Εξέταση οξεάντοχων βακτηρίων (AFB Test)

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο χρησιμοποιείται η εξέταση οξεάντοχων βακτηρίων;

Η εξέταση οξεάντοχων βακτηρίων χρησιμοποιείται συχνά για τη διάγνωση ενεργής φυματίωσης. Επίσης μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση άλλων τύπων λοιμώξεων από οξεάντοχα βακτήρια, όπως:

• Η λέπρα, μία τρομακτική κατά το παρελθόν, αλλά σπάνια και εύκολα αντιμετωπίσιμη νόσος που επηρεάζει το νευρικό σύστημα, τους οφθαλμούς και το δέρμα. Το δέρμα συχνά γίνεται ερυθρό και φολιδωτό με απώλεια της αίσθησης.
• Μία λοίμωξη παρόμοια με τη φυματίωση που επηρεάζει κυρίως άτομα με HIV /AIDS και γενικότερα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Οι εξετάσεις οξεάντοχων βακτηρίων μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν σε άτομα που έχουν ήδη διαγνωστεί με φυματίωση, ώστε να διαπιστωθεί εάν η θεραπεία είναι αποτελεσματική και εάν η λοίμωξη μπορεί να μεταδοθεί σε άλλα άτομα.

Γιατί χρειάζομαι εξέταση οξεάντοχων βακτηρίων;

Μπορεί να χρειαστείτε εξέταση οξεάντοχων βακτηρίων αν έχετε συμπτώματα ενεργής φυματίωσης, όπως:

• Βήχας που διαρκεί περισσότερο από τρεις εβδομάδες
• Παραγωγή αίματος και πτυέλων κατά το βήχα
• Πόνος στο στήθος
• Πυρετός
• Κόπωση
• Νυχτερινή εφίδρωση
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους

Η ενεργή φυματίωση μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα και σε άλλα μέρη του σώματος εκτός από τους πνεύμονες, τα οποία εξαρτώνται από το μέρος του σώματος που επηρεάζεται. Επομένως μπορεί να χρειαστείτε εξέταση οξεάντοχων βακτηρίων εάν έχετε:

• Πόνο στην πλάτη
• Αίμα στα ούρα
• Πονοκέφαλο
• Πόνο στις αρθρώσεις
• Αδυναμία

Επιπλέον, μπορεί να χρειαστείτε την εξέταση αν έχετε συγκεκριμένους προδιαθεσικούς παράγοντες. Μπορεί να βρίσκεστε σε αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης από φυματίωση εάν:

• Έχετε έρθει σε στενή επαφή με άτομο που έχει διαγνωστεί με φυματίωση
• Έχετε HIV ή κάποια άλλη νόσο που εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα
• Ζείτε ή εργάζεστε σε ένα μέρος με υψηλό ρυθμό φυματίωσης, όπως για παράδειγμα σε άσυλο αστέγων, σε γηροκομείο ή σε φυλακή.

Διαδικασία εξέτασης

Πώς γίνεται η εξέταση οξεάντοχων βακτηρίων;

Ένας επαγγελματίας υγείας θα λάβει δείγμα πτυέλων τόσο για το επίχρισμα όσο και για την καλλιέργεια οξεάντοχων βακτηρίων. Και οι δύο εξετάσεις συνήθως πραγματοποιούνται ταυτόχρονα. Για τη συλλογή δείγματος πτυέλων:

• Θα σας ζητηθεί να βήξετε βαθιά και να πτύσετε σε ένα αποστειρωμένο δοχείο. Θα χρειαστεί να το κάνετε αυτό δύο με τρεις μέρες διαδοχικά, ώστε το δείγμα να περιέχει επαρκή αριθμό βακτηρίων για τις εξετάσεις.
• Εάν δυσκολεύεστε να βήξετε αρκετά πτύελα, ο γιατρός θα σας ζητήσει να αναπνεύσετε σε ένα αποστειρωμένο διάλυμα άλατος που θα σας βοηθήσει να βήξετε πιο βαθιά.
• Αν και πάλι δεν μπορείτε να βήξετε επαρκή πτύελα, ο γιατρός θα πραγματοποιήσει μία διαδικασία που ονομάζεται βρογχοσκόπηση. Αρχικά θα λάβετε ένα φάρμακο για να μην αισθάνεστε πόνο και στη συνέχεια ένας λεπτός, ευέλικτος σωλήνας με φακό θα εισαχθεί από το στόμα ή τη μύτη σας εντός των αεραγωγών, ώστε να συλλέξει δείγμα πτυέλων.

Προετοιμασία

Χρειάζεται κάποια προετοιμασία για την εξέταση οξεάντοχων βακτηρίων;

Δεν χρειάζεται καμία ειδική προετοιμασία για το επίχρισμα ή την καλλιέργεια οξεάντοχων βακτηρίων.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με την εξέταση οξεάντοχων βακτηρίων;

Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος αναφορικά με την παροχή δείγματος πτυέλων σε ένα αποστειρωμένο δοχείο. Αν υποβληθείτε σε βρογχοσκόπηση, μπορεί να έχετε πονόλαιμο μετά τη διαδικασία. Επίσης υπάρχει πολύ μικρός κίνδυνος μόλυνσης και ελαφράς αιμορραγίας στο σημείο όπου θα ληφθεί το δείγμα.

Ερμηνεία αποτελεσμάτων

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Αν τα αποτελέσματα του επιχρίσματος ή της καλλιέργειας οξεάντοχων βακτηρίων είναι αρνητικά, κατά πάσα πιθανότητα δεν έχετε ενεργή φυματίωση. Όμως, το αρνητικό αποτέλεσμα μπορεί επίσης να σημαίνει ότι δεν υπήρχε επαρκής αριθμός βακτηρίων στο δείγμα ώστε ο γιατρός να πραγματοποιήσει διάγνωση.

Εάν το επίχρισμα είναι θετικό, αυτό σημαίνει ότι κατά πάσα πιθανότητα έχετε φυματίωση ή άλλη λοίμωξη, όμως χρειάζεται καλλιέργεια για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση. Τα αποτελέσματα της καλλιέργειας χρειάζονται αρκετές εβδομάδες, επομένως ο γιατρός μπορεί στο μεταξύ να σας προτείνει έναρξη θεραπείας για την αντιμετώπιση της λοίμωξης.

Εάν η καλλιέργεια είναι θετική, αυτό σημαίνει ότι έχετε ενεργή φυματίωση ή άλλο τύπο λοίμωξης από οξεάντοχο βακτήριο. Η καλλιέργεια μπορεί να εντοπίσει τον τύπο λοίμωξης που έχετε. Μόλις διαγνωστείτε, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει ένα τεστ ανθεκτικότητας στο δείγμα σας. Το τεστ ανθεκτικότητα συνήθως χρησιμοποιείται για να καθοριστεί ποιο αντιβιοτικό είναι το πιο αποτελεσματικό.

Αν έχετε οποιαδήποτε απορία σας αναφορικά με τα αποτελέσματά σας, συμβουλευτείτε το γιατρό σας.

Περαιτέρω πληροφορίες

Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζω για την εξέταση οξεάντοχων βακτηρίων;

Αν δεν αντιμετωπιστεί, η φυματίωση μπορεί να αποβεί θανατηφόρος. Όμως οι περισσότερες περιπτώσεις φυματίωσης μπορούν να θεραπευτούν αν λάβετε αντιβιοτικά με βάση τις οδηγίες του γιατρού σας. Ο χρόνος αντιμετώπισης της φυματίωσης είναι πολύ μεγαλύτερος από τον αντίστοιχο χρόνο για άλλους τύπους βακτηριακών λοιμώξεων. Ύστερα από λίγες εβδομάδες λήψης των αντιβιοτικών δεν θα είστε πλέον μεταδοτικοί, όμως θα εξακολουθείτε να έχετε φυματίωση. Για την ίαση της φυματίωσης, θα χρειαστείτε αντιβιοτικά για έξι έως εννέα μήνες. Το ακριβές χρονικό διάστημα θα εξαρτηθεί από τη γενικότερη εικόνα της υγείας σας, την ηλικία σας και άλλους παράγοντες. Είναι σημαντικό να λάβετε τα αντιβιοτικά για όσο διάστημα σας συστήσει ο γιατρός σας, ακόμη και αν αισθάνεστε καλύτερα. Αν τα σταματήσετε πρόωρα, η λοίμωξη μπορεί να επανεμφανιστεί.