Αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της αποφευκτικής διαταραχής προσωπικότητας;

Αν έχετε αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας, δυσκολεύεστε να αλληλεπιδράσετε σε κοινωνικά και εργασιακά περιβάλλοντα. Και αυτό, διότι μπορεί να φοβάστε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:

• Την απόρριψη
• Τη μη έγκριση
• Τη ντροπή
• Την κριτική
• Τη γνωριμία με νέα άτομα
• Τις στενές προσωπικές σχέσεις
• Τον εξευτελισμό

Μπορεί επίσης να μην πιστεύετε ότι οι άνθρωποι σάς συμπαθούν. Είστε ευαίσθητοι στην απόρριψη και την κριτική και μπορεί να παρερμηνεύετε ουδέτερα σχολεία ή αντιδράσεις ως αρνητικά.

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες της αποφευκτικής διαταραχής προσωπικότητας;

Η αιτία της αποφευκτικής διαταραχή της προσωπικότητας και άλλων διαταραχών της προσωπικότητας παραμένει άγνωστη. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες διαδραματίζουν ρόλο.

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο αποφευκτικής διαταραχής προσωπικότητας;

Δεν υπάρχει κανένας τρόπος να γνωρίζουμε ποιος θα αναπτύξει αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας. Τα άτομα που πάσχουν από την εν λόγω διαταραχή τυπικά ήταν πολύ ντροπαλά ως παιδιά. Όμως, δεν συνεπάγεται ότι κάθε ντροπαλό παιδί θα εκδηλώσει τη διαταραχή. Ομοίως, δεν πάσχουν όλοι οι ντροπαλοί ενήλικες από τη διαταραχή.

Αν έχετε αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας, η ντροπαλότητα εντείνεται όσο μεγαλώνετε. Μπορεί να έχει φτάσει στο σημείο όπου έχετε αρχίσει να αποφεύγετε άτομα και συγκεκριμένες καταστάσεις.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας;

Ο γιατρός μπορεί να σας παραπέμψει σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας ο οποίος θα σας κάνει ερωτήσεις για να καθορίσει αν πάσχετε από αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας. Για τη διάγνωση της διαταραχής, τα συμπτώματα δεν πρέπει να ξεκινούν μετά τα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής.

Θα πρέπει να έχετε τουλάχιστον τέσσερα από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

• Αποφεύγετε εργασιακές δραστηριότητες που περιλαμβάνουν αλληλεπίδραση με άλλους. Αυτό οφείλεται στο φόβο κριτικής ή απόρριψης.
• Δεν επιθυμείτε να έρθετε σε επαφή με άλλους εκτός και αν είστε σίγουροι ότι σας συμπαθούν.
• Δεν συνάπτετε σχέσεις, επειδή φοβάστε ότι θα εξευτελιστείτε.
• Ο φόβος κριτικής ή απόρριψης σε κοινωνικές περιστάσεις κυριαρχεί στις σκέψεις σας.
• Ελαχιστοποιείτε ή αποφεύγετε πλήρως κοινωνικές περιστάσεις, επειδή αισθάνεστε ανεπαρκείς.
• Θεωρείτε πως είστε κατώτεροι από άλλους, μη ελκυστικοί ή ανίκανοι.
• Είναι απίθανο να συμμετάσχετε σε νέες δραστηριότητες ή να πάρετε προσωπικά ρίσκα, επειδή φοβάστε ότι θα ντροπιαστείτε.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας;

Η ψυχοθεραπεία είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για την αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας. Ο ψυχολόγος θα χρησιμοποιήσει ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία ή γνωστική συμπεριφοριστική θεραπεία. Ο στόχος της θεραπείας είναι να σας βοηθήσει να ταυτοποιήσετε τις υποσυνείδητες πεποιθήσεις αναφορικά με τον εαυτό σας και το πώς σας βλέπουν οι άλλοι. Επίσης, θα σας βοηθήσει να λειτουργείτε καλύτερα σε κοινωνικά και εργασιακά περιβάλλοντα.

Ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία

Η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία είναι μία μορφή θεραπείας ομιλίας, η οποία σας βοηθά να αντιληφθείτε τις υποσυνείδητες σκέψεις σας. Θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε πώς παλαιότερες εμπειρίες επηρεάζουν την τρέχουσα συμπεριφορά σας. Αυτό θα σας επιτρέψει να εξετάσετε και να λύσετε παρελθοντικούς συναισθηματικούς πόνους και διαφορές. Ύστερα, θα μπορέσετε να προχωρήσετε με μία πιο υγιή ματιά αναφορικά με τον εαυτό σας και πώς οι άλλοι σάς αντιμετωπίζουν. Τα αποτελέσματα της ψυχοδυναμικής ψυχοθεραπείας διαρκούν και τα οφέλη της συνεχίζονται μετά το πέρας της.

Γνωστική συμπεριφοριστική θεραπεία

Η γνωστική συμπεριφοριστική θεραπεία είναι μία άλλη μορφή θεραπείας ομιλίας. Σε αυτή, ο θεραπευτής σάς βοηθά να αναγνωρίσετε και να αντικαταστήσετε ανθυγιεινές πεποιθήσεις και σκέψεις. Θα σας ενθαρρύνει να εξετάσετε τις σκέψεις και τις πεποιθήσεις σας για να διαπιστώσετε αν έχουν πραγματική βάση. Επίσης, θα σας βοηθήσει να αναπτύξετε εναλλακτικές υγιείς σκέψεις.

Φάρμακα

Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ δεν έχει εγκρίνει φάρμακα για την αντιμετώπιση διαταραχών της προσωπικότητας. Ωστόσο, ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει αντικαταθλιπτικά εάν η διαταραχή συνοδεύεται από κατάθλιψη ή αγωνία.

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση της αποφευκτικής διαταραχής προσωπικότητας;

Τα άτομα που δεν λαμβάνουν θεραπεία για την αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας μπορεί να απομονωθούν. Ως αποτέλεσμα θα αναπτύξουν επιπρόσθετες ψυχιατρικές διαταραχές, όπως:

• Κατάθλιψη
• Αγοραφοβία
• Προβλήματα χρήσης ουσιών

Η θεραπεία δεν αλλάζει την προσωπικότητά σας. Είναι πιθανό ότι πάντα θα είστε ντροπαλοί και θα έχετε κάποια δυσκολία σε κοινωνικές και εργασιακές αλληλεπιδράσεις. Αλλά η θεραπεία θα βελτιώσει τα συμπτώματά σας και θα σας βοηθήσει να αναπτύξετε την ικανότητα σύναψης σχέσεων.