Πρόσφατα, το Βασιλικό Κολέγιο Ψυχιάτρων ζήτησε καλύτερες προειδοποιήσεις σχετικά με τα συμπτώματα στέρησης – και ότι οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνονται για τα πιθανά “σοβαρά και μακροχρόνια συμπτώματα στέρησης” όταν διακόπτουν τα αντικαταθλιπτικά.

Τι είναι η στέρηση των αντικαταθλιπτικών;

Θεωρείται ότι τα αντικαταθλιπτικά δρουν αυξάνοντας τα επίπεδα χημικών ουσιών στον εγκέφαλο που ονομάζονται νευροδιαβιβαστές, όπως η σεροτονίνη και η νοραδρεναλίνη, οι οποίες συνδέονται με τη διάθεση και τα συναισθήματα. Σε συνδυασμό με άλλες ψυχολογικές θεραπείες, μπορούν να είναι πολύ αποτελεσματικά στη θεραπεία της κατάθλιψης, του κλινικού άγχους και άλλων διαταραχών της ψυχικής υγείας.

Οποιαδήποτε ψυχιατρικά φάρμακα αλλάζουν τη χημεία του εγκεφάλου και του σώματός σας και παρόλο που δεν κατατάσσονται στα φάρμακα που προκαλούν εθισμό, μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα στέρησης εάν διακοπούν ξαφνικά. Αντ’ αυτού, οι ασθενείς συμβουλεύονται να μειώνουν σταδιακά τη δόση που λαμβάνουν με την πάροδο του χρόνου για να μειώσουν τον κίνδυνο.

Η καθοδήγηση υποδεικνύει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι θα πρέπει να είναι σε θέση να αποσυρθούν από τα φάρμακα σε διάστημα τεσσάρων εβδομάδων. Τώρα, ωστόσο, οι ψυχίατροι λένε ότι ορισμένοι ασθενείς που παίρνουν τα χάπια μακροπρόθεσμα μπορεί να εμφανίσουν παρενέργειες που μπορεί να διαρκέσουν πολύ περισσότερο.

“Νέα έρευνα αποκάλυψε ότι έως και οι μισοί από τους ασθενείς που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα στέρησης”, λέει ο Dr Omair Ahmed, σύμβουλος ψυχιατρικής στο Priory Hospital Woodbourne. “Ωστόσο, η σοβαρότητα μπορεί να ποικίλλει σημαντικά από πολύ ήπια έως σοβαρή αναπηρία”.

Παλαιότερα, οι γιατροί γνώριζαν το σύνδρομο διακοπής του αντικαταθλιπτικού που μπορεί να διαρκέσει μία έως δύο εβδομάδες και είναι αυτοπεριοριζόμενο. Η τελευταία καθοδήγηση υποδηλώνει ότι αυτό πρέπει να αναθεωρηθεί, καθώς πιστεύεται πλέον ότι τα αποτελέσματα της στέρησης διαρκούν πολύ περισσότερο από ό,τι πίστευαν.

Η αλλαγή των κατευθυντήριων γραμμών σημαίνει ουσιαστικά ότι επιτρέπεται στον ασθενή να κάνει μια πιο ενημερωμένη επιλογή.

Εάν οι ασθενείς γνωρίζουν ότι μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα στέρησης για κάποιο χρονικό διάστημα μετά τη διακοπή της θεραπείας τους, θα τους δώσει καλύτερα τα εφόδια να λάβουν μια απόφαση σχετικά με το αν είναι σωστή γι’ αυτούς.

Ποια είναι τα συμπτώματα της στέρησης από τα αντικαταθλιπτικά χάπια;

Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν σε σοβαρότητα. Ωστόσο, τα πιο συχνά εμφανιζόμενα συμπτώματα στέρησης περιλαμβάνουν άγχος, πονοκεφάλους, ευερεθιστότητα, διαταραχές του ύπνου, ναυτία και επιστροφή των καταθλιπτικών συμπτωμάτων.

Τα συμπτώματα στέρησης εξαρτώνται από τον τύπο του αντικαταθλιπτικού. Οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRI), τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά και η βενλαφαξίνη μπορεί να προκαλέσουν ρίγη, μυϊκό πόνο, υπερβολική εφίδρωση, ναυτία , πονοκέφαλο και αϋπνία.

Οι SSRI και η βενλαφαξίνη μπορεί επίσης να προκαλέσουν ζάλη ή αίσθημα ηλεκτροπληξίας. Οι αναστολείς της μονοαμινο-οξειδάσης (ΜΑΟΙ) μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα όπως ευερεθιστότητα, διέγερση, προβλήματα ύπνου και κινητικές διαταραχές.

Πώς μπορείτε να αποφύγετε τη στέρηση από τα αντικαταθλιπτικά χάπια;

Εάν αισθάνεστε ότι είστε σε θέση να διακόψετε τη φαρμακευτική σας αγωγή, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να μιλήσετε με το γιατρό σας.

Αυτό θα έπρεπε να γίνεται σταδιακά, ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος σοβαρής στέρησης. Αυτό θα επιτρέψει επίσης στον κλινικό γιατρό να παρακολουθεί πιο στενά τυχόν προβλήματα, έτσι ώστε να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για την ανακούφιση από οποιαδήποτε δυσφορία, αν χρειαστεί.

Είναι επίσης σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα αντικαταθλιπτικά βοηθούν πολλούς ανθρώπους που παλεύουν με προβλήματα ψυχικής υγείας.

Πρέπει να επανεξεταστεί ο τρόπος με τον οποίο συνταγογραφούνται τα αντικαταθλιπτικά;

Πρώτον, πρέπει να δοθούν στους ανθρώπους περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις της διακοπής πριν τους συνταγογραφηθεί το φάρμακο. Και επίσης, οι ψυχίατροι που συνταγογραφούν πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι η διακοπή ορισμένων φαρμάκων μπορεί να προκαλέσει κάποια δυσάρεστα συμπτώματα σε μια σημαντική ομάδα ανθρώπων. Η σταδιακή διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής αντί της απότομης διακοπής της θα μπορούσε να συμβάλει στην προστασία από αυτό.

Η κατανόηση γύρω από τις φυσιολογικές επιδράσεις των αντικαταθλιπτικών είναι ακόμη πολύ περιορισμένη. Αυτό που είναι γνωστό είναι ότι ο καθένας ανταποκρίνεται διαφορετικά σε ορισμένα φάρμακα. Ενώ για ορισμένους ανθρώπους η άμεση διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να είναι μια απλή επιλογή, μπορεί για άλλους να πρέπει να διακόψουν πολύ σταδιακά αυτό που θα θεωρούνταν “κανονική” δόση.

Δυστυχώς, αυτό μπορεί να μην εμποδίζει εντελώς τις συνέπειες της διακοπής, αλλά ελαχιστοποιεί κάπως τις πιθανότητες.