Η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (IBD), παρουσιάζει συμπτώματα όπως διάρροια, αίμα στα κόπρανα, απώλεια βάρους και κοιλιακό πόνο. Ο τύπος και η θέση του κοιλιακού πόνου, όμως, έχουν αρκετές διαφορές, όχι μόνο μεταξύ των δύο κύριων μορφών IBD (νόσος του Crohn και ελκώδης κολίτιδα), αλλά και εντός των υποτύπων αυτών των ασθενειών. Μάλιστα, ο πόνος διαφέρει ακόμη περισσότερο από άτομο σε άτομο, σε σημείο που τα άτομα με τον ίδιο υπότυπο της νόσου του Crohn ή της ελκώδους κολίτιδας, βιώνουν τον πόνο με διαφορετικό τρόπο, ενώ άλλα άτομα δεν έχουν καθόλου πόνο κατά τη διάρκεια των εξάρσεων της νόσου. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι ο κοιλιακός πόνος μπορεί να έχει σχέση και με άλλα προβλήματα υγείας, όπως η σκωληκοειδίτιδα, οι χολόλιθοι ή η ασθένεια γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (GERD).

Αφού, λοιπόν, ο κοιλιακός πόνος είναι κοινό σύμπτωμα της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου, πιο κάτω θα αναφέρουμε τους πιο συνηθισμένους τύπους με τους οποίους έρχονται αντιμέτωπα τα άτομα με IBD.

Ποιοι είναι οι τύποι του κοιλιακού πόνου που αντιμετωπίζουν συχνότερα τα άτομα με IBD;

Κοιλιακά τεταρτημόρια

Για να μπορέσει ο γιατρός σας να κάνει σωστή διάγνωση, πρέπει να μπορείτε να του εξηγήσετε από πού συγκεκριμένα προέρχεται ο πόνος, καθώς το κάθε σημείο στην κοιλιά περιέχει διαφορετικά όργανα. Συγκεκριμένα, η κοιλιά έχει τέσσερα τμήματα (τεταρτημόρια), το δεξί άνω τεταρτημόριο, το δεξί κάτω τεταρτημόριο, το αριστερό άνω τεταρτημόριο και το αριστερό κάτω τεταρτημόριο. Οι νοητές γραμμές μεταξύ των άνω και κάτω τεταρτημορίων και των δεξιών και αριστερών τεταρτημορίων τέμνονται στον ομφαλό. Σημειώνεται ότι η δεξιά και αριστερή πλευρά, είναι η δεξιά και αριστερή πλευρά του ασθενούς και όχι του ιατρού.

1. Πόνος στη δεξιά ή στο μέσο της κοιλιακής περιοχής

Ο πόνος στο μέσο της κοιλιακής περιοχής ή στο κάτω δεξιό τεταρτημόριο της κοιλιάς είναι ο χαρακτηριστικός πόνος δύο υποτύπων της νόσου Crohn, της ειλεοκολίτιδας και της ειλείτιδας. Η ειλεοκολίτιδα είναι η πιο κοινή μορφή της νόσου του Crohn και χαρακτηρίζεται από φλεγμονή στο τελευταίο τμήμα του λεπτού εντέρου (το ειλεό) και στο παχύ έντερο. Η  ειλείτιδα επηρεάζει μόνο τον ειλεό και αποτελεί τη δεύτερη πιο κοινή μορφή της νόσου του Crohn. Τα άτομα με ειλείτιδα, συνήθως, νιώθουν πόνο λίγες ώρες μετά το φαγητό.

2. Πόνος στην πάνω μέση κοιλιακή περιοχή

Ένας τύπος της νόσου του Crohn, γνωστός ως γαστροδωδεκαδακτυλική νόσος του Crohn, προκαλεί πόνο στα μεσαία και άνω τμήματα της κοιλιάς. Η νόσος αυτή, επηρεάζει το στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο (το πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου). Σημειώνεται ότι αυτός ο τύπος της νόσου του Crohn είναι λιγότερο συχνός από ότι η ειλεοκολίτιδα και η ειλείτιδα.

3. Μεταβλητός κοιλιακός πόνος

Ένας άλλος υπότυπος της νόσου του Crohn, είναι η νιζανίτιδα, κατά την οποία ο κοιλιακός πόνος μεταβάλλεται συνεχώς και κυμαίνεται από ήπιος έως πολύ σοβαρός. Αυτός ο υπότυπος επηρεάζει το νιζανίδιο (το μεσαίο τμήμα του λεπτού εντέρου) και είναι αρκετά ασυνήθιστος. Συνήθως τα άτομα με νιζανίτιδα παρουσιάζουν πόνο μετά το φαγητό.

4. Πόνος στο ορθό

Ο πόνος που παρατηρείται στο ορθό (τη δομή που βρίσκεται στο τέλος του παχέος εντέρου) είναι ένα σύμπτωμα της ελκώδους πρωκτίτιδας. Η ελκώδης πρωκτίτιδα είναι ένας τύπος της ελκώδους κολίτιδας και παρουσιάζεται περίπου στο ένα τρίτο των ατόμων που πάσχουν από ελκώδη κολίτιδα.

5. Πόνος στην αριστερή πλευρά της κοιλιάς

Ο πόνος στην αριστερή πλευρά της κοιλιάς είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας. Υπάρχουν δυο τύποι ελκώδους κολίτιδας που προκαλούν αυτό το είδος πόνου, η πρωκτοσιγμοειδίτιδα και η κολίτιδα της περιφερικής ή της αριστερής πλευράς της κοιλιάς. Στην πρωκτοσιγμοειδίτιδα, το έλκος εμφανίζεται στο ορθό και στο σιγμοειδές τμήμα του παχέος εντέρου (το τελευταίο τμήμα του παχέος εντέρου). Στην κολίτιδα της αριστερής πλευράς, παρουσιάζεται φλεγμονή στο ορθό, το σιγμοειδές και το φθίνον τμήμα του εντέρου και σε αυτή την περίπτωση ο πόνος κατά καιρούς είναι πολύ έντονος.

6. Σοβαρός κοιλιακός πόνος

Ο οξύς πόνος στην κοιλιά μπορεί να είναι σύμπτωμα πολλών διαφορετικών πεπτικών καταστάσεων, αλλά αν σχετίζεται με την φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, τότε ίσως πρόκειται για παγκολίτιδα. Η παγκολίτιδα είναι ο τύπος της ελκώδους κολίτιδας που χαρακτηρίζεται από έλκος σε ολόκληρο το παχύ έντερο.

Μπορεί ο πόνος να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο διάγνωσης;

Ο πόνος στην κοιλιακή χώρα, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο διάγνωσης του IBD ή μιας συγκεκριμένης μορφής IBD. Αντίθετα, ο τύπος του πόνου και η θέση του, χρησιμοποιούνται από τους γιατρούς σε συνδυασμό με άλλα συμπτώματα κατά τη διάγνωση. Με άλλα λόγια, ο πόνος μπορεί να αποτελέσει μόνο το σημείο εκκίνησης, που θα καθοδηγήσει τον γιατρό από το πού πρέπει να αρχίσει να ψάχνει για κάποια φλεγμονή ή για κάτι άλλο.