Υπονατριαιμία

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της υπονατριαιμίας;

Τα συμπτώματα της υπονατριαιμίας ποικίλουν από άτομο σε άτομο. Αν τα επίπεδα του νατρίου σας μειώνονται σταδιακά, μπορεί να μην εμφανίσετε κανένα σύμπτωμα. Αν μειώνονται απότομα, τα συμπτώματα θα είναι πιο σοβαρά.

Η ταχεία απώλεια νατρίου συνιστά επείγον ιατρικό περιστατικό, διότι μπορεί να προκαλέσει απώλεια αισθήσεων, επιληπτικές κρίσεις και κώμα.

Κοινά συμπτώματα χαμηλής συγκέντρωσης νατρίου περιλαμβάνουν:

• Ναυτία
• Εμετούς
• Σύγχυση
• Αδυναμία
• Μυϊκές κράμπες ή σπασμούς
• Ευερεθιστότητα
• Κόπωση ή χαμηλά επίπεδα ενέργειας
• Πονοκεφάλους

Αίτια

Τι προκαλεί την υπονατριαιμία;

Πολλοί παράγοντες συνεισφέρουν στα χαμηλά επίπεδα νατρίου στο αίμα. Το νάτριο μπορεί να μειωθεί αν το σώμα χάσει πολύ νερό και ηλεκτρολύτες. Η υπονατριαιμία μπορεί ακόμη να είναι σύμπτωμα ορισμένων παθήσεων.

Οι αιτίες της υπονατριαιμίας περιλαμβάνουν:

• Αφυδάτωση
• Έντονη διάρροια ή πολλούς εμετούς
• Ασθένεια του ήπατος
• Κατανάλωση πολύ μεγάλης ποσότητας νερού κατά τη διάρκεια της άσκησης (αυτό είναι σπάνιο)
• Υποθυρεοειδισμό
• Λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων, όπως αντικαταθλιπτικά και παυσίπονα
• Νεφρική νόσο ή νεφρική ανεπάρκεια
• Λήψη διουρητικών
• Σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης αντιδιουρητικής ορμόνης (SIADH), το οποίο αναγκάζει το σώμα να κατακρατά νερό
• Σύνδρομο Cushing, το οποίο προκαλεί αύξηση των επιπέδων κορτιζόλης (αυτή είναι μια σπάνια αιτία)
• Καρδιακά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης της συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας
• Χρήση έκστασης
• Διαταραχές των επινεφριδίων, όπως η νόσος του Addisson, η οποία επηρεάζει την ικανότητα των επινεφριδίων να ρυθμίζουν την ισορροπία του νατρίου, του καλίου και του νερού στο σώμα
• Πρωτογενής πολυδιψία, μία κατάσταση στην οποία η υπερβολική δίψα σας κάνει να πίνετε πάρα πολλά υγρά
• Άποιος διαβήτης, μία σπάνια πάθηση κατά την οποία το σώμα δεν παράγει αντιδιουρητική ορμόνη

Ποιος βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο υπονατριαιμίας;

Ορισμένοι παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο χαμηλής συγκέντρωσης νατρίου, όπως:

• Η χρήση διουρητικών
• Η διαβίωση σε θερμό κλίμα
• Η προχωρημένη ηλικία
• Η διατροφή χαμηλή σε νάτριο
• Η καρδιακή ανεπάρκεια, η νεφρική νόσος, το σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης αντιδιουρητικής ορμόνης και άλλες παθήσεις
• Η αθλητική δραστηριότητα πολύ υψηλής έντασης
• Η χρήση αντικαταθλιπτικών

Αν βρίσκεστε σε κίνδυνο υπονατριαιμίας, θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί όσον αφορά στην πρόσληψη νερού και ηλεκτρολυτών.

Διάγνωση

Ποιες εξετάσεις χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο των επιπέδων νατρίου στο αίμα;

Μία εξέταση αίματος μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο των επιπέδων νατρίου. Ακόμη κι αν δεν έχετε συμπτώματα υπονατριαιμίας, ο γιατρός θα ζητήσει ένα βασικό μεταβολικό πάνελ, το οποίο ελέγχει την ποσότητα των ηλεκτρολυτών και των ιχνοστοιχείων στο σώμα. Το βασικό μεταβολικό πάνελ είναι συχνά μέρος μιας εξέτασης ρουτίνας και μπορεί να ανιχνεύσει χαμηλή συγκέντρωση νατρίου σε ασυμπτωματικά άτομα.

Αν τα επίπεδα νατρίου δεν είναι φυσιολογικά, ο γιατρός θα ζητήσει μια εξέταση ούρων προκειμένου να ελέγξει το νάτριο στα ούρα. Τα αποτελέσματα της εν λόγω εξέτασης θα συνεισφέρουν στον καθορισμό της αιτίας της υπονατριαιμίας:

• Αν το νάτριο του αίματος είναι χαμηλό, αλλά το νάτριο των ούρων υψηλό, το σώμα απεκκρίνει πολύ νάτριο.
• Χαμηλά επίπεδα νατρίου και στο αίμα και στα ούρα σημαίνει ότι το σώμα δεν προσλαμβάνει αρκετό νάτριο. Επίσης είναι πιθανό να υπάρχει μεγάλη ποσότητα νερού στο σώμα.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η υπονατριαιμία;

Η αντιμετώπιση της υπονατριαιμίας ποικίλει ανάλογα με την αιτία. Μπορεί να περιλαμβάνει:

• Θεραπεία κάποιας υποκείμενης ιατρικής πάθησης
• Μείωση της πρόσληψης υγρών
• Λήψη φαρμάκων για συμπτώματα, όπως οι πονοκέφαλοι, η ναυτία και οι επιληπτικές κρίσεις
• Έγχυση ενδοφλέβιου διαλύματος νατρίου
• Προσαρμογή της δόσης των διουρητικών

Πρόληψη

Πώς προλαμβάνεται η υπονατριαιμία;

Η διατήρηση του επιπέδου του νερού και των ηλεκτρολυτών σε ισορροπία μπορεί να αποτρέψει την υπονατριαιμία.

Αν είστε αθλητής, είναι πολύ σημαντικό να πίνετε τη σωστή ποσότητα νερού κατά τη διάρκεια της άσκησης. Επίσης, μπορείτε να καταναλώνετε ενεργειακά-ισοτονικά ποτά, τα οποία περιέχουν ηλεκτρολύτες, συμπεριλαμβανομένου του νατρίου. Έτσι, θα αναπληρώνετε το νάτριο που χάνετε μέσω της εφίδρωσης. Τα ποτά αυτά είναι επίσης βοηθητικά αν χάνετε πολλά υγρά με εμετό ή διάρροια.

Σε μια τυπική ημέρα, οι γυναίκες θα πρέπει να στοχεύουν στην κατανάλωση 2,2 λίτρων υγρών, ενώ οι άνδρες στα 3 λίτρα. Όταν είστε επαρκώς ενυδατωμένοι, τα ούρα σας θα έχουν ωχρό κίτρινο χρώμα ή θα είναι διαυγή και δεν θα αισθάνεστε διψασμένοι.

Είναι πολύ σημαντικό να αυξήσετε την πρόσληψη υγρών αν:

• Έχετε διάρροια
• Κάνετε εμετούς
• Ο καιρός είναι ζεστός
• Έχετε πυρετό
• Είστε σε μεγάλο υψόμετρο
• Είστε έγκυος ή θηλάζετε

Δεν θα πρέπει να πίνετε παραπάνω από 1 λίτρο νερού την ώρα. Μην ξεχνάτε ότι είναι πιθανό να πιείτε πολύ νερό πολύ γρήγορα.

Υπερνατριαιμία

Άλλες ηλεκτρολυτικές διαταραχές: Υπερνατριαιμία

Η υπερνατριαιμία είναι σπάνια. Συμβαίνει όταν ένα άτομο δεν πίνει αρκετό νερό, είτε επειδή δεν έχει πρόσβαση σε αυτό είτε εξαιτίας βλάβης στο μηχανισμό δίψας του οργανισμού. Λιγότερο συχνά προκαλείται από το άποιο διαβήτη. Η υπερνατριαμία συμβαίνει όταν τα επίπεδα νατρίου υπερβαίνουν τα 145 mEq/L.

Η υπερνατριαιμία μπορεί να προκαλέσει:

• Σύγχυση
• Νευρομυϊκή ευερεθιστότητα
• Υπερβολική αντίδραση αντανακλαστικών
• Επιληπτικές κρίσεις
• Κώμα