Τι είναι η κρίσιμη ισχαιμία των κάτω άκρων; Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Η κρίσιμη ισχαιμία των κάτω άκρων (CLI) είναι μια κατάσταση που αφορά την σημαντικά μειωμένη ροή αίματος στα κάτω άκρα, η οποία προκαλείται από σοβαρή απόφραξη των αρτηριών εξαιτίας της περιφερικής αρτηριακής νόσου (PAD). Ουσιαστικά, η κρίσιμη ισχαιμία των κάτω άκρων θεωρείται η πιο σοβαρή μορφή της περιφερικής αρτηριακής νόσου.

Ποια συμπτώματα προκαλεί η κρίσιμη ισχαιμία των κάτω άκρων;

Τα κύρια συμπτώματα της κρίσιμης ισχαιμίας των κάτω άκρων περιλαμβάνουν έντονο πόνο στα πόδια και τα δάχτυλα των ποδιών (ακόμη και σε φάση ηρεμίας) και νέκρωση του ιστού. Άλλα συμπτώματα της πάθησης είναι τα ακόλουθα:

• Κακή κυκλοφορία στα κάτω άκρα
• Έλκη και πληγές στα πόδια που δεν επουλώνονται
• Πόνος ή μούδιασμα στα πόδια
• Πύκνωση των νυχιών των ποδιών
• Λαμπερό, λείο, ξηρό δέρμα ποδιών
• Μειωμένοι παλμοί στα πόδια

Ποιες αιτίες οδηγούν σε κρίσιμη ισχαιμία των κάτω άκρων;

Η κρίσιμη ισχαιμία των κάτω άκρων θεωρείται το τελικό στάδιο της περιφερικής αρτηριακής νόσου, μιας χρόνιας, προοδευτικής πάχυνσης του αρτηριακού τοιχώματος που προκύπτει από τη συσσώρευση πλάκας. Η πλάκα εμποδίζει την κανονική ροή του αίματος, με αποτέλεσμα οι ιστοί να μην εξασφαλίζουν το απαραίτητο οξυγόνο που χρειάζονται. Σημειώνεται ότι η κρίσιμη ισχαιμία των άκρων επηρεάζει συνήθως την ροή του αίματος μόνο στα πόδια, αλλά η περιφερική αρτηριακή νόσος επηρεάζει τόσο τα πόδια, όσο και τα χέρια.

Οι παράγοντες κινδύνου που οδηγούν σε κρίσιμη ισχαιμία των κάτω άκρων είναι οι ίδιοι με τους παράγοντες που οδηγούν σε περιφερική αρτηριακή νόσο και περιλαμβάνουν:

• Κάπνισμα
• Προχωρημένη ηλικία
• Διαβήτης
• Παχυσαρκία
• Καθιστική ζωή
• Υψηλά επίπεδα χοληστερίνης
• Υπέρταση
• Οικογενειακό ιστορικό αθηροσκλήρωσης

Πώς γίνεται διάγνωση της κρίσιμης ισχαιμίας των κάτω άκρων;

Η διάγνωση της κρίσιμης ισχαιμίας των κάτω άκρων προϋποθέτει μια ή περισσότερες από τις ακόλουθες εξετάσεις:

• Στηθοσκόπιο: Με τη χρήση ενός στηθοσκοπίου, ο γιατρός προσπαθεί να ακούσει αν υπάρχει ταραχώδης αγγειακή ροή αίματος στις προσβεβλημένες αρτηρίες των ποδιών.
• Δείκτης αστραγάλου-βραχίονα (ABI): Μέτρηση της αρτηριακής πίεσης τόσο από τον βραχίονα, όσο και από τον αστράγαλο. Η συστολική πίεση που καταγράφεται στον αστράγαλο διαιρείται με τη συστολική πίεση που καταγράφεται στο χέρι για να προσδιοριστεί η ABI, η οποία βοηθά στην αξιολόγηση της ροής του αίματος και στην ανίχνευση τυχόν απόφραξης στα πόδια.
• Υπερηχογράφημα Doppler: Πρόκειται για έναν τύπο υπερήχου που χρησιμοποιείται για να μετρηθεί το πόσο ισχυρή είναι η ροή του αίματος μέσα στα αιμοφόρα αγγεία.
• Υπολογιστική τομογραφία – αγγειογραφία (CT): Η συγκεκριμένη διαδικασία είναι μια προηγμένη τεχνική απεικόνισης, που χρησιμοποιεί ενδοφλέβια έγχυση σκιαγραφικής χρωστικής για την προβολή των αρτηριών και των φλεβών του σώματος σε τρισδιάστατες εικόνες.
• Μαγνητική αγγειογραφία (MRA): Πρόκειται για έναν τύπο μαγνητικής τομογραφίας (MRI) που εστιάζει ειδικά στα αιμοφόρα αγγεία. Η MRA είναι πολύ λιγότερο επεμβατική – και λιγότερο επώδυνη – από την παραδοσιακή αγγειογραφία, η οποία απαιτεί την εισαγωγή καθετήρα. (Ενημερωθείτε για τις διαφορές μεταξύ MRA και MRI)
• Αγγειογραφία: Πρόκειται ουσιαστικά για ακτινογραφίες των αιμοφόρων αγγείων που λαμβάνονται μετά την εισαγωγή ενός εύκαμπτου καθετήρα για έγχυση σκιαγραφικής χρωστικής στα αιμοφόρα αγγεία.

Πώς θεραπεύεται η κρίσιμη ισχαιμία των κάτω άκρων;

Η θεραπεία της κρίσιμης ισχαιμίας των κάτω άκρων στοχεύει στην αποκατάσταση της ροής του αίματος στην πληγείσα περιοχή και περιλαμβάνει διάφορους τύπους παρεμβάσεων, όπως οι ενδοαγγειακές επεμβάσεις.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι ενδοαγγειακών επεμβάσεων που βοηθούν στη βελτίωση της ροής του αίματος μέσω των αρτηριών. Ο τύπος της διαδικασίας που χρησιμοποιείται  κάθε φορά, εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η σοβαρότητα και η θέση της απόφραξης. Μερικοί τύποι ενδοαγγειακών επεμβάσεων είναι οι ακόλουθοι:

• Αγγειοπλαστική: Ένα πολύ μικρό μπαλόνι εισάγεται στην αρτηρία που έχει το πρόβλημα μέσω ενός καθετήρα. Στη συνέχεια διογκώνεται χρησιμοποιώντας αλατούχο διάλυμα, ωθώντας την πλάκα προς το τοίχωμα της αρτηρίας, αποκαθιστώντας έτσι τη ροή του αίματος.
• Στεντ: Το στεντ είναι ένας σωλήνας από μεταλλικό πλέγμα που τοποθετείται στο σημείο της αρτηρίας που είναι φραγμένο, κρατώντας έτσι τα τοιχώματά της ανοιχτά ώστε το αίμα να μπορεί να ρέει απρόσκοπτα.
• Αθηρεκτομή: Η συγκεκριμένη διαδικασία περιλαμβάνει την εισαγωγή ενός καθετήρα με περιστρεφόμενη κοπτική λεπίδα μέσα στην επηρεαζόμενη αρτηρία, με στόχο την απόφραξη του αιμοφόρου αγγείου και την επανέναρξη της κανονικής ροής του αίματος.