Εξέταση αίματος ανιχνεύει τον πρώιμου σταδίου καρκίνο του παχέος εντέρου με 93% ακρίβεια

Καρκίνος του παχέος εντέρου ονομάζεται ο τύπος του καρκίνου που ξεκινά από το παχύ έντερο, ο οποίος μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε άνθρωπο σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά είναι πιο συχνός στους ηλικιωμένους. (Καρκίνος του παχέος εντέρου: Τι πρέπει να γνωρίζετε;)

Αρχικά, ο καρκίνος του παχέος εντέρου ξεκινά ως μικρές καλοήθεις αναπτύξεις (πολύποδες) που σχηματίζονται στο εσωτερικό του εντέρου, αλλά με την πάροδο του χρόνου, ορισμένοι πολύποδες μετατρέπονται σε καρκινικοί. Οι πολύποδες, όταν είναι πολύ μικροί δεν προκαλούν συμπτώματα και για το λόγο αυτό οι γιατροί συνιστούν τους τακτικούς προσυμπτωματικούς ελέγχους για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, για τον εντοπισμό των πολυπόδων και άλλων αναπτύξεων, πριν αυτές μετατραπούν σε κακοήθειες. (Καρκίνος του παχέος εντέρου: Η έγκαιρη διάγνωση αυξάνει το προσδόκιμο ζωής)

Ποια συμπτώματα προκαλεί ο καρκίνος του παχέος εντέρου;

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου, στα αρχικά του στάδια δεν προκαλεί συνήθως συμπτώματα και όταν αρχίσει να προκαλεί, συνήθως αυτά αποδίδονται λανθασμένα σε άλλες λιγότερο σοβαρές καταστάσεις υγείας που προκαλούν παρόμοια συμπτώματα, γι΄αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, παρατηρητικότητα και συχνές προληπτικές εξετάσεις. (Καρκίνος του παχέος εντέρου: Πόσο συχνά πρέπει να κάνετε προσυμπτωματικό έλεγχο;)

Τα πιο κοινά συμπτώματα του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι τα ακόλουθα:

• Αίμα στα κόπρανα (αιματηρά κόπρανα)
• Έντονη κόπωση
• Αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου (επίμονη διάρροια ή δυσκοιλιότητα)
• Κοιλιακός πόνος χωρίς γνωστή αιτία
• Δύσπνοια
• Φούσκωμα στο στομάχι
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους
• Έμετος

Ποια τεστ προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου υπάρχουν και πότε συνιστάται η έναρξή τους;

Η έναρξη του προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου συνιστάται από την ηλικία των 45 ετών μέχρι και την ηλικία των 75 ετών. Τα άτομα άνω των 75 ετών θα πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους. Η συχνότητά τους εξαρτάται από τον τύπο των τεστ που πραγματοποιούνται και από τον κίνδυνο καρκίνου που διατρέχει το κάθε άτομο ξεχωριστά. Τα διαθέσιμα τεστ που υπάρχουν για τον σκοπό αυτό, επιλέγονται ανάλογα τις προτιμήσεις του ασθενή, το προσωπικό και οικογενειακό του ιστορικό και με βάση το αν υπάρχει κάποιο γνωστό γενετικό σύνδρομο, όπως το σύνδρομο Lynch.(Καρκίνος του παχέος εντέρου: 10 συμβουλές για έγκαιρη πρόληψη)

Τα τεστ προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου που συστήνονται από τους γιατρούς κατά περίπτωση είναι τα ακόλουθα:

• Τεστ κοπράνων: Τεστ κρυφού αίματος με βάση το γκουαϊάκ (gFOBT), ανοσοχημική εξέταση κοπράνων (FIT) και τεστ FIT-DNA (DNA κοπράνων) (ανά 1-3 χρόνια)
• Ευέλικτη σιγμοειδοσκόπηση (κάθε 5 χρόνια ή κάθε 10 χρόνια με FIT κάθε χρόνο).
• Κολονοσκόπηση: Το χρυσό πρότυπο προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, που λειτουργεί τόσο ως διαγνωστική εξέταση, όσο και ως θεραπευτική μέθοδος (κάθε 10 χρόνια)
• Αξονική κολονογραφία: Απεικονιστική εξέταση του παχέος εντέρου (κάθε 5 χρόνια)

Μια εξέταση αίματος θα μπορούσε να ανιχνεύσει τον καρκίνο του παχέος εντέρου;

Οι επιστήμονες έχουν αναπτύξει πρόσφατα ένα ακόμη τεστ προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, με πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα, το οποίο πραγματοποιείται μέσω μιας απλής εξέτασης αίματος και συνιστάται σε άτομα που διατρέχουν μεσαίο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του παχέος εντέρου.

Το συγκεκριμένο τεστ, το οποίο έχει αναπτυχθεί από την Universal DX, μπορεί να ανιχνεύσει τον καρκίνο του παχέος εντέρου πρώιμου σταδίου με 93% ακρίβεια και τις προκαρκινικές αναπτύξεις με 54% ακρίβεια. Ωστόσο, οι κολονοσκοπήσεις συνεχίζουν να αποτελούν το χρυσό πρότυπο προσυμπτωματικού ελέγχου για τον συγκεκριμένο τύπο καρκίνου.

Το τεστ αίματος ονομάζεται Signal-C και φαίνεται να είναι εξίσου ακριβές ή ακόμη και πιο ακριβές από τα περισσότερα υπάρχοντα τεστ προσυμπτωματικού ελέγχου που βασίζονται σε δείγματα κοπράνων, τα οποία αναφέραμε πιο πάνω. Οι περισσότεροι ειδικοί αναφέρουν ότι θα συνεχίσουν να βασίζονται στις κολονοσκοπήσεις για σκοπούς ανίχνευσης και πρόληψης του καρκίνου του παχέος εντέρου, όμως το συγκεκριμένο τεστ, αν τελικά αποδειχθεί τόσο αποτελεσματικό και στις επόμενες δοκιμές του, θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά με τις κολονοσκοπήσεις. 

Αρχικά, το τεστ Signal-C θα λειτουργεί ανιχνεύοντας τον καρκίνο στα πρώιμα του στάδια, χωρίς περιττές κολονοσκοπήσεις και ακολούθως, αν το τεστ είναι θετικό, μέσω της κολονοσκόπησης θα επιβεβαιώνονται τα αποτελέσματα και κατά τη διάρκεια της ίδιας διαδικασίας θα αφαιρούνται οι προκαρκινικές αναπτύξεις πριν εξελιχθούν τελικά σε καρκινικές. Το μεγάλο ερώτημα είναι το αν και τι θα μπορούσε να γίνει με τα άτομα που για οποιοδήποτε λόγο δεν μπορούν να υποβληθούν ή δεν θέλουν να υποβληθούν σε κολονοσκοπήσεις και το κατά πόσο το συγκεκριμένο τεστ θα μπορούσε να είναι τόσο αποτελεσματικό, ώστε να αντικαταστήσει επάξια τις κολονοσκοπήσεις. (Κολονοσκόπηση: Πώς να κάνετε την προετοιμασία της λίγο πιο εύκολη)

Στο αμέσως επόμενο διάστημα, η εταιρεία ανάπτυξης του τεστ, θα εξετάσει την αποτελεσματικότητα του τεστ σε μια ομάδα 15.000 ασθενών και ακολούθως, ανάλογα με τα αποτελέσματα, θα ζητήσει την έγκρισή του από τον FDA.

Πώς λειτουργεί το τεστ αίματος Signal-C;

Τα καρκινικά κύτταρα τείνουν να ελευθερώνουν μέρος του DNA τους στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτά τα μέρη του DNA, που ονομάζονται βιοδείκτες, μπορούν να συσχετιστούν με ορισμένους τύπους καρκίνου. Όταν λοιπόν, οι συγκεκριμένοι βιοδείκτες που συσχετίζονται με τον καρκίνο του παχέος εντέρου εντοπίζονται στο δείγμα αίματος του ασθενή, τότε αυτό αποτελεί ένδειξη ότι υπάρχει στο παχύ έντερο κάποια πρώιμη καρκινική ανάπτυξη.

Για την πραγματοποίηση του τεστ αίματος Signal-C, οι ασθενείς θα πρέπει να επισκέπτονται ένα τοπικό αιματολογικό εργαστήριο και να δίνουν δείγμα αίματος, το οποίο θα αποστέλλεται στο εργαστήριο της Universal DX και θα αναλύεται μέσω εξειδικευμένων τεχνολογιών για βιοδείκτες που υποδηλώνουν καρκίνο του παχέος εντέρου. Μετά την ανάλυση του δείγματος, τα αποτελέσματα θα αποστέλλονται στους ασθενείς, με θετική ή αρνητική ένδειξη. Οι ασθενείς με θετικά αποτελέσματα θα πρέπει να ενημερώνουν τον γιατρό τους για προγραμματισμό κολονοσκόπησης, ενώ τα άτομα με αρνητικά αποτελέσματα θα προγραμματίζουν απλά τον επόμενο προσυμπτωματικό τους έλεγχο.

Πόσο αποτελεσματικό είναι το τεστ αίματος Signal-C στην ανίχνευση του καρκίνου; Θα μπορούσε να αντικαταστήσει την κολονοσκόπηση;

Η αποτελεσματικότητα του τεστ αίματος ως εργαλείο προσυμπτωματικού ελέγχου, εξετάστηκε σε μια ομάδα 1.000 ατόμων από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη. Τα άτομα αυτά έδωσαν δείγμα αίματος και αμέσως μετά υποβλήθηκαν σε κολονοσκόπηση ή σε χειρουργική επέμβαση για πρωτοπαθή καρκίνο του παχέος εντέρου. Τα αποτελέσματα του τεστ συγκρίθηκαν με τον καρκίνο και τους προκαρκινικούς καρκίνους που εντοπίστηκαν κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης και της χειρουργικής επέμβασης, με τους ερευνητές να διαπιστώνουν ότι το τεστ αίματος ήταν 93% αποτελεσματικό στην ανίχνευση του καρκίνου, πράγμα που σημαίνει ότι υπήρχαν 7% πιθανότητες να δώσει ψευδώς θετικά αποτελέσματα. Στην ανίχνευση του καρκίνου του παχέος εντέρου τελικού σταδίου, το τεστ ήταν πιο αποτελεσματικό, αλλά σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα ψευδώς θετικά αποτελέσματα, οφείλονταν στην ανίχνευση καλοηθών αναπτύξεων, όπως η ανίχνευση ενός μικρού πολύποδα στο παχύ έντερο.

Κατά τη διάρκεια της ίδιας μελέτης, το τεστ αίματος Signal-C κατάφερε να ανιχνεύσει τα προχωρημένα αδενώματα με 54% ακρίβεια, δείχνοντας ότι είναι πιο αποτελεσματικό από τα περισσότερα τεστ FIT, που η ακρίβειά τους ανέρχεται περίπου στο 24%.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η προκαρκινική ανίχνευση είναι πολύ σημαντική, διότι οι ασθενείς, αμέσως μετά υποβάλλονται σε κολονοσκόπηση, η οποία προλαμβάνει τον καρκίνο. Η κολονοσκόπηση δεν είναι μόνο μια διαγνωστική διαδικασία, αλλά είναι και θεραπευτική. Συγκεκριμένα, η προκαρκινική βλάβη που ανιχνεύεται μέσω των τεστ προσυμπτωματικού ελέγχου, όπως η εξέταση αίματος Signal-C, αφαιρείται  μέσω της κολονοσκόπησης, μη έχοντας την ευκαιρία να εξελιχθεί σε καρκίνο. Με τον τρόπο αυτό τα ποσοστά καρκίνου του παχέος εντέρου, μπορούν να μειωθούν σημαντικά.

Αν η εξέταση αίματος Signal-C είναι τόσο αποτελεσματική, όσο η κολονοσκόπηση, η κολονοσκόπηση θα μπορούσε να αντικατασταθεί από αυτήν, μόνο ως μέθοδος πρόληψης του καρκίνου. Ωστόσο, αμέσως μετά τα θετικά αποτελέσματα του τεστ, οι ασθενείς επιβάλλεται να υποβληθούν είτε σε κολονοσκόπηση, είτε σε χειρουργική αφαίρεση των αναπτύξεων που ανιχνεύθηκαν. Με βάση αυτό, η εξέταση αίματος Signal-C, δεν μπορεί να αντικαταστήσει την θεραπευτική ιδιότητα της κολονοσκόπησης. Μπορεί μόνο να μειώσει τον αριθμό των κολονοσκοπήσεων στις οποίες υποβάλλονται οι άνθρωποι στα πλαίσια του προσυμπτωματικού ελέγχου. (Πόσο σημαντική είναι η κολονοσκόπηση ως προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο παχέος εντέρου;)