Η ευερεθιστότητα είναι ένα αίσθημα εκνευρισμού. Παρόλα αυτά, κάποιοι περιγράφουν τον εκνευρισμό ως μία σοβαρή μορφή ευερεθιστότητας.
Ανεξάρτητα από τον όρο που χρησιμοποιείτε, όταν είστε ευερέθιστος/η, είναι πιο πιθανό να χάσετε την ψυχραιμία σας εύκολα. Μπορεί να βιώσετε ευερεθιστότητα ως απόκριση σε αγχωτικές καταστάσεις ή ως σύμπτωμα κάποιας ψυχικής ή σωματικής πάθησης.
Τα βρέφη και τα μικρά παιδιά συχνά αναφέρονται ως ευερέθιστα, ιδιαίτερα όταν είναι κουρασμένα ή άρρωστα. Για παράδειγμα, τα παιδιά μπορεί να γίνουν ευερέθιστα όταν έχουν ωτίτιδα ή στομαχόπονο.
Οι ενήλικες μπορεί επίσης να γίνουν ευερέθιστοι για μία πληθώρα αιτιών. Αν αισθάνεστε ευερεθιστότητα σε τακτική βάση, πραγματοποιήστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας. Μπορεί να έχετε κάποια υποκείμενη ιατρική πάθηση που χρήζει άμεσης θεραπείας.
Πολλοί παράγοντες μπορεί να προκαλέσουν ευερεθιστότητα και ταξινομούνται σε δύο γενικές κατηγορίες: σωματικοί και ψυχολογικοί.
Κοινές ψυχολογικές αιτίες της ευερεθιστότητας περιλαμβάνουν:
Ορισμένες ψυχικές διαταραχές έχουν σχετιστεί με την ευερεθιστότητα και μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν:
Κοινές σωματικές αιτίες είναι οι εξής:
Ιατρικές παθήσεις που προκαλούν ορμονικές αλλαγές μπορεί επίσης να επηρεάσουν τη διάθεσή σας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι:
Μπορεί επίσης να βιώσετε ευερεθιστότητα ως παρενέργεια κάποιου φαρμάκου που λαμβάνετε. Άλλες πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν:
Τα περισσότερα άτομα αισθάνονται ευερεθιστότητα περιστασιακά. Για παράδειγμα, είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε ευερεθιστότητα ή εκνευρισμό μετά από μία νύχτα ανεπαρκούς ύπνου,
Όταν, όμως, η ευερεθιστότητα εκδηλώνεται σε τακτική βάση ή αισθάνεστε ότι παρεμποδίζει την καθημερινή σας ζωή, είναι καιρός να μιλήσετε με τον γιατρό σας. Εκείνος θα σας βοηθήσει να ταυτοποιήσετε πιθανές αιτίες της κατάστασης.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, το αίσθημα ευερεθιστότητας μπορεί να συνοδεύεται ή να ακολουθείται από άλλα συμπτώματα, όπως:
Εάν μία ορμονική διαταραχή προκαλεί ευερεθιστότητα, μπορεί να παρουσιάσετε τα εξής συμπτώματα:
Εάν αισθάνεστε ευερεθιστότητα σε τακτική βάση και δεν γνωρίζετε γιατί, πραγματοποιήστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας. Εκείνος θα σας βοηθήσει να ταυτοποιήσετε πιθανές αιτίες και θα σας προτείνει θεραπευτικές επιλογές για τη διαχείριση της διάθεσης μόλις η αιτία εντοπιστεί.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, ο γιατρός θα ζητήσει το ιατρικό ιστορικό σας, συμπεριλαμβανομένων οποιοδήποτε συνταγογραφούμενων φαρμάκων που λαμβάνετε.
Επίσης, θα σας ρωτήσει αν έχετε ιστορικό ψυχικών παθήσεων. Θα συζητήσετε για τις συνήθειες του τρόπου ζωής σας, όπως τα πρότυπα ύπνου και την κατανάλωση αλκοόλ ή οποιωνδήποτε άλλων ουσιών. Ο γιατρός επίσης θα πρέπει να γνωρίζει πήγες άγχους στη ζωή σας.
Ανάλογα με τα συμπτώματα και το ιατρικό ιστορικό σας, θα ζητήσει μία ή περισσότερες εξετάσεις, όπως ανάλυση αίματος και ούρων. Οι συγκεντρώσεις ορισμένων ορμονών στο αίμα σας μπορεί να υποδεικνύουν ορμονική διαταραχή. Τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και τα ούρα μπορεί να υποδεικνύουν διαβήτη.
Επιπλέον, μπορεί να παραπεμφθείτε σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας για μία ψυχολογική αξιολόγηση.
Ο γιατρός θα σας προτείνει ένα θεραπευτικό πλάνο με βάση τη διάγνωση. Ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης της ευερεθιστότητας είναι η διευθέτηση της υποκείμενης αιτίας.
Εάν ο γιατρός σάς διαγνώσει με μία ψυχική νόσο, θα σας παραπέμψει σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας για συμβουλευτική. Μπορεί να σας προτείνει συνταγογραφούμενα φάρμακα για τον έλεγχο της διάθεσης. Η θεραπεία συζήτησης και η φαρμακευτική αγωγή συχνά συνδυάζονται για την αντιμετώπιση παθήσεων, όπως η κατάθλιψη.
Εάν υποπτεύεστε ότι η ευερεθιστότητα προκαλείται από στέρηση αλκοόλ, καφεΐνης, νικοτίνης ή οποιασδήποτε άλλης ουσίας, ο γιατρός θα σας προτείνει έναν συνδυασμό θεραπείας συζήτησης και φαρμακευτικής αγωγής.
Εάν διαγνωστείτε με ορμονική διαταραχή, ο γιατρός θα σας προτείνει θεραπεία υποκατάστασης ορμονών. Ωστόσο, η συγκεκριμένη θεραπεία δεν είναι κατάλληλη για όλους. Συζητήστε προσεκτικά όλες τις επιλογές με το γιατρό σας προτού δοκιμάσετε μία θεραπεία υποκατάστασης ορμονών.
Εάν βιώνετε ευερεθιστότητα ως σύμπτωμα μιας λοίμωξης, αυτή θα υποχωρήσει όταν η λοίμωξη κάνει τον κύκλο της. Ο γιατρός θα σας συνταγογραφήσει αντιβιοτικά ή άλλα φάρμακα.
Ο γιατρός επίσης θα σας προτείνει αλλαγές στον τρόπο ζωής για τον έλεγχο της διάθεσης. Για παράδειγμα, θα σας ενθαρρύνει να προσαρμόσετε:
Your health and hormones. (2016).
hormone.org/your-health-and-hormones
Judd L, et al. (2012). Prevalence and clinical significance of subsyndromal manic symptoms, including irritability and psychomotor agitation, during bipolar major depressive episodes. DOI:
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0165032712000043?via%3Dihub
Mayo Clinic Staff. (2019). Stress symptoms: Effects on your body and behavior.
mayoclinic.org/healthy-lifestyle/stress-management/in-depth/stress-symptoms/art-20050987
Mayo Clinic Staff. (2018). Mood disorders.
mayoclinic.org/diseases-conditions/mood-disorders/basics/definition/con-20035907
Τι είναι η κληρονομική σφαιροκυττάρωση; Η κληρονομική σφαιροκυττάρωση (HS) είναι μία διαταραχή της μεμβράνης των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Στην πάθηση αυτή, τα ερυθρά αιμοσφαίρια έχουν σχήμα σφαίρας αντί για πεπλατυσμένου δίσκου. …
Τι είναι η ιδιοπαθής απλαστική αναιμία; Η ιδιοπαθής απλαστική αναιμία είναι ένας τύπος αναιμίας στον οποίο ο μυελός των οστών σταματά την παραγωγή νέων ερυθρών αιμοσφαιρίων. Αυτό μπορεί να προκαλέσει …
Τι είναι το άγχος; Το άγχος είναι η φυσιολογική απόκριση του σώματος στο στρες. Είναι ένα αίσθημα φόβου για το τι πρόκειται να συμβεί. Η πρώτη μέρα στο σχολείο, μία …
Τι είναι η οδοντοφυΐα; Η οδοντοφυΐα είναι μία φυσιολογική διαδικασία που περνούν όλα τα βρέφη, καθώς τα δόντια τους προβάλλουν μέσα από τα ούλα. Σύμφωνα με την Αμερικανική Οδοντιατρική Ένωση, …
Τι είναι η MSUD; Η νόσος οσμής ούρων σαν σιρόπι σφενδάμου (Maple syrup urine disease – MSUD) είναι μία σπάνια, κληρονομική, μεταβολική διαταραχή. Η ασθένεια αποτρέπει τη διάσπαση συγκεκριμένων αμινοξέων …
Τι είναι η υπερδοσολογία αδρενεργικών βρογχοδιασταλτικών; Η υπερδοσολογία συμβαίνει όταν λαμβάνετε υπερβολική ποσότητα μιας ουσίας ή φαρμάκου. Ανεξάρτητα από το αν είναι εκούσια ή τυχαία, η υπερδοσολογία μπορεί να αποβεί …
Τι είναι η οξεία διαταραχή στρες; Στις εβδομάδες μετά από ένα τραυματικό γεγονός μπορεί να αναπτύξετε μία διαταραχή άγχους που ονομάζεται οξεία διαταραχή στρες (ASD). Η οξεία διαταραχή στρες τυπικά …
Τι είναι η στέρηση καφεΐνης; Η καφεΐνη είναι η ψυχοδραστική ουσία με τη μεγαλύτερη κατανάλωση σε όλο τον κόσμο. Λειτουργεί ως διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος, κάτι το οποίο σημαίνει …
Τι είναι η στέρηση νικοτίνης; Η νικοτίνη, μία από τις δραστικές ουσίες που εμπεριέχονται στον καπνό, είναι αυτή που καθιστά το κάπνισμα εθιστικό. Έχει ένα μεγάλο εύρος επιπτώσεων στον εγκέφαλο, …
Τι είναι η μηνιγγοκοκκαιμία; Η μηνιγγοκοκκαιμία είναι μία σπάνια λοίμωξη που προκαλείται από το βακτήριο Neisseria meningitidis. Είναι ο ίδιος τύπος βακτηρίου που μπορεί να προκαλέσει μηνιγγίτιδα. Όταν τα βακτήρια …