Σηπτικό σοκ

Συμπτώματα

Τι συμπτώματα εμφανίζει το σηπτικό σοκ;

Αρχικά είναι σημαντικό να γνωρίζει κάποιος και να μην αγνοεί σε καμία περίπτωση τα αρχικά συμπτώματα της σήψης, τα οποία περιλαμβάνουν:

• Πυρετό, συνήθως υψηλότερο από 38˚C ή υποθερμία, δηλαδή θερμοκρασία σώματος χαμηλότερη από 36˚C.
• Αυξημένο καρδιακό ρυθμό (ταχυκαρδία).
• Γρήγορο ρυθμό αναπνοή, πάνω από 20 αναπνοές το λεπτό.

Αντίστοιχα, η σοβαρή σήψη, θεωρείται ως η σήψη στην οποία υπάρχουν σημάδια οργανικής ανεπάρκειας, και συνήθως επηρεάζει την καρδιά, τους πνεύμονες, τους νεφρούς και τον εγκέφαλο. Τα βασικά συμπτώματα της σοβαρής σήψης περιλαμβάνουν:

• Σημαντικά μειωμένη ποσότητα ούρων.
• Οξεία σύγχυση.
• Ζάλη.
• Σοβαρές δυσκολίες στην αναπνοή.
• Μπλε αποχρωματισμός στα χείλη και τα ακροδάχτυλα (κυάνωση).

Τα άτομα που βιώνουν σηπτικό σοκ, έχουν ήδη περάσει απο το στάδιο της σήψης και της σοβαρής σήψης και βιώνουν τα συμπτώματα αυτών, μαζί με υπερβολικά χαμηλή αρτηριακή πίεση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην γίνεται σωστή κυκλοφορία των υγρών στο σώμα.

Αίτια

Τι προκαλεί το σηπτικό σοκ;

Το σηπτικό σοκ προκαλείται όταν κάποιος έχει σήψη και δεν λάβει έγκαιρη και αποτελεσματική θεραπεία. Η σήψη προκαλείται εξαιτίας κάποιας βακτηριακής, μυκητιακής ή ιικής λοίμωξης, η οποία έχει επεκταθεί σε ολόκληρο τον οργανισμό. Η αρχική μόλυνση μπορεί να συμβεί οπουδήποτε, ενώ συχνά συμβαίνει στο νοσοκομείο, ενόσω κάποιος νοσηλεύεται για κάποια άλλη πάθηση. Συχνές λοιμώξεις που μπορούν να οδηγήσουν σε σήψη, εάν δεν θεραπευτούν άμεσα αποτελούν:

• Λοιμώξεις του πεπτικού συστήματος.
• Λοιμώξεις του αναπνευστικού, όπως η πνευμονία.
• Λοιμώξεις του αναπαραγωγικού.
• Λοιμώξεις του ουροποιητικού.

Ποια άτομα είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν σηπτικό σοκ μετά από κάποια λοίμωξη;

Σηπτικό σοκ θεωρητικά μπορεί να εμφανίσει ο καθένας, εφόσον έχει εκτεταμένη λοίμωξη από ένα παθογόνο μικροοργανισμό και δεν ακολουθήσει την συνιστώμενη θεραπεία. Παρ' όλα αυτά, συγκεκριμένοι παράγοντες, όπως η ηλικία και το επιβαρυμένο ιατρικό ιστορικό μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες εμφάνισης του. Για παράδειγμα, αυξημένο κίνδυνο διατρέχουν άτομα που ανήκουν σε κάποια από τις παρακάτω κατηγορίες:

• Νεογνά.
• Ηλικιωμένοι.
• Έγκυες γυναίκες.
• Άτομα με ανοσοκαταστολή, εξαιτίας του HIV ή άλλων παθήσεων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο λύκος ή η ψωρίαση.
• Άτομα που λαμβάνουν θεραπεία για τον καρκίνο ή για την φλεγμονώδη νόσο του εντέρου.
• Άτομα που χρησιμοποιούν ενέσεις για την θεραπεία του διαβήτη τύπου Ι ή ΙΙ.
• Άτομα που νοσηλεύονται στο νοσοκομείο και η υγεία τους βρίσκεται ήδη αρκετά επιβαρυμένη.
• Άτομα που έκαναν μια μεγάλη χειρουργική επέμβαση ή νοσηλεύονται για μεγάλο διάστημα στο νοσοκομείο.
• Άτομα που έχουν έλλειψη θρεπτικών στοιχείων.
• Άτομα που χρησιμοποιούν συσκευές, όπως ενδοφλέβιοι καθετήρες, ουροκαθετήρες ή αναπνευστικοί σωλήνες, οι οποίες μπορούν να εισάγουν μικρόβια στον οργανισμό.

Διάγνωση

Πώς μπορεί να διαγνωστεί το σηπτικό σοκ;

Εάν κάποιος βιώνει τα συμπτώματα της σήψης, το πρώτο βήμα είναι να διεξαχθούν κατάλληλα ιατρικά τεστ προκειμένου να προσδιοριστεί σε τι επίπεδο έχει προχωρήσει η λοίμωξη. Η διάγνωση συνήθως γίνετε με εξετάσεις αίματος και περιλαμβάνει τον προσδιορισμό των παρακάτω παραγόντων σε δείγμα αίματος:

• Παρουσία βακτηρίων.
• Προβλήματα με την πήξη του αίματος, εξαιτίας χαμηλών επιπέδων αιμοπεταλίων.
• Υπερβολικά μεταβολικά παραπροϊόντα στο αίμα.
• Μη φυσιολογική ηπατική ή νεφρική λειτουργία.
• Μειωμένα επίπεδα οξυγόνου.
• Μη φυσιολογικά επίπεδα ηλεκτρολυτών.

Κατόπιν, ανάλογα με τα συμπτώματα του ασθενούς και τα αποτελέσματα των εξετάσεων του αίματος, μπορεί να ζητηθούν επιπλέον αναλύσεις για τον προσδιορισμό της πηγής της λοίμωξης. Αυτές μπορεί να είναι:

• Αναλύσεις ούρων.
• Αναλύσεις νωτιαίου υγρού.
• Αναλύσεις δείγματος από κάποια ανοικτή πληγή, εάν υπάρχει και θεωρείται πιθανή πηγή της μόλυνσης.
• Αναλύσεις εκκρίσεων βλέννας, για να προσδιοριστεί ο τύπος του μικροοργανισμού που προκαλεί τη λοίμωξη.

Σε περίπτωση που οι παραπάνω εξετάσεις δεν είναι αρκετές για τον ξεκάθαρο προσδιορισμό της πηγής της λοίμωξης, μπορούν να διεξαχθούν και επιπλέον απεικονιστικές εξετάσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν:

• Αξονική τομογραφία.
• Ακτινογραφία.
• Υπέρηχο.
• Μαγνητική.

Θεραπεία

Μπορεί να θεραπευτεί το σηπτικό σοκ;

Όσο πιο γρήγορα διαγνωστεί η σήψη και το σηπτικό σοκ, τόσο πιο πιθανόν είναι το άτομο να επιβιώσει και να θεραπευτεί από αυτό. Εφόσον, ένα άτομο διαγνωστεί με σήψη, συνήθως συνίσταται η νοσηλεία του σε μονάδα εντατικής παρακολούθησης και η χορήγηση κατάλληλης θεραπείας. Η θεραπεία σε αυτήν την περίπτωση περιλαμβάνει χορήγηση φαρμάκων όπως:

• Ενδοφλέβια αντιβιοτικά , για την καταπολέμηση της λοίμωξης, εφόσον αυτή είναι βακτηριακή. 
• Αγγειοκινητική αγωγή, για την αύξηση της συστολής των αγγείων του αίματος, με σκοπό την αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
• Ινσουλίνη, για την σταθεροποίηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
• Κορτικοστεροειδή, για την αντιμετώπιση της φλεγμονής.

Επιπλέον, γίνεται ενδοφλέβια χορήγηση υγρών για την αντιμετώπιση της αφυδάτωσης, την αύξηση της αρτηριακής πίεσης και την ενίσχυση της αιματικής ροής στα διάφορα όργανα. Ακόμα, μπορεί να είναι απαραίτητη η χρήση συσκευής αναπνευστήρα για την καλύτερη οξυγόνωση του οργανισμού. Τέλος, σε περίπτωση που υπάρχει κάποια εμφανή εστία λοίμωξης, όπως ένα απόστημα ή ένα τμήμα έντονα μολυσμένου ιστού, μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά, εφόσον αυτό είναι εφικτό.

Μπορεί το σηπτικό σοκ να οδηγήσει στον θάνατο;

Το σηπτικό σοκ είναι μια ιδιαίτερα σοβαρή κατάσταση, η οποία οδηγεί στον θάνατο περισσότερο από το 50% των ασθενών. Η πιθανότητα επιβίωσης από το την νόσο αυτή εξαρτάται από την φυσική κατάσταση του ατόμου, από την πηγή της λοίμωξης, από τον αριθμό των οργάνων που έχουν επηρεαστεί και από το πόσο γρήγορα ξεκίνησε η εφαρμογή της θεραπείας μετά την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων.

Επιπλοκές

Τι επιπλοκές μπορεί να προκαλέσει το σηπτικό σοκ;

Το σηπτικό σοκ μπορεί να προκαλέσει μια μεγάλη ποικιλία σοβαρών και απειλητικών για το άτομο επιπλοκών, οι οποίες συχνά μπορεί να οδηγήσουν στον θάνατο. Τέτοιες επιπλοκές περιλαμβάνουν:

• Καρδιακή ανακοπή.
• Μη φυσιολογική πήξη του αίματος.
• Νεφρική ανεπάρκεια.
• Αναπνευστική ανεπάρκεια.
• Ηπατική ανεπάρκεια.
• Εγκεφαλικό.
• Απώλεια τμήματος του εντέρου.
• Απώλεια τμήματος των άκρων.

Η έκβαση της νόσου και η σοβαρότητα των επιπλοκών που θα εμφανίσει ένας ασθενής, συνήθως εξαρτώνται από παράγοντες όπως:

• Ηλικία.
• Έγκαιρη διάγνωση και έναρξη της θεραπείας.
• Αρχική πηγή της σήψης στον οργανισμό και περιοχή αρχικής μόλυνσης.
• Ιατρικό ιστορικό και άλλες παθήσεις του ατόμου.