Η αλλεργία είναι μια ασυνήθιστη ή υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος που πυροδοτείται από μια συγκεκριμένη ουσία (αλλεργιογόνο). Για τους περισσότερους ανθρώπους οι αλλεργίες είναι άβολες και δυσάρεστες, αλλά για άλλους μπορεί να αποδειχθούν απειλητικές για τη ζωή. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, υπολογίζεται ότι περίπου το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού πάσχει από κάποια μορφή αλλεργίας. Παρακάτω θα εξετάσουμε μερικές παρανοήσεις που υπάρχουν γύρω από τις αλλεργίες.

Οι αλλεργίες εμφανίζονται μόνο σε παιδιά;

Πλήθος κόσμου πιστεύει ότι κατά την ενηλικίωση και μετά είναι αδύνατον να αναπτυχθούν νέες αλλεργίες. Φυσικά, αυτό δεν ισχύει, καθώς ακόμα και ενήλικες μπορούν να εμφανίσουν αλλεργίες σε ουσίες τις οποίες δεν είχαν κατά την παιδική ηλικία. Έρευνα σε 40.000 ενήλικες έδειξε ότι το 10% από αυτούς έπασχε από μια τροφική αλλεργία, εκ των οποίων ένα σημαντικό ποσοστό την είχε εμφανίσει κατά την ενήλικη ζωή.

Υπάρχει θεραπεία για τις αλλεργίες;

Γενικότερα, ο καλύτερος τρόπος να περιοριστεί μια αλλεργική αντίδραση είναι η αποφυγή του ερεθίσματος, δηλαδή της ουσίας που είναι γνωστή ότι προκαλεί αλλεργία. Ωστόσο, υπάρχουν θεραπείες που είναι πολύ αποτελεσματικές στην ελάττωση των συμπτωμάτων μιας αλλεργίας. Για παράδειγμα, τα αποσυμφορητικά βοηθούν στην ανακούφιση των ρινικών συμπτωμάτων, ενώ είναι εξίσου βοηθητικά τα αντιισταμινικά και τα στεροειδή σε μορφή σπρέι. Επίσης, η έκθεση στο αλλεργιογόνο σε σταδιακά αυξανόμενη ποσότητα μπορεί να συμβάλλει στην μείωση των συμπτωμάτων λόγω του ότι καθιστά το ανοσοποιητικό σύστημα λιγότερο ευαίσθητο στο εκάστοτε αλλεργιογόνο ή προκαλεί την παραγωγή αντισωμάτων που μειώνουν αισθητά τα συμπτώματα.

Η τροφική αλλεργία είναι το ίδιο με την δυσανεξία σε ένα τρόφιμο;

Σε αντίθεση με ό,τι πιστεύεται, η τροφική δυσανεξία και η τροφική αλλεργία δεν είναι το ίδιο φαινόμενο. Η τροφική αλλεργία είναι συνδεδεμένη με τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και συγκεκριμένα με τη δράση αντισωμάτων που ονομάζονται ανοσοσφαιρίνες και προκαλούν την ταχεία εμφάνιση συμπτωμάτων. Αντίθετα, η δυσανεξία δεν σχετίζεται με την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και τα συμπτώματά της εμφανίζονται σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Επιπλέον, η δυσανεξία δεν είναι απειλητική για τη ζωή, ενώ μια τροφική αλλεργία μπορεί να γίνει.

Οι αλλεργίες διαρκούν εφ’ όρου ζωής;

Ευτυχώς, δεν διαρκούν όλες οι αλλεργίες εφ’ όρου ζωής. Παρόλο που ορισμένες αλλεργίες μπορεί να επιμείνουν και να συνεχίσουν να προκαλούν συμπτώματα σε όλη τη διάρκεια της ζωής, άλλες εξαφανίζονται με το πέρασμα του χρόνου. Το αν μια αλλεργία θα εξαφανιστεί σταδιακά εξαρτάται κυρίως από το αλλεργιογόνο. Για παράδειγμα, ενώ τα περισσότερα παιδιά “ξεπερνούν” την αλλεργία τους στα αυγά, το γάλα, την σόγια και το σιτάρι, αλλεργίες που αφορούν τα φυστίκια, τους ξηρούς καρπούς, τα ψάρια και τα θαλασσινά συνήθως διαρκούν εφ’ όρου ζωής.

Οι αλλεργίες στα φυστίκια είναι οι σοβαρότερες;

Αν και οι αλλεργίες στα φυστίκια είναι από τις πιο κοινές, καθώς μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες υπολογίζεται ότι πάσχουν 6,1 εκατομμύρια άτομα, δεν υπάρχει τρόπος να κατηγοριοποιηθεί η σοβαρότητα μιας αλλεργίας. Μια αλλεργία μπορεί να προκαλέσει αναφυλαξία σε ένα άτομο, ενώ ένα άλλο μπορεί να έχει μια πολύ ήπια αντίδραση. Επιπλέον, παρόλο που ορισμένες τροφές ευθύνονται για τις περισσότερες αλλεργίες (ψάρια, φυστίκια κτλ) πρακτικά οποιοδήποτε φαγητό μπορεί να προκαλέσει ανοσοαπόκριση, της οποίας η σοβαρότητα εξαρτάται από το ανοσοποιητικό σύστημα του εκάστοτε ατόμου.

Το κρύωμα και η αλλεργία είναι το ίδιο;

Είναι γνωστό ότι το κρυολόγημα και οι αλλεργίες έχουν κοινά συμπτώματα, όπως καταρροή και βούλωμα της μύτης, ωστόσο είναι διαφορετικές μεταξύ τους παθήσεις. Τα συμπτώματα του κρυολογήματος αποτελούν απόκριση σε ιούς, ενώ οι αλλεργίες αποτελούν αντίδραση σε αλλεργιογόνα. Μια άλλη σημαντική διαφορά είναι ότι το κρυολόγημα διαρκεί μόνο μερικές μέρες, ενώ οι αλλεργίες μπορεί να διαρκέσουν μια ολόκληρη ζωή.

Οι γάτες και σκύλοι με κοντό τρίχωμα προκαλούν αλλεργίες;

Το μήκος του τριχώματος δεν επηρεάζει το αν θα προκληθεί ή όχι αλλεργία. Ορισμένοι άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς στις αλλεργίες από συγκεκριμένες ράτσες αλλά δεν υπάρχει κάποιου είδους “κανόνας” που να το επιβεβαιώνει. Εξάλλου, οι αλλεργίες δεν προκαλούνται από το τρίχωμα του ζώου καθαυτό, αλλά από τις ουσίες που προσκολλώνται σε αυτό, όπως γύρη, νεκρό δέρμα, σπόρια μούχλας ή άλλων μυκήτων και γενικότερα οποιοδήποτε εξωτερικό αλλεργιογόνο. Επίσης, πολλές αλλεργίες “πυροδοτούνται” από το σάλιο και τα ούρα.

Η συνεχής έκθεση σε ζώα μειώνει τις αλλεργικές αντιδράσεις;

Υπάρχει η κοινή πεποίθηση ότι η συνεχής επαφή με ζώα μειώνει τη σοβαρότητα μιας ήδη υπάρχουσας αλλεργίας, κάτι που φυσικά δεν ισχύει. Αντίθετα, ορισμένοι ιδιοκτήτες κατοικιδίων μπορεί να αποκτήσουν αλλεργία στα κατοικίδιά τους με το πέρασμα του χρόνου. Όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδράσει σε ένα αλλεργιογόνο, το άτομο παραμένει αλλεργικό ακόμα και όταν εκτεθεί σε μεγάλη ποσότητα του αλλεργιογόνου αυτού. Η ανοσοθεραπεία πρέπει να καθοδηγείται από αλλεργιολόγο και να γίνεται σε σταδιακά αυξανόμενες ποσότητες.

Οι αλλεργίες είναι σοβαρές;

Ευτυχώς, για τους περισσότερους ανθρώπους οι αλλεργίες είναι ενοχλητικές και δυσάρεστες, ωστόσο υπάρχει ένα ποσοστό για τους οποίους μια αλλεργία μπορεί να αποβεί μοιραία, λόγω του ότι μεταξύ άλλων προκαλεί αναφυλαξία, δηλαδή έκκριση μεγάλης ποσότητας ισταμίνης στον οργανισμό, η οποία με τη σειρά της προκαλεί φλεγμονώδη απόκριση από τον οργανισμό. Τα συμπτώματα των αλλεργιών περιλαμβάνουν κυρίως δύσπνοια, στομαχόπονο, διάρροια, πρήξιμο σε διάφορα μέλη του σώματος και απώλεια συνείδησης. Ακόμα και οι αλλεργίες που θεωρούνται πιο ήπιες, όπως οι εποχικές, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στον οργανισμό.

Τα λουλούδια προκαλούν αλλεργική ρινίτιδα;

Τα λουλούδια καθαυτά δεν προκαλούν αλλεργική ρινίτιδα. Η αλλεργική ρινίτιδα ή πυρετός του σανού προκαλείται από τη γύρη που μεταδίδεται με τον αέρα. Τα λουλούδια συνήθως παράγουν ογκώδη και κολλώδη γύρη που δεν μεταφέρεται εύκολα με τον αέρα, αφού η γύρη των λουλουδιών είναι σχεδιασμένη για να προσκολλάται στα έντομα που την μεταφέρουν. Η γύρη που προκαλεί αλλεργική ρινίτιδα εκκρίνεται κυρίως από δέντρα όπως το πεύκο και από το γκαζόν.