Παλαιότερα, ο καρκίνος του παχέος εντέρου ήταν μια κατάσταση που επηρέαζε κυρίως τους ηλικιωμένους. Πλέον, όμως, είναι η τρίτη κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο στον νεαρό πληθυσμό. Ο ακριβής λόγος για αυτή την εξέλιξη δεν είναι ξεκάθαρος, όμως μια νέα μελέτη διαπίστωσε ότι ενδεχομένως να υπάρχει κάποια σχέση με την χρήση αντιβιοτικών.

Τι σχέση έχει ο επιπολασμός του καρκίνου του παχέος εντέρου με την χρήση αντιβιοτικών;

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο British Journal of Cancer, ανέλυσε δεδομένα πρωτοβάθμιας περίθαλψης από το 1999 έως το 2011 από σχεδόν 40.000 άτομα. Οι ερευνητές εξέτασαν συγκεκριμένα την χρήση αντιβιοτικών και τους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, τόσο σε άτομα που εμφάνισαν καρκίνο του παχέος εντέρου, όσο και σε άτομα που δεν εμφάνισαν καρκίνο του παχέος εντέρου. (Η αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου)

Παρόλο που οι συνολικοί αριθμοί καρκίνου ήταν χαμηλοί (7.903 άτομα εμφάνισαν καρκίνο του παχέος εντέρου και οι 445 ήταν κάτω των 50 ετών), οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσα άτομα κάτω των 50 ετών έκαναν χρήση αντιβιοτικών είχαν 50% αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου συγκριτικά με όσους δεν έκαναν. Επιπρόσθετα, όσα άτομα ήταν 50 ετών και άνω και έκαναν χρήση αντιβιοτικών είχαν 9% μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του παχέος εντέρου. Παρόλα αυτά, δεν διαπιστώθηκε κάποια σχέση ανάμεσα στην χρήση αντιβιοτικών και τον καρκίνο του ορθού. (Καρκίνος του παχέος εντέρου: 10 συμβουλές για έγκαιρη πρόληψη)

Γιατί η χρήση αντιβιοτικών αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου;

Η παρούσα μελέτη επικεντρώθηκε στην συσχέτιση ανάμεσα στην χρήση αντιβιοτικών και τον καρκίνο του παχέος εντέρου και όχι στους λόγους που τα αντιβιοτικά αυξάνουν αυτόν τον κίνδυνο. Παρόλα αυτά υπάρχουν αρκετές θεωρίες που μπορούν να εξηγήσουν αυτό το αποτέλεσμα. (Αντιβιοτικά: Η άσκοπη χρήση τους αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου)

Ο Scott Kopetz, MD, PhD, γαστρεντερικός ογκολόγος στο Κέντρο Καρκίνου MD Anderson του Πανεπιστημίου του Τέξας, ανέφερε ότι η χρήση αντιβιοτικών επηρεάζει τα βακτήρια του μικροβιώματος του εντέρου, το οποίο συνθέτει έναν κόσμο από μικροοργανισμούς που κατοικούν στον γαστρεντερικό σωλήνα. Όπως εξήγησε, ένα υγιές μικροβίωμα περιέχει ένα μείγμα πολλών διαφορετικών τύπων βακτηρίων που διατηρούν υγιή τα κύτταρα που επενδύουν το τοίχωμα του παχέος εντέρου. Η χρήση αντιβιοτικών διαταράσσει αυτό το υγιές μικροβίωμα και εικάζεται ότι με την πάροδο του χρόνου αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου. (Καρκίνος του παχέος εντέρου: Τι πρέπει να γνωρίζετε;)

Ο Anton Bilchik, MD, PhD, MBA, FACS, χειρουργός ογκολόγος και διευθυντής του γαστρεντερικού ερευνητικού προγράμματος στο Saint John’s Cancer Institute στο Providence Saint John’s Health Center στην Καλιφόρνια, συμφώνησε ότι το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να επηρεαστεί από την χρήση αντιβιοτικών. «Ορισμένα από τα βακτήρια στο μικροβίωμα του εντέρου συνεργάζονται με το ανοσοποιητικό σύστημα για να προστατεύσουν τους ανθρώπους από τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Ωστόσο, τα αντιβιοτικά ενδεχομένως να εξουδετερώνουν τα ευεργετικά βακτήρια, κάνοντας χώρο στα επιβλαβή βακτήρια να αναπτυχθούν, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου».

Η χρήση αντιβιοτικών πρέπει να αποφεύγεται;

Γενικότερα οι άνθρωποι δεν πρέπει να αποφεύγουν την χρήση αντιβιοτικών όταν τους είναι αναγκαία, φοβούμενοι μήπως αναπτύξουν καρκίνο του παχέος εντέρου. Ωστόσο, η αλόγιστη και άσκοπη χρήση τους, πρέπει οπωσδήποτε να αποφεύγεται, παρόλο που δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο ότι πράγματι τα αντιβιοτικά αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου.

Για να μειώσετε τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου, οι ειδικοί συνιστούν:

• Υγιεινή διατροφή
• Προσυμπτωματικό έλεγχο γύρω στα 45 για έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία
• Πρόληψη μέσω αφαίρεσης προκαρκινικών βλαβών
• Διακοπή καπνίσματος
• Αντιβιοτικά μόνο όταν είναι απαραίτητα

Τα αντιβιοτικά εκτός του ότι επηρεάζουν τον πληθυσμό του μικροβιώματός μας, σε αλόγιστη χρήση δημιουργείται ανθεκτικότητα των βακτηρίων και δεν θα μπορούμε να καταπολεμήσουμε διάφορες ασθένειες που προκαλούνται από αυτά. Να λαμβάνετε αντιβίοση μόνον όταν κρίνεται απαραίτητο και σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού σας.  Διαβάστε επίσης πως η σωστή υγιεινή μειώνει την ανάγκη για αντιβιοτικά έως και 30% και ότι 1 στα 4 παιδιά λαμβάνει περιττές ή λανθασμένες συνταγογραφήσεις αντιβιοτικών.