Ερευνητές έχουν δείξει ότι η έκθεση σε ορισμένους τύπους φωτός πριν από τον ύπνο μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την υγεία. Στην παρούσα μελέτη, οι επιστήμονες θέλησαν να δουν ποια επίδραση μπορεί να έχουν δύο διαφορετικοί τύποι φωτός στον μεταβολισμό ενός ατόμου κατά τη διάρκεια του ύπνου και στην ποιότητα του ύπνου του. Η ομάδα διαπίστωσε ότι το φως OLED είχε λιγότερο αρνητική επίδραση στο μεταβολισμό κατά τη διάρκεια του ύπνου σε σύγκριση με το φως LED. Σε μια νέα μελέτη, οι ερευνητές διερεύνησαν τις επιπτώσεις που έχουν οι διαφορετικοί τύποι έκθεσης στο φως το απόγευμα στο μεταβολισμό ενός ατόμου κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η έρευνα, η οποία δημοσιεύεται στο περιοδικό Scientific Reports, προσφέρει περαιτέρω στοιχεία για τις αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η έκθεση στο μπλε φως το βράδυ στην υγεία ενός ατόμου.

Τι είναι ο LED και OLED φωτισμός και πώς επηρεάζει τη ζωή μας;

Για τους ανθρώπους σε πολλές χώρες παγκοσμίως, η έκθεση σε διάφορους τύπους οθονών αποτελεί μέρος της καθημερινής ζωής. Είτε εργάζονται σε έναν υπολογιστή κατά τη διάρκεια της ημέρας, είτε παρακολουθούν τηλεόραση το βράδυ, είτε επικοινωνούν με φίλους και συγγενείς μέσω βιντεοκλήσεων, είτε ελέγχουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε smartphones, η έκθεση στην οθόνη είναι πάντα παρούσα. Σχεδόν όλες οι οθόνες λειτουργούν εκπέμποντας φως. Πολλές οθόνες και διάφορες άλλες πηγές φωτισμού περιλαμβάνουν τη χρήση διόδων εκπομπής φωτός (LED). Ενώ απαιτούν λίγη ενέργεια, παράγουν λίγη θερμότητα και έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής, παράγουν σημαντικές ποσότητες μπλε φωτός. Έρευνες έχουν δείξει ότι η έκθεση σε φως μικρού μήκους κύματος – όπως το μπλε φως – μπορεί να διαταράξει τον κιρκάδιο ρυθμό ενός ατόμου. Οι ερευνητές έχουν επίσης προτείνει ότι μπορεί να υπάρχει σχέση μεταξύ της έκθεσης σε έντονο τεχνητό φως και της αύξησης του σωματικού βάρους, της αντίστασης στην ινσουλίνη, της παχυσαρκίας και γενικότερα των μεταβολικών διαταραχών. Ωστόσο, οι οργανικές δίοδοι εκπομπής φωτός (OLED) παράγουν λιγότερο μπλε φως από τις LED. Η τεχνολογία OLED γίνεται όλο και πιο δημοφιλής στις οθόνες των τελευταίων τηλεφώνων, υπολογιστών και τηλεοράσεων. Επειδή οι OLED παράγουν λιγότερο μπλε φως από τις LED, θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία που σχετίζονται με την έκθεση σε οθόνες LED δεν είναι τόσο σημαντικές στις οθόνες OLED.

Οι οθόνες OLED διαταρράσουν λιγότερο τον ύπνο;

Στην παρούσα μελέτη, οι ερευνητές ήθελαν να δουν αν οι οθόνες OLED διαταράσσουν λιγότερο την αρχιτεκτονική του ύπνου ενός ατόμου και τον μεταβολισμό κατά τη διάρκεια του ύπνου: Σύμφωνα με τον καθηγητή Kumpei Tokuyama, του Διεθνούς Ινστιτούτου Ολοκληρωμένης Ιατρικής του Ύπνου του Πανεπιστημίου Tsukuba της Ιαπωνίας και κύριο συγγραφέα της μελέτης, “ο μεταβολισμός της ενέργειας είναι μια σημαντική φυσιολογική διαδικασία που μεταβάλλεται από την έκθεση στο φως“. “Υποθέσαμε ότι σε σύγκριση με τις λυχνίες LED, η έκθεση σε OLED θα είχε μειωμένη επίδραση στην αρχιτεκτονική του ύπνου και στον ενεργειακό μεταβολισμό, παρόμοια με αυτή του αμυδρού φωτός”. Στη μελέτη, οι ερευνητές συμπεριέλαβαν 10 άνδρες που ήταν καλά στην υγεία τους, δεν κάπνιζαν, δεν είχαν διαταραχές ύπνου ή εργασιακές βάρδιες και δεν είχαν διασχίσει χρονικές ζώνες κατά τη διάρκεια ταξιδιού τον προηγούμενο μήνα. Την εβδομάδα πριν από το πείραμα, οι συμμετέχοντες διατηρούσαν ένα κανονικό μοτίβο ύπνου. Δεν κατανάλωναν αλκοόλ ή καφεΐνη τις 3 ημέρες πριν από τη μελέτη. Την ημέρα του πειράματος, κάθε συμμετέχων έφτασε 6 ώρες πριν από την κανονική ώρα ύπνου. Οι ερευνητές τους προσάρμοσαν διάφορους αισθητήρες και τους έδωσαν οδηγίες να εισέλθουν σε έναν μεταβολικό θάλαμο. Οι αισθητήρες και ο θάλαμος επέτρεψαν στην ομάδα να μετρήσει τη θερμοκρασία του σώματος των συμμετεχόντων, την ενεργειακή δαπάνη, τα επίπεδα μελατονίνης και την οξείδωση του λίπους. Μόλις μπήκαν στον θάλαμο, τους δόθηκαν 30 λεπτά για να προσαρμοστούν στο σκοτάδι και στη συνέχεια τους σερβιρίστηκε δείπνο. Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες εκτέθηκαν είτε σε φως LED, OLED είτε σε φως LED με μειωμένη ένταση για 4 ώρες μέχρι να φτάσουν στην κανονική ώρα του ύπνου τους. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης στο φως, συμπλήρωναν ένα ερωτηματολόγιο υπνηλίας κάθε ώρα. Όταν ξύπνησαν το επόμενο πρωί, οι ερευνητές τους έδωσαν άλλο ένα ερωτηματολόγιο για να αξιολογήσουν τον ύπνο τους και το πόσο νυσταγμένοι ένιωθαν όταν ξύπνησαν. Μετά από μία ώρα αφύπνισης, έλαβαν πρωινό και οι ερευνητές τους παρακολούθησαν για 4 ώρες από το ξύπνημα συνολικά, με ωριαία ερωτηματολόγια που αξιολογούσαν πόσο νυσταγμένοι ένιωθαν.

Ποιος φωτισμός ευνοεί την καλύτερη ποιότητα ύπνου;

Η ανάλυση των αποτελεσμάτων ανέδειξε σημαντικές διαφορές στον μεταβολισμό των συμμετεχόντων που εκτέθηκαν είτε σε LED είτε σε OLED φωτισμό. Τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν εν μέρει την αρχική υπόθεση. Αν και δεν σημειώθηκε αισθητή διαφορά στην “αρχιτεκτονική” του ύπνου, η ενεργειακή δαπάνη και η θερμοκρασία του σώματος κατά τη διάρκεια του ύπνου μειώθηκαν σημαντικά στους συμμετέχοντες που εκτέθηκαν σε OLED φωτισμό. Επίσης, η οξείδωση του λίπους ήταν σημαντικά χαμηλότερη μετά την έκθεση σε LED σε σύγκριση με φωτισμό OLED. Μεταξύ άλλων οι ερευνητές παρατήρησαν πως υπήρχε συσχέτιση μεταξύ της οξείδωσης του λίπους και των επιπέδων μελατονίνης για τους συμμετέχοντες που εκτέθηκαν σε OLED φως. Ο επικεφαλής της έρευνας δήλωσε σχετικά με τα ευρήματα αυτά: “Η έκθεση στο φως τη νύχτα σχετίζεται με την οξείδωση του λίπους και τη θερμοκρασία του σώματος κατά τον ύπνο. Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι συγκεκριμένοι τύποι φωτός ενδεχομένως σχετίζονται με την αύξηση βάρους και άλλες φυσιολογικές αλλαγές στον οργανισμό. Η επίδραση του φωτός στο μεταβολισμό εξαρτάται από την πηγή του και με βάση τα αποτελέσματά μας, προτείνουμε τη χρήση της εκάστοτε φωτεινής πηγής ανάλογα με το επιθυμητό αποτέλεσμα.”

Η ερευνητική ομάδα θεωρεί πως τα αποτελέσματά της είναι ιδιαίτερα ευνοϊκά για τους καταναλωτές, αφού η χρήση του OLED φωτισμού τα προϊόντα τεχνολογίας ολοένα και αυξάνεται. Ωστόσο, πρέπει να προσδιοριστεί ακόμα το στοιχείο εκείνο που προκαλεί τη διαφορά στον μεταβολισμό μετά από την έκθεση σε συγκεκριμένο τύπο φωτός. Τέλος, αναμένεται να εξεταστεί ακόμα η επίδραση του πρωινού φυσικού φωτός στον μεταβολισμό, καθώς και οι μακροχρόνιες συνέπειες της συνεχόμενης έκθεσης σε τεχνητό φως.