Τσουκνίδα: Πώς να καταπραΰνετε το εξάνθημα

Πώς μοιάζει η τσουκνίδα;

Η urtica dioica είναι η πιο συνηθισμένη τσουκνίδα – μπορεί να την έχετε και στον κήπο σας. Βρίσκεται επίσης σε χωράφια, δάση και φράχτες, καθώς και σε υγρά περιβάλλοντα.

Οι πιθανότητες είναι να έχετε ξαναδεί τσουκνίδα στο παρελθόν και να την αναγνωρίσετε ξανά. Είναι λεπτές, τετράγωνες και συνήθως αναπτύσσονται σε ύψος 1,80-2,50 μέτρα. Έχουν λεπτά, σκουροπράσινα φύλλα και μερικές φορές κλαδιά. Τα φύλλα έχουν μια κωνική άκρη που έχει μήκος περίπου 3-15 εκατοστά και η επιφάνειά τους καλύπτεται από ίνες. Μπορεί να βρείτε μικροσκοπικές συστάδες λουλουδιών στη βάση κάθε ζεύγους φύλλων.

Γιατί τσιμπάνε οι τσουκνίδες;

Οι τσουκνίδες προσελκύουν κάμπιες, πασχαλίτσες και σκαντζόχοιρους, οι οποίοι τις χρησιμοποιούν είτε ως τροφή είτε ως καταφύγιο. Το Science & Plants for Schools (SAPS) εξηγεί ότι οι τσουκνίδες έχουν αναπτύξει κύτταρα (κεντρίτσες) ως προσαρμογή για να αποτρέψουν τα φυτοφάγα ζώα από το να τις φάνε και ως προστασία από τα αρπακτικά.

Οι μικρές τρίχες σε μια τσουκνίδα προκαλούν το τσίμπημα όταν τις ακουμπάτε. Πολλοί συγκρίνουν τις τρίχες της τσουκνίδας με βελόνες, καθώς οι χημικές ουσίες ρέουν μέσα από αυτές για να προκαλέσουν την αντίδραση όταν σας τσιμπήσουν. Αυτές οι χημικές ουσίες περιλαμβάνουν την ισταμίνη και το μυρμηκικό οξύ.

Ποια είναι τα συμπτώματα τσιμπήματος τσουκνίδας;

Εάν έχετε τσιμπηθεί από τσουκνίδα είναι πιθανό να έχετε φαγούρα και να νιώθετε ένα αίσθημα καψίματος. Στην περιοχή του τσιμπήματος θα υπάρχουν εξογκώματα, τα οποία συχνά έχουν ανοιχτό χρώμα και μπορεί να έχουν πλάτος έως και 1 εκατοστό.

Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων σας εξαρτάται από το πόσο μεγάλο μέρος του δέρματός σας έχει έρθει σε επαφή με τις τσουκνίδες.

Μπορεί επίσης να εμφανίσετε:

• Οίδημα
• Ερυθρότητα 
• Φουσκάλες
• Τοπικό μούδιασμα

Πώς να αντιμετωπίσετε το τσίμπημα μιας τσουκνίδας;

Εάν δεν υπάρχει σοβαρή αντίδραση, μπορείτε να αντιμετωπίσετε εύκολα μόνοι σας ένα τσίμπημα τσουκνίδας. Συχνά κοντά σε τσουκνίδες υπάρχουν φύλλα αγκινάρας τα οποίας μπορούν να καταπραΰνουν το τσίμπημα. Ωστόσο, αν δεν είναι κοντά σας, υπάρχουν κι άλλες σωτήριες λύσεις.

Θα πρέπει να αποφεύγετε να αγγίζετε το εξάνθημα για τα πρώτα 10 λεπτά μετά το τσίμπημα, καθώς είναι πιο εύκολο να αφαιρεθεί αν αφεθούν τα χημικά να στεγνώσουν στο δέρμα. Το άμεσο άγγιγμα ή τρίψιμο του τσιμπήματος μπορεί να προκαλέσει πιο σοβαρή αντίδραση, εάν τα χημικά εισχωρήσουν βαθύτερα στο δέρμα.

Άλλες λύσεις για την επίλυση του τσιμπήματος της τσουκνίδας είναι:

• 10 λεπτά μετά το τσίμπημα, χρησιμοποιήστε σαπούνι και νερό με μια καθαρή πετσέτα στην πληγείσα περιοχή – αυτό θα βοηθήσει να ανακουφιστεί ο πόνος, η φαγούρα και το πρήξιμο από το τσίμπημα
• Χρησιμοποιήστε ένα καθαρό πανί για να τρίψετε το τσίμπημα, αν αρχικά δεν βρίσκεστε κοντά σε νερό
• Προσπαθήστε να αφαιρέσετε τις τρίχες της τσουκνίδας χρησιμοποιώντας μια ισχυρή κολλητική ταινία, και όχι τα γυμνά σας δάχτυλα
• Δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε τις ταινίες αφαίρεσης τριχών με κερί, αν θεωρείτε ότι η κολλητική ταινία δεν είναι αρκετά ισχυρή

Εάν ο ερεθισμός συνεχίζεται πέραν των 24 ωρών, αποφύγετε το ξύσιμο ή την περαιτέρω επιδείνωση του τσιμπήματος. Για πρόσθετη ανακούφιση, μπορείτε να εφαρμόσετε μια δροσερή κομπρέσα, αλλά φροντίστε να ταμπονάρετε, όχι να τρίβετε

Βοηθάει ένα φύλλο αγκινάρας στο τσίμπημα τσουκνίδας;

Μπορεί να έχετε ακούσει ότι ένα φύλλο αγκινάρας μπορεί να βοηθήσει την αντίδραση του τσιμπήματος τσουκνίδας. Αυτό είναι αλήθεια. Παρά το γεγονός ότι η επιστημονική έρευνα σχετικά με τη θεραπεία είναι εξαιρετικά περιορισμένη, χρησιμοποιείται ως μέσο αντιμετώπισης των τσιμπημάτων τσουκνίδας με επιτυχία εδώ και εκατοντάδες χρόνια με τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές του.

Η αίσθηση ψύξης του χυμού των φύλλων της αγκινάρας που εξατμίζεται από το προσβεβλημένο δέρμα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση μέρους της αίσθησης τσιμπήματος.

Συνήθως μπορείτε να βρείτε φύλλα αγκινάρας στις ίδιες περιοχές με τις τσουκνίδες.

Πότε πρέπει να σας δει ιατρός για ένα τσίμπημα τσουκνίδας;

Σε σπάνιες περιπτώσεις, ένα τσίμπημα τσουκνίδας μπορεί να έχει πιο σοβαρές επιπτώσεις, όπως μια αλλεργική αντίδραση.

Θα πρέπει να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια εάν το τσίμπημα σας οδηγήσει σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες αντιδράσεις:

• Δυσκολία στην αναπνοή
• Σφίξιμο στο στήθος/αυξημένος καρδιακός ρυθμός
• Αίσθημα κλειστού λαιμού
• Δυσκολία στην κατάποση
• Πρησμένη γλώσσα ή/και πρησμένα χείλη
• Εξανθήματα σε περιοχές που δεν ήρθαν σε επαφή με την τσουκνίδα
• Έμετος
• Συριγμός και βήχας
• Πόνος στο στομάχι
• Διάρροια

Σε αυτές τις περιπτώσεις, η άμεση ανταπόκριση και η αναζήτηση ιατρικής φροντίδας το συντομότερο δυνατό είναι απαραίτητη, καθώς αυτές οι επιπλοκές μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή και μερικές φορές απαιτούν άμεση αντιμετώπιση.

Βοηθάει το ξύδι στα τσιμπήματα τσουκνίδας;

Το λευκό ξύδι μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση από το τσίμπημα και να σκοτώσει το φυτό αφυδατώνοντάς το.

Εφαρμόστε το σε ένα βαμβάκι πριν το τοποθετήσετε πάνω στην περιοχή που σας τσίμπησε. Η μαγειρική σόδα και μια κρέμα που περιέχει αντιισταμινικά μπορεί επίσης να καταπραΰνουν το τσίμπημα.

Πόσο διαρκούν τα τσιμπήματα τσουκνίδας;

Ευτυχώς, τα τσιμπήματα τσουκνίδας δεν τείνουν να διαρκούν πολύ. Η φαγούρα και το αίσθημα καψίματος συνήθως υποχωρούν μέσα σε λίγα λεπτά, αλλά αυτό μπορεί να διαρκέσει για μερικές ημέρες, ανάλογα με την αντίδρασή σας. Υπάρχει πιθανότητα το τσίμπημα να αφήσει ένα διογκωμένο εξάνθημα στο δέρμα.

Πώς να αποφύγετε τσιμπήματα τσουκνίδας στο μέλλον;

Η πλήρης αποφυγή του τσιμπήματος τσουκνίδας μπορεί να μην είναι εφικτή, εάν πρέπει να την μαζέψετε. Μπορεί να το κάνετε αυτό για να το συμπεριλάβετε σε συνταγές ή ως φυσική θεραπεία για πόνους ή επειδή σας χαλάει τον κήπο σας. Μερικοί άνθρωποι – όπως οι αγρότες – μαζεύουν τις τσουκνίδες με γυμνά χέρια, αφού έχουν αναπτύξει χρόνια αντίσταση και έχουν μάθει να μην σπάνε τις τρίχες, αλλά αυτό δεν είναι κάτι που συνιστάται.

Όσον αφορά την καθημερινή ζωή, για να αποφύγετε τα τσιμπήματα τσουκνίδας, καλό είναι να αποφεύγετε τα μονοπάτια με μεγάλη βλάστηση ή να επιχειρείτε να μπείτε σε μακρύ γρασίδι όταν βγαίνετε για περίπατο. Εάν καταλήξετε σε αυτές τις περιοχές, συνιστάται να φοράτε μακριά ρούχα που καλύπτουν τα χέρια και τα πόδια σας. Σε μια ζεστή μέρα, αυτό μπορεί να είναι απλώς κάτι βαμβακερό που θα σας κρατάει δροσερούς.

Πώς να μαζέψετε τσουκνίδες με ασφάλεια;

• Εάν μαζεύετε τσουκνίδες, η ασφαλέστερη μέθοδος είναι να έχετε επίγνωση του σημείου όπου βρίσκονται οι τρίχες στα φύλλα και να κρατάτε τα χέρια σας κοντά στην κορυφή του φυτού, όπου τα φύλλα είναι μικρότερα και λιγότερο πιθανό να σας ακουμπήσουν
• Πιάστε το φύλλο γρήγορα και σταθερά από την κατεύθυνση που αναπτύσσονται οι τρίχες. Μόλις πιάσετε το φύλλο, στρίψτε το και ξεριζώστε το από το φυτό. Αυτή η μέθοδος δεν εγγυάται ότι δεν θα σας τσιμπήσει, γι’ αυτό θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι φοράτε γάντια ανά πάσα στιγμή
• Επίσης, κάντε κάποια έρευνα σχετικά με το πού μπορεί να βρίσκονται οι τσουκνίδες πριν πάτε να ψάξετε, σε περίπτωση που πέσετε πάνω σε μία απροσδόκητα

Τα φυτά που βρίσκονται σε πλήρη σκιά τείνουν να έχουν λιγότερες τρίχες από τα φυτά που αναπτύσσονται στον ήλιο, μειώνοντας έτσι την πιθανότητα να σας τσιμπήσουν, αν αγγίζετε τσουκνίδες σε σκιερές, θαμπές περιοχές.

Αν θέλετε να πλησιάσετε μια τσουκνίδα, μην ακουμπάτε το χέρι σας στις άκρες της και βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε δύναμη όταν την πιάνετε.