Καρκινοειδές σύνδρομο

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα του καρκινοειδούς συνδρόμου;

Τα συμπτώματα του καρκινοειδούς συνδρόμου εξαρτώνται από τις χημικές ουσίες που απελευθερώνονται από τον όγκο στην αιματική κυκλοφορία. Κάποια από τα πιο κοινά περιλαμβάνουν:

• Έξαψη του δέρματος που διαρκεί από λίγα λεπτά ως αρκετές ώρες. Το δέρμα στο πρόσωπο, την κεφαλή και το άνω στήθος γίνεται θερμό και αποκτά ροζ ή μοβ χρώμα. Η έξαψη μπορεί να πυροδοτηθεί από παράγοντες, όπως η άσκηση, η κατανάλωση αλκοόλ, το στρες, αλλά μπορεί και να εμφανιστεί δίχως κάποια προφανή αιτία.
• Διάρροια και κοιλιακές κράμπες.
• Λαχάνιασμα ή συρίττουσα αναπνοή. Αυτό μερικές φορές συμβαίνει μαζί με την έξαψη του δέρματος.
• Μωβ αραχνοειδείς φλέβες. Τυπικά εμφανίζονται στη μύτη και το άνω χείλος.

Έτερα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Ταχυπαλμία
• Πόνο στους μύες και τις αρθρώσεις
• Στομαχικό πόνο
• Αίσθηση αδυναμίας ή λιποθυμίας

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες του καρκινοειδούς συνδρόμου;

Το καρκινοειδές σύνδρομο συμβαίνει όταν ένας καρκινοειδής όγκος παράγει μεγάλη ποσότητα ουσιών που ομοιάζουν με ορμόνες. Αυτές περιλαμβάνουν τη σεροτονίνη, τη βραδυκινίνη, την ταχυκινίνη και τις προσταγλανδίνες.

Όταν οι όγκοι εντοπίζονται στο γαστρεντερικό σωλήνα, το σώμα είναι συνήθως σε θέση να εξουδετερώσει αυτές τις ουσίες.

Όταν, όμως, βρίσκονται εκτός του γαστρεντερικού σωλήνα, όπως στο ήπαρ ή στις ωοθήκες, αυτές οι ουσίες δεν μπορούν να καταβολιστούν. Σε αυτές τις περιπτώσεις, απελευθερώνονται στην κυκλοφορία του αίματος προκαλώντας τα συμπτώματα συνδρόμου καρκινοειδούς.

Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες για τους καρκινοειδείς όγκους;

Οι καρκινοειδείς όγκοι μπορούν να αναπτυχθούν οπουδήποτε στο σώμα υπάρχουν νευροενδοκρινικά κύτταρα. Η αιτία τους δεν έχει αποσαφηνιστεί, αλλά ορισμένοι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι οι εξής:

• Οικογενειακό ιστορικό πολλαπλής ενδοκρινικής νεοπλασίας ή νευροϊνωμάτωσης τύπου 1
• Παθήσεις που επηρεάζουν τα πεπτικά υγρά του στομάχου, όπως η ατροφική γαστρίτιδα, η σιδηροπενική αναιμία ή το σύνδρομο Zollinger-Ellison.

Οι καρκινοειδείς όγκοι αναπτύσσονται αργά και δεν προκαλούν πάντα συμπτώματα. Μπορεί να μη γνωρίζετε καν ότι τους έχετε έως ότου κάνουν μετάσταση στο ήπαρ και προκαλέσουν συμπτώματα καρκινοειδούς συνδρόμου.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται το καρκινοειδές σύνδρομο;

Η αντιμετώπιση του καρκινοειδούς συνδρόμου περιλαμβάνει τη θεραπεία του καρκίνου. Αν είναι εφικτό, ο γιατρός θα αφαιρέσει χειρουργικά κάποιους ή όλους τους όγκους.

Εμβολισμός ηπατικής αρτηρίας

Αυτή η διαδικασία μπορεί να πραγματοποιηθεί για να αποκόψει την αιματική ροή στους καρκινοειδείς όγκους του ήπατος. Κατά τη διάρκειά της, ο χειρουργός εισάγει έναν καθετήρα κοντά στη βουβωνική περιοχή φτάνοντας μέχρι την κυρία ηπατική αρτηρία.

Στη συνέχεια, αδρανή εμβολικά σωματίδια χρησιμοποιούνται για να αποφράξουν την αρτηρία και να παρεμποδίσουν την παροχέτευση του όγκου με αίμα. Μερικές φορές, χημειοθεραπευτικά φάρμακα, όπως η δοξορουβικίνη, η μιτομυκίνη και η σισπλατίνη, χορηγούνται ενέσιμα. Τα υπόλοιπα αιμοφόρα αγγεία θα συνεχίσουν να τροφοδοτούν τα υγιή κύτταρα του ήπατος.

Εκτομή με ραδιοσυχνότητα ή κρυοθεραπεία

Άλλες μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων είναι η εκτομή με ραδιοσυχνότητα και η κρυοθεραπεία. Η πρώτη χρησιμοποιεί θερμότητα, ενώ η δεύτερη κρύο. Και οι δύο κατευθύνονται απευθείας στον όγκο μέσω μιας βελόνας.

Φάρμακα

Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την επιβράδυνση της ανάπτυξης του όγκου ή για τον τερματισμό έκκριση χημικών ουσιών περιλαμβάνουν:

• Τελοτριστάτη
• Ιντερφερόνη-α
• Οκτρεοτίδη
• Λανρεοτίδη

Συστημικά χημειοθεραπευτικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση καρκινοειδών όγκων είναι τα εξής:

• Σισπλατίνη
• 5-φθοριοουρακίλη
• Στρεπτοζοτοκίνη
• Δακαρβαζίνη
• Κυκλοφωσφαμίδη
• VP-16 (ετοποσίδη)

Διατροφή

Ποια διατροφή θα πρέπει να ακολουθούν τα άτομα με καρκινοειδές σύνδρομο;

Συγκεκριμένες τροφές μπορούν να συνεισφέρουν σε συμπτώματα, όπως η έξαψη, τα αέρια, η διάρροια, το φούσκωμα και το κοιλιακό άλγος. Η αλλαγή στη διατροφή δεν θα θεραπεύσει το καρκινοειδές σύνδρομο, αλλά μπορεί να σας κάνει να αισθανθείτε καλύτερα.

Το κάθε άτομο είναι διαφορετικό. Είναι καλό να κρατάτε ένα ημερολόγιο διατροφής, ώστε να καταγράφετε τα συμπτώματά σας και πώς το σώμα αντιδρά στις συγκεκριμένες τροφές. Ορισμένοι γνωστοί πυροδοτικοί παράγοντες είναι:

• Τα καυτερά τρόφιμα
• Τα γεύματα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά
• Οι ωμές ντομάτες
• Τα τρόφιμα με πολλές αμίνες

Τρόφιμα με πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε αμίνες

Τρόφιμα με πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε άμυνες περιλαμβάνουν:

• Μαύρη σοκολάτα
• Παλαιωμένα τυριά
• Σπανάκι
• Εκχυλίσματα ζύμης και υδρολύματα πρωτεϊνών
• Αναψυκτικά
• Ορισμένα προϊόντα ζύμωσης
• Τόνο σε κονσέρβα
• Καπνιστά ή αλατισμένα κρέατα και ψάρια

Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε αμίνες

Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε αμίνες είναι:

• Η καρύδα
• Το αβοκάντο, η μπανάνα, τα σύκα, ο ανανάς και το κόκκινο βατόμουρο
• Η σως σόγιας και το ξύδι
• Η μελιτζάνα, τα μανιτάρια, η ντομάτα
• Τα φυστίκια
• Τα παλαιωμένα κρέατα και τα κατεψυγμένα ψάρια
• Το κακάο
• Η μπύρα και το κρασί

Τρόφιμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε αμίνες

Τρόφιμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε αμίνες είναι:

• Τα γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλών λιπαρών
• Το άπαχο κρέας, τα πουλερικά και τα ψάρια
• Τα αυγά
• Τα περισσότερα λαχανικά
• Τα σιτηρά, οι αμυλούχες τροφές με χαμηλές ίνες
• Τα αμύγδαλα και τα κάσιους
• Το γάλα σόγιας και το ενταμάμε
• Τα μη παλαιωμένα τυριά

Επιπρόσθετες διατροφικές συμβουλές

Ακολουθούν μερικές ακόμη συμβουλές που μπορεί να σας βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων σας:

• Περιορίστε την πρόσληψη λιπών. Τα υγιή λιπαρά περιλαμβάνουν το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, τους ξηρούς καρπούς και τους σπόρους.
• Προσπαθήστε να καταναλώνετε 4 με 6 μικρά γεύματα μέσα στην ημέρα αντί για τρία πιο μεγάλα.
• Ακολουθήστε μία διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη. Συμπεριλάβετε πουλερικά, άπαχα κρέατα, φασόλια, φακέ,ς αυγά και γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλών λιπαρών.
• Επιλέξτε μαγειρεμένα αντί για ωμά λαχανικά για πιο εύκολη πέψη.
• Αν είστε επιρρεπείς στη διάρροια, αποφύγετε το πίτουρο βρώμης, τα αποξηραμένα φρούτα, τα δαμάσκηνα και το ποπκόρν.

Η χρόνια διάρροια μπορεί να οδηγήσει σε διατροφικές ανεπάρκειες. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας αναφορικά με τις πολυβιταμίνες ή άλλα συμπληρώματα διατροφής που μπορεί να σας βοηθήσουν.

Ο γιατρός σας μπορεί να σας προτείνει έναν εξειδικευμένο διαιτολόγο/διατροφολόγο που θα σας βοηθήσει να καλύψετε τις διατροφικές σας ανάγκες.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται το καρκινοειδές σύνδρομο;

Οι παρακάτω εξετάσεις συνεισφέρουν στη διάγνωση του συνδρόμου:

• Οι εξετάσεις αίματος μετρούν τα επίπεδα σεροτονίνης και άλλων ουσιών στο αίμα
• Η εξέταση ούρων 5-HIAA ανιχνεύει συγκεκριμένες ουσίες στα ούρα
• Οι απεικονιστικές τεχνικές, όπως αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία ή άλλες, βοηθούν στον εντοπισμό των όγκων
• Η βιοψία καθορίζει αν ο όγκος είναι καρκινικός

Επιπλοκές

Ποιες είναι οι επιπλοκές του καρκινοειδούς συνδρόμου;

Καθώς εξελίσσεται ένα καρκινοειδές σύνδρομο, μπορεί να οδηγήσει σε:

• Πεπτικά έλκη
• Μείωση της αρτηριακής πίεσης
• Βλάβη στις βαλβίδες της καρδιάς, φύσημα ή καρδιακή ανεπάρκεια
• Απόφραξη του παχέος εντέρου
• Διατροφικές ανεπάρκειες, απώλεια ή αύξηση βάρους
• Φραγμένες αρτηρίες στο ήπαρ
• Αφυδάτωση ή διαταραχές ηλεκτρολυτών

Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, οξεία συμπτώματα, όπως χαμηλή αρτηριακή πίεση, λιποθυμία, αίσθηση «φτερουγίσματος» και λαχάνιασμα, μπορούν να αποβούν απειλητικά για τη ζωή. Αυτό καλείται καρκινοειδής κρίση. Σε μερικά άτομα, τα εν λόγω συμπτώματα πυροδοτούνται από άγχος, έντονη άσκηση ή κατανάλωση αλκοόλ.

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση για το καρκινοειδές σύνδρομο;

Το καρκινοειδές σύνδρομο μπορεί να έχει σημαντική επίπτωση στην ποιότητα ζωής σας. Μπορεί να επηρεάσει το πώς τρώτε, ασκείστε και λειτουργείτε σε καθημερινή βάση.

Το καρκινοειδές σύνδρομο συνήθως συμβαίνει με έναν καρκίνο προχωρημένου σταδίου, δηλαδή έναν καρκίνο που έχει κάνει μετάσταση σε ένα απομακρυσμένο όργανο ή περιοχή.

Οι πιθανότητες επιβίωσης εξαρτώνται από το στάδιο του καρκίνου τη στιγμή της διάγνωσης. Η πενταετής σχετική πιθανότητα επιβίωσης για καρκινοειδή όγκο του γαστρεντερικού σωλήνα είναι:

• Εντοπισμένος καρκίνος: 98%
• Τοπικός καρκίνος: 93%
• Απομακρυσμένος καρκίνος: 67%

Αυτά τα στοιχεία στηρίζονται σε άτομα που διαγνώστηκαν μεταξύ του 2008 και του 2014. Να έχετε πάντα στο μυαλό σας ότι οι αντικαρκινικές θεραπείες αλλάζουν και βελτιώνονται ταχέως. Υπάρχει περίπτωση αυτή τη στιγμή η πρόγνωση να έχει βελτιωθεί.

Επιπρόσθετα, τα νούμερα αυτά είναι μόνο κάποιοι γενικοί δείκτες. Η πρόγνωσή σας εξαρτάται από μία πληθώρα παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της ηλικίας και της γενικότερης εικόνας της υγείας σας. Ο ογκολόγος θα εξετάσει το ιατρικό ιστορικό σας, θα αξιολογήσει την ανταπόκριση στη θεραπεία και θα σας παρέχει μία πιο εξατομικευμένη έκβαση.

Επίσκεψη στο γιατρό

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε το γιατρό

Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα του καρκινοειδούς συνδρόμου είναι:

• Η έξαψη στο δέρμα
• Η συρίττουσα αναπνοή
• Η διάρροια

Αν έχετε αυτά τα συμπτώματα, δεν σημαίνει ότι έχετε καρκινοειδές σύνδρομο. Μπορεί να οφείλονται σε κάτι εντελώς διαφορετικό. Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό να επισκεφθείτε το γιατρό σας για μία ακριβή διάγνωση και θεραπεία.

Σύνοψη

Το καρκινοειδές σύνδρομο είναι μία ομάδα συμπτωμάτων που προκαλείται από καρκινοειδείς όγκους. Θα πρέπει να επισκεφθείτε το γιατρό σας αν παρατηρήσετε οποιοδήποτε από τα προαναφερθέντα συμπτώματα.

Αν διαγνωσθείτε με καρκινοειδές σύνδρομο, θα πρέπει να συνεργαστείτε με μία ομάδα ιατρών που περιλαμβάνουν ογκολόγο, χειρουργό, γαστρεντερολόγο και ακτινολόγο.

Ειδικοί παρηγορητικής θεραπείας, καθώς και διατροφολόγοι, μπορούν να σας βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων.