Τι είναι η Κοιλιοκάκη;

Η κοιλιοκάκη είναι μια νόσος που εμφανίζεται στο 0.3-1% του Δυτικού πληθυσμού, η οποία επηρεάζει το βλεννογόνο του λεπτού εντέρου προκαλώντας δυσάρεστα συμπτώματα όπως διάρροια και κοιλιακός πόνος. Για την αντιμετώπισή της, η δίαιτα χωρίς γλουτένη είναι πολύ βοηθητική.

Η κοιλιοκάκη επηρεάζει ολόκληρο το σώμα;

Μέχρι πρόσφατα, η  κοιλιοκάκη εθεωρείτο κυρίως παιδιατρική γαστρεντερική διαταραχή, που προκαλεί συμπτώματα όπως κοιλιακός πόνος, διάρροια, δυσκοιλιότητα και φούσκωμα, και χαρακτηρίζεται από βλάβη του λεπτού εντέρου (σε μικροσκοπικές προεξοχές που επενδύουν το λεπτό έντερο και βοηθούν το σώμα να απορροφήσει θρεπτικά συστατικά).

Μέσω εξετάσεων αίματος μεγάλης ακρίβειας και εξετάσεις διαλογής μεγάλης κλίμακας, οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι η κοιλιοκάκη είναι μια συστηματική διαταραχή, που μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε ηλικία και να επηρεάσει σχεδόν οποιονδήποτε ιστό ή όργανο του σώματος. Τα άτομα με κοιλιοκάκη μπορεί να παρουσιάσουν πόνο στις αρθρώσεις, οστεοπόρωση, κάταγμα οστού, εξάνθημα και ψυχιατρικά συμπτώματα, όπως άγχος και κατάθλιψη.

Η γλουτένη είναι γνωστό ότι προκαλεί κοιλιοκάκη. Όταν αφαιρείται η γλουτένη (μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, τη σίκαλη και το κριθάρι) από τη διατροφή των ατόμων με κοιλιοκάκη, συνήθως παρατηρείται βελτίωση των συμπτωμάτων τους. Οι εξετάσεις αίματος επανέρχονται στο φυσιολογικό και το λεπτό έντερο θεραπεύεται.

Η κοιλιοκάκη μπορεί να επηρεάσει το προσδόκιμο ζωής;

Μελέτες που αξιολόγησαν την κοιλιοκάκη και τη θνησιμότητα, είχαν αντικρουόμενα αποτελέσματα, με ορισμένες μελέτες να δείχνουν διπλή αύξηση της θνησιμότητας, ενώ άλλες να μην δείχνουν αυξημένο κίνδυνο. Επιπλέον, οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη εντοπίσει το πώς η κοιλιοκάκη επηρεάζει το προσδόκιμο ζωής. Μερικοί πιστεύουν ότι σχετίζεται με χρόνια φλεγμονή, που οδηγεί στην ανάπτυξη οστεοπόρωσης και κάταγμα των οστών, επιπλοκές που προέρχονται από σχετικές καταστάσεις, όπως ο διαβήτης τύπου 1 και η ανάπτυξη λεμφώματος  του εντέρου (ένας τύπος καρκίνου).

Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο JAMA, διαπίστωσε έναν μικρό, αλλά σημαντικά αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας σε άτομα με κοιλιοκάκη. Είναι ενδιαφέρον ότι τα άτομα με κοιλιοκάκη είχαν αυξημένο κίνδυνο θανάτου σε όλες τις ηλικιακές ομάδες που μελετήθηκαν, αλλά η θνησιμότητα ήταν μεγαλύτερη σε άτομα 18  έως 39 ετών. Οι ερευνητές διεπίστωσαν ότι ο κίνδυνος θανάτου αυξήθηκε τον πρώτο χρόνο μετά τη διάγνωση, αλλά αυτό συνέχισε ακόμη και 10 χρόνια αργότερα. Η αύξηση της θνησιμότητας σε ασθενείς με κοιλιοκάκη, σχετίζεται με καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκίνο, αναπνευστική νόσο και άλλες αιτίες που δεν έχουν ακόμη καθοριστεί.

Πώς θα μειώσετε τον κίνδυνο θνησιμότητας από κοιλιοκάκη;

Όπως τονίζουν οι ειδικοί «η ελαφρά αύξηση του κινδύνου θνησιμότητας σε άτομα με κοιλιοκάκη δεν υποδηλώνει ότι χρειάζεται διαφορετική διαχείριση της νόσου», ωστόσο, τα ευρήματα των μελετών επισημαίνουν τομείς στους οποίους πρέπει να επικεντρωθούν οι ασθενείς και οι γιατροί για να μειώσουν αυτόν τον κίνδυνο.

Για παράδειγμα, η έρευνα δείχνει ότι η ανεπαρκής πρόσληψη προϊόντων ολικής αλέσεως, μαζί με την ανεπαρκή πρόσληψη ινών, είναι η κύρια αιτία ασθένειας και θανάτου παγκοσμίως. Συγκεκριμένα, η χαμηλότερη πρόσληψη προϊόντων ολικής αλέσεως σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων. Λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς που έχει μια δίαιτα χωρίς γλουτένη, τα άτομα με κοιλιοκάκη τρώνε λιγότερα δημητριακά ολικής αλέσεως από αυτά που πρέπει. Έτσι, τα άτομα με κοιλιοκάκη πρέπει να ακολουθούν μια διατροφή πλούσια σε δημητριακά ολικής αλέσεως που δεν περιέχουν γλουτένη, όπως βρώμη, κινόα και αμάραντο.

Επιπλέον, οι ασθενείς με κοιλιοκάκη βρέθηκαν να έχουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου που σχετίζεται με αναπνευστική λοίμωξη. Οι ασθενείς θα πρέπει να μιλήσουν με το γιατρό τους για εμβόλια πνευμονόκοκκου, τα οποία είναι σε θέση να μειώσουν τον κίνδυνο ορισμένων αναπνευστικών λοιμώξεων. Σημειώνεται ότι επειδή αυτό δεν συνηθίζεται στις περισσότερες πρακτικές υγειονομικής περίθαλψης πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας για περαιτέρω συμβουλές και πληροφορίες.

Τέλος, η χρόνια φλεγμονή είναι πιθανώς άλλος ένας παράγοντας που συσχετίζει την κοιλιοκάκη με την αυξημένη θνησιμότητα. Έχοντας αυτό υπόψη, οι γιατροί θα πρέπει ακολουθούν μια επαναλαμβανόμενη εντερική βιοψία για να ανακαλύψουν ανά πάσα στιγμή την χρόνια φλεγμονή. Σημειώνεται ότι μετά την επούλωση του εντέρου λόγω φλεγμονής, οι ασθενείς θα πρέπει να επισκέπτονται τον γιατρό τους κάθε χρόνο, για να επανεξετάζουν τη διατροφή τους, να υποβάλλονται σε αξιολόγηση για άλλες πιθανές αυτοάνοσες καταστάσεις και να ελέγχουν αν υπάρχει ανάγκη για κάποιο συμπλήρωμα βιταμινών.

Συμπερασματικά

Η τακτική παρακολούθηση, ο εμβολιασμός για τον πνευμονιόκοκκο και η διατροφή που είναι πλούσια σε δημητριακά ολικής αλέσεως, φυτικές ίνες, φρούτα και λαχανικά, είναι πολύ βοηθητικές επιλογές μείωσης του κινδύνου θνησιμότητας σε άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη.