Εξέταση κορτιζόλης αίματος

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο πραγματοποιείται η εξέταση κορτιζόλης;

Η εξέταση κορτιζόλης χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί εάν τα επίπεδα παραγωγής κορτιζόλης είναι αυξημένα ή μειωμένα. Υπάρχουν ορισμένες ασθένειες, όπως η νόσος του Addison και το σύνδρομο Cushing, όπου επηρεάζεται η ποσότητα της παραγόμενης κορτιζόλης. Η εξέταση χρησιμοποιείται στη διάγνωση αυτών των ασθενειών και ως τρόπος αξιολόγησης της λειτουργίας των επινεφριδίων και της υπόφυσης.

Η κορτιζόλη διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε αρκετά συστήματα του σώματος, όπως:

• Στην απόκριση άγχους
• Στο ανοσοποιητικό σύστημα
• Στο νευρικό σύστημα
• Στο κυκλοφορικό σύστημα
• Στο σκελετικό σύστημα
• Στον καταβολισμό πρωτεϊνών, λιπών και υδατανθράκων

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιείται η εξέταση κορτιζόλης;

Ένας επαγγελματίας υγείας θα λάβει δείγμα αίματος από μία φλέβα στο χέρι σας, χρησιμοποιώντας μία μικρή βελόνα. Όταν η βελόνα εισαχθεί, μία μικρή ποσότητα αίματος θα συλλεχθεί εντός μιας σύριγγας ή φιαλιδίου. Μπορεί να αισθανθείτε ένα μικρό τσίμπημα κατά την είσοδο ή την έξοδο της βελόνας. Η διαδικασία ολοκληρώνεται σε λιγότερο από πέντε λεπτά.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με την εξέταση κορτιζόλης;

Ελάχιστοι κίνδυνοι συνοδεύουν μία εξέταση αίματος. Μπορεί να αισθανθείτε ήπιο πόνο ή να σχηματιστεί μικρός μώλωπας στο σημείο που εισήχθη η βελόνα, όμως τα περισσότερα συμπτώματα υποχωρούν άμεσα.

Προετοιμασία

Ποια προετοιμασία απαιτείται για την εξέταση κορτιζόλης;

Τα επίπεδα κορτιζόλης ποικίλλουν καθόλη τη διάρκεια της ημέρας, αλλά συνήθως είναι υψηλότερα το πρωί. Για αυτό το λόγο η εξέταση πραγματοποιείται το πρωί. Δεν απαιτείται νηστεία για την εξέταση κορτιζόλης.

Υπάρχουν συγκεκριμένα φάρμακα που μπορούν να επηρεάσουν τα επίπεδα κορτιζόλης. Ο γιατρός θα σας ζητήσει να διακόψετε τη χρήση αυτών των φαρμάκων πριν την εξέταση. Τα επίπεδα κορτιζόλης μπορεί να αυξηθούν από:

• Φάρμακα που περιέχουν οιστρογόνα
• Συνθετικά γλυκοκορτικοειδή, όπως η πρεδνιζόνη
• Εγκυμοσύνη

Τα επίπεδα κορτιζόλης μπορεί να μειωθούν από:

• Φάρμακα που περιέχουν ανδρογόνα
• Φαινυτοΐνη

Τα επίπεδα κορτιζόλης μπορεί επίσης να επηρεαστούν από σωματικό στρες, συναισθηματικό στρες και ασθένεια. Αυτό οφείλεται στην αυξημένη απελευθέρωση ACTH από την υπόφυση κατά τη διάρκεια της φυσιολογικής απόκρισης στο στρες.

Ερμηνεία αποτελεσμάτων

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Τα φυσιολογικά αποτελέσματα για ένα δείγμα αίματος που λαμβάνεται στις 8:00 το πρωί κυμαίνονται από 6 έως 23 μg/dL. Πολλά εργαστήρια χρησιμοποιούν διαφορετικές μονάδες μέτρησης, για αυτό οι φυσιολογικές τιμές διαφέρουν.

Υψηλότερα από το φυσιολογικό επίπεδα κορτιζόλης μπορεί να υποδεικνύουν ότι:

• Η υπόφυση απελευθερώνει μεγάλη ποσότητα ACTH λόγω όγκου ή υπερβολικής ανάπτυξής της
• Έχετε όγκο στα επινεφρίδια, κάτι που οδηγεί σε μεγάλη παραγωγή κορτιζόλης
• Έχετε όγκο σε κάποιο άλλο σημείο του σώματος που εμπλέκεται στην παραγωγή κορτιζόλης

Χαμηλότερα από το φυσιολογικό επίπεδα κορτιζόλης μπορεί να υποδεικνύουν ότι:

• Έχετε νόσο του Addison, η οποία εμφανίζεται όταν η παραγωγή κορτιζόλης από τα επινεφρίδια είναι πολύ μειωμένη
• Έχετε υπολειτουργία της υπόφυσης, η οποία εμφανίζεται όταν η παραγωγή κορτιζόλης από τα επινεφρίδια είναι μειωμένη, επειδή δεν λαμβάνουν το κατάλληλο σήμα από την υπόφυση

Επόμενα βήματα

Ο γιατρός θα σας εξηγήσει τα αποτελέσματα των εξετάσεων και θα ζητήσει περισσότερες εξετάσεις αν πιστεύει ότι τα επίπεδα κορτιζόλης στην αιματική κυκλοφορία είναι ιδιαίτερα αυξημένα ή μειωμένα.