Η επεξεργασία τροφίμων ολικής άλεσης μειώνει τα οφέλη των φυτικών ινών;

Η κατανάλωση περισσότερων φυτικών ινών μπορεί να βελτιώσει το προσδόκιμο ζωής ατόμων με διαβήτη, λένε οι ερευνητές του Otago, πράγμα πολύ σημαντικό καθώς ο διαβήτης τύπου 2, έχει φτάσει σε επιδημικές αναλογίες παγκοσμίως, σχετίζεται με σοβαρές ιατρικές επιπλοκές και αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου από την COVID-19.

Συγκεκριμένα, δύο πρόσφατες μελέτες από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Otago, έδειξαν ότι η κατανάλωση περισσότερων φυτικών ινών βελτιώνει το προσδόκιμο ζωής, ενώ η επεξεργασία τροφίμων διαγράφει αυτά τα οφέλη.

Τα επεξεργασμένα τρόφιμα στερούνται τα οφέλη των φυτικών ινών;

Μία μελέτη που δημοσιεύθηκε στο PLOS Medicine, χρησιμοποίησε δεδομένα που συλλέχθηκαν από 8300 ενήλικες με διαβήτη τύπου 1 ή τύπου 2, διαπιστώνοντας ότι για εκείνους που λάμβαναν περισσότερες ίνες, ο κίνδυνος πρόωρης θνησιμότητας μειώθηκε σημαντικά, σε σύγκριση με εκείνους που κατανάλωναν λιγότερες ίνες.

Ο επικεφαλής συγγραφέας Δρ. Andrew Reynolds, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι σε σύγκριση με τον μέσο όρο της Νέας Ζηλανδίας που καταναλώνει μόλις 19 γραμμάρια ίνες την ημέρα, όσοι κατανάλωναν 35 γραμμάρια την ημέρα, είχαν 35% μειωμένο κίνδυνο προώρου θανάτου. Η συμβουλή του, για όλους τους ανθρώπους, είναι η περισσότερη πρόσληψη ινών με την κατανάλωση περισσότερων δημητριακών ολικής αλέσεως, όσπριων, λαχανικών και φρούτων. Δοκιμάστε διαφορετικούς τρόπους, για να αυξήσετε την πρόσληψη φυτικών ινών, ανάλογα με το τι λειτουργεί στον καθένα. Για παράδειγμα αν τρώτε λευκό ψωμί, δοκιμάστε να τρώτε ψωμί ολικής. Δοκιμάστε καστανό ρύζι, ζυμαρικά ολικής αλέσεως, επιπλέον λαχανικά μαζί με το κυρίως γεύμα. Όλα είναι καλές επιλογές.

Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε, επίσης 42 εξετάσεις με 1789 συμμετέχοντες, οι οποίοι είχαν διαβήτη τύπου 1 ή 2 και στους οποίους δόθηκαν περισσότερες ίνες για 6 εβδομάδες. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι βελτιώθηκε ο έλεγχος του σακχάρου στο αίμα τους, τα επίπεδα χοληστερίνης τους, ενώ μειώθηκε και το σωματικό τους βάρος.

Ο ανώτερος συγγραφέας της μελέτης, ο καθηγητής Jim Mann, ο οποίος έχει συμμετάσχει στην έρευνα για τον διαβήτη πριν από 40 χρόνια και ηγήθηκε των πρώτων ελεγχόμενων δοκιμών για τις τροφές που περιέχουν πολλές ίνες σε σχέση με τον διαβήτη, υπογράμμισε τα ακόλουθα: «Χρειάστηκαν σαράντα χρόνια έρευνας και αυτές οι μετα-αναλύσεις, για να καταδείξουν ότι αυτή η διατροφική θεραπεία μπορεί να έχει τόσο εντυπωσιακή επίδραση, όσο αυτή των φαρμάκων».

Στη δεύτερη μελέτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όλα τα τρόφιμα που περιέχουν φυτικές ίνες, δεν έχουν δημιουργηθεί με τον ίδιο τρόπο, καθώς παρά το γεγονός ότι τα δημητριακά ολικής αλέσεως αποτελούν σημαντική πηγή ινών, τα οφέλη τους μειώνονται όταν υφίστανται μεγάλη επεξεργασία.

Για αυτή τη μελέτη, η οποία θα δημοσιευτεί στο Diabetes Care, ο Δρ Reynolds και ο καθηγητής Mann διεξήγαγαν μια έρευνα σε ενήλικες με διαβήτη τύπου 2, για να εξετάσουν τις επιπτώσεις της επεξεργασίας των τροφίμων στα οφέλη που παρέχουν τα δημητριακά ολικής αλέσεως.

Οι συμμετέχοντες κατανάλωναν ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα ολικής αλέσεως, όπως βρώμη ολικής αλέσεως και χοντρό κοκκώδες ψωμί για ένα δεκαπενθήμερο. Στη συνέχεια κατανάλωναν περισσότερο επεξεργασμένα τρόφιμα ολικής αλέσεως, όπως στιγμιαία βρώμη και ψωμί ολικής αλέσεως για τις επόμενες 15 ημέρες. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν συσκευές παρακολούθησης της γλυκόζης για να καταγράψουν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα των συμμετεχόντων, κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας, για τις περιόδους παρέμβασης των δύο εβδομάδων. Τα αποτελέσματα έδειξαν βελτιωμένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα μετά τα γεύματα και μειωμένη μεταβλητότητα των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα καθ ‘όλη τη διάρκεια της ημέρας, όταν οι συμμετέχοντες κατανάλωναν τα ελάχιστα επεξεργασμένα δημητριακά ολικής αλέσεως.

Τα αποτελέσματα ήταν πιο εντυπωσιακά όταν οι συμμετέχοντες κατανάλωναν περισσότερο επεξεργασμένα δημητριακά. Αν και οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να μην χάσουν βάρος τρώγοντας λιγότερο κατά τη διάρκεια της έρευνας, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το μέσο βάρος τους αυξήθηκε ελαφρώς μετά από δύο εβδομάδες κατανάλωσης επεξεργασμένων δημητριακών ολικής αλέσεως και μειώθηκε ελαφρώς μετά την κατανάλωση ελάχιστα επεξεργασμένων δημητριακών.

Συμπερασματικά

Αυτές οι δύο μελέτες, μαζί με την προηγούμενη έρευνα, επιβεβαιώνουν ότι η επιλογή τροφών υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες, όπως δημητριακά ολικής αλέσεως, ολόκληρα φρούτα, σκούρα πράσινα λαχανικά ή όσπρια, είναι πολύ καλή επιλογή για όλους και είναι σημαντική για τη διαχείριση ασθενειών, όπως ο διαβήτης τύπου 1 ή τύπου 2. Ωστόσο, υπογραμμίζει ότι ο τρόπος επεξεργασίας των τροφών ολικής αλέσεως είναι πολύ σημαντικός, καθώς όταν επεξεργαστούν υπερβολικά, τα οφέλη τους διαγράφονται.