Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης

Αίτια

Τι προκαλεί το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης;

Η αιτία του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης παραμένει άγνωστη. Οι ερευνητές εικάζουν ότι οι παράγοντες που συνεισφέρουν είναι:

• Ιοί
• Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
• Στρες
• Ορμονικές ανισορροπίες

Είναι επίσης πιθανό ότι κάποια άτομα έχουν γενετική προδιάθεση στην εμφάνιση του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης.

Παρόλο που το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης μπορεί μερικές φορές να εμφανιστεί ύστερα από μία ιική λοίμωξη, δεν υπάρχει ένας μοναδικός τύπος λοίμωξης που να έχει βρεθεί ότι το προκαλεί. Ορισμένες ιικές λοιμώξεις που έχουν μελετηθεί σε σχέση με το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης περιλαμβάνουν:

• Τον ιό Epstein-Barr
• Τον ανθρώπινο ερπητοϊό 6
• Τον ιό Ross River
• Τον ιό της ερυθράς

Οι λοιμώξεις που προκαλούνται από βακτήρια, συμπεριλαμβανομένων των Coxiella burnetii και Mycoplasma pneumoniae, έχουν επίσης μελετηθεί σε σχέση με το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ προτείνουν ότι το σύνδρομο μπορεί να είναι το τελικό στάδιο πολλαπλών διαφορετικών παθήσεων και όχι μιας συγκεκριμένης πάθησης.

Στην πραγματικότητα, 1 στα 10 άτομα με ιό Epstein-Barr, ιό Ross River ή λοίμωξη από το Coxiella brunetti θα αναπτύξουν μία πάθηση που πληροί τα κριτήρια της διάγνωσης για το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.

Επιπρόσθετα, οι ερευνητές αναφέρουν ότι όσοι έχουν σοβαρά συμπτώματα με οποιεσδήποτε από αυτές τις τρεις λοιμώξεις βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης συνδρόμου χρόνιας κόπωσης αργότερα στη ζωή τους.

Τα άτομα με σύνδρομο χρόνιας κόπωσης μερικές φορές έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, αλλά οι γιατροί δεν γνωρίζουν αν αυτό επαρκεί για να προκαλέσει τη διαταραχή.

Τα άτομα με σύνδρομο χρόνιας κόπωσης τυχαίνει επίσης να έχουν μη φυσιολογικά επίπεδα ορμονών. Οι γιατροί δεν έχουν καταλήξει ούτε εάν αυτές οι ορμονικές διαταραχές είναι σημαντικές στην πρόκληση της νόσου.

Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης;

Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης εντοπίζεται κυρίως στα άτομα 40 με 60 ετών.

Το φύλο επίσης διαδραματίζει ρόλο στο σύνδρομο, καθώς οι γυναίκες είναι 2 με 4 φορές πιο πιθανό να διαγνωστούν με τη διαταραχή από ό, τι οι άντρες.

Άλλοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης περιλαμβάνουν:

• Γενετική προδιάθεση
• Αλλεργίες
• Στρες
• Περιβαλλοντικούς παράγοντες

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης;

Τα συμπτώματα του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης ποικίλουν ανάλογα με το άτομο και τη σοβαρότητα της κατάστασης.

Το πιο κοινό σύμπτωμα είναι η κόπωση, η οποία είναι τόσο έντονη, ώστε παρεμποδίζει τις καθημερινές δραστηριότητες.

Για τη διάγνωση του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης, μία σημαντική μειωμένη ικανότητα πραγματοποίησης των συνηθισμένων καθημερινών δραστηριοτήτων λόγω κόπωσης θα πρέπει να διαρκεί τουλάχιστον έξι μήνες. Επίσης, η κατάσταση δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με ξεκούραση στο κρεβάτι.

Επιπλέον, θα βιώνετε εξαιρετική κόπωση μετά από φυσικές και πνευματικές δραστηριότητες, η οποία αναφέρεται ως δυσφορία μετά την άσκηση (ΡΕΜ). Αυτό μπορεί να διαρκεί περισσότερο από 24 ώρες μετά τη δραστηριότητα.

Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης επίσης δημιουργεί προβλήματα στον ύπνο, όπως:

• Μία αίσθηση μη αναζωογόνησης μετά το νυχτερινό ύπνο
• Χρόνια αϋπνία
• Άλλες διαταραχές του ύπνου

Επιπρόσθετα, μπορεί να βιώνετε:

• Απώλεια μνήμης
• Μειωμένη συγκέντρωση
• Ορθοστατική υπόταση (αν σηκώνεστε από καθιστή ή ξαπλωμένη θέση, αισθάνεστε ζάλη ή αίσθημα λιποθυμίας)

Τα σωματικά συμπτώματα του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Πόνο στους μύες
• Συχνούς πονοκεφάλους
• Πόνο σε πολλές αρθρώσεις χωρίς ερυθρότητα ή οίδημα
• Συχνό πονόλαιμο
• Ευαισθησία και διογκωμένους λεμφαδένες στο λαιμό και τις μασχάλες

Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης επηρεάζει ορισμένα άτομα σε κύκλους, με περιόδους επιδείνωσης και ύστερα περιόδους βελτίωσης των συμπτωμάτων.

Τα συμπτώματα μπορεί μερικές φορές να εξαφανιστούν εντελώς, μία κατάσταση που αναφέρεται ως ύφεση. Ωστόσο, είναι πιθανό να επανεμφανιστούν αργότερα, κάτι το οποίο αναφέρεται ως έξαρση.

Ο κύκλος ύφεσης και έξαρσης καθιστά δύσκολη, αλλά όχι ακατόρθωτη, τη διαχείριση των συμπτωμάτων.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης;

Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης είναι δύσκολο να διαγνωστεί.

Σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο Ιατρικής, το 2015, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης εκδηλώθηκε σε 836.000 με 2,5 εκατομμύρια Αμερικανούς. Εκτιμάται, ωστόσο, ότι 84-91% δεν έχουν λάβει ακόμη διάγνωση.

Δεν υπάρχει κάποιο ιατρικό τεστ για τον έλεγχο το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Τα συμπτώματα είναι παρόμοια με αυτά άλλων παθήσεων. Πολλά άτομα με σύνδρομο χρόνιας κόπωσης δεν «μοιάζουν άρρωστα», επομένως οι γιατροί μπορεί να μην αναγνωρίσουν τη διαταραχή.

Με στόχο να λάβετε διάγνωση για το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, ο γιατρός θα αποκλείσει άλλες πιθανές αιτίες και θα αξιολογήσει το ιατρικό ιστορικό σας.

Θα επιβεβαιώσει ότι έχετε τουλάχιστον τα βασικά συμπτώματα που αναφέρθηκαν παραπάνω. Επίσης, θα σας ρωτήσει για τη διάρκεια και τη σοβαρότητα της ανεξήγητης κόπωσης.

Ο αποκλεισμός άλλων πιθανών αιτιών της κόπωσης είναι σημείο κλειδί στη διαδικασία της διάγνωσης. Ορισμένες παθήσεις με συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά της χρόνιας κόπωσης περιλαμβάνουν:

• Μονοπυρήνωση
• Νόσο Lyme
• Πολλαπλή σκλήρυνση
• Συστηματικό ερυθηματώδη λύκο
• Υποθυρεοειδισμό
• Ινομυαλγία
• Κυρία καταθλιπτική διαταραχή
• Σοβαρή παχυσαρκία
• Διαταραχές του ύπνου

Οι παρενέργειες συγκεκριμένων φαρμάκων και ουσιών, όπως των αντιισταμινικών και του αλκοόλ, μπορεί να μιμούνται επίσης τα συμπτώματα του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης.

Εξαιτίας των ομοιοτήτων μεταξύ των συμπτωμάτων του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης και πολλών άλλων παθήσεων, είναι πολύ σημαντικό να μην κάνετε μόνοι σας τη διάγνωση. Ενημερώστε το γιατρό σας για τα συμπτώματά σας. Εκείνος θα συνεργαστεί μαζί σας για να σας παρέχει ανακούφιση.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης;

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη ίαση για το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.

Κάθε άτομο έχει διαφορετικά συμπτώματα και για αυτό απαιτεί διαφορετικούς τύπους θεραπείας για τη διαχείριση της διαταραχής και την ανακούφιση των συμπτωμάτων.

Συνεργαστείτε με το θεράποντα ιατρό σας για τη δημιουργία του βέλτιστου θεραπευτικού πλάνου για εσάς. Εκείνος θα σας ενημερώσει για τα οφέλη και τις πιθανές παρενέργειες των θεραπειών.

Διαχείριση των συμπτωμάτων της δυσφορίας μετά την άσκηση (ΡΕΜ)

Η δυσφορία μετά την άσκηση συμβαίνει ακόμη και όταν ελάχιστη φυσική, πνευματική ή συναισθηματική εξάντληση έχει ως αποτέλεσμα τα συμπτώματα του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης να επιδεινώνονται.

Η επιδείνωση των συμπτωμάτων συμβαίνει 12 με 48 ώρες μετά τη δραστηριότητα και διαρκεί για μέρες, ακόμη και εβδομάδες.

Η διαχείριση της δραστηριότητας βοήθα στην εξισορρόπηση μεταξύ ξεκούρασης και δραστηριότητας για την αποφυγή των εξάρσεων της δυσφορίας μετά την άσκηση. Θα πρέπει να εντοπίσετε τα ατομικά σας όρια για πνευματικές και φυσικές δραστηριότητες, να σχεδιάζετε τις δραστηριότητές σας εκ των προτέρων και να παραμένετε εντός αυτών των ορίων.

Κάποιοι ιατροί αναφέρονται στην παραμονή εντός αυτών των ορίων ως «φάκελος ενέργειας». Μπορείτε να κρατάτε ένα ημερολόγιο των δραστηριοτήτων σας το οποίο θα σας βοηθήσει να βρείτε τα προσωπικά σας όρια.

Είναι πολύ σημαντικό να τονιστεί ότι η έντονη αερόβια άσκηση είναι καλή για τις περισσότερες χρόνιες παθήσεις, αλλά τα άτομα με σύνδρομο χρόνιας κόπωσης δεν μπορούν να αντέξουν τέτοια ρουτίνα γυμναστικής.

Κατ’ οίκον φροντίδα και αλλαγές στον τρόπο ζωής

Η πραγματοποίηση των κατάλληλων αλλαγών του τρόπου ζωής θα βοηθήσει στη μείωση των συμπτωμάτων σας.

Περιορίστε ή ελαχιστοποιήστε την πρόσληψη καφεΐνης, ώστε να κοιμάστε καλύτερα και να ανακουφιστείτε από την αϋπνία. Επίσης, θα πρέπει να περιορίσετε ή και να αποφύγετε τη νικοτίνη και το αλκοόλ.

Προσπαθήστε να αποφεύγετε τους σύντομους ύπνους κατά τη διάρκεια της ημέρας εάν αυτό παρεμποδίζει την ικανότητά σας να κοιμάστε το βράδυ.

Δημιουργήστε μία ρουτίνα ύπνου. Ξαπλώνετε στο κρεβάτι σας την ίδια ώρα κάθε βράδυ και προσπαθήστε να ξυπνάτε περίπου την ίδια ώρα κάθε πρωί.

Φάρμακα

Τυπικά κανένα φάρμακο δεν μπορεί να αντιμετωπίσει όλα σας τα συμπτώματα. Επίσης, τα συμπτώματα μπορεί να αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου, επομένως το ίδιο πρέπει να συμβεί και με τα φάρμακά σας.

Σε πολλές περιπτώσεις, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης μπορεί να πυροδοτεί ή να αποτελεί σύμπτωμα κατάθλιψης. Για αυτό, μπορεί να χρειαστείτε χαμηλή δόση αντικαταθλιπτικών ή παραπομπή σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.

Εάν οι αλλαγές του τρόπου ζωής δεν σας βοηθήσουν να κοιμάστε ξεκούραστα το βράδυ, ο γιατρός μπορεί να προτείνει κάποιο βοήθημα ύπνου. Τα αναλγητικά φάρμακα θα σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε τους πόνους των αρθρώσεων που προκαλούνται από το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.

Εάν χρειαστεί να λάβετε φαρμακευτική αγωγή, αυτή θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες σας. Συνεργαστείτε στενά με το γιατρό σας. Δεν υπάρχει μία θεραπεία για όλες τις περιπτώσεις.

Εναλλακτικές θεραπείες

Βελονισμός, τάι τσι, γιόγκα και μασάζ μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου που σχετίζεται με το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Οφείλετε πάντα να συμβουλεύεστε το γιατρό σας προτού δοκιμάσετε οποιαδήποτε εναλλακτική ή συμπληρωματική θεραπεία.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης;

Παρά τις αυξημένες ερευνητικές προσπάθειες, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης εξακολουθεί να παραμένει μία περίπλοκη κατάσταση που δεν έχει γνωστή αιτία και ίαση. Οι πιθανότητες ανάκαμψης είναι μόνο 5%. Για αυτό, η διαχείριση του συνδρόμου μπορεί να είναι ιδιαίτερα απαιτητική.

Είναι πιθανόν να χρειαστεί να πραγματοποιήσετε αλλαγές του τρόπου ζωής για να προσαρμοστείτε στο σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Ως αποτέλεσμα, μπορεί να βιώσετε κατάθλιψη, αγωνία ή κοινωνική απομόνωση. Πιθανώς, όμως, μία ομάδα υποστήριξης μπορεί να σας βοηθήσει να λάβετε τις κατάλληλες αποφάσεις και να κάνετε τις σωστές μεταβάσεις.

Η εξέλιξη του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης είναι διαφορετική στον καθένα, επομένως είναι πολύ σημαντικό να συνεργαστείτε με τον γιατρό σας για να δημιουργήσετε ένα θεραπευτικό πλάνο που καλύπτει τις ανάγκες σας.

Πολλά άτομα επωφελούνται από τη συνεργασία με μία ομάδα θεραπόντων ιατρών, η οποία περιλαμβάνει παθολόγους, ψυχοθεραπευτές και ειδικούς αποκατάστασης.