Ουλοστοματίτιδα

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες της ουλοστοματίτιδας;

Η ουλοστοματίτιδα μπορεί να εκδηλωθεί λόγω:

• Του ιού του απλού έρπητα τύπου 1 (HSV-1), ο ιός που προκαλεί ψυχρά έλκη
• Του ιού Coxcackie, ένας ιός που συχνά μεταδίδεται αγγίζοντας μία επιφάνεια ή το χέρι ενός ατόμου μολυσμένο με κόπρανα (ο ιός επίσης μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα τύπου γρίπης)
• Ορισμένων βακτηρίων (Streptococcus, Actinomyces)
• Κακής στοματικής υγιεινής (μη βούρτσισμα και χρήση οδοντικού νήματος καθημερινά)

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της ουλοστοματίτιδας;

Τα συμπτώματα της ουλοστοματίτιδας ποικίλλουν σε σοβαρότητα. Μπορεί να αισθάνεστε ήπια δυσφορία ή να βιώνετε έντονο πόνο στο στόμα. Η συμπτωματολογία της πάθησης περιλαμβάνει:

• Ευαίσθητα έλκη στα ούλα ή εντός των παρειών (όπως και τα στοματικά έλκη, είναι γκριζωπά ή κίτρινα εξωτερικά και ερυθρά στο κέντρο)
• Δύσοσμη αναπνοή
• Πυρετό
• Διογκωμένα, αιμορραγικά ούλα
• Διογκωμένους λεμφαδένες
• Σιελόρροια, ιδιαίτερα στα μικρά παιδιά
• Γενικό αίσθημα αδιαθεσίας
• Δυσκολία στην κατανάλωση τροφών ή ροφημάτων λόγω της στοματικής δυσφορίας, και στα παιδιά άρνηση φαγητού

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η ουλοστοματίτιδα;

Ο γιατρός θα ελέγξει το στόμα για πληγές, το κύριο σύμπτωμα της πάθησης. Περαιτέρω εξετάσεις συνήθως δεν είναι απαραίτητες. Εάν άλλα συμπτώματα είναι επίσης παρόντα, όπως βήχας, πυρετός και μυϊκός πόνος, μπορεί να χρειαστεί να υποβληθείτε σε εξετάσεις.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να πραγματοποιήσει μία καλλιέργεια με δείγμα από τα έλκη για τον έλεγχο βακτηρίων (στρεπτόκοκκος) ή ιών. Επίσης μπορεί να πραγματοποιήσει μία βιοψία, αφαιρώντας ένα τμήμα του δέρματος, αν υποπτεύεται ότι υπάρχουν και άλλα στοματικά έλκη.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η ουλοστοματίτιδα;

Τα έλκη ουλοστοματίτιδας συνήθως εξαφανίζονται μέσα σε δύο με τρεις εβδομάδες χωρίς θεραπεία. Ο γιατρός θα σας συνταγογραφήσει ένα αντιβιοτικό και θα καθαρίσει την πάσχουσα περιοχή για να προωθήσει την επούλωση εάν κάποιο βακτήριο ή ιός αποτελεί την αιτία της πάθησης.

Υπάρχουν ορισμένα βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για να ανακουφιστείτε από τη δυσφορία:

• Λάβετε τα φάρμακά σας με βάση τις οδηγίες συνταγογράφησης.
• Ξεπλύνετε το στόμα σας με ένα φαρμακευτικό στοματικό διάλυμα που περιέχει υπεροξείδιο του υδρογόνου ή ξυλοκαΐνη. Μπορείτε επίσης να φτιάξετε μόνοι σας ένα στοματικό διάλυμα, αναμειγνύοντας μισό κουταλάκι του γλυκού αλάτι σε μία κούπα νερό.
• Ακολουθήστε μία υγιεινή διατροφή. Αποφύγετε πολύ καυτερά, αλατισμένα ή ξινά φαγητά. Αυτά μπορούν να ερεθίσουν τα έλκη, για αυτό καλό θα ήταν να επιλέγετε πιο ήπιες τροφές.

Μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα μπορούν να βοηθήσουν. Συνεχίστε να βουρτσίζετε τα δόντια και τα ούλα σας ακόμη κι αν πονούν. Αν δεν εξασκήσετε καλή στοματική υγιεινή, τα συμπτώματα θα επιδεινωθούν και είναι πιο πιθανό να εμφανίσετε ξανά ουλοστοματίτιδα. Το απαλό βούρτσισμα με μία μαλακή οδοντόβουρτσα προκαλεί λιγότερο πόνο.

Επιπλοκές

Ποιες είναι οι επιπλοκές της ουλοστοματίτιδας;

Ιός του απλού έρπητα τύπου 1 (HSV-1)

Ο ιός του απλού έρπητα τύπου 1 μπορεί να οδηγήσει σε ουλοστοματίτιδα. Ο ιός συνήθως δεν είναι σοβαρός, αλλά μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές σε βρέφη και σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Ο HSV-1μπορεί να εξαπλωθεί στους οφθαλμούς και να μολύνει τον κερατοειδή χιτώνα. Η πάθηση καλείται ερπητική κερατίτιδα (HSK).

Θα πρέπει πάντα να πλένετε τα χέρια σας όταν αγγίζετε ένα ψυχρό έλκος, καθώς ο ιός μπορεί πολύ εύκολα να μεταδοθεί στα μάτια. Σε συνδυασμό με τον πόνο και τη δυσφορία, η ερπητική κερατίτιδα μπορεί να προκαλέσει μόνιμη οφθαλμολογική βλάβη, ακόμη και τύφλωση. Τα συμπτώματα της ερπητικής κερατίτιδας περιλαμβάνουν υδαρά, ερυθρά μάτια και φωτοευαισθησία.

Ο HSV-1 μπορεί να μεταφερθεί στα γεννητικά όργανα μέσω του στοματικού σεξ όταν υπάρχουν στοματικά έλκη. Οι περισσότερες περιπτώσεις έρπητα γεννητικών οργάνων οφείλονται στον ιό HSV-2. Τα επώδυνα έλκη στη γεννητική περιοχή είναι το χαρακτηριστικό σύμπτωμα του HSV-2, ο οποίος να σημειωθεί ότι είναι πάρα πολύ μεταδοτικός.

Μειωμένη όρεξη και αφυδάτωση

Τα παιδιά με στοματίτιδα μερικές φορές αρνούνται να φάνε ή να πιούν. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση. Τα συμπτώματα της αφυδάτωσης περιλαμβάνουν:

• Ξηροστομία
• Ξηροδερμία
• Ζάλη
• Κόπωση
• Δυσκοιλιότητα

Οι γονείς μπορεί να παρατηρήσουν ότι το παιδί τους κοιμάται περισσότερο από το φυσιολογικό ή δεν ενδιαφέρεται για τις συνηθισμένες δραστηριότητές του. Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας αν υποπτεύεστε ότι το παιδί σας έχει ουλοστοματίτιδα και αρνείται να φάει ή να πιει.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί η ουλοστοματίτιδα;

Φροντίζοντας τα δόντια και τα ούλα σας, μειώνετε τον κίνδυνο ουλοστοματίτιδας. Τα υγιή ούλα είναι ροζ χωρίς πληγές ή κακώσεις. Η καλή στοματική υγιεινή περιλαμβάνει:

• Βούρτσισμα των δοντιών τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα, ιδιαίτερα μετά το φαγητό και πριν τον ύπνο
• Χρήση οδοντικού νήματος καθημερινά
• Επαγγελματικό καθαρισμό στον οδοντίατρο κάθε 6 μήνες
• Καθαριότητα στοματικών συσκευών (όπως σιδεράκια, τεχνητή οδοντοστοιχία ή μουσικά όργανα) για την πρόληψη της ανάπτυξης βακτηρίων

Για να αποφύγετε τον ιό που προκαλεί ουλοστοματίτιδα, αποφύγετε να φιλάτε ή να αγγίζετε το πρόσωπο ενός ατόμου που έχει μολυνθεί. Επίσης, δεν θα πρέπει να μοιράζεστε προϊόντα μακιγιάζ, ξυραφάκια, ποτήρια και μαχαιροπίρουνα.

Το τακτικό πλύσιμο των χεριών είναι ο καλύτερος τρόπος να αποφύγετε τον ιό coxsackie. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν χρησιμοποιείτε δημόσιες τουαλέτες ή όταν αλλάζετε την πάνα του μωρού σας, καθώς και πριν το φαγητό ή την προετοιμασία γευμάτων. Είναι υψίστης σημασίας να εκπαιδεύσετε τα παιδιά σας αναφορικά με τη σπουδαιότητα του καλού πλυσίματος των χεριών.

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση της ουλοστοματίτιδας;

Η ουλοστοματίτιδα μπορεί να είναι ήπια ή δυσάρεστη και επώδυνη. Γενικά, τα έλκη επουλώνονται μέσα σε δύο με τρεις εβδομάδες. Η αντιμετώπιση των βακτηρίων ή των ιών με τα σωστά αντιβιοτικά ή αντιϊικά θα επιταχύνει την επούλωση. Κατ’ οίκον θεραπείες επίσης μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.

Q&A

Υπάρχουν κατ’ οίκον θεραπείες που ανακουφίζουν τα συμπτώματα της ήπιας ουλοστοματίτιδας;

Οι κατ’ οίκον θεραπείες περιλαμβάνουν μη συνταγογραφούμενα αναλγητικά (ακεταμινοφαίνη ή ιβουπροφαίνη), τοπικά αναισθητικά, τοπικά παρασκευάσματα που περιέχουν γλυκερίνη και υπεροξείδιο και ζεστά στοματικά διαλύματα (ένα κουταλάκι του γλυκού μαγειρική σόδα σε μισή κούπα ζεστό νερό ή μισό κουταλάκι του γλυκού αλάτι σε μία κούπα ζεστό νερό). Όλα αυτά μπορούν να ανακουφίσουν τους βλεννογόνους, όπως το ίδιο θα συμβεί και με παγωμένα υγρά (milkshake), καθαρά υγρά (χυμός μήλου), γρανίτες και μαλάκες παγωμένες τροφές. Αποφύγετε όξινα ή ανθρακούχα ροφήματα και αλατισμένες, καυτερές ή σκληρές τροφές. Ακολουθήστε συνήθειες καλής υγιεινής που περιλαμβάνουν τακτικό βούρτσισμα των δοντιών και χρήση οδοντικού νήματος.