Μηνιγγίτιδα

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της μηνιγγίτιδας;

Τα συμπτώματα της βακτηριακής και ιικής μηνιγγίτιδας μπορεί να είναι παρόμοια στην αρχή. Ωστόσο, τα συμπτώματα της βακτηριακής μηνιγγίτιδας συνήθως είναι πιο σοβαρά. Επίσης, η συμπτωματολογία εξαρτάται από την ηλικία σας.

Τα συμπτώματα της ιικής μηνιγγίτιδας

Η ιική μηνιγγίτιδα στα παιδιά μπορεί να προκαλέσει:

• Υπνηλία
• Μειωμένη όρεξη
• Πυρετό
• Ευερεθιστότητα
• Λήθαργο

Στους ενήλικες συνήθως προκαλεί:

• Ακαμψία του αυχένα
• Επιληπτικές κρίσεις
• Μειωμένη όρεξη
• Πονοκεφάλους
• Υπνηλία
• Πυρετό
• Ναυτία και εμετό
• Ευαισθησία στο έντονο φως
• Λήθαργο

Τα συμπτώματα της βακτηριακής μηνιγγίτιδας

Τα συμπτώματα της βακτηριακής μηνιγγίτιδας εμφανίζονται ξαφνικά και περιλαμβάνουν:

• Πυρετό
• Ναυτία
• Εμετούς
• Υπνηλία
• Πονοκεφάλους
• Αλλαγή πνευματικής κατάστασης
• Ρίγη
• Ακαμψία του αυχένα
• Μωβ περιοχές στο δέρμα που μοιάζουν με μώλωπες
• Ευαισθησία στο φως
• Ευερεθιστότητα
• Λήθαργο

Αναζητήστε άμεση ιατρική φροντίδα αν βιώνετε αυτά τα συμπτώματα. Η βακτηριακή και ιική μηνιγγίτιδα μπορεί να προκαλέσουν θάνατο. Δεν μπορείτε να γνωρίζετε αν έχετε βακτηριακή ή ιική μηνιγγίτιδα βασιζόμενοι μόνο στο πώς αισθάνεστε. Ο γιατρός, με τις κατάλληλες εξετάσεις, θα καθορίσει τον τύπο της νόσου.

Τα συμπτώματα της μυκητιασικής μηνιγγίτιδας

Τα συμπτώματα της μυκητιασικής μηνιγγίτιδας ομοιάζουν με αυτά των άλλων τύπων της μόλυνσης και περιλαμβάνουν:

• Πυρετό
• Ναυτία
• Εμετό
• Πονοκεφάλους
• Σύγχυση ή αποπροσανατολισμό
• Ευαισθησία στο φως

Εξάνθημα

Τι είναι το εξάνθημα της μηνιγγίτιδας;

Μία από τις τελευταίες ενδείξεις ότι μία βακτηριακή αιτία της μηνιγγίτιδας κυκλοφορεί στο αίμα σας (το βακτήριο Neisseria meningitidis) είναι ένα ασθενές δερματικό εξάνθημα. Τα βακτήρια της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου αναπαράγονται εντός του αίματος και επιτίθενται στα τριχοειδή αγγεία. Η βλάβη στα κύτταρα των τριχοειδών προκαλεί τη διαρροή αίματος έξω από αυτά. Έτσι εμφανίζεται ένα ασθενές μωβ, ερυθρό ή ροζ εξάνθημα. Οι κηλίδες μπορεί να ομοιάζουν με μικροσκοπικές τρύπες από βελόνα και λανθασμένα να θεωρηθούν μώλωπας.

Καθώς η μόλυνση επιδεινώνεται και εξαπλώνεται, το εξάνθημα θα γίνεται όλο και πιο εμφανές, θα αλλάξει το χρώμα του σε πιο σκούρο και θα διογκωθεί.

Στα άτομα με σκούρο χρώμα δέρματος το εξάνθημα της μηνιγγίτιδας μπορεί να μην είναι εύκολα διακριτό. Για αυτό, μπορεί να είναι πιο εύκολο να γίνει ορατό σε τμήματα του δέρματος με πιο ανοιχτό χρώμα, όπως οι παλάμες και το εσωτερικό του στόματος.

Θα πρέπει να σημειωθεί πως δεν έχουν όλα τα εξανθήματα την ίδια εμφάνιση.

Τύποι

Ποιοι είναι οι τύποι της μηνιγγίτιδας;

Οι βακτηριακές και ιικές μολύνσεις είναι οι πιο κοινοί τύποι μηνιγγίτιδας. Βέβαια, υπάρχουν κι άλλες μορφές της νόσου, όπως για παράδειγμα ο κρυπτόκοκκος, ο οποίος συνιστά μια μυκητιασική μόλυνση, και η καρκινωματώδης μηνιγγίτιδα, η οποία σχετίζεται με τον καρκίνο. Αυτοί οι τύποι είναι λιγότερο κοινοί.

Ιική μηνιγγίτιδα

Η ιική μηνιγγίτιδα είναι ο πιο κοινός τύπος μηνιγγίτιδας. Ιοί της κατηγορίας των εντεροϊών προκαλούν το 85% των περιπτώσεων. Εμφανίζονται πιο συχνά το καλοκαίρι και το φθινόπωρο και περιλαμβάνουν:

• Τους ιούς Κοξάκι Α
• Τους ιούς Κοξάκι Β
• Τους ιούς Echo

Οι ιοί της οικογένειας των εντεροϊών προκαλούν περίπου 10 με 15 εκατομμύρια μολύνσεις ετησίως, αλλά μόνο ένα μικρό ποσοστό των ατόμων που μολύνονται αναπτύσσει μηνιγγίτιδα.

Άλλοι ιοί που μπορούν να προκαλέσουν μηνιγγίτιδα περιλαμβάνουν:

• Τους ιούς του έρπητα
• Τον ιό του Δυτικού Νείλου
• Τον ιό της γρίπης
• Τον HIV
• Τον ιό της ιλαράς
• Τον ιό της παρωτίτιδας
• Τον Coltivirus, που προκαλεί τον πυρετό του tick Colorado

Η ιική μηνιγγίτιδα τυπικά υποχωρεί χωρίς θεραπεία, πέραν μερικών εξαιρέσεων.

Βακτηριακή μηνιγγίτιδα

Η βακτηριακή μηνιγγίτιδα είναι μεταδοτική και προκαλείται εξαιτίας μόλυνσης από συγκεκριμένα βακτήρια. Αν δεν αντιμετωπιστεί, οδηγεί σε θάνατο. Το 5-40% των παιδιών και το 20-50% των ενηλίκων που πάσχουν από τη νόσο πεθαίνουν. Αυτό συμβαίνει ακόμη κι αν λάβουν την κατάλληλη θεραπεία.

Οι πιο κοινοί τύποι βακτηρίων που προκαλούν τη βακτηριακή μηνιγγίτιδα είναι:

• Neisseria meningitidis, το οποίο μεταδίδεται μέσω του σάλιου και άλλων αναπνευστικών υγρών και προκαλεί τη μηνιγγιτιδοκοκκική μηνιγγίτιδα
• Streptococcus pneumoniae, το οποίο τυπικά απαντά στον αναπνευστικό σωλήνα και στη ρινική κοιλότητα και προκαλεί την πνευμονιοκοκκική μηνιγγίτιδα
• Staphylococcus aureus, το οποίο βρίσκεται στο δέρμα και τον αναπνευστικό σωλήνα και προκαλεί τη σταφυλοκοκκική μηνιγγίτιδα
• Haemophilus influenza, το οποίο μπορεί να προκαλέσει όχι μόνο μηνιγγίτιδα, αλλά και μόλυνση του αίματος, φλεγμονή της τραχείας, μολυσματική αρθρίτιδα και κυτταρίτιδα (λοίμωξη του δέρματος και όχι το αισθητικό πρόβλημα των γλουτών και των μηρών)
• Listeria monocytogenes, τα οποία είναι βακτήρια προερχόμενα από το φαγητό

Μυκητιασική μηνιγγίτιδα

Η μυκητιασική μηνιγγίτιδα είναι ένας σπάνιος τύπος μηνιγγίτιδας. Προκαλείται από ένα μύκητα που προσβάλει το σώμα και εξαπλώνεται από την κυκλοφορία του αίματος στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό.

Τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα (όπως άτομα με καρκίνο ή HIV) είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν μυκητιασική μηνιγγίτιδα.

Οι πιο κοινοί μύκητες που σχετίζονται με τη μηνιγγίτιδα περιλαμβάνουν:

• Cryptococcus, ο οποίος εισπνέεται από βρωμιά ή χώμα μολυσμένα με περιττώματα πουλιών
• Blastomyces, ένας άλλος τύπος μύκητα που απαντά στο έδαφος, ειδικά στις Μεσοδυτικές Ηνωμένες Πολιτείες
• Histoplasma, το οποίο απαντά σε περιβάλλοντα υπερβολικά μολυσμένα με περιττώματα νυχτερίδων και πουλιών
• Coccidioides, το οποίο βρίσκεται σε χώματα συγκεκριμένων περιοχών των Νοτιοδυτικών και Νότιων και Κεντρικών ΗΠΑ.

Παρασιτική μηνιγγίτιδα

Αυτός ο τύπος μηνιγγίτιδας είναι λιγότερο κοινός από τις ιικές και βακτηριακές μορφές και προκαλείται από παράσιτα που ανευρίσκονται σε περιττώματα, βρωμιά και σε κάποια ζώα, αλλά και σε τρόφιμα, όπως τα σαλιγκάρια, το ωμό ψάρι και τα πουλερικά.

Ένας τύπος παρασιτικής μηνιγγίτιδας είναι πιο σπάνιος από τους υπόλοιπους και καλείται ηωσινοφιλική μηνιγγίτιδα. Τρία παράσιτα είναι υπεύθυνα για αυτή:

• Angiostrongylus cantonensis
• Baylisascaris procyonis
• Gnathostoma spinigerum

Η παρασιτική μηνιγγίτιδα δεν μεταδίδεται από άτομο σε άτομο. Αντιθέτως, αυτά τα παράσιτα μολύνουν ζώα ή κρύβονται σε τροφές που ο άνθρωπος καταναλώνει. Αν το παράσιτο ή τα αβγά του είναι μολυσματικά όταν καταναλώνονται, θα προκαλέσουν μόλυνση.

Ένας πολύ σπάνιος τύπος παρασιτικής μηνιγγίτιδας, η αμοιβαδική μηνιγγίτιδα, είναι μία μόλυνση απειλητική για τη ζωή. Προκαλείται όταν αρκετοί τύποι αμοιβάδας εισέρχονται στο σώμα μέσω της μύτης όταν κολυμπάτε σε μολυσμένα νερά ποταμών ή λιμνών. Το παράσιτο μπορεί να καταστρέψει τον εγκεφαλικό ιστό και να προκαλέσει παραισθήσεις, επιληπτικές κρίσεις και άλλα πολύ σοβαρά συμπτώματα. Το πιο αναγνωρισμένο βακτήριο είναι το Naegleria fowleri.

Μη μολυσματική μηνιγγίτιδα

Η μη μολυσματική μηνιγγίτιδα δεν συνιστά μόλυνση. Αντιθέτως, είναι ένας τύπος μηνιγγίτιδας που προκαλείται από άλλες ιατρικές παθήσεις ή θεραπείες, όπως:

• Εγχείρηση στον εγκέφαλο
• Λύκο
• Καρκίνο
• Τραυματισμό στο κεφάλι
• Συγκεκριμένα φάρμακα

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες της μηνιγγίτιδας;

Κάθε τύπος μηνιγγίτιδας έχει ελαφρώς διαφορετική αιτία, αλλά τελικώς καταλήγει στον ίδιο μηχανισμό: ένα βακτήριο, ιός, μύκητας, παράσιτο εξαπλώνεται μέσω της κυκλοφορίας του αίματος έως ότου φτάσει στον εγκέφαλο ή το νωτιαίο μυελό. Εκεί, εγκαθίσταται στις μεμβράνες ή στα υγρά που βρίσκονται γύρω από αυτά τα ζωτικά μέρη του σώματος και αρχίζει να εξελίσσεται σε μια προχωρημένη λοίμωξη.

Η μη μολυσματική μηνιγγίτιδα είναι το αποτέλεσμα ενός σωματικού τραυματισμού ή άλλης πάθησης και δεν περιλαμβάνει μόλυνση.

Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες της μηνιγγίτιδας;

Εξασθενημένο ανοσοποιητικό

Τα άτομα με ανοσοανεπάρκεια είναι πιο επιρρεπή σε μολύνσεις, συμπεριλαμβανομένων των μολύνσεων που προκαλούν μηνιγγίτιδα. Ορισμένες διαταραχές και θεραπείες μπορούν να εξασθενήσουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα, όπως:

• Αυτοάνοσες νόσοι
• HIV/AIDS
• Χημειοθεραπεία
• Μεταμόσχευση οργάνων ή μυελού των οστών

Η κρυπτοκοκκική μηνιγγίτιδα, που προκαλείται από μύκητα, είναι η πιο κοινή μορφή μηνιγγίτιδας στα άτομα με HIV.

Χώρος κατοικίας και εργασίας

Η μηνιγγίτιδα μεταδίδεται εύκολα σε άτομα που ζουν ή εργάζονται πολύ κοντά το ένα με το άλλο, διότι αυξάνονται οι πιθανότητες έκθεσης. Παραδείγματα τέτοιων χώρων είναι:

• Τα σχολεία
• Οι φοιτητικές εστίες
• Οι στρατώνες
• Τα κέντρα φροντίδας

Εγκυμοσύνη

Οι έγκυες γυναίκες έχουν αυξημένο κίνδυνο λιστερίωσης, μία μόλυνση που προκαλείται από τα βακτήρια Listeria. Η μόλυνση αυτή μπορεί να περάσει στο έμβρυο.

Ηλικία

Όλες οι ηλικίες παρουσιάζουν κίνδυνο μηνιγγίτιδας, αλλά σε συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες ο κίνδυνος αυτός εντείνεται. Για παράδειγμα, τα παιδιά κάτω των 5 ετών κινδυνεύουν περισσότερο να νοσήσουν από ιική μηνιγγίτιδα, ενώ τα μωρά κινδυνεύουν περισσότερο από βακτηριακή μηνιγγίτιδα.

Εργασία με ζώα

Όσοι εργάζονται σε φάρμες και γενικά όσοι εργάζονται με ζώα έχουν αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης από Listeria.

Εμβόλιο

Υπάρχει εμβόλιο για τη μηνιγγίτιδα;

Ναι, υπάρχει εμβόλιο για αρκετούς τύπους βακτηριακής μηνιγγίτιδας. Η μηνιγγιτιδοκοκκική μηνιγγίτιδα, η οποία προκαλείται από το βακτήριο Neisseria meningitidis, είναι μια μορφή της νόσου για την οποία υπάρχει εμβόλιο. Παρόλο που η ιική μηνιγγίτιδα είναι πιο κοινή, η βακτηριακή μηνιγγίτιδα μπορεί να αποβεί πιο επικίνδυνη αν δεν διαγνωστεί και θεραπευτεί έγκαιρα.

Για αυτό το λόγο, τα δύο κύρια εμβόλια για τη μηνιγγίτιδα αφορούν σε βακτηριακές αιτίες. Το πρώτο, το συζευγμένο εμβόλιο έναντι του μηνιγγιτιδόκοκκου, στοχεύει τους τέσσερεις πιο κοινούς τύπους βακτηριακών οροτύπων. Διαρκεί περισσότερο και προσφέρει μεγαλύτερη προστασία, ειδικά αν λαμβάνετε αναμνηστικές δόσεις.

Το δεύτερο εμβόλιο, το MenB, στοχεύει ένα συγκεκριμένο στέλεχος και το «παράθυρο προστασίας» του είναι πολύ πιο σύντομο. Το εν λόγω εμβόλιο συνιστάται μόνο σε συγκεκριμένους πληθυσμούς.

Οι παρενέργειες ενός εμβολίου για τη μηνιγγίτιδα περιλαμβάνουν ερυθρότητα, πόνο και αίσθηση καψίματος στο σημείο της ένεσης. Κάποιοι μπορεί να εμφανίσουν ήπιο πυρετό για μία με δύο ημέρες μετά το εμβόλιο. Επίσης, είναι πιθανό να εμφανιστεί κόπωση, πονοκέφαλος, ρίγη και πόνος στις αρθρώσεις.

Ποιοι θα πρέπει να εμβολιαστούν έναντι της μηνιγγιτιδοκοκκικής μηνιγγίτιδας;

Οι παρακάτω πέντε ομάδες θεωρείται πως βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο και θα πρέπει να εμβολιαστούν:

• Άτομα που ταξιδεύουν σε χώρες όπου η μηνιγγίτιδοκοκκική νόσος είναι κοινή
• Έφηβοι 11 με 12 ετών
• Νεοεισαχθέντες στο πανεπιστήμιο που μένουν σε κοιτώνες ή εστίες και δεν είναι εμβολιασμένοι
• Παιδιά άνω των 2 ετών που δεν έχουν σπλήνα ή έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η μηνιγγίτιδα;

Η αιτία της μηνιγγίτιδας καθορίζει και τη θεραπευτική προσέγγιση.

Η βακτηριακή μηνιγγίτιδα απαιτεί άμεση νοσηλεία. Η έγκαιρη διάγνωση και η θεραπεία θα προλάβουν την εγκεφαλική βλάβη και το θάνατο. Αυτός ο τύπος μηνιγγίτιδας θεραπεύεται με ενδοφλέβια αντιβιοτικά. Δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο αντιβιοτικό. Κάθε φορά το φάρμακο εξαρτάται από τα βακτήρια που εμπλέκονται.

Η μυκητιασική μηνιγγίτιδα αντιμετωπίζεται με αντιμυκητιασικούς παράγοντες.

Η παρασιτική μηνιγγίτιδα μπορεί να περιλαμβάνει μόνο την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων ή προσπάθεια θεραπείας της μόλυνσης απευθείας. Αναλόγως την αιτία, ο εν λόγω τύπος μπορεί να παρουσιάσει βελτίωση χωρίς αντιβιοτικά. Αν επιδεινωθεί, ο γιατρός θα προσπαθήσει να αντιμετωπίσει την ίδια τη μόλυνση.

Η ιική μηνιγγίτιδα μπορεί να υποχωρήσει από μόνη της, αλλά κάποιες μορφές της πιθανώς να απαιτούν ενδοφλέβια αντιϊικά.

Μετάδοση

Πόσο μεταδοτική είναι η μηνιγγίτιδα;

Αρκετοί τύποι μηνιγγίτιδας δεν είναι μεταδοτικοί. Η μυκητιασική, η παρασιτική και η μη μολυσματική μηνιγγίτιδα δεν είναι μεταδοτικές μορφές.

Αντιθέτως, η ιική μηνιγγίτιδα είναι μεταδοτική. Μεταδίδεται μέσω άμεσης επαφής με μολυσμένα σωματικά υγρά, όπως η βλέννα, το σάλιο και τα κόπρανα. Σταγονίδια μολυσμένων υγρών μπορούν να εξαπλωθούν παντού κατά το βήχα και το φτέρνισμα. Για αυτό δεν χρειάζεται να έρθετε σε άμεση επαφή με έναν ασθενή για να νοσήσετε και εσείς.

Η βακτηριακή μηνιγγίτιδα, η πιο σοβαρή μορφή μηνιγγίτιδας, μπορεί επίσης να είναι μεταδοτική, ειδικά όταν αναφερόμαστε στη μηνιγγιτιδοκοκκική μηνιγγίτιδα. Αυτή μεταδίδεται μέσω εκτεταμένης επαφής με ένα πάσχον άτομο. Τα σχολεία, τα κέντρα φροντίδας, οι στρατώνες, τα νοσοκομεία και οι πανεπιστημιακές εστίες είναι οι κύριες τοποθεσίες μετάδοσης της ασθένειας. Κάποιοι τύποι μηνιγγίτιδας μεταδίδονται μέσω της προσωπικής επαφής, αλλά αυτό δεν ισχύει για όλους.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η μηνιγγίτιδα;

Η διάγνωση της μηνιγγίτιδας ξεκινά με το ιατρικό ιστορικό και μια κλινική εξέταση. Η ηλικία, ο χώρος διαμονής και η επίσκεψη σε κέντρα παροχής φροντίδας θεωρούνται σημαντικά στοιχεία. Κατά τη διάρκεια της κλινικής εξέτασης ο γιατρός θα αναζητήσει:

• Ακαμψία του αυχένα
• Πυρετό
• Αυξημένο καρδιακό παλμό
• Μειωμένη επίγνωση/συναίσθηση

Ο γιατρός επίσης θα πραγματοποιήσει οσφυονωτιαία παρακέντηση. Η εξέταση αυτή επιτρέπει στο γιατρό να διαπιστώσει αν υπάρχει αυξημένη πίεση στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ). Μπορεί ακόμη να ανιχνεύσει φλεγμονή ή βακτήρια στο νωτιαίο υγρό. Η εξέταση αυτή θα καθορίσει και τη βέλτιστη αντιβιοτική θεραπεία.

Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει τις ακόλουθες εξετάσεις προκειμένου να διαγνώσει μηνιγγίτιδα:

• Καλλιέργεια αίματος για την ανίχνευση βακτηρίων. Τα βακτήρια μπορούν να περάσουν από το αίμα στον εγκέφαλο. Μεταξύ άλλων, το N. meningitidis και το S. pneumonia μπορούν να προκαλέσουν σήψη και μηνιγγίτιδα.
• Ένα πλήρες αιμοδιάγραμμα είναι ένας γενικός δείκτης υγείας. Ελέγχει τον αριθμό των ερυθρών και λευκών αιμοσφαιρίων στο αίμα. Τα λευκά αιμοσφαίρια είναι αυτά που καταπολεμούν τις μολύνσεις και ο αριθμός τους είναι αυξημένος στη μηνιγγίτιδα.
• Μία ακτινογραφία θώρακος μπορεί να αποκαλύψει την παρουσία πνευμονίας, φυματίωσης ή ιικών μολύνσεων. Η μηνιγγίτιδα μπορεί να εμφανιστεί ύστερα από πνευμονία.
• Μία αξονική τομογραφία της κεφαλής μπορεί να αναδείξει προβλήματα, όπως ένα εγκεφαλικό απόστημα ή ιγμορίτιδα. Τα βακτήρια μπορούν να εξαπλωθούν από τους παραρρίνιους κόλπους στις μήνιγγες.

Ο γιατρός μπορεί επίσης να πραγματοποιήσει ένα τεστ γυαλιού. Θα κυλήσει ένα κομμάτι γυαλιού πάνω από το δερματικό εξάνθημα. Αν αυτό δεν εξασθενεί με την εφαρμογή πίεσης, είναι πολύ πιθανό ένα εξάνθημα μηνιγγίτιδας. Αν εξασθενεί, μπορεί να είναι το αποτέλεσμα μιας άλλης πάθησης.

Πρόληψη

Υπάρχει πρόληψη για τη μηνιγγίτιδα;

Η διατήρηση ενός υγιούς τρόπου ζωής είναι πολύ σημαντική, ειδικά αν βρίσκεστε σε αυξημένο κίνδυνο. Αυτό περιλαμβάνει:

• Την αποφυγή του καπνίσματος
• Την επαρκή ξεκούραση
• Την αποφυγή επαφής με ασθενείς

Αν έχετε έρθει σε στενή επαφή με κάποιον που πάσχει από βακτηριακή μηνιγγίτιδα, ο γιατρός σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει ένα προληπτικό αντιβιοτικό. Τα εμβόλια που χρησιμοποιούνται για την πρόληψη της μηνιγγίτιδας περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Εμβόλιο μηνιγγιτιδόκοκκου
• Εμβόλιο Haemophilus influenzae τύπου Β (Hib)
• Συζευγμένο πολυσακχαριδικό εμβόλιο πνευμονιόκοκκου

Η διατήρηση μιας καλής προσωπικής υγιεινής μπορεί επίσης να βοηθήσει στην πρόληψη της μηνιγγίτιδας. Κάποιοι τύποι της ασθένειας εξαπλώνονται μέσω της στενής επαφής με τα σωματικά υγρά ενός μολυσμένου ατόμου, όπως το σάλιο και οι ρινικές εκκρίσεις. Αποφύγετε την κοινή χρήση ποτηριών, μαχαιροπίρουνων και προσωπικών αντικειμένων που μπορεί να φέρουν σάλιο ή άλλα υγρά.

Επιπλοκές

Ποιες είναι οι επιπλοκές της μηνιγγίτιδας;

Οι παρακάτω επιπλοκές σχετίζονται με τη μηνιγγίτιδα:

• Αρθρίτιδα
• Απώλεια όρασης
• Απώλεια ακοής
• Εγκεφαλική βλάβη
• Επιληπτικές κρίσεις
• Υδροκέφαλος
• Προβλήματα μνήμης
• Ημικρανίες
• Υποδόριο εμπύημα, ή αλλιώς συσσώρευση υγρού μεταξύ του εγκεφάλου και του κρανίου

Η μηνιγγίτιδα μπορεί να παράγει βακτήρια στο αίμα, τα οποία αναπαράγονται και απελευθερώνουν τοξίνες. Αυτό μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα αγγεία και διαρροή του αίματος στο δέρμα και στα όργανα.

Μία σοβαρή μορφή αυτής της αιματικής μόλυνσης μπορεί να αποβεί απειλητική για τη ζωή. Η γάγγραινα δύναται να προκαλέσει δερματική και ιστική βλάβη. Σε σπάνιες περιπτώσεις, απαιτείται ακρωτηριασμός.

Πνευμονία

Μηνιγγίτιδα και πνευμονία

Η πνευμονιοκοκκική μηνιγγίτιδα είναι μια σπάνια αλλά σοβαρή και απειλητική για τη ζωή μορφή βακτηριακής μηνιγγίτιδας. Ακόμη και με θεραπεία, το 20% των ατόμων με αυτόν τον τύπο πεθαίνει.

Περίπου 40% των ανθρώπων κουβαλούν το βακτήριο Streptococcus pneumoniae στο λαιμό και το πίσω μέρος της μύτης τους. Αυτό το βακτήριο είναι υπεύθυνο για κοινές ασθένειες, όπως η πνευμονία, οι ρινικές μολύνσεις και οι μολύνσεις των αυτιών.

Υπάρχουν, όμως, στιγμές που τα εν λόγω βακτήρια καταφέρνουν να περάσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και να προκαλέσουν φλεγμονή και μόλυνση στον εγκέφαλο, στο νωτιαίο μυελό ή στα υγρά που τα περιβάλλουν.

Τα συμπτώματα αυτής της σοβαρής μορφής μηνιγγίτιδας περιλαμβάνουν:

• Βήχα
• Ρίγη
• Πονοκεφάλους
• Πόνο στο στήθος
• Αδυναμία
• Υψηλό πυρετό
• Αποπροσανατολισμό
• Σύγχυση
• Εμετό

Ευτυχώς, υπάρχουν δύο εμβόλια που προλαμβάνουν την πνευμονιοκοκκική μηνιγγίτιδα.

Q&A

Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ της μηνιγγίτιδας στα μωρά, στα παιδιά και στους ενήλικες;

Η μηνιγγίτιδα στα μωρά

Τα μωρά που αναπτύσσουν μηνιγγίτιδα μπορεί να εκδηλώνουν διαφορετικά συμπτώματα από έναν ενήλικα. Η συμπτωματολογία στα νήπια περιλαμβάνει:

• Πυρετό
• Ακαμψία του σώματος ή του αυχένα
• Υπνηλία και δυσκολία στο περπάτημα
• Ευερεθιστότητα και γκρίνια
• Ίκτερο
• Κλάμα υψηλής έντασης
• Ανεξέλεγκτη συμπεριφορά
• Αίσθηση αδιαθεσίας και αδύναμο ρούφηγμα του γάλακτος κατά το θηλασμό

Η ιική μηνιγγίτιδα είναι περισσότερο κοινή στα μωρά. Αναπτύσσεται ως αποτέλεσμα κρυολογημάτων, γρίπης, διάρροιας και ψυχρών ελκών. Οι ιοί που προκαλούν τις εν λόγω παθήσεις μπορούν να προκαλέσουν και ιική μηνιγγίτιδα.

Η βακτηριακή μηνιγγίτιδα, η οποία είναι κοινή αλλά και απειλητική για τη ζωή, μεταδίδεται μέσω μιας σοβαρής μόλυνσης σε μία άλλη περιοχή του σώματος. Για παράδειγμα, τα βακτήρια από μια σοβαρή μόλυνση του αυτιού ή από μία φλεβοκομβική λοίμωξη μπορούν να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος και να φτάσουν στον εγκέφαλο ή το νωτιαίο μυελό, προκαλώντας μία κόμη μεγαλύτερη μόλυνση.

Η μηνιγγίτιδα στα παιδιά

Η μηνιγγίτιδα γίνεται όλο και περισσότερο κοινή στα παιδιά καθώς μεγαλώνουν και φτάνουν στο λύκειο ή το πανεπιστήμιο. Τα συμπτώματα της ιικής και βακτηριακής μηνιγγίτιδας στα παιδιά είναι παρόμοια με αυτά των ενηλίκων και περιλαμβάνουν:

• Ναυτία
• Εμετούς
• Ξαφνικό πυρετό
• Κόπωση
• Πόνο στο σώμα και τον αυχένα
• Σύγχυση ή αποπροσανατολισμό

Η μηνιγγίτιδα στους ενήλικες

Ο κίνδυνος για αρκετές μορφές μηνιγγίτιδας μειώνεται μετά από τα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής, κυρίως λόγω της αλλαγής περιβάλλοντος. Τα σχολεία και οι εστίες είναι κοινά μέρη όπου η μηνιγγίτιδα μεταδίδεται εύκολα. Όταν τα άτομα εγκαταλείπουν πλέον αυτούς τους χώρους, οι πιθανότητες μόλυνσης μειώνονται.

Ωστόσο, μετά τα 60 έτη, ο κίνδυνος αρχίζει να αυξάνεται ξανά. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας των υποκείμενων παθήσεων που εξασθενούν το ανοσοποιητικό σύστημα στους ηλικιωμένους.

Οι ενήλικες με προσβεβλημένο και εξασθενημένο ανοσοποιητικό εμφανίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης μηνιγγίτιδας. Ομοίως, οι ενήλικες που βρίσκονται σε περιβάλλοντα όπου έρχονται σε στενή επαφή με άλλα άτομα είναι πιο πιθανό να νοσήσουν. Αυτό περιλαμβάνει τους δασκάλους και τους επαγγελματίες υγείας.