Οι μύκητες στα πόδια ή αλλιώς «πόδι του αθλητή» (Tinea pedis), όπως είναι ευρέως γνωστό, είναι μια μυκητιασική λοίμωξη του ποδιού που προκαλείται από διάφορους τύπους δερματόφυτων, ενός είδους μυκήτων που προσβάλουν το δέρμα. Υπάρχουν διάφοροι τύποι «ποδιού του αθλητή», καθένας από τους οποίους έχει διαφορετικά συμπτώματα και αιτίες.

Συνήθως, όταν ένα άτομο έχει το «πόδι του αθλητή» παρουσιάζει συμπτώματα, όπως η φαγούρα, το κοκκίνισμα, οι φουσκάλες και το ξεφλούδισμα του δέρματος στο προσβεβλημένο πόδι.

Τυπικά, η αντιμετώπιση του «ποδιού του αθλητή» γίνεται μέσω της λήψης αντιμυκητιακών θεραπειών. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι προτιμούν τη χρήση αιθέριων ελαίων με αντιμυκητιακές ιδιότητες, που μπορούν να βοηθήσουν στη φυσική αντιμετώπιση ήπιων λοιμώξεων, όπως το «πόδι του αθλητή».

Ποια είναι τα καλύτερα αιθέρια έλαια για το «πόδι του αθλητή»;

1. Αιθέριο έλαιο τεϊόδεντρου

Σύμφωνα με μια μελέτη του 2021, ο συνδυασμός ελαίου τεϊόδεντρου (tea tree oil) με ένα αντιμυκητιασικό φάρμακο, γνωστό ως κετοκοναζόλη, είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της διαλυτότητας του τελευταίου και βελτίωση της ικανότητάς του να διαπερνά το δέρμα. Επιπλέον, το έλαιο τεϊόδεντρου φάνηκε να αυξάνει την αντιμυκητιακή δράση της κετοκοναζόλης.

Άλλες μελέτες έχουν βρει επίσης παρόμοια αποτελέσματα κατά το συνδυασμό ελαίου τεϊόδεντρου με άλλα αντιμυκητιακά φάρμακα, με αποτέλεσμα να επιβεβαιώνεται η αντιμυκητιακή του δράση.

2. Αιθέριο έλαιο λεμονιού

Το αιθέριο έλαιο λεμονιού εξάγεται από τις φλούδες του φρούτου και έχει ισχυρές αντιμυκητιακές ιδιότητες. Συγκεκριμένα, μελέτες έχουν δείξει πως το αιθέριο έλαιο λεμονιού είναι ικανό να σταματήσει την ανάπτυξη μούχλας, αλλά και των στελεχών της ζύμης του γένους Candida, αποτελώντας έτσι φυσικό φάρμακο για την καντιντίαση.

3. Αιθέριο έλαιο λεβάντας

Το έλαιο λεβάντας συνήθως χρησιμοποιείται για τη χαλάρωση και την ανακούφιση από το άγχος, αλλά μερικοί άνθρωποι το χρησιμοποιούν και για δερματικές παθήσεις, όπως το «πόδι του αθλητή», καθώς έχει αποδειχθεί πως αυτό έχει αντιμυκητιακές ιδιότητες που βοηθούν στην πλήρη αναστολή της ανάπτυξης των μυκήτων.

4. Αιθέριο έλαιο μέντας

Το έλαιο μέντας, εκτός από καταπραϋντική, έχει και αντιμυκητιακή δράση, καθώς σύμφωνα με μελέτες είναι αρκετά αποτελεσματικό κατά διαφόρων τύπων μύκητα, όπως οι Botrytis cinerea, Monilinia fructicola, Penicillium expansum και Aspergillus niger.

5. Αιθέριο έλαιο λεμονόχορτου

Το αιθέριο έλαιο που εξάγεται από τα φρέσκα φύλλα του λεμονόχορτου χρησιμοποιείται συχνά για τη θεραπεία φλεγμονών και μικροβιακών λοιμώξεων, ενώ αποτελεί επίσης κοινό συστατικό των εντομοαπωθητικών.

Πολλά υποσχόμενη έχει αποδειχθεί η δράση του ελαίου λεμονόχορτου ενάντια στο μύκητα Candida dubliniensis.

6. Αιθέριο έλαιο ευκαλύπτου

Το αιθέριο έλαιο ευκαλύπτου χρησιμοποιείται συνήθως για αναπνευστικές παθήσεις, όπως το άσθμα και η βρογχίτιδα, αλλά έχει επίσης αντιμυκητιακές ιδιότητες. Συγκεκριμένα, το έλαιο ευκαλύπτου έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό ως τοπική αντιμυκητιακή θεραπεία για του μύκητες των νυχιών και του δέρματος (πχ. διάφορα είδη Fusarium).

7. Αιθέριο έλαιο γερανιού

Σύμφωνα με μια μελέτη του 2014, το αιθέριο έλαιο που προκύπτει από απόσταξη της ρίζας του γερανιού μπορεί να αναστείλει πλήρως την ανάπτυξη του μύκητα Candida albicans.

Πώς χρησιμοποιούνται τα αιθέρια έλαια για την αντιμετώπιση του «ποδιού του αθλητή»;

Τα αιθέρια έλαια είναι πολύ συμπυκνωμένα, με αποτέλεσμα να θεωρείται επικίνδυνη η εφαρμογή τους στο δέρμα χωρίς πρώτα να γίνει αραίωση. Επομένως, στην περίπτωση τοπικής χρήσης κάποιου αιθέριου ελαίου συνιστάται αρχικά η αραίωσή του σε ένα έλαιο φορέα (φυτικό έλαιο που χρησιμοποιείται ως βάση) ή νερό σε συγκέντρωση που να μην ξεπερνά το 3-5%.

Στη συνέχεια, το αραιωμένο αιθέριο έλαιο μπορεί να εφαρμοστεί με τους ακόλουθους τρόπους για τη θεραπεία του «ποδιού του αθλητή»:

• Εμπότιση κομπρέσας στο αραιωμένο αιθέριο έλαιο και εφαρμογή της στην πάσχουσα περιοχή
• Χρήση ποδόλουτρου που περιέχει σταγόνες αιθέριου ελαίου σε νερό
• Μασάζ στην προσβεβλημένη περιοχή με το αιθέριο έλαιο σε αραιωμένη συγκέντρωση (όχι παραπάνω από 1%)

Σημαντική είναι επίσης η συμβουλή του γιατρού πριν τη χρήση αιθέριων ελαίων για τη θεραπεία του «ποδιού του αθλητή» για να βεβαιωθεί κάποιος πως γίνεται σωστή χρήση.

Τι παρενέργειες μπορεί να έχει η χρήση αιθέριων ελαίων;

Παρόλο που τα αιθέρια έλαια παρουσιάζουν σημαντικά οφέλη, μπορεί να έχουν και ορισμένους κινδύνους, όπως:

• Τοξικότητα σε περίπτωση κατάποσής τους
• Αλλεργική αντίδραση
• Φωτοτοξικότητα (ευαισθησία στον ήλιο μετά την εφαρμογή τους)

Είναι εξαιρετικά σημαντικό τα αιθέρια έλαια να αραιώνονται πριν χρησιμοποιηθούν τοπικά στο δέρμα και να εφαρμόζονται σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού για να μην βλάψουν το δέρμα και άλλα όργανα του σώματος.

Τα άτομα που έχουν αλλεργίες ή συγκεκριμένες ευαισθησίες σε αρώματα, πρέπει να είναι πολύ προσεκτικά με τη χρήση αιθέριων ελαίων. Επιπλέον, άτομα που έχουν χρόνιο ή σοβαρό πρόβλημα με το «πόδι του αθλητή» μπορεί να μην επωφεληθούν από τη χρήση των αιθέριων ελαίων και να χρειαστούν κάποια ισχυρότερη θεραπεία για την αντιμετώπιση της κατάστασης.