Διαβήτης τύπου 1: Το φάρμακο που καθυστερεί την εξέλιξή του

Η βαρισιτινίμπη (barcinitib), είναι ένα φάρμακο που συνήθως συνταγογραφείται για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να θεραπεύσει και άλλες ασθένειες του ανοσοποιητικού, όπως ο διαβήτης τύπου 1.

Μια κλινική δοκιμή φάσης 2, που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα και δημοσιεύθηκε στο New England Journal of Medicine, διαπίστωσε ότι η βαρισιτινίμπη κατάφερε να βοηθήσει τους πρόσφατα διαγνωσμένους με διαβήτη τύπου 1 ασθενείς, να διατηρήσουν την φυσική ικανότητα του σώματός τους να παράγει ινσουλίνη, επιβραδύνοντας έτσι την εξέλιξη της ασθένειάς τους.

Σύμφωνα με τον John Wentworth, επικεφαλής του Australasian Type 1 Diabetes Immunotherapy Collaborative, η μελέτη έδειξε ότι ένα δισκίο βαρισιτινίμπης, που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία παθήσεων του ανοσοποιητικού, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου μπορεί να ελαχιστοποιήσει την επίθεση του ανοσοποιητικού συστήματος που οδηγεί σε διαβήτη τύπου 1 και να διατηρήσει την ικανότητα του σώματος να παράγει ινσουλίνη, αμέσως μετά τη διάγνωση.

Το εν λόγω φάρμακο, πωλείται στα φαρμακεία με την επωνυμία Olumiant και ανήκει σε μια κατηγορία φαρμάκων που ονομάζονται αναστολείς της κινάσης Janus (JAK). Το φάρμακο λειτουργεί αναστέλλοντας συγκεκριμένα ένζυμα και συγκεκριμένα τις κινάσες Janus, που εμπλέκονται στη φλεγμονώδη διαδικασία του σώματος, πράγμα που το καθιστά αποτελεσματικό στη θεραπεία αυτοάνοσων ασθενειών, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα.

Διαβάστε επίσης: Διαβήτης τύπου 1: Νέα πολλά υποσχόμενη θεραπεία

Πώς η βαρισιτινίμπη επιβραδύνει την εξέλιξη του διαβήτη τύπου 1;

Ο Wentworth και οι συνεργάτες του, εξέτασαν 91 ασθενείς, 10 έως 30 ετών, με διαβήτη τύπου 1, που είχαν διαγνωστεί σε διάστημα 100 ημερών από την έναρξη της μελέτης. Από αυτούς, οι 60 έλαβαν βαρισιτινίμπη και οι 31 έλαβαν εικονικό φάρμακο.

Οι ερευνητές εξέτασαν το πώς αλλάξαν, μέχρι το τέλος της μελέτης, τα επίπεδα του πεπτιδίου C των συμμετεχόντων. Το εν λόγω πεπτίδιο αποτελεί δείκτη των επιπέδων της ινσουλίνης που παράγεται από το πάγκρεας. Τα άτομα με διαβήτη τύπου 1, συνήθως χαρακτηρίζονται από χαμηλά επίπεδα του πεπτιδίου C, οπότε τα αυξημένα επίπεδα υποδηλώνουν αυξημένη παραγωγή ινσουλίνης.

Σε διάστημα 48 εβδομάδων, τα άτομα που λάμβαναν βαρισιτινίμπη και συγκεκριμένα ένα δισκίο την ημέρα, είδαν κατά μέσο όρο 51% αύξηση στο επίπεδο του πεπτιδίου C, συγκριτικά με τα άτομα που λάμβαναν εικονικό φάρμακο. Την ίδια ώρα, τα άτομα που λάμβαναν βαρισιτινίμπη, χρειάστηκαν μικρότερες δόσεις ινσουλίνης, συγκριτικά με τα άτομα που λάμβαναν εικονικό φάρμακο. Παρόλα αυτά, κανένας από τους συμμετέχοντες δεν κατάφερε να σταματήσει εντελώς τη χρήση ινσουλίνης.

Σύμφωνα με τον Wentworth, η βαρισιτινίμπη μπλοκάρει την ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος να καταστρέφει τα κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη, δηλαδή τα βήτα κύτταρα του παγκρέατος, αντιμετωπίζοντας  με αυτόν τον τρόπο, τη βασική αιτία της νόσου. Όπως ανέφερε ο ίδιος, η βαρισιτινίμπη ή άλλα παρόμοια φάρμακα, με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 1. Αυτό είναι πολύ ελπιδοφόρο για τους ασθενείς, διότι πρόκειται για μια θεραπεία που λαμβάνεται εύκολα και δεν συνεπάγεται τη χρήση βελόνων ή άλλων πολύπλοκων διαδικασιών.

Παρόλο που τα ευρήματα της μελέτης είναι ελπιδοφόρα, είναι πολύ σημαντικό να αναγνωριστεί το γεγονός ότι η μελέτη υπόκειται σε κάποιους περιορισμούς, όπως το ότι διήρκησε μόλις 48 εβδομάδες. Με βάση αυτό, επιβάλλεται περεταίρω συνεχής έρευνα για την εξασφάλιση μακροπρόθεσμων δεδομένων που είναι απαραίτητα για την πλήρη κατανόηση του αντίκτυπου που έχει η εν λόγω θεραπεία στα άτομα με πρόσφατα διαγνωσμένο διαβήτη τύπου 1.

Διαβάστε επίσης: Διαβήτης τύπου 1: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι ασθενείς για την πάθηση!

Για την θεραπεία ποιων άλλων καταστάσεων υγείας μπορεί να χρησιμοποιηθεί η βαρισιτινίμπη;

Η βαρισιτινίμπη θεωρείται φάρμακο πολλαπλών χρήσεων, εξαιτίας της ικανότητάς της να ρυθμίζει το ανοσοποιητικό σύστημα, καταστέλλοντας όπως είπαμε πιο πάνω, τα ένζυμα της κινάσης Janus, που παίζουν βασικό ρόλο στη φλεγμονώδη διαδικασία του σώματος. Σύμφωνα με τους ειδικούς, με βάση τις ιδιότητές της, η βαρισιτινίμπη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διαχείριση και θεραπεία καταστάσεων υγείας όπως οι ακόλουθες:

Ρευματοειδής αρθρίτιδα

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια αυτοάνοση και φλεγμονώδη κατάσταση υγείας, κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στις αρθρώσεις, οδηγώντας σε συμπτώματα όπως το πρήξιμο, η δυσκαμψία και ο πόνος. Η βαρισιτινίμπη δρα αναστέλλοντας τα ένζυμα JAK, αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος επικοινωνούν μεταξύ τους, οπότε στους ασθενείς με ρευματοειδής αρθρίτιδα, μειώνει την ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος να επιτίθεται στις αρθρώσεις, μειώνοντας τον πόνο, το πρήξιμο και τη φλεγμονή.

Σε μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα, διαπιστώθηκε ότι ορισμένοι ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα που χρησιμοποίησαν βαρισιτινίμπη, είδαν βελτίωση κατά 20% στα συμπτώματά τους σε διάστημα επτά ημερών, ενώ άλλοι είδαν τα συμπτώματά τους να βελτιώνονται σε διάστημα δώδεκα εβδομάδων.

Η βαρισιτινίμπη εγκρίθηκε από τον FDA τον Ιούνιο του 2018 για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και εξακολουθεί να χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της συγκεκριμένης πάθησης.

Διαβάστε επίσης: 6 διατροφικοί μύθοι για την ρευματοειδή αρθρίτιδα

Τα συμπτώματα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας είναι τα ακόλουθα:

• Πόνος στις αρθρώσεις
• Οίδημα στις αρθρώσεις
• Πυρετός
• Δυσκαμψία στις αρθρώσεις
• Σωματική αδυναμία
• Κόπωση
• Πόνος και δυσκαμψία στις ίδιες αρθρώσεις και στις δύο πλευρές του σώματος

Διαβάστε επίσης: 12 πρώιμα σημάδια ρευματοειδούς αρθρίτιδας

Γυροειδής αλωπεκία

Η γυροειδής αλωπεκία είναι μια αυτοάνοση διαταραχή, κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στους θύλακες των τριχών, προκαλώντας απώλεια μαλλιών και μπαλώματα στο τριχωτό της κεφαλής. Όπως συμβαίνει με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, η βαρισιτινίμπη μπορεί να θεραπεύσει την γυροειδή αλωπεκία μπλοκάροντας ένα ή περισσότερα ένζυμα, διαταράσσοντας την οδό που οδηγεί σε φλεγμονή και εμποδίζοντας το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτεθεί στους θύλακες των τριχών.

Κλινικές μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί, διαπίστωσαν ότι τα άτομα με σοβαρή γυροειδή αλωπεκία, που χρησιμοποίησαν βαρισιτινίμπη, είδαν αναγέννηση των μαλλιών τους στο 80% του τριχωτού της κεφαλής τους, σε διάστημα 36 εβδομάδων.  Τα άτομα που έπαιρναν 4 χιλιοστόγραμμα βαρισιτινίμπης την ημέρα, είδαν σημαντική αναγέννηση των μαλλιών του τριχωτού της κεφαλής τους, που αντιστοιχούσε σε ορισμένους στο 90%, σε διάστημα 36 εβδομάδων.

Η βαρισιτινίμπη εγκρίθηκε από τον FDA τον Ιούνιο του 2022 για τη θεραπεία της γυροειδούς αλωπεκίας και συνεχίζει να χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της πάθησης.

Διαβάστε επίσης: Φάρμακο αρθρίτιδας βοηθά ασθενείς με αλωπεκία να ανακτήσουν τα μαλλιά τους

Τα συμπτώματα της γυροειδούς αλωπεκίας είναι τα ακόλουθα:

• Απώλεια μαλλιών
• Μπαλώματα στο τριχωτό της κεφαλής
• Κνησμός
• Ανάπτυξη λευκών τριχών
• Τα μπαλώματα μπορεί να έχουν κίτρινο, μωβ, καφέ ή γκρι χρώμα
• Τα μπαλώματα μπορεί να έχουν ορατά ανοίγματα στους θύλακες των τριχών (θυλακιώδη στόμια)
• Τα μπαλώματα μπορεί να έχουν μαύρες ορατές κουκκίδες στα ωοθυλακικά στόμια (τρίχες πτώματος)

Διαβάστε επίσης: Γυναικεία τριχόπτωση: Τι πρέπει να γνωρίζετε για την αλωπεκία;

Πώς λαμβάνεται η βαρισιτινίμπη;

Η βαρισιτινίμπη διατίθεται στους ασθενείς μόνο με συνταγή από γιατρό και πωλείται μόνο σε εξουσιοδοτημένα φαρμακεία. Συνήθως συνταγογραφείται σε δοσολογία ενός δισκίου την ημέρα.

Διαβάστε επίσης: Διαβήτης: Μια διατροφή χαμηλή σε υδατάνθρακες και πλούσια σε φυτική πρωτεΐνη μπορεί να μειώνει τον κίνδυνο