Οι περισσότεροι θάνατοι που σχετίζονται με τα καιρικά φαινόμενα, έρχονται ως αποτέλεσμα της υπερβολικής ζέστης, σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία και ξεπερνούν τους θανάτους που σχετίζονται με τους ανεμοστρόβιλους και τις πλημμύρες.

Διαβάστε επίσης: Η κλιματική αλλαγή προκαλεί 5 εκατομμύρια επιπλέον θανάτους ετησίως

Η εκμάθηση του τρόπου αντιμετώπισης της ακραία ζεστής θερμοκρασίας, είναι πολύ σημαντική για την ανθρώπινη υγεία, νοουμένου ότι το τελευταίο διάστημα, καταγράφηκαν έντονα κύματα καύσωνα, με θερμοκρασίες που δεν ξανασημειώθηκαν, οι οποίες δεν πρόκειται, σύμφωνα με τους ειδικούς, να εξασθενήσουν σύντομα. Οι ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες μπορούν να οδηγήσουν σε μια σειρά από παθήσεις, όπως  θερμική εξάντληση,  θερμοπληξία,  θερμικές κράμπες ακόμη και  θάνατο. Όμως, υπάρχει μια ακόμη παράμετρος, που επιδεινώνει τα κύματα καύσωνα, κάνοντάς τα ακόμη πιο επικίνδυνα. Η παράμετρος αυτή δεν είναι άλλη από την υγρασία του αέρα.

Σύμφωνα με τον Vishnu Laalitha Surapaneni,  επίκουρο καθηγητή στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Μινεσότα, το ανθρώπινο σώμα χρησιμοποιεί τον ιδρώτα ως έναν βασικό μηχανισμό για να ρυθμίσει τη θερμοκρασία του, να απαλλαγεί από την υπερβολική ζέστη και να δροσιστεί. Όμως, η διαδικασία αυτή (η διαδικασία της εφίδρωσης) διαταράσσεται και γίνεται πιο αργή σε υγρά περιβάλλοντα. Όταν το ανθρώπινο σώμα, δεν ιδρώνει κανονικά, δεν απελευθερώνεται η θερμότητά του, με κίνδυνο η εσωτερική του θερμοκρασία να εκτοξευθεί σε μη ασφαλή επίπεδα. Το σώμα, για να λειτουργήσει σωστά πρέπει η θερμοκρασία του να ανέρχεται περίπου στους 35 βαθμούς κελσίου. Όταν η θερμοκρασία αυτή ανέβει σε πολύ υψηλά επίπεδα, προκαλούνται διάφορα προβλήματα στην ανθρώπινη υγεία, όπως το θερμικό στρες.

Διαβάστε επίσης: Καύσωνας: Τι πρέπει να κάνουμε για να «επιβιώσουμε» στη ζέστη του καλοκαιριού;

Πότε η υγρασία γίνεται επικίνδυνη για την ανθρώπινη υγεία;

Η υγρασία σε συνδυασμό με τον καύσωνα, αυξάνει τον κίνδυνο θερμοπληξίας, θερμικού στρες και θερμικής εξάντλησης, ακόμη και θανάτου, διότι, όπως είπαμε νωρίτερα, η υγρασία επιβραδύνει τη λειτουργία της εφίδρωσης, αυξάνοντας τον κίνδυνο επιπλοκών.

Οι επιστήμονες, για τη ταυτόχρονη μέτρηση της θερμότητας και της υγρασίας του αέρα, χρησιμοποιούν την «θερμοκρασία του υγρού λαμπτήρα», το αποτέλεσμα της οποίας, αντικατοπτρίζει τη θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος όταν έρχεται σε επαφή με μια συγκεκριμένη θερμοκρασία και ένα συγκεκριμένο επίπεδο υγρασίας (σε ένα βρεγμένο πανί τοποθετείται μια λάμπα θερμομέτρησης. Καθώς εξατμίζεται το νερό, το πανί δροσίζεται, όπως ακριβώς δροσίζεται το σώμα από τον ιδρώτα).

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι 35 βαθμοί κελσίου είναι η μέγιστη θερμοκρασία του υγρού λαμπτήρα που θα μπορούσε να διαχειριστεί το ανθρώπινο σώμα. Η έκθεση όμως σε αυτή τη θερμοκρασία, για περίπου έξι ώρες, θα μπορούσε δυνητικά να οδηγήσει σε θάνατο ακόμη και ένα υγιή άνθρωπο. Ωστόσο, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Journal of Applied Physiology, το όριο των επικίνδυνων θερμοκρασιών του υγρού λαμπτήρα, μπορεί να είναι μικρότερο ή μεγαλύτερο από 35 βαθμούς κελσίου. Σύμφωνα με τους ερευνητές της μελέτης, δεν μπορεί να οριστεί ένα συγκεκριμένο όριο θερμοκρασίας του υγρού λαμπτήρα ως απόλυτα επικίνδυνο, διότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που συμβάλλουν στην μη αποτελεσματική διαχείριση της θερμοκρασίας του σώματος ενός ανθρώπου.

Διαβάστε επίσης: Θερμοπληξία: Πώς θα προστατευθείτε από το θερμικό στρες;

Ο Daniel J. Vecellio, PhD, συγγραφέας της μελέτης και μεταδιδακτορικός ερευνητής του Κέντρου Κλίματος της Βιρτζίνια στο Πανεπιστήμιο George Mason, υπογράμμισε ότι ένας απλός αριθμός δεν μπορεί να αντικατοπτρίσει όλες τις παραμέτρους που καθιστούν τη θερμοκρασία, σε συνδυασμό με την υγρασία, επικίνδυνη για την ανθρώπινη υγεία. Όπως εξήγησε, υπάρχει υπερβολική μεταβλητότητα, τόσο στη φυσιολογία, όσο και στα προσωπικά χαρακτηριστικά του κάθε ανθρώπου. Οι κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία, ξεκαθάρισε, μπορούν να προκύψουν ακόμη και με χαμηλότερες θερμοκρασίες από αυτές που ενδείκνυνται στα καθορισμένα όρια του υγρού λαμπτήρα και έχουν ήδη προκύψει τέτοια θανατηφόρα περιστατικά. Θεωρητικά ωστόσο, η θερμοκρασία του υγρού λαμπτήρα (εσωτερική θερμοκρασία σώματος σε περιόδους καύσωνα και υγρασίας) που ξεπερνά τους 35 βαθμούς κελσίου για μεγάλα χρονικά διαστήματα είναι επικίνδυνη για την ανθρώπινη υγεία.

Σε κάθε περίπτωση όμως, οι θερμοκρασίες και οι ενδείξεις του υγρού λαμπτήρα βοηθούν τους ερευνητές να κατανοήσουν πιο καλά τον αντίκτυπο που έχει η κλιματική αλλαγή στην ανθρώπινη υγεία. 

Διαβάστε επίσης: Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει ολόκληρη τη γη και προκαλεί εκατομμύρια θανάτους ετησίως

Τι πρέπει να προσέχετε όταν ελέγχετε τον καιρό;

Συνιστάται στο ευρύ κοινό να ελέγχει τον “δείκτη θερμότητας” όταν η εξωτερική θερμοκρασία είναι πολύ υψηλή (καύσωνας), ο οποίος δείχνει το πώς νιώθει ένας άνθρωπος τη θερμότητα στο σώμα του, λαμβάνοντας υπόψη, ταυτόχρονα, τόσο την υπάρχουσα υγρασία, όσο και τη θερμοκρασία του αέρα. Για να ενημερωθείτε για το δείκτη θερμότητας, αναζητήστε την ένδειξη «αίσθηση», σε εφαρμογές καιρού, για την περιοχή στην οποία ζείτε.

Ανεξάρτητα από το αν ο καύσωνας είναι ξηρός ή υγρός, αυτό που είναι σημαντικό να διασφαλιστεί είναι ότι η θερμοκρασία στον πυρήνα του σώματος, παραμένει κοντά στα βέλτιστα επίπεδα (κάτω από 35 βαθμούς κελσίου), ώστε να αποτραπεί η υπερβολική συσσώρευση θερμότητας στο σώμα, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο καταστάσεων όπως, η θερμοπληξία και ο θάνατος.

Διαβάστε επίσης: Καύσωνας: 4+1 συμβουλές προστασίας από τη ζέστη!

Τι πρέπει να κάνετε για να αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά ένα υγρό κύμα καύσωνα και να προστατεύσετε τον εαυτό σας;

Η ακραία ζέστη είναι πολύ επικίνδυνη για ορισμένους πληθυσμούς, όπως οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά και για όσους εκτίθενται δυσανάλογα στη ζέστη, λόγω του περιβάλλοντος εργασίας τους ή άλλων συνθηκών.

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, συνιστούν στους ανθρώπους, σε περιπτώσεις καύσωνα:

• Να παραμένουν σε κλιματιζόμενους χώρους
• Να πίνουν άφθονο νερό (Ενημερωθείτε για τους τρόπους με τους οποίους η άφθονη κατανάλωση νερού ωφελεί την υγεία)
• Να περιορίζουν ή να αποφεύγουν εντελώς την δραστηριότητα σε εξωτερικούς χώρους, κυρίως τις μεσημεριανές ώρες (11 π.μ – 3 μ.μ)
• Να κάνουν τακτικά δροσερά ντους
• Να δημιουργούν ένα ασφαλές περιβάλλον ύπνου (Ενημερωθείτε για το πώς θα δημιουργήσετε ένα ασφαλές περιβάλλον ύπνου για το μωρό σας κατά τη διάρκεια του καύσωνα)

Σε περιπτώσεις που ο καύσωνας στην περιοχή σας συνοδεύεται από υγρασία, οι πιο πάνω παρεμβάσεις θεωρούνται πιο επιβεβλημένες και πρέπει να επαναλαμβάνονται σε πιο τακτά χρονικά διαστήματα.

Μάλιστα, τα άτομα με υποκείμενες παθήσεις, θα πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους για επιπρόσθετες πρακτικές διαχείρισης του καύσωνα, νοουμένου ότι, για παράδειγμα, τα φάρμακα για το άγχος και την κατάθλιψη επηρεάζουν την ικανότητα του σώματος να ρυθμίζει τη θερμοκρασία του και ο διαβήτης επηρεάζει τον τρόπο που το σώμα διαχειρίζεται τη θερμότητα.

Διαβάστε επίσης: 5 απλοί τρόποι για να καταπολεμήσετε τη ζέστη

Ποια συμπτώματα προκαλεί το θερμικό στρες;

Τα σημάδια και τα συμπτώματα του θερμικού στρες, σύμφωνα με τους ειδικούς είναι τα ακόλουθα:

• Υπερβολικό αίσθημα δίψας
• Ζάλη
• Ξηρότητα στο στόμα
• Πυρετός
• Ναυτία
• Κόκκινο δέρμα
• Κράμπες στους μυς του σώματος

Διαβάστε επίσης: Θερμική εξάντληση: Τι πρέπει να γνωρίζετε για τις απαραίτητες πρώτες βοήθειες;