Η βύθιση σε κρύο νερό έχει γίνει μια δημοφιλής δραστηριότητα, η οποία έχει πολλές διαφορετικές μορφές, όπως η χειμερινή κολύμβηση, η κρυοθεραπεία, το μπάνιο με κρύο νερό και η βύθιση σε παγωμένο νερό.

Το μπάνιο σε παγωμένο νερό έχει προταθεί ότι έχει πολλά οφέλη για την υγεία, όπως η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, η θεραπεία της κατάθλιψης, η αύξηση της λίμπιντο, η καύση θερμίδων και η μείωση του στρες, αλλά αρκετά από αυτά βασίζονται σε υποκειμενικούς ισχυρισμούς και μεμονωμένες περιπτώσεις. Μερικές μελέτες, ωστόσο, δίνουν μια επιστημονική εικόνα για τα οφέλη υγείας της τακτικής έκθεσης στο κρύο, όπως η θεραπεία της χρόνιας αυτοάνοσης φλεγμονής, η μείωση της υπερχοληστερολαιμίας και η ρύθμιση του στρες.

Ποια είναι τα πιθανά οφέλη της τακτικής έκθεσης σε κρύο νερό;

• Βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος

Η κυκλοφορία του αίματος είναι ένας από τους πιο σημαντικούς δείκτες για την υγεία και ευεξία ενός ατόμου. Η καλή κυκλοφορία του αίματος οδηγεί σε μια υγιή καρδιά και ένα ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ αντιθέτως η κακή ροή του αίματος στο καρδιαγγειακό σύστημα μπορεί να οδηγήσει σε μη σωστή λειτουργία σημαντικών συστημάτων στο σώμα και σε ακραίες περιπτώσεις σε σοβαρά προβλήματα υγείας.

Η έκθεση στο κρύο, μέσω βύθισης σε κρύο νερό, ενισχύει την καρδιαγγειακή υγεία, προκαλώντας περιφερική αγγειοσύσπαση που οδηγεί σε κεντρική συγκέντρωση του αίματος, ακολουθούμενη από περιφερειακή αγγειοδιαστολή. Με άλλα λόγια, κατά τη διάρκεια της βύθισης σε κρύο νερό, το αίμα αντλείται αρχικά στα ζωτικά όργανα του σώματος και όταν αυτή τελειώσει, το αίμα αρχίζει να ανακυκλώνεται στα άκρα. Αυτή η διαδικασία οδηγεί σε ενισχυμένη ροή του αίματος σε όλο το σώμα και οξυγόνωση των κυττάρων, μυών και οργάνων.

• Μείωση της φλεγμονής

Σύμφωνα με μελέτες, η έκθεση σε κρύο νερό μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής των μυών, καθώς η κρύα θερμοκρασία του νερού προκαλεί συστολή των αιμοφόρων αγγείων, η οποία μειώνει τη ροή του αίματος στην προσβεβλημένη περιοχή και έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του οιδήματος και της φλεγμονής.

Αρκετές μελέτες έχουν δείξει πως οι αθλητές που βυθίζονται σε κρύο νερό για ένα σύντομο χρονικό διάστημα μετά τη σωματική άσκηση, αντιμετωπίζουν λιγότερο μυϊκό πόνο αργότερα.

• Βελτίωση της ψυχικής υγείας

Ορισμένες περιπτωσιολογικές μελέτες υποδεικνύουν πως η κολύμβηση σε κρύο νερό της θάλασσας βοηθά στην ανακούφιση συμπτωμάτων κατάθλιψης και άγχους σε μερικούς ανθρώπους. Αυτό θεωρείται πως πιθανότατα οφείλεται στο ότι η έκθεση σε κρύο νερό αυξάνει την παραγωγή ορμονών και νευροδιαβιβαστών που ρυθμίζουν τη διάθεση, όπως οι β-ενδορφίνες και η ντοπαμίνη.

• Απώλεια βάρους

Η βύθιση σε κρύο νερό για μικρό χρονικό διάστημα (μέχρι 5 λεπτά) έχει φανεί πως επιταχύνει το μεταβολικό ρυθμό, βοηθώντας έτσι ενδεχομένως στην απώλεια βάρους. Όσον αφορά την τακτική έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες, αυτή έχει αποδειχθεί πως ενεργοποιεί το καφέ λίπος στο σώμα, το οποίο αυξάνει το ρυθμό καύσης θερμίδων και συνεπώς συμβάλει στην απώλεια βάρους.

• Αύξηση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη

Η έκθεση στο κρύο νερό ή κρύο αέρα φαίνεται πως αυξάνει την παραγωγή της αδιπονεκτίνης από το λιπώδη ιστό, μιας πρωτεΐνης που είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση της γλυκόζης στο αίμα. Τα χαμηλά επίπεδα αδιπονεκτίνης παρατηρούνται συνήθως σε άτομα με αντίσταση στην ινσουλίνη.

Σύμφωνα με μελέτες, οι επαναλαμβανόμενες βυθίσεις σε κρύο νερό επηρεάζουν τα επίπεδα της αδιπονεκτίνης, με αποτέλεσμα να αυξάνεται σημαντικά η ευαισθησία στην ινσουλίνη και να βελτιώνεται ο μεταβολισμός.

• Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος

Σύμφωνα με μελέτες, η έκθεση στο κρύο μπορεί να οδηγεί σε ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, πράγμα το οποίο βοηθά τον οργανισμό στην καταπολέμηση λοιμώξεων μέσω της παραγωγής μιας ισχυρότερης αντιφλεγμονώδους απόκρισης.

Ποιες είναι οι αρνητικές επιπτώσεις της έκθεσης σε κρύο νερό;

Παρόλο που η βύθιση σε κρύο νερό έχει αποδειχθεί πως παρέχει οφέλη για την υγεία, υπάρχουν ορισμένες πιθανές αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να προκύψουν ως αποτέλεσμα της έκθεσης σε χαμηλές θερμοκρασίες.

Οι πιο διαδεδομένοι κίνδυνοι σχετίζονται με καρδιοαναπνευστικά προβλήματα, τα οποία συνήθως οφείλονται στο αρχικό σοκ που περνάει το σώμα κατά την έκθεση στο κρύο νερό. Η υποθερμία είναι ένας ακόμη σοβαρός κίνδυνος της βύθισης σε κρύο νερό.

Επομένως, για την ασφαλή εξάσκηση της βύθισης σε κρύο νερό, συνιστάται η επικοινωνία με το γιατρό για τη διευκρίνηση των πιθανών κινδύνων που αυτή μπορεί να έχει κυρίως για την καρδιακή υγεία ενός ατόμου.