Μείζων Καταθλιπτική Διαταραχή (Κλινική Κατάθλιψη)

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής;

Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί να διαγνώσει μείζονα καταθλιπτική διαταραχή με βάση τα συμπτώματα, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές σας.

Τυπικά, θα ερωτηθείτε ορισμένες ερωτήσεις ή θα σας δοθεί ένα ερωτηματολόγιο ώστε να καθοριστεί καλύτερα αν έχετε μείζονα καταθλιπτική διαταραχή ή άλλη πάθηση.

Για να διαγνωστείτε με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή, θα πρέπει να πληροίτε τα συμπτώματα που περιλαμβάνονται στη λίστα του Διαγνωστικού και Στατιστικού Εγχειριδίου Ψυχικών Διαταραχών. Αυτό το εγχειρίδιο βοήθα τους επαγγελματίες υγείας να διαγνώσουν ψυχικές νόσους.

Σύμφωνα με τα κριτήριά του:

• Πρέπει να βιώνετε αλλαγή στη λειτουργικότητά σας
• Τα συμπτώματα πρέπει να εκδηλώνονται για μία περίοδο 2 εβδομάδων ή περισσότερο
• Τουλάχιστον ένα σύμπτωμα είναι είτε καταθλιπτική διάθεση είτε απώλεια ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης

Επίσης, πρέπει να βιώνετε πέντε ή περισσότερα από τα ακόλουθα συμπτώματα στην περίοδο δύο εβδομάδων:

• Αισθάνεστε λύπη ή ευερεθιστότητα το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας σχεδόν κάθε μέρα.
• Έχετε λιγότερο ενδιαφέρον για δραστηριότητες που παλαιότερα απολαμβάνετε.
• Ξαφνικά χάνετε ή παίρνετε βάρος ή έχετε αλλαγή στην όρεξη.
• Έχετε δυσκολία να κοιμηθείτε ή θέλετε να κοιμάστε περισσότερο από το φυσιολογικό.
• Βιώνετε αισθήματα αεικινησίας.
• Βιώνετε ασυνήθιστη κόπωση και έλλειψη ενέργειας.
• Αισθάνεστε αχρηστία ή ενοχή, συνήθως για πράγματα που σε άλλες περιπτώσεις δεν θα σας έκαναν να αισθάνεστε έτσι.
• Έχετε δυσκολία στη συγκέντρωση, τη σκέψη ή την πραγματοποίηση αποφάσεων.
• Σκέφτεστε να βλάψετε τον εαυτό σας ή να αυτοκτονήσετε.

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες της μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής;

Η ακριβής αίτια της μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής είναι άγνωστη. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης της πάθησης.

Ένας συνδυασμός γονιδίων και άγχους μπορεί να επηρεάσει τη χημεία του εγκεφάλου και να μειώσει την ικανότητα να διατηρείτε σταθερή τη διάθεσή σας.

Οι αλλαγές στην ισορροπία των ορμονών μπορεί να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής.

Η μείζων καταθλιπτική διαταραχή μπορεί να πυροδοτείται από:

• Κατάχρηση αλκοόλ ή ουσιών
• Συγκεκριμένες παθήσεις, όπως ο καρκίνος ή ο υποθυρεοειδισμός
• Συγκεκριμένοι τύποι φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένων των στεροειδών
• Κακοποίηση κατά την παιδική ηλικία

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η μείζων καταθλιπτική διαταραχή;

Η μείζων καταθλιπτική διαταραχή συχνά αντιμετωπίζεται με φάρμακα και ψυχοθεραπεία. Ορισμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να ανακουφίσουν κάποια συμπτώματα.

Τα άτομα με σοβαρή μείζονα καταθλιπτική διαταραχή ή όσοι έχουν σκέψεις βλάβης του εαυτού ή αυτοκτονίας θα πρέπει να παραμένουν σε νοσοκομείο για θεραπεία. Βέβαια, δεν χρειάζονται όλοι οι ασθενείς νοσηλεία.

Φάρμακα

Οι γιατροί συχνά ξεκινούν τη θεραπεία για τη μείζονα καταθλιπτική διαταραχή συνταγογραφώντας αντικαταθλιπτικά.

Εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης (SSRIs)

Οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης είναι ένα συχνά συνταγογραφούμενο αντικαταθλιπτικό. Τα φάρμακα αυτά δρουν παρεμποδίζοντας τον καταβολισμό της σεροτονίνης στον εγκέφαλο, οδηγώντας σε μεγαλύτερη συγκέντρωση αυτού του νευροδιαβιβαστή.

Η σεροτονίνη είναι ένα χημικό του εγκεφάλου που θεωρείται υπεύθυνο για τη διάθεση. Βοηθά στη βελτίωση της διάθεσης και τη δημιουργία υγιών προτύπων ύπνου.

Τα άτομα με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή συχνά θεωρείται πως έχουν χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης. Ένας εκλεκτικός αναστολέας επαναπρόσληψης σεροτονίνης μπορεί να ανακουφίσει από τα συμπτώματα της πάθησης, αυξάνοντας την ποσότητα της διαθέσιμης σεροτονίνης στον εγκέφαλο.

Οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης περιλαμβάνουν γνωστά φάρμακα, όπως η φλουοξετίνη και η σιταλοπράμη. Αυτά έχουν σχετικά χαμηλή πιθανότητα παρενεργειών και τα περισσότερα άτομα τα δέχονται καλά.

Παρόμοια με τους εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης, οι αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης-νορεπινεφρίνης (SNRIs) είναι ένας άλλος τύπος αντικαταθλιπτικού που συχνά συνταγογραφείται. Αυτά τα φάρμακα επηρεάζουν τη σεροτονίνη και τη νορεπινεφρίνη.

Άλλα φάρμακα

Τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά και φάρμακα γνωστά ως άτυπα αντικαταθλιπτικά, όπως η βουπροπιόνη, μπορούν να χρησιμοποιηθούν όταν άλλα φάρμακα δεν φέρουν αποτέλεσμα.

Αυτά τα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν αρκετές παρενέργειες, όπως αύξηση βάρους και υπνηλία. Όπως και με οποιοδήποτε φάρμακο, τα οφέλη και παρενέργειες θα πρέπει να ληφθούν υπόψιν από το γιατρό.

Κάποια φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής δεν είναι ασφαλή για τη χορήγηση σε εγκύους ή σε γυναίκες που θηλάζουν. Θα πρέπει να ενημερώσετε το γιατρό σας αν είστε έγκυος, αν σχεδιάζετε να μείνετε έγκυος ή αν θηλάζετε.

Ψυχοθεραπεία

Η ψυχοθεραπεία, επίσης γνωστή ως θεραπεία ομιλίας, μπορεί να είναι μία αποτελεσματική θεραπεία για τα άτομα με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή. Περιλαμβάνει συνεδρίες με έναν ψυχολόγο σε τακτική βάση για να συζητάτε αναφορικά με την πάθηση, τα σχετικά προβλήματα και πιθανές λύσεις.

Η ψυχοθεραπεία θα σας βοηθήσει:

• Να αντιμετωπίζετε μία κρίση ή ένα στρεσογόνο γεγονός
• Να αντικαθιστάτε αρνητικές πεποιθήσεις και συμπεριφορές με θετικές και υγιείς
• Να βελτιώσετε τις δεξιότητες επικοινωνίας
• Να βρείτε καλύτερους τρόπους αντιμετώπισης των προκλήσεων και επίλυσης των προβλημάτων
• Να αυξήσετε την αυτοεκτίμησή σας
• Να επανακτήσετε μία αίσθηση ικανοποίησης και ελέγχου στη ζωή

Ο επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί να σας προτείνει και άλλους τύπους θεραπείας, όπως η γνωστική συμπεριφοριστική θεραπεία ή η διαπροσωπική θεραπεία.

Μία άλλη πιθανή θεραπεία είναι η συμμετοχή σε μια ομάδα υποστήριξης, κάτι το οποίο σας επιτρέπει να μοιράζεστε τα συναισθήματα και τις εμπειρίες σας με άτομα που αντιλαμβάνονται πλήρως τι περνάτε.

Αλλαγές στον τρόπο ζωής

Επιπρόσθετα με τη λήψη φαρμάκων και τη συμμετοχή σε ψυχοθεραπεία, μπορείτε να βελτιώσετε τα συμπτώματα της μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής πραγματοποιώντας ορισμένες αλλαγές στις καθημερινές σας συνήθειες.

Τραφείτε σωστά

Οι θρεπτικές τροφές ωφελούν τόσο το σώμα όσο και το πνεύμα και, παρόλο που δεν υπάρχει μία συγκεκριμένη τροφή για την ίαση της κατάθλιψης, οι υγιεινές διατροφικές επιλογές θα βελτιώσουν την ψυχική σας ευεξία.

Καταναλώνετε τροφές:

• Που περιέχουν ω-3 λιπαρά οξέα, όπως ο σολομός
• Πλούσιες σε βιταμίνες Β, όπως τα φασόλια και τα προϊόντα ολικής άλεσης
• Με μαγνήσιο, το οποίο εντοπίζεται σε ξηρούς καρπούς, σπόρους και γιαούρτι

Αποφύγετε το αλκοόλ και τα επεξεργασμένα τρόφιμα

Είναι επιβοηθητικό να αποφεύγετε το αλκοόλ, καθώς είναι ένα κατασταλτικό του νευρικού συστήματος που επιδεινώνει τα συμπτώματα.

Επίσης, ορισμένα επεξεργασμένα ή τηγανητά τρόφιμα περιέχουν ω-6 λιπαρά οξέα, τα οποία συνεισφέρουν στη μείζονα καταθλιπτική διαταραχή.

Αθληθείτε

Παρόλο που η μείζων καταθλιπτική διαταραχή μπορεί να σας προκαλεί αίσθημα κόπωσης, είναι σημαντικό να παραμένετε σωματικά δραστήριοι. Η άθληση, ιδιαίτερα σε εξωτερικό χώρο, μπορεί να ενισχύσει τη διάθεση και να σας κάνει να νιώθετε καλύτερα.

Κοιμηθείτε καλά

Είναι ζωτικής σημασίας να λαμβάνετε επαρκή ύπνο κάθε βράδυ, ο οποίος τυπικά κυμαίνεται μεταξύ 7 και 9 ωρών.

Τα άτομα με κατάθλιψη συχνά έχουν δυσκολία στον ύπνο. Μιλήστε στο γιατρό σας αν δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε ή αν κοιμάστε υπερβολικά.

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση για ένα άτομο με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή;

Παρόλο που κάποιος με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή μπορεί να αισθάνεται απελπισία ορισμένες φορές, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η διαταραχή αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά. Υπάρχει ελπίδα.

Για να βελτιώσετε την έκβαση, είναι εξαιρετικά κρίσιμο να παραμείνετε πιστοί στο θεραπευτικό πλάνο. Μη χάνετε τις συνεδρίες με τον ψυχολόγο σας ή τα προγραμματισμένα ραντεβού με το γιατρό σας.

Δεν θα πρέπει ποτέ να σταματήσετε τη λήψη κάποιου φαρμάκου, εκτός και αν σας το συστήσει ο γιατρός σας.

Τις μέρες που αισθάνεστε ιδιαίτερα καταθλιπτικοί παρά τη θεραπεία, μπορείτε να καλέσετε στη Γραμμή Άμεσης Κοινωνικής Βοήθειας «197» ή στην 24ωρη Γραμμή Παρέμβασης για την αυτοκτονία στο 1018.

Μία φιλική, υποστηρικτική φωνή μπορεί να είναι αυτό που χρειάζεστε για να ξεπεράσετε τη δύσκολη περίοδο.

Αυτοκτονικές σκέψεις

Αν αρχίσετε να παίρνετε αντικαταθλιπτικά και έχετε αυτοκτονικές σκέψεις, καλέστε το γιατρό σας ή την Άμεσο Δράση. Παρόλο που είναι σπάνιο, κάποια φάρμακα για τη μείζονα καταθλιπτική διαταραχή μπορεί να προκαλέσουν αυτοκτονικές σκέψεις σε άτομα που μόλις άρχισαν θεραπεία. Μιλήστε ανοιχτά στο γιατρό σας αναφορικά με τις ανησυχίες σας για τα φάρμακα που λαμβάνετε.