Εάν περνάτε χρόνο σε εξωτερικούς χώρους το καλοκαίρι και εκτίθεστε συχνά στον ήλιο, χωρίς προστασία από αντηλιακό, διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο ηλιακού εγκαύματος, βλάβης από τον ήλιο, πρόωρης γήρανσης, καρκίνου του δέρματος και μελάσματος.

Το μουστάκι μέλασμα, γνωστό ως μουστάκι του ήλιου, είναι μια χρωστική δερματική πάθηση που προκαλεί σκούρες καφέ ή γκριζοκαφέ κηλίδες στο δέρμα του προσώπου, που εντοπίζονται συχνότερα στο άνω χείλος. (Γλυκολικό οξύ: Ποια είναι τα οφέλη για την επιδερμίδα σας;)

Η κατάσταση τείνει να επιδεινώνεται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, λόγω της αυξημένης και συχνής έκθεσης στον ήλιο και παρόλο που το μέλασμα δεν είναι απειλητικό για την υγεία ή ένδειξη καρκίνου του δέρματος, προκαλεί αμηχανία, κυρίως στις γυναίκες που το έχουν.

Τι προκαλεί μέλασμα;

Το μέλασμα προκαλείται από την αυξημένη δραστηριότητα των μελανοκυττάρων, των κυττάρων που παράγουν μια χρωστική ουσία που ονομάζεται μελανίνη. (Το πλεόνασμα μελανίνης ΔΕΝ σημαίνει ανοσία στον καρκίνο του δέρματος)

Στην αυξημένη δραστηριότητα των μελανοκυττάρων, συμβάλλουν αρκετοί παράγοντες όπως:

• Ορμονικές αλλαγές (εγκυμοσύνη και αντισυλληπτικά χάπια με οιστρογόνα)
• Έκθεση στον ήλιο
• Γενετική
• Οικογενειακό ιστορικό
• Φάρμακα
• Συστηματικές ασθένειες, όπως προβλήματα με τον θυρεοειδή αδένα

Πώς μοιάζει το μέλασμα;

Το μέλασμα μπορεί να εμφανιστεί ως υπερμελάγχρωση ή ως σκούρες και καφέ κηλίδες στο μέτωπο, τα μάγουλα, το άνω χείλος και άλλα μέρη του προσώπου ή του λαιμού.

Το μουστάκι του ήλιου (μουστάκι μέλασμα) μπορεί να εμφανιστεί κάτω από το ρουθούνι ή σε ολοκληρο το άνω χείλος, δίνοντας την όψη του μουστακιού.

Σημειώνεται ότι το μέλασμα δεν προκαλεί καμία ενόχληση ή πρήξιμο. Είναι τυπικά ασυμπτωματικό και δεν προκαλεί πόνο ή φαγούρα. Προκαλεί ωστόσο αμηχανία, λόγω της όψης του.

Ποιος διατρέχει αυξημένο κίνδυνο μελάσματος;

Το μέλασμα μπορεί να επηρεάσει τον οποιονδήποτε, αλλά οι γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία (20 – 40 ετών) είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν αυτή την πάθηση του δέρματος, νοουμένου ότι οι γυναίκες έχουν ορμόνες προγεστερόνης και οιστρογόνων που ενεργοποιούν τα κύτταρα του δέρματος να παράγουν τη χρωστική ουσία που προκαλεί μέλασμα. (Τι είναι το χλόασμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;)

Μπορεί να προληφθεί το μέλασμα;

Γενικότερα, το μέλασμα μπορεί να αποτραπεί με την αποφυγή του ήλιου, με τον περιορισμό της έκθεσης στον ήλιο και ακολουθώντας πιο ευεργετικές συμπεριφορές, όπως:

• Χρήση αντηλιακού με ευρεία προστασία UVA και UVB, ειδικά στο πρόσωπο και το λαιμό
• Αποφυγή του ήλιου τις ώρες αιχμής, από τις 10 π.μ. έως τις 3 μ.μ.
• Αποφυγή έκθεσης σε άλλες πηγές υπεριώδους φωτός, όπως το σολάριουμ
• Χρήση προστατευτικών εργαλείων, όπως καπέλα, γυαλιά ηλίου και ομπρέλες

Πώς θεραπεύεται το μέλασμα;

Εάν παρατηρήσετε αποχρωματισμό του δέρματος του άνω χείλους ή υποψιάζεστε ότι έχετε μελάσμα, συνιστάται η άμεση επίσκεψη σε έναν δερματολόγο, για σωστή διάγνωση και αποκλεισμό άλλων δερματικών παθήσεων ή καρκίνου του δέρματος. (Καρκίνος του δέρματος: Νέο τζελ αντικαθιστά την χειρουργική επέμβαση)

Το μέλασμα περνάει μόνο του μετά τον τοκετό ή μετά τη διακοπή των ορμονικών φαρμάκων, αλλά χρειάζεται λίγος χρόνος. Για το μέλασμα δεν υπάρχει οριστική θεραπεία και μπορεί εύκολα να υποτροπιάσει ή να επιδεινωθεί αν αφεθεί χωρίς θεραπεία ή μετά την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία. (Ακμή: Σωστή διαχείριση για σκούρα δέρματα)

Οι θεραπείες που χορηγούνται στους ασθενείς με μέλασμα από τους δερματολόγους, περιλαμβάνουν συνταγογραφούμενα ή μη φάρμακα και τοπικές κρέμες, όπως:

• Μη συνταγογραφούμενες τοπικές θεραπείες, όπως βιταμίνη C, ρετινόλη, αζελαϊκό οξύ.
• Συνταγογραφούμενες επιλογές όπως κρέμες για τη λεύκανση του δέρματος με ενεργά συστατικά την υδροκινόνη, το κοτζικό οξύ ή τα ρετινοειδή.
• Χάπια, όπως το τρανεξαμικό οξύ.

Σε περίπτωση που οι πιο πάνω θεραπείες δεν είναι αποτελεσματικές, υπάρχουν ισχυρότερες θεραπείες, όπως το χημικό πίλινγκ, το λέιζερ και το microneedling, που μπορούν να βοηθήσουν στην εμφάνιση του μελάσματος, αλλά συνήθως απαιτούν πολλαπλές θεραπείες για πολλούς μήνες. (6 δερματικές παθήσεις που συνήθως συγχέονται με την ακμή)