Λοιμώδη νοσήματα

Ηπατίτιδα

Τι είναι η ηπατίτιδα;

Η ηπατίτιδα είναι μια φλεγμονώδης πάθηση του ήπατος. Προκαλείται συνήθως από μια ιογενή λοίμωξη, αλλά υπάρχουν και άλλες πιθανές αιτίες αυτής, οι οποίες περιλαμβάνουν την αυτοάνοση ηπατίτιδα και την ηπατίτιδα που εμφανίζεται ως δευτερογενές αποτέλεσμα φαρμάκων, ναρκωτικών, τοξινών και αλκοόλ. Η αυτοάνοση ηπατίτιδα είναι μια ασθένεια που εμφανίζεται όταν το σώμα παράγει αντισώματα κατά του ηπατικού ιστού.

Το ήπαρ βρίσκεται στο άνω δεξί μέρος της κοιλιακής περιοχής. Εκτελεί πολλές κρίσιμες λειτουργίες που επηρεάζουν το μεταβολισμό σε όλο σας το σώμα, όπως:

  • την παραγωγή χολής, η οποία είναι απαραίτητη για την πέψη
  • το φιλτράρισμα τοξινών από το σώμα
  • την απέκκριση της χολερυθρίνης (προϊόν των κατεστραμμένων ερυθρών αιμοσφαιρίων), της χοληστερόλης, των ορμονών και των φαρμάκων
  • τον καταβολισμό υδατανθράκων, λιπών και πρωτεϊνών
  • την ενεργοποίηση ενζύμων, τα οποία είναι εξειδικευμένες πρωτεΐνες απαραίτητες για τις λειτουργίες του σώματος
  • την αποθήκευση γλυκογόνου (μια μορφή σακχάρου), μετάλλων και βιταμινών (Α, D, Ε και Κ)
  • τη σύνθεση πρωτεϊνών αίματος, όπως της αλβουμίνης
  • τη σύνθεση των παραγόντων πήξης του αίματος

Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ, περίπου 4,4 εκατομμύρια Αμερικανοί ζουν σήμερα με χρόνια ηπατίτιδα Β και C. Πολλοί περισσότεροι δεν γνωρίζουν καν ότι έχουν ηπατίτιδα.

Οι επιλογές θεραπείας διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο ηπατίτιδας που έχετε. Μπορείτε να αποτρέψετε ορισμένες μορφές ηπατίτιδας μέσω εμβολιασμών και προφυλάξεων στον τρόπο ζωής σας.

Τύποι και Αίτια Συμπτώματα Διάγνωση Θεραπεία Πρόληψη Επιπλοκές

Τύποι και Αίτια

Οι πέντε τύποι ιογενούς ηπατίτιδας

Οι ιογενείς λοιμώξεις του ήπατος που ταξινομούνται ως ηπατίτιδα περιλαμβάνουν την ηπατίτιδα Α, Β, C, D και E. Ένας διαφορετικός ιός είναι υπεύθυνος για κάθε τύπο ηπατίτιδας.

Η ηπατίτιδα Α είναι πάντα μια οξεία, βραχυπρόθεσμη πάθηση, ενώ η ηπατίτιδες Β, C και D είναι πιθανό να είναι χρόνιες. Η ηπατίτιδα Ε είναι συνήθως οξεία, αλλά μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα επικίνδυνη για τις έγκυες γυναίκες.

Ηπατίτιδα Α

Η ηπατίτιδα Α προκαλείται από μόλυνση από τον ιό της ηπατίτιδας Α (HAV). Αυτός ο τύπος ηπατίτιδας μεταδίδεται συχνότερα με την κατανάλωση τροφής ή νερού μολυσμένα από περιττώματα ατόμου που έχει μολυνθεί από ηπατίτιδα Α.

Ηπατίτιδα Β

Η ηπατίτιδα Β μεταδίδεται μέσω επαφής με μολυσματικά σωματικά υγρά, όπως αίμα, κολπικές εκκρίσεις ή σπέρμα, που περιέχουν τον ιό της ηπατίτιδας Β (HBV). Η χρήση ενέσιμων ναρκωτικών, η σεξουαλική επαφή με μολυσμένο σύντροφο ή η κοινή χρήση ξυραφιών με ένα μολυσμένο άτομο αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης ηπατίτιδας Β.

Εκτιμάται από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ ότι 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες και 350 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζουν με αυτή τη χρόνια ασθένεια.

Ηπατίτιδα C

Η ηπατίτιδα C προέρχεται από τον ιό της ηπατίτιδας C (HCV). Η ηπατίτιδα C μεταδίδεται μέσω άμεσης επαφής με μολυσμένα σωματικά υγρά, συνήθως μέσω της χρήσης ενέσιμων ναρκωτικών και της σεξουαλικής επαφής. Ο HCV συγκαταλέγεται στις πιο συνηθισμένες αιματολογικές ιογενείς λοιμώξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες. Περίπου 2,7 έως 3,9 εκατομμύρια Αμερικανοί ζουν σήμερα με μια χρόνια μορφή αυτής της λοίμωξης.

Ηπατίτιδα D

Η ηπατίτιδα D είναι μια σοβαρή ηπατική νόσος που προκαλείται από τον ιό της ηπατίτιδας D (HDV). Ο HDV μεταδίδεται μέσω άμεσης επαφής με το μολυσμένο αίμα. Η ηπατίτιδα D είναι μια σπάνια μορφή ηπατίτιδας που συμβαίνει μόνο σε συνδυασμό με τη λοίμωξη από ηπατίτιδα Β. Ο ιός της ηπατίτιδας D δεν μπορεί να πολλαπλασιαστεί χωρίς την παρουσία ηπατίτιδας Β. ο συγκεκριμένος τύπος ηπατίτιδας είναι σπάνιος στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.

Ηπατίτιδα Ε

Η ηπατίτιδα Ε είναι μια νόσος που προκαλείται από τον ιό της ηπατίτιδας Ε (HEV). Η ηπατίτιδα Ε απαντά κυρίως σε περιοχές με κακή υγιεινή και συνήθως προκύπτει από την κατάποση περιττωμάτων που μολύνουν την παροχή νερού. Αυτή η ασθένεια είναι ασυνήθιστη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, έχουν αναφερθεί περιπτώσεις ηπατίτιδας Ε στη Μέση Ανατολή, την Ασία, την Κεντρική Αμερική και την Αφρική, σύμφωνα με τα Κέντρα Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ.

Ποιες είναι οι αιτίες της μη μολυσματικής ηπατίτιδας;

Αλκοόλ και άλλες τοξίνες

Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει βλάβη και φλεγμονή στο ήπαρ. Αυτό μερικές φορές αναφέρεται ως αλκοολική ηπατίτιδα. Το αλκοόλ προκαλεί άμεση βλάβη στα κύτταρα του ήπατος. Με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη και να οδηγήσει σε ηπατική ανεπάρκεια και κίρρωση, πύκνωση και ουλοποίηση του οργάνου.

Άλλες τοξικές αιτίες της ηπατίτιδας περιλαμβάνουν την κατάχρηση ή την υπερβολική δόση φαρμάκων και την έκθεση σε δηλητήρια.

Αυτοάνοση απόκριση

Σε ορισμένες περιπτώσεις, το ανοσοποιητικό σύστημα θεωρεί το ήπαρ ως «ξένο σώμα» και αρχίζει να του επιτίθεται. Προκαλεί συνεχή φλεγμονή που μπορεί να κυμαίνεται από ήπια έως σοβαρή, συχνά παρεμποδίζοντας τη λειτουργία του ήπατος. Η αυτοάνοση απόκριση έναντι του ήπατος είναι τρεις φορές πιο συχνή στις γυναίκες απ' ό, τι στους άνδρες.

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συχνότερα συμπτώματα ηπατίτιδας;

Εάν έχετε μολυσματικές μορφές ηπατίτιδας που είναι χρόνιες, όπως η ηπατίτιδα Β και C, ίσως να μην έχετε συμπτώματα στην αρχή. Τα συμπτώματα μπορεί να μην εμφανιστούν μέχρι η βλάβη να επηρεάσει τη λειτουργία του ήπατος.

Τα συμπτώματα της οξείας ηπατίτιδας εμφανίζονται γρήγορα και περιλαμβάνουν:

  • κόπωση
  • συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη
  • σκουρόχρωμα ούρα
  • ωχρά κόπρανα
  • κοιλιακό πόνο
  • απώλεια της όρεξης
  • ανεξήγητη απώλεια βάρους
  • κίτρινο δέρμα και μάτια, που μπορεί να είναι σημάδια ίκτερου

Η χρόνια ηπατίτιδα αναπτύσσεται αργά, με αποτέλεσμα να είναι πολύ δύσκολο να παρατηρήσετε τα συμπτώματα.

Διάγνωση

Πως γίνεται η διάγνωση της ηπατίτιδας;

Ιατρικό ιστορικό και κλινική εξέταση

Για να διαγνώσει ηπατίτιδα, ο γιατρός θα σας ζητήσει το ιστορικό σας προκειμένου να προσδιορίσει τους παράγοντες κινδύνου που μπορεί να έχετε για μολυσματική ή μη ηπατίτιδα.

Κατά τη διάρκεια της κλινικής εξέτασης, ο γιατρός μπορεί να πιέσει απαλά την κοιλιά σας για να δει αν υπάρχει πόνος ή ευαισθησία. Μπορεί επίσης να σας ψηλαφίσει για να δει εάν το ήπαρ σας έχει διογκωθεί. Εάν το δέρμα ή τα μάτια σας είναι κίτρινα, ο γιατρός θα το λάβει υπόψιν του κατά τη διάρκεια της εξέτασης.

Εξετάσεις ηπατικής λειτουργίας

Οι έλεγχοι λειτουργίας του ήπατος χρησιμοποιούν δείγματα αίματος για να καθορίσουν πόσο αποτελεσματικά λειτουργεί το ήπαρ σας. Τα μη φυσιολογικά αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων μπορεί να είναι η πρώτη ένδειξη ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα, ειδικά αν δεν εμφανίζετε κάποια σημάδια στην κλινική εξέταση. Τα υψηλά επίπεδα ηπατικών ενζύμων πιθανώς να υποδεικνύουν ότι το ήπαρ είναι καταπονημένο, καταστραμμένο ή δεν λειτουργεί σωστά.

Άλλες εξετάσεις αίματος

Εάν οι εξετάσεις ηπατικής λειτουργίας είναι μη φυσιολογικές, ο γιατρός θα ζητήσει και άλλες εξετάσεις αίματος για να ανιχνεύσει την πηγή του προβλήματος. Αυτές ελέγχουν για πιθανή παρουσία των ιών που προκαλούν ηπατίτιδα, καθώς και για την ανίχνευση αντισωμάτων που είναι κοινά σε καταστάσεις όπως η αυτοάνοση ηπατίτιδα.

Υπέρηχος

Ο υπέρηχος κοιλίας χρησιμοποιεί υπερηχητικά κύματα για να δημιουργήσει μια εικόνα των οργάνων μέσα στην κοιλιά σας. Αυτή η εξέταση επιτρέπει στον γιατρό να εστιάσει στο ήπαρ και στα γειτονικά όργανα και μπορεί να αποκαλύψει:

  • υγρό στην κοιλιακή χώρα
  • ηπατική βλάβη ή διόγκωση
  • όγκους του ήπατος
  • ανωμαλίες της χοληδόχου κύστης

Μερικές φορές, εμφανίζεται και το πάγκρεας σε εικόνες υπερήχων. Αυτό μπορεί να είναι μια χρήσιμη εξέταση για τον προσδιορισμό της αιτίας της μη φυσιολογικής ηπατικής λειτουργίας.

Βιοψία ήπατος

Μια βιοψία ήπατος είναι μια επεμβατική διαδικασία όπου ο γιατρός λαμβάνει ένα δείγμα ιστού από το ήπαρ σας. Συνήθως πραγματοποιείται με διάτρηση του δέρματός σας με βελόνα και δεν απαιτεί χειρουργική επέμβαση. Ένα υπερηχογράφημα χρησιμοποιείται για να καθοδηγήσει το γιατρό σας κατά τη λήψη του δείγματος βιοψίας.

Αυτή η εξέταση επιτρέπει στον γιατρό να καθορίσει πώς η μόλυνση ή η φλεγμονή έχει επηρεάσει το ήπαρ. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη δειγματοληψία οποιωνδήποτε περιοχών του ήπατος που εμφανίζουν ανώμαλες.

Θεραπεία

Πως θεραπεύεται η ηπατίτιδα;

Οι επιλογές θεραπείας καθορίζονται από τον τύπο της ηπατίτιδας που έχετε και από το εάν η μόλυνση είναι οξεία ή χρόνια.

Ηπατίτιδα Α

Η ηπατίτιδα Α συνήθως δεν απαιτεί θεραπεία, επειδή είναι βραχυπρόθεσμη ασθένεια. Μπορεί να χρειάζεστε ανάπαυση στο κρεβάτι εάν τα συμπτώματα προκαλούν μεγάλη δυσφορία. Εάν εμφανίσετε έμετο ή διάρροια, ακολουθήστε τις οδηγίες του γιατρού σας για ενυδάτωση και διατροφή.

Το εμβόλιο της ηπατίτιδας Α είναι διαθέσιμο για την πρόληψη αυτής της μόλυνσης. Τα περισσότερα παιδιά αρχίζουν τον εμβολιασμό μεταξύ 12 και 18 μηνών. Πρόκειται για μια σειρά δύο εμβολίων. Ο εμβολιασμός για την ηπατίτιδα Α είναι επίσης διαθέσιμος για ενήλικες και μπορεί να συνδυαστεί με το εμβόλιο ηπατίτιδας Β.

Ηπατίτιδα Β

Η οξεία ηπατίτιδα Β δεν απαιτεί ειδική θεραπεία.

Η χρόνια ηπατίτιδα Β αντιμετωπίζεται με αντιϊικά φάρμακα. Αυτή η μορφή θεραπείας μπορεί να είναι δαπανηρή, επειδή πρέπει να συνεχιστεί για αρκετούς μήνες ή χρόνια. Η θεραπεία για τη χρόνια ηπατίτιδα Β απαιτεί επίσης τακτικές ιατρικές αξιολογήσεις και παρακολούθηση για να διαπιστωθεί εάν ο ιός καταπολεμάται με τη θεραπεία.

Η ηπατίτιδα Β μπορεί να προληφθεί με εμβολιασμό. Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ συνιστούν εμβολιασμό για ηπατίτιδα Β για όλα τα νεογνά. Η σειρά των τριών εμβολίων τυπικά ολοκληρώνεται κατά τους πρώτους έξι μήνες της βρεφικής ηλικίας. Το εμβόλιο συνιστάται επίσης για όλο το υγειονομικό και ιατρικό προσωπικό.

Ηπατίτιδα C

Αντιϊικά φάρμακα χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία τόσο των οξειών όσο και των χρόνιων μορφών ηπατίτιδας C. Οι άνθρωποι που αναπτύσσουν χρόνια ηπατίτιδα C αντιμετωπίζονται συνήθως με συνδυασμό θεραπειών αντιϊικών φαρμάκων. Μπορεί επίσης να χρειαστούν περαιτέρω έλεγχοι για να καθοριστεί η βέλτιστη μορφή θεραπείας.

Τα άτομα που αναπτύσσουν κίρρωση (ουλοποίηση του ήπατος) ή ηπατική νόσο ως αποτέλεσμα της χρόνιας ηπατίτιδας C μπορεί να είναι υποψήφια για μεταμόσχευση ήπατος.

Επί του παρόντος (2017), δεν υπάρχει εμβολιασμός για την ηπατίτιδα C.

Ηπατίτιδα D

Δεν υπάρχουν αντιϊικά φάρμακα για τη θεραπεία της ηπατίτιδας D αυτή τη στιγμή. Σύμφωνα με μία μελέτη του 2013, ένα φάρμακο που ονομάζεται άλφα ιντερφερόνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία του συγκεκριμένου τύπου ηπατίτιδας, αλλά δείχνει βελτίωση μόνο στο 25 έως 30% των ανθρώπων.

Η ηπατίτιδα D μπορεί να προληφθεί με εμβολιασμό για την ηπατίτιδα Β, καθώς η μόλυνση από την ηπατίτιδα Β είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη της ηπατίτιδας D.

Ηπατίτιδα Ε

Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν ειδικές ιατρικές θεραπείες για την αντιμετώπιση της ηπατίτιδας Ε. Επειδή η λοίμωξη είναι συχνά οξεία, συνήθως υποχωρεί από μόνη της. Στα άτομα με αυτό το είδος μόλυνσης συχνά προτείνεται να έχουν επαρκή ανάπαυση, να πίνουν πολλά υγρά, να λαμβάνουν αρκετά θρεπτικά συστατικά και να αποφεύγουν το αλκοόλ. Ωστόσο, οι έγκυες γυναίκες που νοσούν από αυτή τη μόλυνση απαιτούν στενή παρακολούθηση και φροντίδα.

Αυτοάνοση ηπατίτιδα

Τα κορτικοστεροειδή, όπως η πρεδνιζόνη ή η βουδεσονίδη, είναι εξαιρετικά σημαντικά στην έγκαιρη αντιμετώπιση της αυτοάνοσης ηπατίτιδας. Είναι αποτελεσματικά περίπου στο 80% των ανθρώπων με αυτή την πάθηση.

Η αζοθειοπρίνη (Imuran), ένα φάρμακο που καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα, συχνά συμπεριλαμβάνεται στη θεραπεία. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ή χωρίς στεροειδή.

Άλλα φάρμακα καταστολής του ανοσοποιητικού, όπως το μυκοφαινολάτη (CellCept), η τακρόλιμους (Prograf) και η κυκλοσπορίνη (Neoral), μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν ως εναλλακτικές θεραπευτικές λύσεις για την αζαθειοπρίνη.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί η ηπατίτιδα;

Υγιεινή

Η πρακτική της καλής υγιεινής είναι ένας βασικός τρόπος για να αποφύγετε την εμφάνιση της ηπατίτιδας Α και Ε. Εάν ταξιδεύετε σε μια αναπτυσσόμενη χώρα, θα πρέπει να αποφύγετε:

  • το μη εμφιαλωμένο νερό
  • τον πάγο
  • τα ωμά ή μισομαγειρεμένα οστρακοειδή και στρείδια
  • τα ωμά φρούτα και λαχανικά

Η παρεμπόδιση της διάδοσης της ηπατίτιδα Β, C και D μέσω μολυσμένου αίματος μπορεί να προληφθεί όταν:

  • δεν γίνεται κοινή χρήση συρίγγων ναρκωτικών
  • δεν γίνεται κοινή χρήση ξυραφιών
  • δεν χρησιμοποιείτε την οδοντόβουρτσα κάποιου άλλου
  • δεν αγγίζετε αίμα

Η ηπατίτιδες Β και C μπορεί επίσης να μεταδοθούν μέσω σεξουαλικής επαφής. Το ασφαλές σεξ με τη χρήση προφυλακτικών και στοματικών διαφραγμάτων μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου μόλυνσης.

Εμβόλια

Η χρήση εμβολίων αποτελεί σημαντικό κλειδί για την πρόληψη της ηπατίτιδας. Υπάρχουν εμβόλια για την πρόληψη της ηπατίτιδας Α και Β. Οι ειδικοί αναπτύσσουν επί του παρόντος εμβόλια κατά της ηπατίτιδας C. Ένας εμβολιασμός για την ηπατίτιδα Ε υπάρχει στην Κίνα, αλλά δεν είναι διαθέσιμος στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Επιπλοκές

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές της ηπατίτιδας;

Η χρόνια ηπατίτιδα Β ή C μπορεί συχνά να οδηγήσει σε σοβαρότερα προβλήματα υγείας. Επειδή ο ιός επηρεάζει το ήπαρ, τα άτομα με χρόνια ηπατίτιδα Β ή C διατρέχουν κίνδυνο για:

  • χρόνια ηπατική νόσο
  • κίρρωση
  • καρκίνο του ήπατος

Όταν το ήπαρ σταματήσει να λειτουργεί κανονικά, μπορεί να εμφανιστεί ηπατική ανεπάρκεια. Οι επιπλοκές της ηπατικής ανεπάρκειας περιλαμβάνουν:

  • αιμορραγικές διαταραχές
  • συσσώρευση υγρού στην κοιλιά σας, πάθηση γνωστή ως ασκίτης
  • αύξηση της αρτηριακής πίεσης των πυλαίων φλεβών που εισέρχονται στο ήπαρ σας, γνωστή ως πυλαία υπέρταση
  • νεφρική ανεπάρκεια
  • ηπατική εγκεφαλοπάθεια, η οποία μπορεί να συνεπάγεται κόπωση, απώλεια μνήμης και μειωμένες νοητικές ικανότητες λόγω της συσσώρευσης τοξινών, όπως αμμωνίας, που επηρεάζουν τη λειτουργία του εγκεφάλου
  • ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα, το οποίο είναι μια μορφή καρκίνου του ήπατος
  • θάνατο

Τα άτομα με χρόνια ηπατίτιδα Β και C ενθαρρύνονται να αποφεύγουν το αλκοόλ, επειδή μπορεί να εμφανίσουν την ηπατική νόσο και ανεπάρκεια. Ορισμένα συμπληρώματα και φάρμακα μπορούν επίσης να επηρεάσουν τη λειτουργία του ήπατος. Εάν έχετε χρόνια ηπατίτιδα Β ή C, συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν πάρετε νέα φάρμακα.

+ 10 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Centers for Disease Control and Prevention. (2016). Hepatitis B and the vaccine (shot) to prevent it: Fact sheet for parents [Fact sheet]. cdc.gov/vaccines/vpd-vac/hepb/fs-parents.html

2. Cropley A, et al. (2017). The use of immunosuppression in autoimmune hepatitis: A current literature review. DOI: doi.org/10.3350/cmh.2016.0089

3. Heidelbaugh JJ, et al. (n.d.). Cirrhosis and chronic liver failure: Part II. Complications and treatment. aafp.org/afp/2006/0901/p767.html

4. Heidrich B, et al. (2013). Treatment options for hepatitis delta virus infection [Abstract]. DOI: 10.1007/s11908-012-0307-z

5. Hepatitis. (n.d.). kidshealth.org/kid/health_problems/infection/hepatitis.html

6. Hepatitis B: Are you at risk? (2010). cdc.gov/hepatitis/hbv/pdfs/hepbatrisk.pdf

7. Hepatitis C FAQs for the public. (2016). cdc.gov/hepatitis/hcv/cfaq.htm#statistics

8. Hepatitis: Did you know? (2016). cdc.gov/stltpublichealth/didyouknow/topic/hepatitis.html

9. Hepatitis E FAQs for health professionals. (2015). cdc.gov/hepatitis/HEV/HEVfaq.htm#section1

10. World Health Organization. (2016). Hepatitis E fact sheet [Fact sheet]. who.int/mediacentre/factsheets/fs280/en/