Μετά την ανάρρωση από ένα κρυολόγημα ή μετά τη γρίπη, μερικά άτομα συνεχίζουν να έχουν έναν ενοχλητικό και έντονο βήχα, ο οποίος συνεχίζει για 3 εβδομάδες ή και περισσότερο. Ο βήχας αυτός ονομάζεται «μεταιικός βήχας», αλλά οι ειδικοί δεν είναι σίγουροι για την αιτία του.

Ποιες είναι οι αιτίες του μεταιικού βήχα;

Όταν ένα άτομο αναρρώσει από μια ιογενή λοίμωξη και ο βήχας του επιμένει, τότε ο ένοχος μπορεί να είναι κάποια αναπνευστική λοίμωξη. Πέρα από τη γρίπη, οι ακόλουθες αναπνευστικές λοιμώξεις μπορούν να οδηγήσουν σε μεταιικό βήχα:

• βρογχίτιδα
• κοινό κρυολόγημα
• πνευμονία
• φαρυγγίτιδα
• βρογχιολίτιδα

Σύμφωνα με μια ανασκόπηση του 2020, ο μεταιικός βήχας μπορεί να προκληθεί από αυξημένη ευαισθησία των υποδοχέων του βήχα στο σώμα ή από προσωρινή βρογχική υπερανταπόκριση.

Παλαιότερες έρευνες, του 2006, δείχνουν ότι ο βήχας, τείνει να επιμένει μετά την ανάρρωση από τη μόλυνση, λόγω εκτεταμένης φλεγμονής στην επένδυση των αεραγωγών. Επίσης, σύμφωνα με τους ερευνητές, εάν ο βήχας προέρχεται από τους κάτω αεραγωγούς, τότε μπορεί να ευθύνεται η υπερβολική παραγωγή βλέννας.

Ποιες άλλες υποκείμενες ιατρικές καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν βήχα;

Διάφορα ζητήματα υγείας μπορεί να προκαλέσουν επίμονο βήχα μετά την ανάρρωση ενός ατόμου από μια λοίμωξη. Σε αυτήν την περίπτωση, ο βήχας συνδέεται με την υποκείμενη κατάσταση και όχι με τη μόλυνση. Με άλλα λόγια, δεν είναι μεταιικός. Οι καταστάσεις αυτές περιλαμβάνουν:

1. Βρογχικό Άσθμα

Εάν ένα άτομο με άσθμα αναπτύξει γρίπη, η οποία προκαλεί επιπλέον φλεγμονή στους αεραγωγούς, ενδεχομένως να έρθει αντιμέτωπο με κρίσεις άσθματος ή επιδείνωση των συμπτωμάτων του άσθματος του.

Οι άνθρωποι που δεν γνωρίζουν ότι έχουν άσθμα, μπορεί να μπερδευτούν, εάν τα συμπτώματα του άσθματος τους είναι πολύ ήπια. Τα συμπτώματα του άσθματος είναι:

• Σφίξιμο στο στήθος
• Συριγμός
• Δυσκολία στην αναπνοή

2. Παλινδρόμηση λάρυγγα- φάρυγγα

Η παλινδρόμηση λάρυγγα-φάρυγγα (LPR), αναφέρεται στο οξύ που μεταφέρεται από το στομάχι, μέσω του οισοφάγου, στο λαιμό. Το οξύ τείνει να ερεθίζει και να φουσκώνει τις φωνητικές χορδές και ο βήχας είναι ένα κοινό σύμπτωμα, σύμφωνα με το Διεθνές Ίδρυμα για Γαστρεντερικές Διαταραχές.

Μπορεί να είναι δύσκολο για κάποιον με παλινδρόμηση να διακρίνει την αιτία του βήχα του, καθώς η παλινδρόμηση λάρυγγα-φάρυγγα, ξεκινά συνήθως μετά από ασθένεια του ανωτέρου αναπνευστικού συστήματος.

Τα συμπτώματα της Παλινδρόμησης λάρυγγα- φάρυγγα είναι:

• Συχνό βήξιμο για να καθαρίσει ο λαιμός
• Βραχνάδα
• Μια αίσθηση ότι κάτι έχει κολλήσει στο λαιμό

3. Αποφρακτική άπνοια ύπνου

Σύμφωνα με έρευνα του 2015, η αποφρακτική άπνοια ύπνου (OSA), μπορεί να προκαλέσει χρόνιο βήχα. Η σύνδεση παραμένει ασαφής, αλλά η αποφρακτική άπνοια ύπνου μπορεί να προκαλέσει:

• Φλεγμονή των αεραγωγών
• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση / GERD
• Ευαισθησία αντανακλαστικού βήχα

Τα συμπτώματα της αποφρακτικής άπνοιας ύπνου είναι:

• Ροχαλητό
• Κούραση κατά τη διάρκεια της ημέρας
• Διακοπή αναπνοής
• Δυσκολίες στη μνήμη και τη συγκέντρωση
• Ευερεθιστικότητα
• Πονοκέφαλος
• Ξηροστομία

Πως γίνεται διάγνωση μεταιικού βήχα;

Εάν ένα άτομο βιώνει επίμονο βήχα μετά από ιογενή λοίμωξη, θα πρέπει να επισκεφτεί τον γιατρό του. Ο γιατρός θα του κάνει μια φυσική εξέταση και θα ζητήσει να μάθει εάν υπάρχουν και άλλα συμπτώματα. Φροντίστε να ενημερώστε τον γιατρό εάν έχετε αρρωστήσει πρόσφατα. Ενδεχομένως, να ζητήσει και μια ακτινογραφία θώρακα, για να ελέγξει αν υπάρχει κάποια υποκείμενη κατάσταση υγείας που προκαλεί βήχα. Επιπρόσθετα, για να ελέγξει αν υπάρχει κάποια τρέχουσα λοίμωξη, θα κάνει εξετάσεις σε ένα δείγμα πτυέλων (η παχιά ουσία που δημιουργούν οι πνεύμονες κατά τη διάρκεια μιας λοίμωξης στο ανώτερο αναπνευστικό). Εάν μετά από όλες αυτές τις εξετάσεις αποκλείσει άλλες πιθανές αιτίες, θα καταλήξει στη διάγνωση του μεταιικού βήχα. Σημειώνεται ότι ο μεταιικός βήχας μπορεί να διαρκέσει 3-8 εβδομάδες.

Θεραπείες μεταιικού βήχα

Θεραπείες στο σπίτι

• Αναπνοή ζεστού ατμού για να ανοίξουν οι αεραγωγοί
• Ζεστό τσάι
• Αποφύγετε ουσίες που ερεθίζουν τους πνεύμονες όπως γύρη, καπνός και σκόνη
• Χρησιμοποιείστε υγραντήρα

Εάν αυτές οι τεχνικές δεν έχουν αποτέλεσμα, μπορείτε να πάρετε ένα σιρόπι για το βήχα ή ενδεχομένως, ο γιατρός, να σας συνταγογραφήσει κάποιο φάρμακο.

Μερικά φάρμακα που ανακουφίζουν τον μεταιικό βήχα είναι:

• Αντιισταμινικά
• Αποσυμφορητικά
• Κατασταλτικά βήχα
• Το ipratropium, ένα εισπνεόμενο φάρμακο που αποτρέπει την παραγωγή βλέννας και ανοίγει τους αεραγωγούς
• Κορτικοστεροειδή, φάρμακα μειώνουν τη φλεγμονή

Πότε πρέπει να δείτε ένα γιατρό;

Ο μεταιικός βήχας μπορεί να παραμείνει για λίγες ημέρες ή εβδομάδες, χωρίς θεραπεία. Ωστόσο, εάν δεν υπάρχει προφανής αιτία βήχα, μιλήστε με το γιατρό σας. Είναι σημαντικό να τον ενημερώσετε εάν ακολουθείτε κάποια άλλη θεραπεία, ώστε να σας προτείνει τις κατάλληλες θεραπείες. Εάν ο βήχας διαρκεί για περισσότερο από 8 εβδομάδες, επισκεφτείτε το γιατρό σας για εξετάσεις, καθώς μπορεί να οφείλεται σε κάποια άλλη, πιο σοβαρή, αιτία.