Τι είναι ο εκνευρισμός;

Ο εκνευρισμός είναι ένα αίσθημα θυμού, ενόχλησης ή αεικινησίας ύστερα από κάποια αιτία πρόκλησης ή, σε μερικές περιπτώσεις, χωρίς πρόκληση.

Είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε εκνευρισμό σε κάποια στιγμή της ζωής σας – για παράδειγμα, ως απόκριση του στρες από τη δουλειά ή το σχολείο – αλλά μερικές φορές μπορεί να είναι ένδειξη μιας υποκείμενης σωματικής ή ψυχικής πάθησης.

Αν αισθάνεστε τακτικά εκνευρισμό χωρίς προφανή αιτία, πραγματοποιήστε ένα ραντεβού με τον γιατρό σας. Εκείνος θα σας βοηθήσει να αντιληφθείτε τις αιτίες και να βρείτε την κατάλληλη θεραπεία.

Τι προκαλεί τον εκνευρισμό;

Ο εκνευρισμός είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα που βιώνουν οι περισσότεροι άνθρωποι και στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.

Κοινές αιτίες εκνευρισμού είναι:

• Το άγχος από τη δουλειά
• Το άγχος από το σχολείο
• Κάποια ασθένεια
• Σύνδρομο Επαγγελματικής Εξουθένωσης (burnout)
• Η πίεση των συνομηλίκων
• Ο θρήνος

Ιατρικές παθήσεις που μπορούν να προκαλέσουν εκνευρισμό περιλαμβάνουν:

• Διαταραχές του άγχους ή της διάθεσης, όπως η κατάθλιψη ή η διπολική διαταραχή
• Παθήσεις που προκαλούν ορμονικές διαταραχές, όπως ο υποθυρεοειδισμός
• Εξάρτηση από το αλκοόλ ή σύνδρομο στέρησης από το αλκοόλ
• Αυτισμός
• Νευρολογικές διαταραχές (σε σπάνιες περιπτώσεις, όγκοι του εγκεφάλου)

Εάν αισθάνεστε τακτικά εκνευρισμό χωρίς προφανή αιτία, επισκεφτείτε το γιατρό σας. Μία υποκείμενη ψυχική ή σωματική πάθηση μπορεί να επηρεάζει αρνητικά τη διάθεσή σας. Ο γιατρός θα σας βοηθήσει να ταυτοποιήσετε την αιτία του εκνευρισμού και, αν χρειαστεί, θα σας συνταγογραφήσει θεραπεία.

Πώς διαγιγνώσκονται οι αιτίες του εκνευρισμού;

Για να ταυτοποιήσει την υποκείμενη αιτία του εκνευρισμού, ο γιατρός θα ζητήσει πληροφορίες αναφορικά με το ιατρικό ιστορικό και τον τρόπο ζωής σας, καθώς και άλλα συμπτώματα που μπορεί να βιώνετε.

Εάν υποπτεύεται ότι μπορεί να έχετε κάποια υποκείμενη ψυχική νόσο, μπορεί να σας παραπέμψει σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας για αξιολόγηση.

Εάν πιστεύει ότι μπορεί να έχετε κάποια υποκείμενη σωματική πάθηση, θα πραγματοποιήσει μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες εξετάσεις:

• Εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο ορμονικών διαταραχών
• Εξετάσεις ούρων ή εγκεφαλονωτιαίου υγρού για τον έλεγχο ανωμαλιών

Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να ζητήσει αξονική ή μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου.

Πώς αντιμετωπίζονται οι αιτίες του εκνευρισμού;

Ο γιατρός θα σας προτείνει θεραπεία ανάλογα με το τι προκάλεσε τον εκνευρισμό.

Άγχος

Για την ανακούφιση του εκνευρισμού που προκαλείται από το άγχος, ο γιατρός θα σας προτείνει μία πληθώρα χαλαρωτικών τεχνικών, όπως:

• Ασκήσεις βαθιάς αναπνοής
• Yoga
• Διαλογισμό

Η βαθιά αναπνοή και ο διαλογισμός μπορούν να αποκαταστήσουν την αίσθηση ηρεμίας. Η άθληση και η συμμετοχή σε δραστηριότητες που απολαμβάνετε επίσης μπορεί να μειώσει το στρες.

Αν αυτές οι τεχνικές αποτύχουν να σας παρέχουν ανακούφιση, ο γιατρός σας θα σας παραπέμψει σε έναν ψυχοθεραπευτή.

Θα πρέπει να προσπαθήσετε να περιορίσετε την επαφή σας με πράγματα που σας προκαλούν άγχος. Αν, για παράδειγμα, αισθάνεστε ότι σας κατακλύζει ο όγκος εργασίας, συζητήστε το με τον προϊστάμενό σας ή με τον καθηγητή σας.

Παθήσεις ψυχικής υγείας

Αν διαγνωστείτε με μία διαταραχή άγχους ή διάθεσης, ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει φάρμακα, ψυχοθεραπεία ή συνδυασμό των δύο.

Κατά τη διάρκεια μιας τυπικής συνεδρίας, θα συζητήσετε τα συμπτώματά σας και θα αναπτύξετε στρατηγικές αντιμετώπισής τους με τον ψυχολόγο/ψυχοθεραπευτή σας.

Ορμονικές διαταραχές

Αν διαγνωστείτε με μία πάθηση που επηρεάζει τις ορμόνες σας, ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει θεραπεία αποκατάστασης ορμονών ή άλλη φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπισή της. Επίσης, μπορεί να σας παραπέμψει σε έναν ειδικό ενδοκρινολόγο.

Όγκος στον εγκέφαλο

Αν διαγνωστείτε με όγκο στον εγκέφαλο, το προτεινόμενο θεραπευτικό πλάνο εξαρτάται από τον τύπο, το μέγεθος και τη θέση του.

Σε μερικές περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει και μία θεραπεία για τη συρρίκνωση του όγκου. Αν μπορεί να αφαιρεθεί με ασφάλεια μέσω χειρουργικής επέμβασης, θα σας παραπέμψει σε έναν χειρουργό για την πραγματοποίηση της διαδικασίας. Αν, όμως, είναι επικίνδυνο ή δύσκολο να αφαιρεθεί ο όγκος, ο γιατρός απλά θα επιλέξει να ελέγχει την ανάπτυξή του για τυχόν αλλαγές.

Ποια είναι η έκβαση του εκνευρισμού;

Η έκβαση θα εξαρτηθεί από την υποκείμενη αιτία του εκνευρισμού και τα βήματα που κάνετε για την αντιμετώπισή του.

Σε πολλές περιπτώσεις, η μείωση του άγχους μπορεί να ανακουφίσει από τον εκνευρισμό. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί να λάβετε φάρμακα ή άλλες θεραπείες σε προσωρινή ή μόνιμη βάση.

Ρωτήστε το γιατρό σας για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με την συγκεκριμένη υποκείμενη πάθηση που τυχόν έχετε, τις θεραπευτικές επιλογές και τη μακροπρόθεσμη έκβαση.

Βιβλιογραφία

Agitation. (2019).
ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK493153/

Mayo Clinic Staff. (2017). Generalized anxiety disorder.
mayoclinic.org/diseases-conditions/generalized-anxiety-disorder/symptoms-causes/syc-20360803

Understanding agitation. (2014).
dbsalliance.org/wp-content/uploads/2019/02/agitation.pdf