Η γήρανση επέρχεται φυσικά σε όλα τα κύτταρα, τους ιστούς και τα όργανα του σώματος. Οι αλλαγές που έρχονται με τη γήρανση επηρεάζουν όλα τα μέρη του σώματος, συμπεριλαμβανομένων και των δοντιών και των ούλων. Οι ηλικιωμένοι συχνότερα λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή και σε συνδυασμό με τη συνολική κατάσταση της υγείας τους επηρεάζουν επίσης τη στοματική υγεία.

Πώς η ηλικία μπορεί να επηρεάσει την στοματική υγεία;

Ορισμένες αλλαγές εμφανίζονται αργά με την πάροδο του χρόνου στο σώμα μας καθώς γερνάμε:

• Τα κύτταρα ανανεώνονται με πιο αργό ρυθμό.
• Οι ιστοί γίνονται λεπτότεροι και λιγότερο ελαστικοί.
• Τα οστά γίνονται λιγότερο πυκνά και δυνατά.
• Το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να γίνει ασθενέστερο, οπότε τυχόν μολύνσεις μπορεί να συμβούν πιο γρήγορα και η επούλωση διαρκεί περισσότερο.

Αυτές οι αλλαγές επηρεάζουν τον ιστό και τα οστά στο στόμα, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο για προβλήματα στοματικής υγείας με την αύξηση της ηλικίας.

Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα προβλήματα στοματικής υγείας σε ηλικιωμένους;

Ξερό στόμα: Οι ηλικιωμένοι ενήλικες κινδυνεύουν περισσότερο από ξηροστομία. Αυτό μπορεί να συμβεί λόγω ηλικίας, χρήσης φαρμάκων ή ορισμένων καταστάσεων υγείας.

Το σάλιο παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της στοματικής υγείας. Προστατεύει τα δόντια από τη φθορά και βοηθά τα ούλα να παραμείνουν υγιή. Όταν οι σιελογόνοι αδένες στο στόμα δεν παράγουν αρκετό σάλιο, μπορεί να αυξηθεί ο κίνδυνος για:

• Προβλήματα μάσησης και κατάποσης
• Πληγές στο στόμα
• Νόσος των ούλων και τερηδόνα

Το στόμα σας μπορεί να παράγει λίγο λιγότερο σάλιο καθώς γερνάτε. Αλλά ιατρικά προβλήματα που εμφανίζονται σε ηλικιωμένους και είναι πιο συχνές αιτίες ξηροστομίας:

• Πολλά φάρμακα, όπως μερικά που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης, της υψηλής χοληστερόλης, του πόνου και της κατάθλιψης, μπορούν να μειώσουν την ποσότητα του σάλιο που παράγετε. Αυτή είναι ίσως η πιο κοινή αιτία ξηροστομίας σε ηλικιωμένους.
• Οι παρενέργειες από τη θεραπεία του καρκίνου μπορεί να προκαλέσουν ξηροστομία.
• Ασθένειες όπως ο διαβήτης, το εγκεφαλικό επεισόδιο και το σύνδρομο Sjögren μπορούν επίσης να επηρεάσουν την παραγωγή σάλιου.

Προβλήματα ούλων: Η υποχώρηση των ούλων είναι συχνή σε ηλικιωμένους ενήλικες. Αυτό συμβαίνει όταν ο ιστός των ούλων απομακρύνεται από το δόντι, εκθέτοντας τη βάση ή τη ρίζα του δοντιού. Αυτό διευκολύνει τη συσσώρευση βακτηρίων και προκαλεί φλεγμονή και αποσύνθεση.

Το πολύ σκληρό βούρτσισμα των δοντιών μακροπρόθεσμα μπορεί να προκαλέσει υποχώρηση των ούλων. Η ουλίτιδα είναι ένας πρώιμος τύπος ασθένειας των ούλων. Συμβαίνει όταν συσσωρεύεται πλάκα και πέτρα και ερεθίζει και φουσκώνει τα ούλα. Ωστόσο, η σοβαρή νόσος των ούλων (περιοδοντική νόσος) είναι η πιο κοινή αιτία υποχώρησης των ούλων και μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια δοντιών.

Ορισμένες καταστάσεις και ασθένειες που είναι κοινές σε ηλικιωμένους μπορεί να τους θέσουν σε κίνδυνο για περιοδοντική νόσο:

• Η παράλειψη βουρτσίσματος και νήματος κάθε μέρα.
• Η μη λήψη τακτικής οδοντιατρικής φροντίδας.
• Κάπνισμα
• Διαβήτης
• Ξερό στόμα
• Αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα

Τρύπες στα δόντια: Οι τρύπες εμφανίζονται όταν τα βακτήρια στο στόμα μετατρέπουν σάκχαρα και άμυλα από τα τρόφιμα σε οξύ. Αυτό το οξύ προσβάλλει το σμάλτο των δοντιών και μπορεί να οδηγήσει σε κοιλότητες.

Οι κοιλότητες είναι συχνές σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας εν μέρει επειδή περισσότεροι ενήλικες κρατούν τα δόντια τους για όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Επειδή συχνά τα ούλα των ηλικιωμένων υποχωρούν, οι κοιλότητες είναι πιο πιθανό να αναπτυχθούν στη ρίζα του δοντιού.

Η ξηροστομία προκαλεί επίσης τη συσσώρευση βακτηρίων στο στόμα πιο εύκολα, οδηγώντας σε φθορά των δοντιών.

Καρκίνος του στόματος: Ο καρκίνος του στόματος είναι πιο συχνός σε άτομα ηλικίας άνω των 45 ετών και είναι διπλάσιος στους άνδρες από ό, τι στις γυναίκες.

Το κάπνισμα και τα λοιπά παράγωγα καπνού είναι η πιο κοινή αιτία καρκίνου του στόματος. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μαζί με τη χρήση καπνού αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο καρκίνου του στόματος.

Άλλοι παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου του στόματος περιλαμβάνουν:

• Λοίμωξη από τον ιό του ανθρώπινου θηλώματος (HPV) (ίδιος ιός που προκαλεί κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων και αρκετούς άλλους καρκίνους)
• Κακή οδοντιατρική και στοματική υγιεινή
• Λήψη φαρμάκων που αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα (ανοσοκατασταλτικά)
• Τρίψιμο από τραχιά δόντια, οδοντοστοιχίες ή γεμίσματα για μεγάλο χρονικό διάστημα

Πώς να προστατεύσετε τα δόντια και τα ούλα σας;

Ανεξάρτητα από την ηλικία σας, η σωστή οδοντιατρική φροντίδα μπορεί να διατηρήσει τα δόντια και τα ούλα σας υγιή.

• Βουρτσίστε δύο φορές την ημέρα με οδοντόβουρτσα με μαλακή τρίχα και οδοντόκρεμα με φθόριο.
• Νήμα τουλάχιστον μία φορά την ημέρα.
• Επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας για τακτικούς ελέγχους.
• Αποφύγετε γλυκά και αναψυκτικά με ζάχαρη.
• Μην καπνίζετε και μην χρησιμοποιείτε προϊόντα καπνού.

Εάν τα φάρμακα σας προκαλούν ξηροστομία, μιλήστε με τον γιατρό σας για να δείτε εάν είναι δυνατό να αλλάξετε φάρμακα.

Πότε να καλέσετε το γιατρό αν έχετε πρόβλημα με το στόμα σας;

Θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον οδοντίατρό σας εάν παρατηρήσετε:

• Πονόδοντο
• Κόκκινα ή πρησμένα ούλα
• Ξηρό στόμα
• Πληγές στο στόμα
• Κακή αναπνοή
• Χαλαρά δόντια
• Οδοντοστοιχίες με κακή εφαρμογή