολύ όλοι μας σε κάποια φάση της ζωής μας θα εμφανίσουμε πόνο στη μέση. Ο πόνος αυτός συχνά μπορεί να υποτροπιάσει και να οδηγήσει σε περαιτέρω επιπλοκές. Ο οξύς πόνος συνήθως διαρκεί λιγότερο από 6 εβδομάδες, ο υποξύς 6-12 εβδομάδες και ο χρόνιος πάνω από 12 εβδομάδες. Συνήθως εμφανίζεται εξαιτίας κάποιας θλάσης. Αξίζει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι η ξεκούραση στο κρεβάτι είναι μύθος για να περάσει ο πόνος στη μέση. Είναι καλύτερο να διατηρηθεί η κίνηση λαμβάνοντας την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή για να να ανακουφιστεί το άλγος. 

Τι φάρμακα μπορεί να λάβει ένας ασθενής που πάσχει από μυοσκελετικά προβλήματα;

Αφού έχει γίνει το πρώτο βήμα και έχει αναγνωριστεί η κατηγορία στην οποία κατατάσσεται ο πόνος η λήψη φαρμάκων είναι το επόμενο βήμα. Το σημαντικότερο είναι να αξιολογηθεί η κατάσταση από ένα γιατρό για να δοθεί η σωστότερη κατευθυντηρια οδός. Γενικά υπάρχει μεγάλο φάσμα φαρμάκων, συστηματικά και τοπικά αναλγητικά. Τα αναλγητικά επιλογής εντάσσονται στα ΜΣΑΦ, όπως για παράδειγμα η ιβουπροφαίνη. 

• Τοπικά αναλγητικά: βοηθούν κυρίως λόγω της μάλαξης στην πάσχουσα περιοχή με το προϊόν να προκαλεί καλύτερα αιμάτωση του σημείου.
• Αντερεθιστικά και φλογιστικά: η χρήση τους οδηγούν σε αγγειοδιαστολή παράγοντας έναν ήπιο ερεθισμό και κοκκίνισμα της περιοχής. Αυτά συνήθως χρησιμοποιούνται μαζί με τα αναλγητικά.
• Καψαϊκίνη: Προκαλεί την αίσθηση του καψίματος εξαιτίας της διέγερσης των νευρικών απολήξεων. Δεν προκαλεί ερυθρότητα γιατί δεν δρα επί των τριχοειδών ή άλλων αιμοφόρων αγγείων
• Τοπικά αντιφλεγμονώδη: Κυκλοφορούν σε μορφή τζελ, κρέμας, αλοιφής. Οι κυριότερες δραστικές είναι η ιβουπροφαίνη, κετοπροφαίνη, πιροξικάμη και δικλοφαινάκη μεταξύ άλλων. Η δραστική απορροφάται από το δέρμα και δρα στους επηρεασμένους ιστούς. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή η χρήση τους σε ασθενείς με υπερευαισθησία στις δραστικές αυτές ή με ασθένειες όπως άσθμα, ρινίτιδα ή κνίδωση
• Γλουκοζαμίνη και Χονδροϊτίνη: Χρησιμοποιούνται κυρίως για τη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας στο γόνατο και γενικά στις αρθρωσεις. Η γλυκοζαμίνη, έρευνες δείχνουν, πως μειώνουν τον πόνο.
• Άρνικα: Προέρχεται από το φυτό Arnica montana και χρησιμοποιείται κυρίως για τη μείωση των οιδημάτων καθώς είναι τονωτικό της κυκλοφορίας του αίματος και έχει λόγω των συστατικών της έντονη αντιφλεγμονώδη δράση.
• Νικοτινικά φάρμακα: Έχουν την ικανότητα να απορροφούνται από το δέρμα και να προκαλούν ερυθρότητα, αυξάνοντας τη ροή του αίματος, άρα έχουν αντερεθιστική και φλεγονώδη δράση. Χρειάζεται προσοχή στη χορήγηση γιατί μπορεί να εμφανιστούν ανεπιθύμητες ενέργειες όπως ζαλάδα, αίσθημα αδυναμίας, πτώση της αρτηριακής πίεσης.
• Μενθόλη: Έχει δροσιστική δράση και δρα ως ήπιο αντερεθιστικό. Χρησιμοποείται κυρίως γιατί μειώνει το αίσθημα κνησμού.