Επίμονη καταθλιπτική διαταραχή (Δυσθυμία)

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της επίμονης καταθλιπτικής διαταραχής;

Τα συμπτώματα της επίμονης καταθλιπτικής διαταραχής είναι παρόμοια με αυτά της κατάθλιψης. Ωστόσο, η βασική διαφορά είναι ότι η επίμονη καταθλιπτική διαταραχή είναι χρόνια με τα συμπτώματα να εμφανίζονται τις περισσότερες μέρες για τουλάχιστον δύο χρόνια. Τα εν λόγω συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Επίμονο αίσθημα λύπης και απελπισίας
• Προβλήματα ύπνου
• Χαμηλή ενέργεια
• Αλλαγές στην όρεξη
• Δυσκολία στη συγκέντρωση
• Αναποφασιστικότητα
• Έλλειψη ενδιαφέροντος στις καθημερινές δραστηριότητες
• Μειωμένη παραγωγικότητα
• Μειωμένη αυτοεκτίμηση
• Αρνητική στάση ζωής
• Αποφυγή κοινωνικών δραστηριοτήτων

Τα συμπτώματα της επίμονης καταθλιπτικής διαταραχής κάνουν την εμφάνισή τους κατά την παιδική ή εφηβική ηλικία. Τα παιδιά και οι έφηβοι που πάσχουν από τη διαταραχή μπορεί να εμφανίζουν ευερεθιστότητα, κακή διάθεση ή πεσιμιστική στάση για μία παρατεταμένη χρονική περίοδο. Μπορεί επίσης να παρουσιάζουν προβλήματα συμπεριφοράς, μειωμένη απόδοση στο σχολείο και δυσκολία στην αλληλεπίδραση με άλλα παιδιά σε κοινωνικές δραστηριότητες. Τα συμπτώματα εμφανίζονται και υποχωρούν στη διάρκεια αρκετών ετών και η σοβαρότητά τους ποικίλλει με την πάροδο του χρόνου.

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες της επίμονης καταθλιπτικής διαταραχής;

Η αιτία της επίμονης καταθλιπτικής διαταραχής δεν είναι γνωστή. Ορισμένοι παράγοντες που συνεισφέρουν στην εμφάνιση της νόσου περιλαμβάνουν:

• Χημικές ανισορροπίες στον εγκέφαλο
• Οικογενειακό ιστορικό της πάθησης
• Ιστορικό άλλων ψυχικών νόσων, όπως αγωνία ή διπολική διαταραχή
• Στρεσογόνα ή τραυματικά γεγονότα, όπως απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου ή οικονομικά προβλήματα
• Χρόνιες σωματικές ασθένειες, όπως καρδιοπάθειες ή διαβήτης
• Φυσικό τραύμα στον εγκέφαλο, όπως διάσειση

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η επίμονη καταθλιπτική διαταραχή;

Για την ακριβή διάγνωση, ο γιατρός θα πραγματοποιήσει μία κλινική εξέταση. Επίσης, θα ζητήσει εξετάσεις αίματος ή άλλες εργαστηριακές αναλύσεις για να αποκλείσει πιθανές ιατρικές παθήσεις που μπορεί να προκαλούν τα συμπτώματά σας. Εάν δεν υπάρχει κάποια σωματική εξήγηση για τα συμπτώματα, θα υποπτευθεί κάποια ψυχική νόσο.

Ο γιατρός θα σας κάνει συγκεκριμένες ερωτήσεις για να αξιολογήσει την τρέχουσα ψυχική και συναισθηματική σας κατάσταση. Είναι σημαντικό να είστε απόλυτα ειλικρινής με το γιατρό σας αναφορικά με τα συμπτώματά σας. Οι απαντήσεις σας θα τον βοηθήσουν να καθορίσει εάν πάσχετε από επίμονη καταθλιπτική διαταραχή ή κάποιο άλλο τύπο ψυχικής ασθένειας.

Πολλοί γιατροί χρησιμοποιούν τα συμπτώματα που αναφέρονται στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών (DSM-5) για τη διάγνωση της επίμονης καταθλιπτικής διαταραχής. Αυτό το εγχειρίδιο εκδόθηκε από την Aμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία. Τα συμπτώματα της επίμονης καταθλιπτικής διαταραχής που αναφέρονται στο εγχειρίδιο περιλαμβάνουν:

• Καταθλιπτική διάθεση σχεδόν κάθε μέρα για το μεγαλύτερο μέρος της μέρας
• Μειωμένη όρεξη ή υπερφαγία
• Δυσκολία στον ύπνο
• Χαμηλή ενέργεια ή κόπωση
• Μειωμένη αυτοεκτίμηση
• Μειωμένη συγκέντρωση ή δυσκολία στη λήψη αποφάσεων
• Αίσθημα απελπισίας

Οι ενήλικες που διαγιγνώσκονται με τη διαταραχή θα πρέπει να βιώνουν καταθλιπτική διάθεση τις περισσότερες μέρες, σχεδόν κάθε μέρα για δύο ή περισσότερα χρόνια.

Για να διαγνωστεί ένα παιδί ή έφηβος με τη διαταραχή, θα πρέπει να βιώνει καταθλιπτική διάθεση ή ευερεθιστότητα το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, σχεδόν κάθε μέρα για τουλάχιστον ένα χρόνο.

Εάν ο γιατρός πιστεύει ότι πάσχετε από επίμονη καταθλιπτική διαταραχή, θα σας παραπέμψει σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας για περαιτέρω αξιολόγηση και θεραπεία.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η επίμονη καταθλιπτική διαταραχή;

Η θεραπεία της επίμονης καταθλιπτικής διαταραχής αποτελείται από φαρμακευτική αγωγή και ψυχοθεραπεία. Η φαρμακευτική αγωγή θεωρείται πιο αποτελεσματική μορφή θεραπείας από ό, τι οι συνεδρίες με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας όταν χρησιμοποιείται μόνη. Ωστόσο, ο συνδυασμός φαρμάκων και ψυχοθεραπείας συχνά αποτελεί τη βέλτιστη θεραπευτική επιλογή.

Φάρμακα

Η επίμονη καταθλιπτική διαταραχή μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω μιας πληθώρας αντικαταθλιπτικών, όπως:

• Εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης, όπως η φλουοξετίνη και η σερτραλίνη
• Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, όπως η αμιτριπτυλίνη και η αμοξαπίνη
• Αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης και νορεπινεφρίνης, όπως η δεσβενλαφαξίνη και η δουλοξετίνη

Μπορεί να χρειαστεί να δοκιμάσετε αρκετά φάρμακα και δοσολογίες για να βρείτε μία αποτελεσματική λύση για εσάς. Αυτό απαιτεί υπομονή, καθώς πολλά φάρμακα χρειάζονται αρκετές εβδομάδες για να δράσουν πλήρως.

Μιλήστε στο γιατρό σας αν έχετε οποιεσδήποτε ανησυχίες αναφορικά με τη φαρμακευτική αγωγή. Ο γιατρός μπορεί να προσαρμόσει τη δοσολογία ή να αλλάξει το φάρμακο. Ποτέ μη σταματήσετε τη λήψη ενός φαρμάκου χωρίς πρώτα να έχετε συμβουλευτεί το γιατρό σας. Ο ξαφνικός τερματισμός της φαρμακευτικής αγωγής ή η μη λήψη πολλών δόσεων μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα στέρησης και να επιδεινώσει τα καταθλιπτικά συμπτώματα.

Ψυχοθεραπεία

Η ψυχοθεραπεία είναι μία επωφελής θεραπευτική επιλογή για πολλά άτομα με επίμονη καταθλιπτική διαταραχή. Οι συνεδρίες με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας θα σας βοηθήσουν:

• Να εκφράζετε τις σκέψεις και τα συναισθήματά σας με έναν υγιή τρόπο
• Να αντιμετωπίζετε τα συναισθήματά σας
• Να προσαρμόζεστε στις προκλήσεις και τις δυσκολίες της ζωής
• Να εντοπίζετε σκέψεις, συμπεριφορές και συναισθήματα που πυροδοτούν ή επιδεινώνουν τα συμπτώματα
• Να αντικαταστήσετε αρνητικές πεποιθήσεις με θετικές
• Να αποκτήσετε μία αίσθηση ικανοποίησης και ελέγχου στη ζωή σας
• Να θέσετε ρεαλιστικούς στόχους για τον εαυτό σας

Η θεραπεία μέσω ομιλίας μπορεί να πραγματοποιηθεί ατομικά ή σε ομάδα. Οι ομάδες υποστήριξης είναι ιδανικές για όσους επιθυμούν να μοιραστούν τα συναισθήματά τους με άτομα που βιώνουν παρόμοια προβλήματα.

Αλλαγές του τρόπου ζωής

Η επίμονη καταθλιπτική διαταραχή είναι μία μακροχρόνια πάθηση, επομένως είναι σημαντικό να συμμετέχετε ενεργά στο θεραπευτικό πλάνο. Συγκεκριμένες προσαρμογές του τρόπου ζωής μπορούν να συμπληρώσουν την ιατρική θεραπεία και να ανακουφίσουν τα συμπτώματα. Τέτοιες αλλαγές περιλαμβάνουν:

• Άσκηση τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα
• Διατροφή που βασίζεται σε φυσικές τροφές, όπως φρούτα και λαχανικά
• Αποφυγή αλκοόλ και ουσιών
• Βελονισμό
• Λήψη συγκεκριμένων συμπληρωμάτων, όπως βαλσαμόχορτο και ιχθυέλαιο
• Ενασχόληση με τη γιόγκα, το tai chi ή το διαλογισμό
• Καταγραφή των σκέψεων σε ένα ημερολόγιο

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση για τα άτομα με επίμονη καταθλιπτική διαταραχή;

Εφόσον η επίμονη καταθλιπτική διαταραχή είναι μία χρόνια πάθηση, ορισμένα άτομα δεν ανακάμπτουν ποτέ πλήρως. Η θεραπεία βοηθά στη διαχείριση των συμπτωμάτων, αλλά δεν είναι αποτελεσματική για όλους. Κάποια άτομα εξακολουθούν να βιώνουν έντονα συμπτώματα που παρεμποδίζουν την προσωπική και επαγγελματική τους ζωή.

Οποτεδήποτε βιώνετε πολύ μεγάλη δυσκολία να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματά σας, καλέστε στην 24ωρη γραμμή παρέμβασης για την αυτοκτονία στο 1018. Υπάρχουν διαθέσιμα άτομα 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα να σας μιλήσουν αναφορικά με οποιοδήποτε πρόβλημα μπορεί να βιώνετε.

Q&A

Πώς μπορώ να βοηθήσω ένα άτομο που πάσχει από επίμονη καταθλιπτική διαταραχή;

Το πιο σημαντικό που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε ένα άτομο που υποφέρει από επίμονη καταθλιπτική διαταραχή είναι να συνειδητοποιήσετε ότι πρόκειται για μία υπαρκτή ασθένεια και το άτομο δεν προσπαθεί απλά να «μεγαλοποιήσει» τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Τα άτομα με την εν λόγω διαταραχή μπορεί να μην αντιδρούν σε καλά νέα ή θετικά γεγονότα με τον τρόπο που τα υγιή άτομα αντιδρούν. Μπορείτε να ενθαρρύνετε τα εν λόγω άτομα να πηγαίνουν στα προγραμματισμένα ραντεβού με τον γιατρό τους και να λαμβάνουν τα φάρμακά τους σύμφωνα με τις οδηγίες συνταγογράφησης.