Παθολογικά

Κατάχρηση αλκοόλ και αλκοολισμός: Ποια η διαφορά;

Τι είναι η κατάχρηση αλκοόλ και ο αλκοολισμός;

Το αλκοόλ επηρεάζει τους ανθρώπους με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Κάποιοι μπορούν να απολαμβάνουν ένα ποτήρι κρασί με το φαγητό τους και να πίνουν αλκοόλ μετριοπαθώς σε κοινωνικές εκδηλώσεις χωρίς κανένα πρόβλημα. Ένα ή λιγότερα αλκοολούχα ποτά ανά ημέρα για τις γυναίκες και δύο ή λιγότερα ποτά ανά ημέρα για τους άνδρες είναι η μετριοπαθής κατανάλωση, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ.

Η κατανάλωση αλκοόλ σε μεγάλες ποσότητες ή σε μεγάλη συχνότητα ή η αδυναμία ελέγχου της κατανάλωσής του μπορεί να είναι σημάδι ενός μεγαλύτερου προβλήματος. Δύο διαφορετικές διαταραχές που μπορούν να αναπτύξουν οι άνθρωποι είναι η κατάχρηση αλκοόλ και ο αλκοολισμός, επίσης γνωστός και ως εξάρτηση από το αλκοόλ.

Αυτοί οι δύο όροι (κατάχρηση αλκοόλ και αλκοολισμός) χρησιμοποιούνται αδιάκριτα, αλλά υπάρχουν σημαντικές διαφορές. Τα άτομα που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ πίνουν υπερβολικά σε μία περίσταση, κάτι που συχνά οδηγεί σε επικίνδυνη συμπεριφορά και κακή κρίση. Όμως, γενικά όσοι κάνουν κατάχρηση αλκοόλ δεν είναι εξαρτημένοι από αυτό. Ο αλκοολισμός, από την άλλη πλευρά, σημαίνει ότι το άτομο χρειάζεται απαραίτητα αλκοόλ για να ανταπεξέλθει στις καθημερινές υποχρεώσεις.

Το Εθνικό Ινστιτούτο Κατάχρησης Αλκοόλ και Αλκοολισμού των ΗΠΑ αναφέρει ότι περίπου 18 εκατομμύρια άνθρωποι στις Ηνωμένες πολιτείες αντιμετωπίζουν διαταραχές χρήσης αλκοόλ. Οι διαταραχές αυτές μπορούν να γίνουν ακόμη και απειλητικές για τη ζωή.

Η κατάχρηση αλκοόλ και ο αλκοολισμός μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας. Το αλκοόλ επιδεινώνει συγκεκριμένες διαταραχές, όπως η οστεοπόρωση, μπορεί να οδηγήσει σε συγκεκριμένους τύπους καρκίνου και επίσης καθιστά δύσκολη τη διάγνωση προβλημάτων υγείας, όπως οι καρδιοπάθειες, γιατί επηρεάζει το κυκλοφορικό σύστημα.

Συμπτώματα Αίτια Διάγνωση Επιπλοκές Θεραπεία Έκβαση

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της χρήσης και κατάχρησης αλκοόλ και ποια του αλκοολισμού;

Μία υψηλή συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα προκαλεί συμπτώματα όπως:

  • Δυσκολία στη συγκέντρωση
  • Επικίνδυνη συμπεριφορά
  • Κενά μνήμης
  • Μειωμένα αντανακλαστικά
  • Κακή ικανότητα λήψης αποφάσεων
  • Συγκεχυμένη ομιλία
  • Μειωμένη ικανότητα ελέγχου των κινήσεων του σώματος
  • Επαρκή συνειδητότητα, αλλά απώλεια μνήμης των πράξεων (blackout)

Πολύ υψηλή συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα, ακόμη και θάνατο.

Πολλά άτομα καταναλώνουν αλκοόλ χωρίς να έχουν συμπτώματα ασθένειας, όπως εμετό, πονοκέφαλο ή hangover.

Η υπερκατανάλωση αλκοόλ μπορεί επίσης να οδηγήσει σε:

  • Πτώσεις
  • Ατυχήματα
  • Καυγάδες
  • Πνιγμό
  • Αυτοκτονία

Δεν θα πρέπει να επιχειρήσετε να οδηγήσετε ή να χειριστείτε βαριά μηχανήματα υπό την επήρεια αλκοόλ.

Τα συμπτώματα του αλκοολισμού περιλαμβάνουν:

  • Αδυναμία να σταματήσετε να πίνετε
  • Αδυναμία να βγάλετε σε πέρας τις καθημερινές δραστηριότητες χωρίς να πιείτε
  • Αδυναμία να ελέγξετε την επιθυμία σας για αλκοόλ
  • Πολύ έντονη επιθυμία για αλκοόλ
  • Αυξημένη ανεκτικότητα στο αλκοόλ
  • Να ψεύδεστε για το εάν ήπιατε ή όχι
  • Να προσπαθείτε να πιείτε κρυφά από τους άλλους

Τα συμπτώματα της κατάχρησης αλκοόλ περιλαμβάνουν:

  • Προβλήματα με την οικογένεια και τους φίλους εξαιτίας του αλκοόλ
  • Νομικά προβλήματα εξαιτίας του αλκοόλ
  • Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ
  • Παραγκώνιση των υπευθυνοτήτων
  • Κατανάλωση αλκοόλ για χαλάρωση

Τα άτομα που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ μπορεί να αρνηθούν την ύπαρξη του προβλήματος, αλλά υπάρχουν τρόποι να το αναγνωρίσετε στους άλλους. Τα άτομα αυτά πίνουν συχνά και βιώνουν προβλήματα στην οικογένεια, τη δουλειά ή το σχολείο εξαιτίας του αλκοόλ. Ωστόσο, μπορεί να υποβιβάσουν το γεγονός ότι πίνουν ή να πουν ψέματα για την ποσότητα αλκοόλ την οποία καταναλώνουν.

Αίτια

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο κατάχρησης αλκοόλ και αλκοολισμού;

Για μερικούς ανθρώπους, η κατάχρηση αλκοόλ και ο αλκοολισμός είναι το αποτέλεσμα ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων. Μπορεί να πίνουν για να ηρεμήσουν ή να χαλαρώσουν σε κοινωνικές εκδηλώσεις. Άλλοι χρησιμοποιούν το αλκοόλ για να αντιμετωπίσουν ψυχολογικά προβλήματα ή άγχος στην καθημερινή ζωή.

Η κατάχρηση αλκοόλ και ο αλκοολισμός μπορεί να εμφανίζει κάποια κληρονομικότητα. Όμως, τα γονίδια δεν εγγυώνται ότι οπωσδήποτε θα εμφανιστεί πρόβλημα με το αλκοόλ. Συχνά οι ακριβείς αιτίες της κατάχρησης αλκοόλ και του αλκοολισμού παραμένουν άγνωστες.

Η κατάχρηση αλκοόλ είναι περισσότερο κοινή σε συγκεκριμένες περιόδους της ζωής. Οι άντρες, οι φοιτητές και τα άτομα που βιώνουν πολύ έντονα ή τραυματικά γεγονότα είναι πιο πιθανό να καταφύγουν στην κατάχρηση αλκοόλ.

Επιπλέον, τα άτομα που βιώνουν τα ακόλουθα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν προβλήματα με το αλκοόλ:

  • Κατάθλιψη
  • Συναισθηματικό στρες
  • Μοναξιά
  • Οκνηρία

Αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο, διότι η κατάχρηση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε αλκοολισμό. Και συμβαίνει, διότι τα επίπεδα ανεκτικότητας στο αλκοόλ αυξάνονται σταδιακά. Έτσι, κάποιοι άνθρωποι αρχίζουν να πίνουν όλο και περισσότερο μέρα με τη μέρα.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η κατάχρηση αλκοόλ και ο αλκοολισμός;

Η κατάχρηση αλκοόλ και ο αλκοολισμός είναι παθήσεις που μπορούν να διαγνωστούν όταν:

  • Έχουν αρνητική επίδραση στην ποιότητα ζωής
  • Επηρεάζουν τις διαπροσωπικές σχέσεις
  • Είναι η αιτία βλάβης ή τραυματισμού

Η διάγνωση της κατάχρησης αλκοόλ μπορεί να είναι υποκειμενική. Πολλές φορές φίλοι και μέλη της οικογένειας προσπαθούν να βοηθήσουν το άτομο να αντιληφθεί ότι η κατανάλωση αλκοόλ είναι εκτός ελέγχου, παρόλο που μπορεί οι ίδιοι να μην το πιστεύουν.

Ο γιατρός θα σας ρωτήσει αναφορικά με τις συνήθειες κατανάλωσης αλκοόλ και το ιατρικό ιστορικό σας. Επίσης, μπορεί να χρειαστεί να υποβληθείτε σε εξετάσεις αίματος για την αξιολόγηση της γενικότερης εικόνας της υγείας σας, αλλά και για τον έλεγχο περιοχών του σώματος που επηρεάζονται περισσότερο από το αλκοόλ, όπως ο εγκέφαλος και μέρη του νευρικού συστήματος, καθώς επίσης η καρδιά και το ήπαρ.

Επιπλοκές

Ποιες επιπλοκές μπορεί να προκληθούν από τον αλκοολισμό;

Πολλά άτομα με αλκοολισμό συνεχίζουν να πίνουν ακόμη και όταν εμφανίσουν προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το αλκοόλ. Συχνά οι πρώτοι που παρατηρούν αυτά τα προβλήματα είναι τα μέλη της οικογένειας και οι φίλοι. Είναι πολύ σημαντικό το άτομο που έχει εξάρτηση από το αλκοόλ να αναγνωρίσει το πρόβλημα. Ειδάλλως η θεραπεία δεν θα είναι αποτελεσματική, διότι το άτομο δεν θα τη λάβει σοβαρά υπόψιν και έτσι δεν θα ωφεληθεί από αυτήν.

Η κατάχρηση αλκοόλ μπορεί να έχει βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, όπως δηλητηρίαση από αλκοόλ, στυτική δυσλειτουργία και βλάβη στο ήπαρ.

Οι βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του αλκοολισμού περιλαμβάνουν εγκεφαλική βλάβη, κίρρωση και αυξημένο κίνδυνο καρδιοπαθειών.

Σύνδρομο στέρησης από το αλκοόλ

Ένα άτομο που έχει εξάρτηση από το αλκοόλ και σταματά να πίνει μπορεί να βιώσει συμπτώματα στέρησης τα οποία περιλαμβάνουν:

  • Εφίδρωση
  • Ναυτία
  • Αγωνία
  • Ευερεθιστότητα
  • Τρόμο

Το σύνδρομο στέρησης από το αλκοόλ μπορεί να αποτελέσει επείγον ιατρικό περιστατικό. Αναζητήστε άμεση ιατρική φροντίδα αν κάποιος εμφανίσει:

Αν έχετε πρόβλημα αλκοολισμού και ιστορικό συνδρόμου στέρησης από το αλκοόλ, καλό είναι να επισκεφθείτε ένα γιατρό πριν προσπαθήσετε να απεξαρτηθείτε. Επίσης, θα πρέπει να επισκεφτείτε το γιατρό προτού κόψετε το αλκοόλ αν έχετε άλλα προβλήματα υγείας.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η κατάχρηση αλκοόλ και ο αλκοολισμός;

Η θεραπεία για την κατάχρηση αλκοόλ και τον αλκοολισμό εστιάζει στο να σας βοηθήσει να μάθετε πώς να ελέγχετε την πάθησή σας. Οι περισσότεροι άνθρωποι που ανακάμπτουν από αλκοολισμό θα πρέπει να απέχουν τελείως από το αλκοόλ, επειδή η κατανάλωσή του μετριοπαθώς είναι συχνά πολύ δύσκολη για αυτούς. Πολλές φορές, η αποχή είναι ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης της διαταραχής.

Στα πλαίσια μιας αποτελεσματικής θεραπείας, τα άτομα θα πρέπει να καταλάβουν την εξάρτησή τους από το αλκοόλ και τυχόν προβλήματα στη ζωή τους. Επίσης, το πλάνο αντιμετώπισης περιλαμβάνει τη δέσμευση να εξασκήσουν υγιεινές συνήθειες όταν επιθυμούν να πιούν, ώστε να παραμείνουν νηφάλιοι. Η απεξάρτηση από το αλκοόλ μπορεί να είναι μία μακρά διαδικασία.

Η αντιμετώπιση της κατάχρησης αλκοόλ συχνά περιλαμβάνει ψυχοθεραπεία, εκμάθηση νέων πρακτικών αντιμετώπισης του προβλήματος και εξεύρεση τρόπων για τη μείωση του στρες.

Φαρμακευτική αγωγή

Οι γιατροί πολλές φορές συνταγογραφούν φάρμακα για τη μείωση των συμπτωμάτων του συνδρόμου στέρησης. Άλλα φάρμακα μπορούν να σας βοηθήσουν να διακόψετε την κατανάλωση αλκοόλ κάνοντας σας να αισθάνεστε άρρωστοι όταν το αλκοόλ εισέρχεται στο σώμα σας. Υπάρχουν, επιπλέον, φάρμακα που ελαττώνουν την επιθυμία για αλκοόλ.

Ομάδες υποστήριξης

Η ένταξη σε μία ομάδα υποστήριξης και η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας αυξάνει τις πιθανότητες απεξάρτησης από το αλκοόλ. Ομάδες, όπως οι Ανώνυμοι Αλκοολικοί, παρέχουν υποστήριξη για άτομα που προσπαθούν να απεξαρτηθούν.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση για την κατάχρηση αλκοόλ και τον αλκοολισμό;

Τα αλκοολικά άτομα ή τα άτομα που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για προβλήματα υγείας, όπως:

  • Ηπατικά προβλήματα
  • Καρκίνο
  • Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
  • Εγκεφαλική βλάβη
  • Προβλήματα ψυχικής υγείας

Ακόμη και όσοι έχουν ολοκληρώσει τη θεραπεία τους, βρίσκονται σε κίνδυνο να «ξανακυλήσουν» στο αλκοόλ. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζετε τα προειδοποιητικά σημάδια και να αναζητάτε βοήθεια αν ανησυχείτε ότι μπορεί το πρόβλημα να επανεμφανιστεί. Η συνεχής θεραπεία και υποστήριξη μπορεί να ελαττώσει αυτό τον κίνδυνο.

+ 7 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Alcohol abuse and alcoholism. (n.d.) mountsinai.org/patient-care/health-library/diseases-and-conditions/alcohol-abuse-and-alcoholism

2. Alcohol and public health: Frequently asked questions. (2013) cdc.gov/alcohol/faqs.htm

3. Alcohol use disorder. (n.d.) niaaa.nih.gov/alcohol-health/overview-alcohol-consumption/alcohol-use-disorders

4. Alcohol use in older people. (2013) nia.nih.gov/health/publication/alcohol-use-older-people

5. Fact sheets - Excessive alcohol use and risks to men's health - Alcohol. (2016, March 7) cdc.gov/alcohol/fact-sheets/mens-health.htm

6. Overview of alcohol consumption. (n.d.) niaaa.nih.gov/alcohol-health/overview-alcohol-consumption

7. Understanding alcohol use disorders and their treatment. (2012, March) apa.org/helpcenter/alcohol-disorders.aspx