Η νόσος του Πάρκινσον είναι μια νευρολογική διαταραχή που προκαλεί προβλήματα με την κίνηση και τον συντονισμό. Η φυσικοθεραπεία μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη στα άτομα που ζουν με την πάθηση. Η νόσος του Πάρκινσον είναι μια προοδευτική πάθηση του κεντρικού νευρικού συστήματος που οφείλεται σε χαμηλά επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• αργή κίνηση
• άκαμπτους μύες
• επεισόδια “παγώματος”
• τρόμο (τρέμουλο)
• μειωμένη ισορροπία

Η φυσικοθεραπεία (ΦΘ) βελτιώνει το εύρος της κίνησης ενός ατόμου, προλαμβάνει περαιτέρω τραυματισμό ή αναπηρία και βελτιώνει την ποιότητα ζωής του ατόμου.

Πώς βοηθάει η φυσικοθεραπεία άτομα με νόσο του Πάρκινσον;

Σύμφωνα με το Parkinson’s Outcomes Project, η φυσικοθεραπεία μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ατόμων με νόσο του Πάρκινσον.

Έρευνες από το 2021 και το 2022 δείχνουν ότι η τακτική θεραπεία ΦΘ και η άσκηση μπορεί να έχει θετικά, μακροχρόνια αποτελέσματα για τα άτομα με την πάθηση. Το Parkinson’s UK σημειώνει ότι η ΦΘ μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με νόσο του Πάρκινσον με τα εξής:

• διατηρώντας τις αρθρώσεις και τους μυς ευέλικτους
• αύξηση δύναμης
• μειώνοντας τη δυσκαμψία και τη βραδύτητα
• ενίσχυση της κυκλοφορίας του αίματος
• διαχείριση του πόνου
• βελτίωση της κινητικότητας, της κίνησης και των σωματικών λειτουργιών
• διατήρηση της καθημερινής ανεξαρτησίας
• διατήρηση και βελτίωση της αποτελεσματικής αναπνοής
• βοήθεια για την πρόληψη των πτώσεων
• διαχείριση του στρες
• τόνωση της διάθεσης

Ένας φυσικοθεραπευτής θα συνεργαστεί άμεσα με ένα άτομο για να δημιουργήσει ρουτίνες και ασκήσεις που θα το βοηθήσουν να ανακτήσει ή να αποτρέψει την απώλεια της κίνησης. Τα συμπτώματα και η εξέλιξη της νόσου του Πάρκινσον διαφέρουν από άτομο σε άτομο, οπότε ο φυσικοθεραπευτής θα καταρτίσει ένα σχέδιο θεραπείας για κάθε άτομο.

Επίσης, επειδή η φυσικοθεραπεία περιλαμβάνει την εκπαίδευση των ασθενών σε θέματα αυτοδιαχείρισης, την πρακτική φροντίδα και τη συνταγογράφηση ασκήσεων, το Ίδρυμα Πάρκινσον σημειώνει ότι ένας φυσικοθεραπευτής μπορεί να:

• παρέχει συμβουλές για την αυτοδιαχείριση
• προτείνει προγράμματα άσκησης για τη βελτίωση της κίνησης, της ισορροπίας και της στάσης του σώματος
• απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με τον τύπο, τη συχνότητα και τη διάρκεια της άσκησης ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του ατόμου
• συμβουλεύει σχετικά με τον τρόπο διατήρησης της ασφάλειας κατά τη διάρκεια της άσκησης
• βοηθήσει στις καθημερινές σωματικές δραστηριότητες, όπως το περπάτημα, η μετακίνηση στο σπίτι, η είσοδος και η έξοδος από το λεωφορείο, το αυτοκίνητο ή το ασανσέρ
• αντιμετωπίσει τυχόν ανησυχίες ή επιπλοκές που παρεμποδίζουν τις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής
• συστήνει και να βοηθά στη χρήση συσκευών βάδισης και προσαρμοστικού εξοπλισμού

Πόσο συχνά πρέπει να επισκέπτεται ένας παρκινσονικός ασθενής έναν φυσικοθεραπευτή;

Ο αριθμός των συνεδριών φυσικοθεραπείας που χρειάζεται ένα άτομο μπορεί να ποικίλλει. Ανάλογα με την δομή που συνεργάζεστε και τις απαιτήσεις σας, οι συνεδρίες διαρκούν συνήθως μεταξύ 30 λεπτών και 1 ώρας.

Κατά τη διάρκεια των πρώτων συνεδριών, ο φυσικοθεραπευτής θα αξιολογήσει τις ανάγκες του ατόμου και θα καταρτίσει ένα εξατομικευμένο σχέδιο άσκησης. Ο θεραπευτής θα δώσει σε ένα άτομο ασκήσεις για να κάνει στο σπίτι και θα προγραμματίσει τακτικές συνεδρίες φυσικής αγωγής ανάλογα με τις ανάγκες.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση για τη Νόσο του Πάρκινσον (EPDA) συνιστά να προσπαθεί κάποιος να ασκείται τουλάχιστον 150 λεπτά κάθε εβδομάδα. Μπορούν να το κατανέμουν αυτό σε πέντε συνεδρίες των 30 λεπτών, δέκα συνεδρίες των 15 λεπτών.

Η EPDA περιγράφει το πρόγραμμα LSVT Big, το οποίο περιλαμβάνει 16 συνεδρίες σε διάστημα ενός μήνα ή 4 ωριαίες συνεδρίες κάθε εβδομάδα. Αυτή η εντατική θεραπεία επικεντρώνεται στη βελτίωση των λεπτών και αδρών κινήσεων, διευκολύνοντας τις καθημερινές εργασίες των ατόμων με νόσο του Πάρκινσον.

Ποιες άλλες υπηρεσίες προσφέρουν οι φυσικοθεραπευτές;

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Συνομοσπονδία Φυσικοθεραπείας, εκτός από την εκτέλεση θεραπειών και παρεμβάσεων φυσικοθεραπείας, ένας αδειούχος φυσικοθεραπευτής μπορεί να:

• να καθορίσει τα αποτελέσματα μιας κλινικής παρέμβασης
• να διεξάγει φυσική αξιολόγηση της κίνησης και της ευελιξίας ενός ατόμου
• να θέσει βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους
• να δίνει συστάσεις αυτοδιαχείρισης για τη διαχείριση καταστάσεων
• να παραπέμψει ένα άτομο σε άλλους επαγγελματίες υγείας

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της φυσικοθεραπείας και της εργοθεραπείας;

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση για τη Νόσο του Πάρκινσον (APDA), ενώ η ΦΘ επικεντρώνεται στη βελτίωση της κίνησης ενός ατόμου, η εργοθεραπεία μπορεί να εξοπλίσει ένα άτομο με τις απαραίτητες δεξιότητες για την εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων όπως το μαγείρεμα, το περπάτημα και η κατάποση τροφής.

Για ένα άτομο με νόσο του Πάρκινσον, ένας εργοθεραπευτής μπορεί:

• να συστήσει τροποποιήσεις στο σπίτι
• να συστήσει τροποποιήσεις στο χώρο εργασίας
• να διδάξει προσαρμογές στο μαγείρεμα και τη διατροφή
• να βοηθήσει με βοηθήματα ντυσίματος και καλλωπισμού
• να προσφέρει συμβουλές για τις καθημερινές δραστηριότητες

Πότε να επικοινωνήσετε με γιατρό;

Οι άνθρωποι πρέπει να να είναι συνεπείς με τις εξετάσεις για τη νόσο του Πάρκινσον, ώστε να βοηθήσουν τους γιατρούς να εντοπίσουν έγκαιρα πιθανά σημεία και συμπτώματα. Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να οδηγήσει σε έγκαιρη θεραπεία, η οποία μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του ατόμου.

Τα άτομα θα πρέπει να μιλήσουν με έναν γιατρό εάν παρουσιάσουν κάποιο από τα ακόλουθα πρώιμα συμπτώματα:

• μικρός γραφικός χαρακτήρας ή μικρογραφία
• απώλεια της όσφρησης ή ανοσμία
• δυσκολία στην κίνηση ή το περπάτημα
• δυσκοιλιότητα
• τρέμουλο στο πηγούνι, το δάχτυλο, τον αντίχειρα ή το χέρι
• δυσκολίες στον ύπνο
• προσωπείο
• αλλαγή φωνής
• ζάλη
• σκυφτή ή καμπουριασμένη στάση του σώματος

Επίσης, εάν ένα άτομο υποβάλλεται σε ΦΘ ή άλλες μορφές θεραπείας για τη νόσο του Πάρκινσον, θα πρέπει να συμβουλευτεί έναν γιατρό για να αξιολογήσει το θεραπευτικό του πλάνο

Ποιες είναι οι προοπτικές της θεραπείας ενός ατόμου με νόσο Πάρκινσον;

Η νόσος του Πάρκινσον δεν είναι θανατηφόρα, επιπλοκές, όπως πτώσεις και λοιμώξεις, μπορεί να εμφανιστούν και να γίνουν απειλητικές για τη ζωή. Ένας φυσικοθεραπευτής θα διδάξει σε ένα άτομο απλές ασκήσεις στο σπίτι κατά τη διάρκεια συνεδριών. Το άτομο μπορεί να χρειαστεί να κάνει αυτές τις ασκήσεις τακτικά για να επιτύχει τα καλύτερα αποτελέσματα. Σύμφωνα με μια ανασκόπηση του 2018 η συμμετοχή σε τακτική σωματική δραστηριότητα, η οποία περιλαμβάνει την εκμάθηση νέων κινήσεων, μπορεί να διατηρήσει ή να αυξήσει τα επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο. Μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία ή την πρόληψη της εξέλιξης της νόσου. Επιπλέον, οι κατευθυντήριες γραμμές για τη σωματική δραστηριότητα για τους Αμερικάνους σημειώνουν ότι η συμμετοχή σε τακτική σωματική δραστηριότητα μπορεί να βελτιώσει τη νοητική κατάσταση σε άτομα με νόσο του Πάρκινσον.

Συμπεραματικά

Η Φυσικοθεραπεία μπορεί να είναι πολύ ευεργετική στη θεραπεία της νόσου του Πάρκινσον. Ακολουθώντας τις συστάσεις ενός αδειούχου φυσικοθεραπευτή, ένα άτομο μπορεί να παρατηρήσει βελτιώσεις στην κίνηση, την ισορροπία και άλλες σωματικές λειτουργίες. Μπορεί επίσης να το βοηθήσει να ζήσει όσο το δυνατόν πιο ανεξάρτητα. Ένας φυσικοθεραπευτής θα αξιολογήσει τις ανάγκες του ατόμου και θα δημιουργήσει ένα εξατομικευμένο σχέδιο για την επίτευξη των στόχων του σε φυσικοθεραπεία.