Η γήρανση σχετίζεται με την προοδευτική συσσώρευση πρωτεϊνικών συσσωματωμάτων, τα οποία καθορίζουν σε σημαντικό βαθμό την εμφάνιση νευροεκφυλιστικών ασθενειών, μια εκ των οποίων είναι η νόσος του Alzheimer. Ένας μεγάλος αριθμός ηλικιωμένων (άνω των 65 ετών) πάσχουν από τη νόσο του Alzheimer και προβλέπεται πως ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο μέσα στα επόμενα χρόνια.

Η πρόληψη της νόσου αποτελεί βασικό σημείο για την αντιμετώπισή της, καθώς δεν υπάρχει θεραπεία μέχρι στιγμής. Η διατροφή συχνά αντιμετωπίζεται ως ένα προληπτικό μέτρο για τη νόσο του Alzheimer, καθώς ορισμένα θρεπτικά συστατικά των τροφίμων μπορεί να παρεμβαίνουν σε βιοχημικές διεργασίες που αποτελούν τη βάση της παθολογίας.

Η μπύρα είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα αλκοολούχα ποτά σε όλο τον κόσμο και το τρίτο πιο δημοφιλές ποτό γενικότερα, μετά το νερό και το τσάι. Ο λυκίσκος (Humulus lupulus) είναι ένα από τα κύρια συστατικά της μπύρας, το οποίο παρουσιάζει αρκετές βιολογικές δραστηριότητες λόγω της ποικιλίας χημικών συστατικών που αυτός περιέχει (ιδιαίτερα πολυφαινολικές ενώσεις).

Πρόσφατες μελέτες διαπίστωσαν πως η πρόσληψη οξέων του πικρού λυκίσκου από τη μπύρα μπορεί να βελτιώνει τη γνωστική λειτουργία, την προσοχή και τη διάθεση σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας.

Αυτά τα στοιχεία ώθησαν τους ερευνητές μιας μελέτης, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό ACS Chemical Neuroscience, να διερευνήσουν τις επιδράσεις των εκχυλισμάτων λυκίσκου σε ανθρώπινες κυτταρικές σειρές και ένα μοντέλο σκουληκιού με Alzheimer. Από την έρευνά τους διαπίστωσαν πως ορισμένα εκχυλίσματα λυκίσκου μπορεί να αναστέλλουν τη συσσώρευση των β-αμυλοειδών πρωτεϊνών στον εγκέφαλο, πράγμα το οποίο αποτελεί βασικό δείκτη της νόσου του Alzheimer.

Πώς συνδέεται ο λυκίσκος με την πρόληψη της νόσου Alzheimer;

Στα πλαίσια της μελέτης, οι ερευνητές εξέτασαν και συνέκριναν τις επιδράσεις τεσσάρων διαφορετικών λυκίσκων, που χρησιμοποιούνται συνήθως στην παρασκευή μπύρας και τσαγιού βοτάνων. Αυτοί ήταν οι εξής:

• Cascade (HC)
• Saaz (HS)
• Tettnang (HT)
• Summit (Hsu)

Συνολικά, εντοπίστηκαν 42 ενώσεις του λυκίσκου, οι οποίες στο μεγαλύτερο μέρος τους ήταν ενώσεις που συνδέονται με τη μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και την αντιοξειδωτική δράση.

Οι ερευνητές αξιολόγησαν την αντιοξειδωτική δράση των παραπάνω εκχυλισμάτων λυκίσκου in vitro σε ανθρώπινες κυτταρικές σειρές νευροβλαστώματος, ενός είδος καρκίνου που αναπτύσσεται σε ανώριμα νευρικά κύτταρα. Από τα αποτελέσματα διαπιστώθηκε πως ο λυκίσκος Tettnang είχε τις πιο ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες.

Μετέπειτα, οι ερευνητές ανέλυσαν την ικανότητα κάθε εκχυλίσματος λυκίσκου να αναστέλλει τη συσσώρευση β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως όλα τα εκχυλίσματα λυκίσκου μπορούσαν να αναστείλουν τη συσσώρευση β-αμυλοειδούς, αν και ο λυκίσκος Tettnang ήταν ο πιο αποτελεσματικός, ενώ ο λυκίσκος Cascade ήταν ο λιγότερο αποτελεσματικός.

Στην προσπάθεια να διερευνήσουν ποια συγκεκριμένα συστατικά του λυκίσκου του προσδίδουν αυτές τις ευεργετικές ιδιότητες, οι ερευνητές, αφού απομόνωσαν διάφορα συστατικά του, διαπίστωσαν πως οι πολυφαινόλες του λυκίσκου Tettnang ήταν οι πιο ισχυρές αντιαμυλοειδογόνες ενώσεις στα εκχυλίσματα λυκίσκου λόγω των αντιοξειδωτικών τους ιδιοτήτων.

Τέλος, οι ερευνητές παρατήρησαν τις επιδράσεις των ενώσεων αυτών σε μοντέλα σκουληκιών με συσσώρευση β-αμυλοειδούς για να δουν πως αυτές συμπεριφέρονται in vivο. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως  ο λυκίσκος Tettnang προστάτευε τα σκουλήκια από την παράλυση που προκαλεί η συσσώρευση β-αμυλοειδούς με δοσοεξαρτώμενο τρόπο.

Ορισμένες δόσεις του λυκίσκου Tettnang είχαν μάλιστα παρόμοια αποτελέσματα με τη δοξυκυκλίνη (doxy), ένα κοινό αντιβιοτικό που δρα κατά των αμυλοειδογόνων πρωτεϊνών. Συγκεκριμένα, τα 50 mcg/ml λυκίσκου Tettnang μείωσαν την παράλυση που προκαλείται από τη συσσώρευση β-αμυλοειδούς κατά 36,3%, ενώ τα 100 μmol δοξυκυκλίνης μείωσαν την παράλυση κατά 43,1%.

Συμπεράσματα

Τα αποτελέσματα της μελέτης είναι εξαιρετικά σημαντικά καθώς υποστηρίζουν το γεγονός πως οι διατροφικές συνήθειες ενός ανθρώπου μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της νόσου Alzheimer. Παρόλα αυτά, το συμπέρασμα της παραπάνω μελέτης δεν είναι πως η κατανάλωση μπύρας είναι ωφέλιμη για τον εγκέφαλο και την πρόληψη της νόσου Alzheimer, καθώς τα οφέλη των χημικών ουσιών που περιέχει ο λυκίσκος είναι πιθανό να αποδυναμώνονται όταν συνδυάζονται με το αλκοόλ και άλλα συστατικά της μπύρας.

Επιπλέον, πρέπει να τονιστεί πως τα παραπάνω αποτελέσματα είναι προκλινικά και δεν είναι γνωστό το κατά πόσο ισχύουν για τους ανθρώπους. Ωστόσο, μελέτες υποστηρίζουν πως γενικότερα η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε πολυφαινόλες συνδέεται με τη μειωμένη συχνότητα νευροεκφυλισμού.