Οι αιτίες και οι παράγοντες κινδύνου για τον μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα διαφέρουν κάπως από άλλους τύπους καρκίνου του πνεύμονα. Ενώ το κάπνισμα συνδέεται πιο έντονα με τον μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα από τον μη μικροκυτταρικό καρκίνο, άλλοι παράγοντες κινδύνου, όπως η έκθεση στο ραδόνιο και η έκθεση στον αμίαντο, είναι επίσης πολύ σημαντικοί. (Καρκίνος του πνεύμονα σε μη καπνίζοντες: Πώς εξηγείται;)

Ποιες οι βασικότερες αιτίες και παράγοντες κινδύνου για τον μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα;

Οι ακριβείς αιτίες του μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα δεν είναι ξεκάθαρες, αν και έχουν εντοπιστεί αρκετοί παράγοντες κινδύνου. Ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα αναπτύσσεται συνήθως μετά από μια σειρά μεταλλάξεων που οδηγούν στην ανεξέλεγκτη ανάπτυξη ενός κυττάρου. (Καρκίνος του πνεύμονα: Η διαταραχή του κιρκάδιου ρυθμού αυξάνει τον κίνδυνο)

Αυτές οι μεταλλάξεις μπορούν να προκληθούν από διάφορους παράγοντες, όπως το κάπνισμα ή το παθητικό κάπνισμα και η έκθεση στο ραδόνιο. Ωστόσο, ακόμη και όταν το DNA στα κύτταρα είναι κατεστραμμένο, οι πρωτεΐνες που παράγονται από τα γονίδια επιδιόρθωσης του DNA (γονίδια καταστολής όγκων), συνήθως επιδιορθώνουν τη βλάβη ή καταστρέφουν το ανώμαλο κύτταρο.

Ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα θεωρείται μια «πολυπαραγοντική ασθένεια», που σημαίνει ότι συνεργάζονται πολλοί παράγοντες για να αυξήσουν ή να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισής του. Αυτός είναι και ο λόγος που μερικοί άνθρωποι καπνίζουν πάρα πολύ σε όλη τους τη ζωή, αλλά ποτέ δεν εμφανίζουν καρκίνο. Την ίδια ώρα ωστόσο, υπάρχουν και άνθρωποι που δεν έχουν καπνίσει ποτέ και τελικά αναπτύσσουν μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. (Καρκίνος του πνεύμονα: 7+1 ασθένειες με παρόμοια συμπτώματα)

1. Κάπνισμα

Το κάπνισμα είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για τον μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. Μια μελέτη που διεξήχθη στις Ηνωμένες Πολιτείες, διαπίστωσε ότι μόνο το 2,5% των μικροκυτταρικών καρκίνων του πνεύμονα βρέθηκε σε άτομα που δεν είχαν καπνίσει ποτέ.

Ο ρόλος του καπνίσματος, ωστόσο, ποικίλλει ανάλογα με το φύλο. Μια μελέτη του 2012, εξέτασε τις διαφορές στον μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα με βάση το φύλο. Η συχνότητα εμφάνισης ήταν παρόμοια και στα δύο φύλα.

Μια μελέτη του 2015 στην Κορέα, διαπίστωσε ότι το 13% των ατόμων με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα δεν είχαν καπνίσει ποτέ και σύμφωνα με τους συγγραφείς, η διάγνωση του μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα σε άτομα που δεν έχουν καπνίσει ποτέ γίνεται όλο και πιο συχνή. (Καρκίνος του πνεύμονα: Γιατί είναι σημαντική η πρώιμη διάγνωση;)

Πρώην καπνιστές

Ο όρος «κάπνισμα» ως παράγοντας κινδύνου για καρκίνο του πνεύμονα, αναφέρεται και σε άτομα που δεν καπνίζουν πλέον, ακόμη και αν από τότε που διέκοψαν το κάπνισμα έχουν περάσει δεκαετίες. Σύμφωνα με μια μελέτη, ο κίνδυνος καρκίνου του πνεύμονα παραμένει αυξημένος, ακόμη και 35 χρόνια μετά τη διακοπή του καπνίσματος.

Βαριά καπνιστές

Τόσο η διάρκεια του καπνίσματος, όσο και η ποσότητα του καπνίσματος είναι σημαντικά στοιχεία όσον αφορά τον μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. Η ασθένεια είναι πιο συχνή σε άτομα που ταξινομούνται ως βαριά καπνιστές. (Κόκκινο κρέας και καρκίνος: Νέα στοιχεία υπέρ της συσχέτισής τους)

Παθητικό κάπνισμα

Το παθητικό κάπνισμα έχει επίσης αναφερθεί ως παράγοντας κινδύνου για τον καρκίνο του πνεύμονα γενικά, αλλά δεν είναι ξεκάθαρος ο ρόλος του ειδικά για τον μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα.

2. Ραδόνιο

Η έκθεση στο ραδόνιο θεωρείται γενικά σημαντικός παράγοντας κινδύνου για καρκίνο του πνεύμονα και έχει αναφερθεί ως ο δεύτερος κύριος παράγοντας κινδύνου, μετά το κάπνισμα. Το ραδόνιο προκύπτει από την φυσιολογική αποσύνθεση του γρανίτη στο πάτωμα των σπιτιών, ενώ μπορεί να υπάρχει και στην παροχή νερού ή στους πάγκους της κουζίνας που είναι κατασκευασμένοι από γρανίτη.

Το ραδόνιο συνήθως θεωρείται παράγοντας κινδύνου για καρκίνο του πνεύμονα σε μη καπνιστές, ενώ η έκθεση στη συγκεκριμένη ουσία φαίνεται να είναι πολύ σημαντική και για τον μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. Μια μελέτη του 2012, εξέτασε τον ρόλο του ραδονίου σε διάφορους τύπους καρκίνου του πνεύμονα. Οι τύποι του καρκίνου του πνεύμονα που βρέθηκαν να σχετίζονται περισσότερο με την έκθεση στο ραδόνιο ήταν ο μεγαλοκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα και ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα. (Καρκίνος: Ποια είναι τα στάδια και οι βαθμίδες του; Ποια η σημασία τους;)

3. Αμίαντος

Η έκθεση στον αμίαντο δεν αποτελεί μόνο αιτία μεσοθηλιώματος, αλλά παράλληλα αυξάνει και τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα.

Σε μια μελέτη του 2017, η έκθεση στον αμίαντο συσχετίστηκε με διπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης όλων των κύριων υποτύπων καρκίνου του πνεύμονα (συμπεριλαμβανομένου του μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα) στους καπνιστές. Για τις γυναίκες που δεν κάπνισαν ποτέ, δεν υπήρξε συσχέτιση ανάμεσα στην έκθεση στον αμίαντο και το αδενοκαρκίνωμα του πνεύμονα ή το ακανθοκυτταρικο καρκίνωμα, αλλά υπήρξε ισχυρή συσχέτιση με τον μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. (Καρκίνος: Πώς θα μειώσετε τον κίνδυνο ανάπτυξής του;)

Ποιοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα γενικά;

Υπάρχουν πολλοί άλλοι πιθανοί και γνωστοί παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του πνεύμονα γενικά, αν και η πλειοψηφία της έρευνας δεν έχει διαχωρίσει τους υποτύπους για να γνωρίζει πόσο σημαντική μπορεί να είναι η έκθεση σε αυτούς τους παράγοντες για τον μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. (Ποιοι καρκίνοι εντοπίζονται εγκαίρως μέσω προληπτικών εξετάσεων και ποιοι όχι;)

Μερικοί παράγοντες που σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα γενικά είναι:

• Ατμοσφαιρική ρύπανση (μολυσμένος αέρας).
• Ακτινοβολία στο στήθος (για παθήσεις όπως η νόσος Hodgkin και ο καρκίνος του μαστού).
• Ορισμένες παθήσεις των πνευμόνων, όπως η ΧΑΠ και το άσθμα.
• Ορισμένες ιατρικές καταστάσεις που δεν σχετίζονται με τους πνεύμονες, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα.