Είναι ήδη γνωστό ότι η κατάθλιψη επηρεάζει τον τρόπο που οι άνθρωποι ανταποκρίνονται και ερμηνεύουν τα εμπόδια που έρχονται στον δρόμο τους. Τώρα, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Emory, διαπίστωσαν ότι λόγω της απουσίας ενός μηχανισμού στον εγκέφαλο, τα άτομα με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή ενδέχεται να μην έχουν την ανθεκτικότητα που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν το χρόνιο άγχος.

Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες εντόπισαν έναν βιοδείκτη στον εγκέφαλο, ο οποίος αποτυπώνει την ανθεκτικότητα του ατόμου στο χρόνιο στρες. Στην μελέτη τους λοιπόν, διαπίστωσαν ότι τα άτομα με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή δεν είχαν αυτό το δείκτη, γεγονός που τους οδηγούσε σε περαιτέρω απαισιοδοξία.

Πώς ανταποκρίνονται τα άτομα με κατάθλιψη στο άγχος;

Στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications στα τέλη Μαΐου, συμμετείχαν 88 άτομα. Μερικοί από αυτούς δεν είχαν ιστορικό ψυχιατρικής διαταραχής, ενώ άλλοι είχαν διαγνωστεί με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή.

Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν  να ολοκληρώσουν διάφορες δραστηριότητες, ώστε να προκληθεί στο σώμα τους οξεία καταπόνηση με σκοπό να υπάρξουν άμεσες και έντονες αντιδράσεις. Πριν και μετά από αυτές τις στρεσογόνες δραστηριότητες, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου και σε δειγματοληψία σάλιου για να μετρηθεί το επίπεδο του γλουταμινικού τους, ενός νευροδιαβιβαστή που χρησίμευσε τελικά ως δείκτης ανθεκτικότητας στο άγχος.

Οι ερευνητές, διαπίστωσαν ότι οι υγιείς άνθρωποι με χαμηλότερα επίπεδα άγχους, είχαν αυξημένα επίπεδα γλουταμινικού ως απόκριση στην αγχωτική κατάσταση. Αντίθετα, σε ένα μεγάλο αριθμό ατόμων με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή, η ανταπόκριση του γλουταμινικού ως απάντηση στην αγχωτική κατάσταση ήταν απούσα.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η απουσία αυτής της απόκρισης θα μπορούσε να οδηγήσει σε αδυναμία απόλαυσης ευχάριστων δραστηριοτήτων, μια κατάσταση που ονομάζεται αχεδονία και είναι ένα από τα βασικά συμπτώματα ψυχικών καταστάσεων, όπως η κατάθλιψη.

Τι ρόλο διαδραματίζει η φλεγμονή στην κατάθλιψη;

Εκτός από την απουσία της προσαρμοστικής απόκρισης του γλουταμινικού στο άγχος, η φλεγμονή είναι ενας ακόμη παράγοντας που επηρεάζει τα άτομα με κατάθλιψη.

Παρόλο που η σχέση ανάμεσα την κατάθλιψη και την φλεγμονή συνεχίζει να διερευνάται, υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που σχετίζονται με την κατάθλιψη οι οποίοι αυξάνουν την φλεγμονή, όπως το άγχος, μεταβολικοί παράγοντες όπως η παχυσαρκία, το μεταβολικό σύνδρομο και ορισμένες ασθένειες και οι θεραπείες τους.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, «είναι ήδη γνωστό ότι υπάρχουν φλεγμονώδεις δείκτες που αυξάνονται στα άτομα με κατάθλιψη, καθιστώντας τα λιγότερο ικανά να μάθουν ή να σκεφτούν τις εμπειρίες τους με πιο υγιή τρόπο».

Πέραν λοιπόν από την απόκριση του γλουταμινικού στο άγχος, υπάρχουν και άλλες φλεγμονώδεις καταστάσεις, όπως αυτές που αναφέραμε πιο πάνω, οι οποίες ευνοούν την κατάθλιψη και επηρεάζουν τον τρόπο που ανταποκρίνονται οι ασθενείς στο χρόνιο άγχος (ή στο οξύ άγχος), καθιστώντας δυσκολότερη την διαχείριση του.

Πώς μπορούν τα άτομα με κατάθλιψη να διαχειριστούν καλύτερα το άγχος τους;

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους τα άτομα με κατάθλιψη μπορούν να διαχειριστούν το άγχος τους, όπως η χρήση φαρμάκων, οι θεραπείες και η συμμετοχή σε διάφορες ευχάριστες δραστηριότητες.

1. Φάρμακα

Τα αντικαταθλιπτικά μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα με κατάθλιψη να διαχειριστούν πιο αποτελεσματικά το άγχος τους.

Μια ανασκόπηση που πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2019 και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Progress in Neuro-Psychopharmacology and Biolog Psychiatry, αξιολόγησε 17 μελέτες που ασχολήθηκαν με τα αντικαταθλιπτικά, για να διαπιστώσει αν είναι αποτελεσματικά στην διαχείριση της αχεδονίας. Οι ερευνητές λοιπόν, διαπίστωσαν ότι τα περισσότερα μπόρεσαν να κάνουν τους ασθενείς να νιώσουν ξανά ευχαρίστηση για πράγματα που είχαν σταματήσει να τους ευχαριστούν.

Σημειώνεται ότι η εύρεση της κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής είναι χρονοβόρα, διότι ο κάθε άνθρωπος ανταποκρίνεται διαφορετικά σε διαφορετικά φάρμακα, οπότε οι ασθενείς μαζί με τον γιατρό τους καλούνται να δοκιμάσουν διάφορα φάρμακα μέχρι να βρεθεί το πιο αποτελεσματικό. Αυτή η διαδικασία είναι απαραίτητη και χρειάζεται υπομονή.

2. Θεραπείες

Οι θεραπείες με εξειδικευμένους γιατρούς ψυχικής υγείας μπορούν αποδεδειγμένα να  βοηθήσουν τα άτομα με κατάθλιψη να διαχειριστούν καλύτερα το άγχος τους και τις προκλήσεις που έρχονται στον δρόμο τους.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, πιο αποτελεσματικές θεραπείες θεωρούνται η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία (CBT) και η θεραπεία διαλεκτικής συμπεριφοράς.

Τονίζεται ότι αυτές οι θεραπείες είναι κατά κόρον πιο αποτελεσματικές σε συνδυασμό με την φαρμακευτική αγωγή.

3. Ευχάριστες δραστηριότητες

Οι ευχάριστες δραστηριότητες που αποσπούν την προσοχή από το αγχωτικό γεγονός και προκαλούν απόλαυση στον ασθενή είναι μια συμπληρωματική μέθοδος που καταπραΰνει το άγχος. Ωστόσο, αποδεδειγμένα οι ευχάριστες δραστηριότητες γίνονται ακόμη πιο αποτελεσματικές όταν συνδυάζονται με μια ή και με τις δύο πιο πάνω μεθόδους, ειδικά όταν μιλάμε για κατάθλιψη και έντονο άγχος.