Αιματολογικές παθήσεις

Κίνδυνος
!!!Η κατάσταση αυτή είναι επείγουσα και απαιτείται ιατρική φροντίδα!!!

Σηψαιμία

Τι είναι η σηψαιμία;

Σηψαιμία είναι μια σοβαρή λοίμωξη του αίματος και προκύπτει όταν βακτήρια που έχουν μολύνει κάποια περιοχή του σώματος, όπως τους πνεύμονες ή το δέρμα, εισέρχονται στην αιματική κυκλοφορία. Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο, καθώς τα βακτήρια και οι τοξίνες που αυτά εκκρίνουν μπορούν να μεταφερθούν σε ολόκληρο τον οργανισμό, προκαλώντας γενικευμένη λοίμωξη. Η κατάσταση αυτή μπορεί να γίνει γρήγορα απειλητική για την ζωή κάποιου και εάν δεν θεραπευτεί άμεσα με ιατρική νοσηλεία, μπορεί να οδηγήσει σε σήψη.

Ποια η διαφορά μεταξύ σηψαιμίας και σήψης;

Η σήψη εμφανίζεται ως επιπλοκή της σηψαιμίας και ως εκ τουτού είναι αρκετά σοβαρότερη. Συγκεκριμένα, σήψη είναι η εκτεταμένη φλεγμονή σε ολόκληρο τον οργανισμό, η οποία προκαλείται όταν η σηψαιμία δεν αντιμετωπιστεί άμεσα. Αυτή η φλεγμονή δημιουργεί θρόμβους στο αίμα, οι οποίοι μπλοκάρουν την κυκλοφορία και την παροχή αίματος σε ζωτικά όργανα, οδηγώντας σε οργανική ανεπάρκεια.

Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ εκτιμάται ότι πάνω από 1 εκατομμύριο Αμερικανών νοσεί από σήψη κάθε χρόνο, ενώ το 28% με 50% αυτών πεθαίνουν. Τέλος, όταν η σήψη συνδυάζεται με υπερβολικά χαμηλή πίεση, η κατάσταση αυτή ονομάζεται σηπτικό σοκ και συνήθως οδηγεί στον θάνατο του ασθενούς.

Συμπτώματα Αίτια Διάγνωση Θεραπεία Επιπλοκές Πρόληψη

Συμπτώματα

Ποια είναι τα βασικά σημάδια της σηψαιμίας;

Τα συμπτώματα της σηψαιμίας ξεκινούν πολύ γρήγορα και είναι αρκετά σοβαρά ακόμα και στο πρώτο στάδιο της νόσου. Συνήθως, αυτά εμφανίζονται μετά από τραυματισμό, χειρουργική επέμβαση ή  τοπική λοίμωξη, όπως η πνευμονία και αρχικά περιλαμβάνουν:

  • Ρίγος.
  • Πυρετό.
  • Ταχυκαρδία.
  • Γρήγορη αναπνοή.

Κατόπιν, εφόσον η σηψαιμία δεν αντιμετωπιστεί, εμφανίζονται πιο σοβαρά συμπτώματα, όπως:

  • Σύγχυση και θολωμένη κρίση.
  • Ναυτία και εμετός.
  • Κόκκινα σημάδια στο δέρμα.
  • Μειωμένη ποσότητα ούρων.
  • Ανεπαρκή αιματική ροή.
  • Σοκ. 

Με δεδομένο την σοβαρότητα της νόσου αλλά και των συμπτωμάτων της είναι κρίσιμης σημασίας, εάν ένα άτομο παρουσιάζει κάποιες από τις παραπάνω ενδείξεις να επισκεφτεί αμέσως έναν ιατρό προκειμένου να λάβει θεραπεία.  

Αίτια

Τι προκαλεί τη σηψαιμία;

Η σηψαιμία προκαλείται από μια αρχική βακτηριακή λοίμωξη σε κάποιο σημείο του οργανισμού. Η λοίμωξη αυτή μπορεί να είναι από διάφορα είδη βακτηρίων και είναι συνήθως αρκετά σοβαρή. Συχνά, η αρχική πηγή της δεν είναι εύκολο να εντοπιστεί, ενώ κοινές αιτίες σηψαιμίας αποτελούν:

Τα βακτήρια από τις λοιμώξεις αυτές εάν εισέλθουν στην κυκλοφορία, πολλαπλασιάζονται ταχύτατα προκαλώντας άμεσα συμπτώματα στον ασθενή.

Ποια άτομα θεωρείται πιο πιθανό να νοσήσουν από σηψαιμία;

Άτομα που νοσηλεύονται στο νοσοκομείο, όπως για παράδειγμα λόγω κάποιας χειρουργικής επέμβασης, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σηψαιμίας. Αυτές, οι περιπτώσεις είναι συνήθως και πιο σοβαρές, διότι τα ενδονοσοκομειακά μικρόβια είναι ήδη ανθεκτικά σε μια μεγάλη γκάμα αντιβιοτικών και ως αποτέλεσμα είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν. Επίσης, θεωρείται πιο πιθανό να πάθει κάποιος σηψαιμία όταν:

  • Έχει σοβαρές εκτεταμένες πληγές ή εγκαύματα.
  • Είναι πολύ μικρός ή πολύ μεγάλος ηλικιακά.
  • Έχει αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως για παράδειγμα άτομα που πάσχουν από AIDS ή λευχαιμία ή άτομα που κάνουν χημειοθεραπείες ή παίρνουν κορτικοστεροειδή.
  • Έχει ουρικό ή ενδοφλέβιο καθετήρα.
  • Χρησιμοποιεί μηχανική υποστήριξη για την αναπνοή. 

Διάγνωση

Πώς μπορεί ένας ιατρός να διαγνώσει την σηψαιμία;

Η διάγνωση της σηψαιμίας, όπως και της σήψης είναι αρκετά περίπλοκη για έναν ιατρό, ενώ συχνά είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστεί η ακριβής αιτία της λοίμωξης. Αρχικά, ο ιατρός θα καταγράψει τα συμπτώματα και το ιστορικό του ασθενούς και θα διεξάγει κάποιες απλές εξετάσεις, όπως μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και της θερμοκρασίας του σώματος. Επίσης, πολύ συχνά ελέγχει για την ύπαρξη συμπτωμάτων διάφορων λοιμώξεων, οι οποίες οδηγούν σε σηψαιμία, όπως: πνευμονία, μηνιγγίτιδα και λοίμωξη του δέρματος.   

Κατόπιν, θα ζητηθούν διάφορες εργαστηριακές αναλύσεις σε βιολογικά υγρά για την ανίχνευση των βακτηρίων, όπως αναλύσεις:

  • Ούρων.
  • Αίματος.
  • Αναπνευστικών εκκρίσεων.
  • Δείγματος από κάποιο τραύμα ή πληγή.

Παράλληλα, μπορούν σε δείγμα αίματος να διεξαχθούν και άλλες εξετάσεις, όπως μέτρηση κυττάρων και συγκεκριμένα αιμοπεταλίων και μελέτη της ικανότητας σχηματισμού θρόμβων στο αίμα. Ακόμα, μπορούν να υπολογιστούν και επίπεδα οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα στον οργανισμό, ειδικότερα εάν το άτομο εμφανίζει δυσκολίες στην αναπνοή.

Τέλος, εάν δεν υπάρχει προφανή λοίμωξη από τα αποτελέσματα των παραπάνω εξετάσεων, μπορεί να ζητηθούν επιπλέον διαγνωστικά τεστ για την απεικόνιση συγκεκριμένων ιστών ή οργάνων, όπως:

  • Αξονική τομογραφία.
  • Μαγνητική τομογραφία.
  • Ακτινογραφία.
  • Υπέρηχος.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η σηψαιμία;

Η σηψαιμία θεωρείται αρκετά σοβαρή και ειδικά όταν αρχίζει να επηρεάζει την λειτουργία ιστών και οργάνων, κρίνεται ως επείγον περιστατικό και χρήζει άμεσης νοσηλείας. Πολλοί ασθενείς με σηψαιμία έχουν ανακάμψει πλήρως μετά από αυτήν, παρ' όλα αυτά, η θεραπεία της δεν είναι πάντα αποτελεσματική και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως:

  • Η ηλικία.
  • Η γενικότερη κατάσταση της υγείας του ασθενούς, για παράδειγμα η ύπαρξη χρόνιων νοσημάτων.
  • Η ανοχή σε συγκεκριμένες φαρμακευτικές αγωγές.
  • Η έκταση και η σοβαρότητα της νόσου.

Σε κάθε περίπτωση, η πιο κοινή θεραπευτική προσέγγιση περιλαμβάνει την χορήγηση αντιβιοτικών, ενώ συνήθως δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για να ερευνηθεί το είδος των βακτηρίων, που προκάλεσε τη λοίμωξη. Ως αποτέλεσμα, επιλέγονται αντιβιοτικά ευρύ φάσματος, τα οποία αντιμετωπίζουν μια μεγάλη γκάμα βακτηρίων. Επιπλέον, γίνεται ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και άλλων φαρμάκων για την διατήρηση της αρτηριακής πίεσης και την αποφυγή σχηματισμού θρόμβων στο αίμα. Ενώ, εάν το άτομο εμφανίζει αναπνευστικά προβλήματα εξαιτίας της νόσου, χρησιμοποιείται μάσκα οξυγόνου ή άλλη συσκευή για την υποβοήθηση της αναπνοής.

Μπορεί ένας ασθενής με σηψαιμία να θεραπευτεί πλήρως;

Εφόσον, η νόσος διαγνωστεί αρκετά νωρίς, είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με τη χρήση αντιβιοτικών, χωρίς να επιφέρει περαιτέρω προβλήματα υγείας στο άτομο. Ως εκ τουτού, οι έρευνες εστιάζουν στην εύρεση τρόπων αποτελεσματικής και πρώιμης διάγνωσης. Παρ' όλα αυτά, ακόμα και μετά από έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι πιθανόν ο ασθενής να έχει μόνιμη οργανική ανεπάρκεια, ιδιαίτερα σε περίπτωση που έχει και κάποια άλλη πάθηση που επηρεάζει την λειτουργία του ανοσοποιητικού. 

Στις μέρες μας, έχουν αναπτυχθεί πολύ τρόποι για την έγκαιρη διάγνωση, τη θεραπεία και τον έλεγχο της σηψαιμίας, το οποίο έχει μειώσει σημαντικά τα ποσοστά θνησιμότητας της νόσου. Σύμφωνα με επιστημονική μελέτη, τα ποσοστά θνησιμότητας της σοβαρής σήψης στο νοσοκομείο, έχουν μειωθεί από 47% τα έτη 1991-1995 σε 29% για τα έτη 2006-2009.

Επιπλοκές

Τι επιπλοκές μπορεί να προκαλέσει η σηψαιμία;

Η σηψαιμία είναι μια πολύ σοβαρή πάθηση και μπορεί να επιφέρει πολύ επικίνδυνες και θανατηφόρες επιπλοκές, εάν δεν θεραπευτεί εγκαίρως. Οι πιο συνηθισμένες επιπλοκές είναι:

  • Σήψη: Αυτή συμβαίνει όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά έντονα στην λοίμωξη, προκαλώντας εκτεταμένη φλεγμονή σε ολόκληρο τον οργανισμό. Επίσης, εάν η σήψη επεκταθεί, μπορεί να προκαλέσει οργανική ανεπάρκεια και χαρακτηρίζεται ως σοβαρή σήψη. Αυξημένο κίνδυνο για την ανάπτυξη σήψης, έχουν κυρίως άτομα που πάσχουν από κάποια χρόνια ασθένεια, καθώς έχουν πιο αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα. 
  • Σηπτικό σοκ: Αυτό προκαλείται όταν υπάρχει έντονη πτώση της αρτηριακής πίεσης, η οποία συνήθως οφείλεται στις τοξίνες που απελευθερώνουν τα βακτήρια στο αίμα. Η χαμηλή αρτηριακή πίεση προκαλεί υπερβολικά μειωμένη ροή του αίματος, η οποία μπορεί να δημιουργήσει βλάβες σε όργανα και ιστούς του σώματος. Τα άτομα που πάσχουν από σηπτικό σοκ, νοσηλεύονται στην μονάδα εντατικής θεραπείας και βρίσκονται υπό υποβοηθούμενη αναπνοή.
  • Σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας: Αυτό αποτελεί μια ιδιαίτερα απειλητική κατάσταση για την ζωή κάποιου καθώς εμποδίζει την ροή του οξυγόνου στους πνεύμονες και το αίμα, εξαιτίας εκτεταμένης φλεγμονής στο αναπνευστικό. Συνήθως προκαλεί μόνιμη βλάβη στους πνεύμονες αλλά και βλάβες στον εγκέφαλο, όπως προβλήματα μνήμης, εξαιτίας της έλλειψης οξυγόνου.

Πρόληψη

Τι μπορεί να κάνει κάποιος για να αποφύγει τη σηψαιμία;

Γνωρίζοντας ότι η σηψαιμία οφείλεται σε βακτηριακή λοίμωξη, κάθε άτομο που εμφανίζει λοίμωξη είναι καλό να συμβουλεύεται έναν ιατρό, προκειμένου να λαμβάνει άμεση θεραπεία. Εφόσον, θεραπευτεί η λοίμωξη στο αρχικό στάδιο με χρήση κατάλληλων αντιβιοτικών, μειώνεται δραματικά η πιθανότητα τα βακτήρια να εισέλθουν στο αίμα.

Επιπλέον, οι γονείς μπορεί να προστατέψουν τα παιδιά τους με το να είναι τυπικοί στον εμβολιασμό τους, για τις διάφορες νόσους. Τέλος, εάν ένα άτομο έχει αδύναμο ανοσοποιητικό και επομένως αυξημένο κίνδυνο λοίμωξης και σηψαιμίας, είναι καλό να λάβει κάποια προληπτικά μέτρα, όπως:

  • Αποφυγή καπνίσματος.
  • Αποφυγή χρήσης ναρκωτικών ουσιών.
  • Υγιεινή διατροφή.
  • Τακτικό πλύσιμο χεριών.
  • Άσκηση.
  • Αποφυγή επαφής με άτομα που είναι άρρωστα.

+ 8 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Angus DC, et al. (2013). Severe sepsis and septic shock. DOI 10.1056/NEJMra1208623

2. ARDS. (n.d.). nhlbi.nih.gov/health-topics/ards

3. Kumar G, et al. (2011). Nationwide trends of severe sepsis in the 21st century (2000-2007). DOI: 10.1378/chest.11-0352

4. Mayo Clinic Staff. (2018). Sepsis. mayoclinic.org/diseases-conditions/sepsis/symptoms-causes/syc-20351214

5. Sepsis. (2016). nhs.uk/conditions/sepsis/

6. Sepsis. (2018). nigms.nih.gov/Education/pages/factsheet_sepsis.aspx

7. Steckelberg JM. (2018). Blood poisoning: When to see a doctor. mayoclinic.org/blood-poisoning/expert-answers/FAQ-20058534

8. Stevenson EK, et al. (2014). Two decades of mortality trends among patients with severe sepsis. DOI: 10.1097/CCM.0000000000000026